Loading AI tools
generał WP Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czesław Jarnuszkiewicz herbu Lubicz (ur. 27 sierpnia 1888 w Kochoniu, zm. 19 czerwca 1988 w Londynie) – generał brygady Wojska Polskiego, prezes Zarządu Okręgu Brześć nad Bugiem Związku Legionistów Polskich w latach 1936-1938[1].
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia |
27 sierpnia 1888 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
19 czerwca 1988 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
od 1914 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
66 Pułk Piechoty |
Stanowiska |
dowódca pułku piechoty |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
|
Uczył się w szkole handlowej w Warszawie[2]. Od 1906 działał w młodzieżowej Organizacji Bojowej PPS. Uczestnik strajku szkolnego 1905. Aresztowany przez władze carskie, skazany na 4 lata zesłania i zesłany na Syberię, skąd w 1910 zbiegł do Krakowa[2]. Był członkiem polskich organizacji wojskowo–niepodległościowych. Studiował malarstwo w Akademii Sztuk Pięknych[2]. Działał w Związku Strzeleckim[2]. W czasie I wojny światowej w latach 1914–1917 służył w Legionach Polskich – oficer 5 pułku piechoty – kapitan z 1915 i dowódca batalionu, który wsławił się m.in. bitwą nad Stochodem. Poza tym był uczestnikiem walk pod Opatowem, w Ksanach, Budach Michałowskich, pod Urzędowem i Jastkowem. Ze służby liniowej został odwołany w listopadzie 1915 roku i skierowany do Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego, w którym zajmował się m.in. projektami polskich mundurów, odznak i stopni wojskowych. Po kryzysie przysięgowym internowany w Beniaminowie[2]. Po zwolnieniu wszedł do Polskiej Siły Zbrojnej[2] jako dowódca batalionu – major z 1918, skąd automatycznie w Wojsku Polskim.
W listopadzie 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, dowódca batalionu w Grupie pułkownika Minkiewicza i Grupie pułkownika Serda-Teodorskiego w walkach na froncie ukraińskim i bolszewickim. Tam czasowo dowódca 8 pułku piechoty Legionów. Był w latach 1920–1927 dowódcą 66 pułku piechoty. 17 marca 1927 roku mianowany dowódcą piechoty dywizyjnej 16 Pomorskiej Dywizji Piechoty w Grudziądzu.
24 grudnia 1929 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go zastępcą dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie[3]. 13 lipca 1931 roku został dowódcą tego Okręgu Korpusu. W 1935 roku przeniesiony na równorzędne stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu. W 1939 roku został inspektorem Przysposobienia Wojskowego i Wychowania Fizycznego w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie[4]. Był członkiem Rady Głównej Towarzystwa Rozwoju Ziem Wschodnich w 1939 roku[5].
We wrześniu 1939 roku, w czasie ewakuacji na wschód został zatrzymany przez NKWD i uwięziony w obozie w Starobielsku, skąd wywieziono go do więzienia na Łubiance w Moskwie. Po zwolnieniu w sierpniu 1941 formalnie w Armii Andersa, ale przydziału nie otrzymał i po ewakuacji na Bliski Wschód, od lutego 1942 w stanie nieczynnym w tzw. II grupie w Palestynie. Po zakończeniu II wojny światowej przeniesiony w stan spoczynku. Osiedlił się w Wielkiej Brytanii w Londynie, gdzie zmarł. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 293-2-8)[6].
Był prezesem Towarzystwa Przyjaźni Polsko–Perskiej w Anglii. W 1986 ofiarował Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie cenną historyczną szablę. Opublikowano jego dwie książki: Wspomnienia gen. Czesława Jarnuszkiewicza. Od Sybiru do Łubianki (1996), oraz Szabla wschodnia i jej typy narodowe (Londyn 1973).
W okresie międzywojennym był opiekunem grupy oficerów – emigrantów tzw. „kaukazczyków”. Był też kolekcjonerem militariów, miłośnikiem dawnej broni, znawcą białej broni oraz autorem projektu orła Związku Strzeleckiego, orła Legionów i odznaki pamiątkowej 66 pułku piechoty. Prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Wojska i komendant Związku Rezerwistów.
Był jednym z dwóch generałów (obok gen. Jerzego Wołkowickiego), który uniknął zagłady w czasie zbrodni katyńskiej.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.