Transcendentalismus

From Wikipedia, the free encyclopedia

Transcendentalismus

Transcendentalismus fuit motus religiosus et philosophicus qui per decennia 183 exeunte et 184 in orientali Civitatum Foederatarum regione evolutus est[1] ad recusandum generalem culturae societatisque statum, et praecipue statum intellectualismi in Universitate Harvardiana et doctrinam ecclesiae Unitarianistae in Schola Divinitatis Harvardiana doctam. Inter fides transcendentalistarum maximi momenti fuit innatus hominum naturaeque bonum.

Thumb
Radulphus Waldo Emerson iuvenis, ab Eastman Johnson anno 1846 adumbratus. Eius commentarius Nature ('Natura', 1836) fundamenta transcendentalismi usitate putatur.

Transcendentalistae crediderunt societatem et eius institutiones, praecipue religionem ordinatam factionesque politicas, puritatem cuiusque hominis ad ultimum corrumpere, homines esse optimos cum confidentes liberique profecto essent, ac solum ex talibus singulis realibus verum commune formari posse.

Historia

Origines

Transcendentalismus inter Congregationalistas in Nova Anglia ortus est,[2] Christianos qui a Calvinismo orthodoxo duabus dissederunt rationibus[3]: praedestinationem et unitatem (contra trinitatem) Dei reiecerunt.[4] Ei, scepticismum Davidis Hume accipientes, empirica religionis documenta non fieri esse crediderunt.[5] Transcendentalismus ergo se adversus rationalem Ioannis Locke saeculi duodevicensimi philosophiam sensualismi et praedestinationismi Calvinismi Novae Angliae gessit. Fontes varios habuit, sicut Vedi, Upanishad, Bhagavadgita, aliique textus Hinduici,[6] variae religiones aliae, atque idealismus Germanicus sicut idealismus transcendentiae Kantianus.[7]

Natura apud Emerson

Editio Radulphi Waldo Emerson commentarii Nature ('Natura', 1836) usitate habetur punctum temporis cum transcendentalismus maior culturae motus factus esset. Emerson praeterea in "The American Scholar" ('Vir litteratus Americanus'), oratione anno 1837 habita, scripsit: "Pedibus nostris ambulabimus; manibus nostris laborabimus; quod in mente habemus effabimur. . . . Civitas hominum in primo exsistet, quia quisque credit se a Divino Spiritu inflatum qui etiam homines inflat omnes."[8] Emerson ad ultimum res novas deposcit in perceptionibus humanis ex nova philosophia idealistica emergere:

Sic mundum novis oculis aspicere incipiamus, qui perpetuam respondebit interrogationem mentis—Quid est veritas? et de animi motibus—Quid est bonum? se passivum Voluntati educatae obsequiendo. . . . Aedifica, ergo, tuum mundum proprium. Simul ac vita notioni purae in animo obtemperat, illa suas partes amplas aperiet. Congruentes mundi res novae spiritum influentem comitabuntur.[9]

Circulus Transcendentalis

Eodem anno, cum Georgius Putnam (1807–1878, pastor Unitarianus Roxberiae institutus[10]), Radulphus Waldo Emerson, Fridericus Henricus Hedge, aliique imminentes rerum mentis periti Novae Angliae Transcendental Club ('Circulus Transcendentalis') Cantabrigiae Massachusettae die 8 Septembris 1836 conderent, transcendentalismus motus cohaerens factus est. Ex anno 1840, socii gregis commentarios in The Dial eorum periodico et alibi saepe protulerunt. Etiam Henricus David Thoreau, Margarita Fuller, Amos Bronson Alcott et Gualterius Whitman sunt transcendentialistae.

Nexus interni

Notae

Bibliographia

Nexus externi

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.