From Wikipedia, the free encyclopedia
Aulus Vitellius Germanicus (24 Septembris 15 - 22 Decembris 69) erat imperator Romanus ab 2 Ianuarii 69 usque ad mortem, nempe anno quattuor imperatorum.
Aulus VitelliusFamilia
_01.jpg)
Filius erat L. Vitellii (qui consul et gubernator Syriae sub Tiberio meruit) et Sextiliae. Frater minor natu fuit L. Vitellius qui anno 48 consul suffectus creatus est. Vitellius ipse uxorem primam Petroniam, filiam seu sororem Publii Petronii Turpiliani duxit, e qua unum filium Vitellium Petronianum habuit, qui ante 69 mortuus est. Tum Galeriam Fundanam[1] filiam senatoris in matrimonium duxit, e qua filium Vitellium Germanicum et filiam Vitelliam habuit.
Vitellius Germanicus consul anno 48 et proconsul Africae anno 60 fuit. 1 Decembris 68 Galba eum legatum Augusti pro praetore Germaniae Inferiori praefecit, et gratum inter milites magna cum effusione benignitateque se fecit.
Nec ambitiosus nec machinans at ignavus et indulgens erat. 2 Ianuarii anni 69 legiones Rheni eum imperatorem pronuntiaverunt. Quamquam a duabus legionibus tantum fulciebatur, Senatus eum accepit. Romae epulas et gladiatores dedit; interim in oriente legiones Dalmatiae et Illyrici favorem Vespasiano dederant.
De profectione luxuriosa Vitellii per Galliam Cisalpinam Tacitus sic narrat: "Epularum foeda et inexplebilis libido: ex urbe atque Italia inritamenta gulae gestabantur, strepentibus ab utroque mari itineribus; exhausti conviviorum apparatibus principes civitatum; vastabantur ipsae civitates; degenerabat a labore ac virtute miles adsuetudine voluptatum et contemptu ducis."[2] Addit de epulis a Vitellio iuxta Ticinum L. Verginio Rufo oblatis: "Apud Vitellium omnia indisposita, temulenta, pervigiliis ac bacchanalibus quam disciplinae et castris propiora;"[3] Suetonius etiam auctor est Vitellium in Appennini iugis pervigilium egisse.[4]
Suetonium cenam adventiciam Vitellio a fratre L. Vitellio anno 69 datam descripsit. Idem auctor adseverat: "[Vitellius] praecipue luxuriae saevitiaeque deditus epulas trifariam semper, interdum quadrifariam dispertiebat, in ientacula et prandia et cenas comissationesque, facile omnibus sufficiens vomitandi consuetudine. Indicebat autem aliud alii eadem die, nec cuiquam minus singuli apparatus quadringenis milibus nummum constiterunt ... Ut autem homo non profundae modo sed intempestivae quoque ac sordidae gulae, ne in sacrificio quidem umquam aut itinere ullo temperavit, quin inter altaria ... rapta e foco manderet circaque viarum popinas fumantia obsonia vel pridiana atque semesa."[5]
Secundum Tacitum "nemo in illa aula probitate aut industria certavit: unum ad potentiam iter, prodigis epulis et sumptu ganeaque satiare inexplebilis Vitellii libidines. ipse abunde ratus si praesentibus frueretur, nec in longius consultans, noviens miliens sestertium paucissimis mensibus intervertisse creditur."[6] Tanta ad cenas praeparandas et condiendas dispensit ut et saeculis posterioribus fercula nonnulla nomen "Vitellianum" ferebant,[7] quorum tria in Apicio reperiuntur:
Vitellius primus inventor fuit "patinae quam ob immensam magnitudinem clipeum Minervae πολιούχου dictitabat"; in hoc ferculum patella ingens argentea facta est, quam Hadrianus postea in culina imperiali repperit et dissolvi iussit. Sive in hoc ferculum sive in aliis, obsonia e Parthia, a Fretu Hispanico et "e regione ultra Oceanum iacente" ad urbem vecta sunt;[5][7] quibus verbis Dio Cassius Indiam vel potius Britanniam indicat.[9] Vitellius a Palatio fugiens, die vitae suae ultimo, "duobus solis comitibus, pistore et coco" paternam domum in Aventino petivit.[10]
Vitellius a lectoribus Apicii (vide supra) et a posterioribus praecipue ut gastronomus vel ganeo notus est. Carmine Iohannis Oldham Saturae in Iesuitas, anno circiter 1680 docto, sic memoratur:
(mensam deliciis onerate, quarum omnis patella vel ganeonum repletorum vel Vitellii ipsius cupiditatem sollicitet).
Vitellius abdicare voluit sed praetoriani non siverunt. Cum Vespasianus Romam inivisset, Vitellius necatus est.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
