Claudio Rodríguez Fer

Claudio Rodríguez Fernández, coñecido como Claudio Rodríguez Fer, nado en Lugo o 6 de abril de 1956, é un profesor e escritor galego que cultiva a poesía, a narrativa, o teatro, o estudo, o ensaio e o guión para audiovisuais.

Claudio Rodríguez Fer

Biografía
Nacemento	6 de abril de 1956 (68 anos) Lugo, España
Actividade
Ocupación	poeta, narrador
Empregador	Universidade de Santiago de Compostela Université de Bretagne-Sud (pt) Universidade de Rennes 2 Alta Bretaña Universidade da Cidade de Nova York Universidade de París
Xénero artístico	Poesía, ensaio e narración
Obra
Obras destacables (2009) Ámote vermella
Familia
Cónxuxe	Carmen Blanco García
Premios
(2014)  Premio Galiza Mártir (2012)  doutor honoris causa pola Universidade de Rennes 2 (1996)  Premio Antón Losada Diéguez de investigación (1989)  Premio Antón Losada Diéguez de investigación (1981)  Premio da Crítica de poesía galega
Descrito pola fonte	Obálky knih,

Claudio Rodríguez Fer, 2022.

Traxectoria

Claudio Rodríguez Fer e Carmen Blanco García, 2022.

Comezou a escribir poesía xa de rapaz baixo a influencia de seu pai, un home progresista, súa nai mestra e coa lectura dos abundantes libros que tiña súa tía. En 1966 comezou o bacharelato no Instituto Masculino de Lugo e, en 1970, a súa militancia antifranquista no movemento estudantil. Tamén comezou a colaborar regularmente en El Progreso de Lugo, con artigos e críticas de cine. Tamén inicia o seu labor cine-clubístico organizando exhibicións universitarias e redactando folletos para o Club Cultural Valle-Inclán e o Cine-Club Marcos da Portela^[1]. Desde 1974 (ese curso universitario comezou en xaneiro e rematou no verán), estudou Filoloxía Hispánica no Colexio Universitario de Lugo e, a partir de 1976, na facultade de Filoloxía da Universidade de Santiago de Compostela, licenciándose en 1978. Axiña aprobou as oposcións de profesor agregado de Lingua e Literatura Españolas de ensinanza media por oposición libre en Salamanca e catedrático das mesmas materias por oposición libre en Madrid^[2], exercendo en Lugo, Santiago de Compostela e Chantada.

É membro do Departamento de Lingua e Literatura Españolas, Teoría da Literatura e Lingüística, área de Literatura Española, e exerce como docente na Facultade de Humanidades de Lugo. Foi nomeado director da Cátedra Valente de Poesía e Estética, onde custodia o arquivo e a biblioteca persoais doados polo autor ourensán^[3], e codirixe a revista de investigación Moenia^[4]. Foi profesor das Universidades da Cidade de Nova York, de París-Est Marne-La Vallée, da Alta Bretaña en Rennes e da Bretaña Sur en Lorient.^[5]

A súa tese de doutoramento (1990, USC) titulouse A literatura galega en Galicia durante a guerra civil^[6] e deu orixe a diversos libros^{[Cómpre referencia]}. Coordina con Carmen Blanco García Unión Libre, Cadernos de vida e culturas,^[7] e promoveu a Asociación para a Dignificación das Vítimas do Fascismo.^[8]

Deuse a coñecer cos pioneiros poemarios eróticos, enmarcados na natureza e nas cidades de Galicia, Poemas de amor sen morte (1979), Tigres de ternura (1981)^[9], Historia da lúa (1984), A boca violeta (1987) e Cebra (1988)^[10], libros reunidos en Vulva (1990) e antologados en A muller núa (1992), catro deles ilustrados por Carmen Blanco García. A eles seguiron outros máis nómades, a miúdo escritos fóra de Galicia, mais igualmente caracterizados por un vitalismo erótico radicalmente libertario e pola súa conexión co concepto surrealista do amour fou, así como por ser ilustrados por Sara Lamas: Extrema Europa (1996), A unha muller descoñecida (1997), Viaxes a ti (2006) e Unha tempada no paraíso (2010), este cunha ampla introdución de Olga Novo.

A súa temperá conexión co cine orixinou Cinepoemas (1983, ampliado en 2016 con edición gráfica de Cristina Fiaño), e a súa paixón pola música motivou A muller sinfonía (Cancioneiro vital) (2018). Tamén realizou e publicou mostras de poesía visual, como Criptografías (2018, con prefacio de Antonio Gamoneda, labor reunido na exposición antolóxica na Fundación Granell Corpoética (2018)^[11], cuxo catálogo se publicou con textos de Lily Litvak, Olga Novo, Manuel Fernández Rodríguez e Antonio Gamoneda e deseño de Cristina Fiaño. No Centro de Arte Moderna de Madrid expuxo Corpoética infinita (2019). Con obras do multiartista Eugenio Granell realizou o libro de artista Rastros de vida e poesía (2000) e Icebergs (Micropoemas reunidos) (2015).

Lugo blues (1987), con fotos de Eduardo Ochoa, A loita continúa (2004) e Ámote vermella (2009),^[12] con gravados de Sara Lamas,^[13] compoñen a súa triloxía poética sobre, respectivamente, a memoria histórica da súa cidade natal, de Galicia e da muller libre e represaliada.

Reuniu toda a súa obra poética verbal (os seus doce primeiros libros) en Amores e clamores (2011)^[14], obra subdividida en "Ciclo Vulva", "Triloxía da memoria" e "Ciclo nómade", e toda a súa obra narrativa en Contos e descontos (2011)^[15], incluíndo os inéditos "Prometeo adolescente" e "O neno que non quería ir á guerra", así como os xa publicados Meta-relatos (1988), con fotos de Eduardo Ochoa, e Os paraísos eróticos (2010)^[16], con debuxos de Sara Lamas. Tras viaxar por Romanía publicou o poemario ADN do infinito (2021), ilustrado por Sara Lamas.

Así mesmo, dirixiu diversos congresos e encontros e participou en decenas de actas, enciclopedias e revistas europeas e americanas, tendo intervido publicamente en espazos culturais e universitarios de Europa, América e África. Entre outros recoñecementos, no campo da poesía, recibiu o Premio da Crítica Española por Tigres de ternura (1981)^[17] e o Día da Poesía Galega 2016 do Padroado da Cultura Galega de Montevideo (Uruguai)^[18]; no campo da investigación, por dúas veces o Premio Antón Losada Diéguez, concretamente por Poesía galega e por A literatura galega durante a guerra civil; no campo académico, o Premio Extraordinario de Doutoramento da Universidade de Santiago de Compostela e o doutoramento honoris causa da Universidade da Alta Bretaña en Rennes,^[19] e, no campo cívico, a Presidencia de Honra da Asociación Memoria do Exilio dos Republicanos Españois en Brest e o Premio Galiza Mártir da Fundación Alexandre Bóveda.

Foi traducido a numerosos idiomas en antoloxías e revistas de linguas románicas, xermánicas, eslavas e orientais, así como en edicións exentas, como, en castelán, Icebergs (Micropoemas reunidos) (2015) e Anarquista o nada (Poemas de la memoria libertaria) (2016); en inglés, Tender Tigers (2012), Rosalía’s Revolution in New York (2014), Deathless Loves (2015) e New York, New Poems (2022); en francés Voyages à toi (2008), La pièce bretonne (2014), Les amours profonds (2016) e Dialogues impossibles (2018); en italiano, L'ansia di avere le ali (2015); en grego, Πύλες απειράριθμες (2017); en bretón, Muioc'h kalz eget mil bloaz (2000); en romanés, Dincolo de pădure (2018); en catalán, Bellesa o barbàrie (2019); en portugués, Uma temporada no paraíso (2019) etc. O seu poema "A cabeleira",^[20] sucesivamente reeditado en edicións políglotas, foi traducido a máis de sesenta linguas en A cabeleira multilingüe (2017), mais tamén existe edición políglota do seu poema Pai meu (Amén, camarada) (2017). O mesmo poeta introduciu e traduciu Musgo / Moss, de Emily Dickinson (2015).

Foi obxecto de tres libros: Por un vocabulario galego do sexo. A terminoloxía erótica de Claudio Rodríguez Fer (1996, Ed. Positivas) e O lume vital de Claudio Rodríguez Fer (1999^[21] e ampliado 2008), de Olga Novo, quen tamén o analizou na introdución de Unha tempada no paraíso, e Os mundos de Claudio Rodríguez Fer (1998, Ed. do Castro) de Natalia Regueiro.

Vida persoal

É parella de Carmen Blanco García, con quen ten unha filla, Mariña.^[22]

Obra

Poesía

• Poemas de amor sen morte (1979). Granada: Antonio Ubago. ISBN 978-84-85551-15-6.
• Tigres de ternura (1981). Santiago: Reprografía 1846, ISBN 978-84-300-6871-5; Tender Tigers (2012). Noia: Toxosoutos, en edición bilingüe galego-inglés, con tradución de Kathleen March. Edición en liña^[23].
• Cinepoemas (1983). Vigo: Edicións Xerais de Galicia, ISBN 9788475071060; reedición gráfica de Cristina Fiaño (2016, Ouvirmos); 2021: ed. de Fonmiñá, con deseño gráfico de Cristina Fiaño, con seis películas-poesías máis.^[24]
• Historia da lúa (1984). Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 978-8471544650.
• A boca violeta (1987). Santiago: Sotelo Blanco Edicións, Leliadoura. ISBN 978-8486021566.
• Lugo blues (1987). Concello de Lugo. 89 páxs. Reeditado en Alvarellos (2024), con ilustracións de Sara Lamas.^{[25] [26] [27]}
• Vulva (1990). Santiago de Compostela: Libros da Cebra. ISBN 9788440482518.
• Cebra (1991). Málaga: El Guadalhorce.
• A muller núa (1992). Biblioteca 114, El Correo Gallego. ISBN 978-8485553457
• Extrema Europa (1996). Santiago: Ed. Positivas. 55 páxs. ISBN 978-84-87783-33-3.
• A unha muller descoñecida (1997). S. C. Valle-Inclán, Colección Esquío. ISBN 978-84-86046-84-2.
• Rastros de vida e poesía (2000). Con serigrafías de Eugenio Granell. Valladolid: El Gato Gris. ISBN 978-84-923927-9-7.
• Moito máis que mil anos / Muioc'h kalz eget mil bloaz (2000). SKRID. en edición bilingüe galego-bretón de María Lopo.
• A vida. Gravados sobre corpo (2002). Carpeta de autor. Lugo: Taller de Gravado Augatinta.
• A loita continúa (2004). Vigo: Xerais, 96 páx. ISBN 978-84-9782-162-9.
• Viaxes a ti (2006). Lugo: Taller de Gravado Augatinta; Voyages à toi (2008, Espiral Maior), en edición bilingüe galego-francés con tradución de María Lopo e Annick Boilève-Guerlet
• Ámote vermella (2009). Vigo: Xerais. ISBN 978-84-9782-953-3.
• Unha tempada no paraiso (2010). Noia: Toxosoutos, con estudo de Olga Novo, Uma temporada no paraíso (2019), Valer, edición bilingüe galego-portugués de Saturnino Valladares.
• Amores e clamores (Poesía reunida) (2011). Sada: Ediciós do Castro, 326 páxs. ISBN 978-84-8485-306-0.
• Terra extrema de radiación amorosa (2011). BVG.
• O cuarto bretón / La pièce bretonne (2014). A tola soñando, en edición bilingüe galego-francés con tradución de Marianne Equy.
• Revolución rosaliana en Nova York / Rosalía’s Revolution in New York (2014). A tola soñando, en edición bilingüe galego-inglés con tradución de Kathleen March.
• Icebergs (Micropoemas reunidos) (2015). Centro de Arte Moderna, en edición bilingüe galego-castelán con tradución de Tera Blanco de Saracho.
• Ansia das alas / L'ansia di avere le ali (2015). A tola soñando, en edición bilingüe galego-italiano de Christine Stufferin.
• Amores sen morte / Deathless Loves (2015). Edicións Follas Novas, en edición bilingüe galego-inglés de Diana Conchado.
• A cabeleira (Poema en 35 idiomas) (2015). A tola soñando.
• A cabeleira (Poema en 60 idiomas) (2016). A tola soñando.
• Os amores profundos / Les amours profonds (2016). Edicións Follas Novas, en edición bilingüe galego-francés de María Lopo.
• Anarquista o nada (Poemas de la memoria libertaria) (2016). Amargord, con tradución de Olga Novo e Tera Blanco de Saracho.
• A cabeleira multilingüe (Poema en 65 idiomas) (2017). A tola soñando.
• Pai meu (Amén, camarada) (Poema en 8 idiomas) (2017). A tola soñando. Ampliado a 11 idiomas en 2019 e a 16 idiomas en 2020.
• Limiares sen límites / Πύλες απειράριθμες (2017). A tola soñando, en edición bilingüe galego-grego de Theodora Grigoriadou.
• A muller sinfonía (Cancioneiro vital) (2018). Ouvirmos. 190 páxs. ISBN 9788494789328. CD.
• Corpoética (catálogo de exposición) (2018). Fundación Granell, con textos de Lily Litvak, Olga Novo, Manuel Fernández Rodríguez e Antonio Gamoneda e deseño de Cristina Fiaño.
• Criptografías (2018). Del Centro Editore, con prefacio de Antonio Gamoneda.
• Diálogos imposibles / Dialogues impossibles (2018). A tola soñando, en edición bilingüe galego-francés con tradución de Mariane Equy e María Lopo.
• Máis alá do bosque / Dincolo de pădure (2018). A tola soñando, en edición bilingüe galego-romanés con tradución de Ion Deaconescu, Victor Ivanovici e Adina Ioana Vladu.
• Beleza ou barbarie / Bellesa o barbàrie (2019). A tola soñando, en edición bilingüe galego-catalá con tradución de Marta Pessarrodona, María Mercè López Casas, Mathias Ledroit e Dolors Perarnau.
• A viaxe vermella (María Casares) (2021). A tola soñando, poema en 11 idiomas.
• ADN do infinito (2021), Andavira, DNA do infinito (2024), Valer, edición bilingüe galego-portugués de Saturnino Valladares.

^[28] 42 páxs. ISBN 978-84-124269-7-7.^[29]

• Nova York, Novos Poemas / New York, New Poems (2022). Small Station Press.^[30]
• A Cabeleira (Fragmentos). Poema en 70 idiomas (2023). Silleda: Fervenza. 141 páxs. ISBN 9788419840059. Ilustracións da cuberta Carmen Blanco. Ilustracións interiores Sara Lamas.^[31]

Narrativa

• Meta-relatos (1988). Vigo: Xerais. ISBN 84-7507-325-5.
• A muller loba (1993). Contos do Castromil.
• Belas e bestas (2002). BVG da UdC.
• A bela mestra (2005). Santiago: Tórculo.
• O muiñeiro misterioso (2005). Santiago: Tórculo.
• Os paraísos eróticos (2010). Ed. Meubook. ISBN 978-84-938171-4-5.
• Contos e descontos (Narrativa completa) (2011). Noia: Toxosoutos, ISBN 9788492792979.

Estudo e ensaio

• A Galicia misteriosa de Ánxel Fole (1981). Sada: Ediciós do Castro.
• Antonio Machado e Galicia (1989). Sada. Ediciós do Castro.
• Poesía galega: crítica e motodoloxía. (1989). Vigo: Xerais. 456 páxs. ISBN 9788475073996.
• Arte literaria (1991). Vigo: Xerais. 176 páxs. ISBN 9788475075334.
• José Ángel Valente (1992). Madrid: Taurus. 376 páxs. ISBN 9788430602612. En castelán.
• A literatura galega durante a guerra civil (1994). Vigo: Xerais. 300 páxs. ISBN 9788475078588.
• Material Valente (1994). Gijón: Ed. Júcar. 336 páxs. ISBN 9788433483140. En castelán.
• Acometida atlántica. Por un comparatismo integral (1996). Sada: Ediciós do Castro. 324 páxs. ISBN 978-8474928006.
• Ánxel Fole, 1903-1986. Unha fotobiografía (1997). Vigo: Xerais. 176 páxs. ISBN 9788483021163.
• Ánxel Fole. Vida e obra (1997). Vigo: Xerais. 112 páxs. ISBN 978-84-8302-084-5.
• Guía de investigación literaria (1998). Gíjón: Júcar. ISBN: 84-334-0547-0. En castelán.
• Borges dende o labirinto galego (2008). A Coruña: Xunta de Galicia. Colección Miradas Alleas, nº 1.
• Valente: el fulgor y las tinieblas (2008). Lugo: Axac. ISBN 9788493549572. En castelán.
• Meus amores celtas (2010). Sada: Ediciós do Castro. Libro de memorias.
• Valente vital (Galicia, Madrid, Oxford) (2012). Cátedra Valente, Universidade de Santiago de Compostela.
• Borges y todo (Escepticismo y otros laberintos) (2013). Madrid: Del Centro Editores. En castelán. Edición aumentada en 2023.
• Valente vital (Ginebra, Saboya, París) (2014). Cátedra Valente, Universidade de Santiago de Compostela. En castelán.
• Valente vital (Magreb, Israel, Almería) (2017). Cátedra Valente, Universidade de Santiago de Compostela. En castelán.
• Valente infinito (Libertad creativa y conexiones interculturales) (2018). Cátedra Valente, Universidade de Santiago de Compostela. En castelán.
• Valente epistolar (Correspondencia de José Ángel Valente con sus amistades) (2021). Cátedra Valente, Universidade de Santiago de Compostela. En galego, castelán, inglés, francés e italiano.
• Santiago Marcos, poeta topo contra el fascismo (2023). Barcelona: El Viejo Topo. En castelán.^{[32] [33]}
• Poetas concatenados: Cavafis, Cernuda, Valente y Gamoneda (2024). Madrid: Centro Editor. En castelán.
• O cine na vida e na obra de Ánxel Fole (2024). Lugo: Grupo Fotocinematográfico Fonmiñá. 28 páxs.

Edicións

• Contos de lobos, de Ánxel Fole (1985, 1989). Vigo: Xerais.
• Cántigas de alén, de José Ángel Valente (1987, 1989, 1996).
• Con pólvora e magnolias, de Xosé Luís Méndez Ferrín (1989). Vigo: Xerais.
• Os eidos, de Uxío Novoneyra (1990). Vigo: Xerais.
• Guerra literaria, de Rafael Dieste (1991)
• Comentarios de textos contemporáneos (1992). Vigo: Xerais.
• Verbas de chumbo, de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao (1992). Santiago: Sotelo Blanco.
• Poesía perdida, de Ricardo Carballo Calero (1993). Sada: Ediciós do Castro.
• Obras reunidas, de Ángel Johán (1993). Sada: Ediciós do Castro.
• Comentarios de textos populares e de masas (1994). Vigo: Xerais.
• Cartafolio galego, de Ánxel Fole (1996). Vigo: A Nosa Terra.
• Obra galega completa, de Ánxel Fole (1997). Vigo: Galaxia.
• A lenda do Grande Inquisidor, de Fiódor Dostoievski (1998). Vigo: Xerais.
• Cuaderno de versiones, de José Ángel Valente (2001). Barcelona: Galaxia Gutenberg.
• Cima del canto, de José Ángel Valente (2002). Barcelona: Galaxia Gutenberg.
• Obras completas II. Ensayos, de José Ángel Valente (2002). Barcelona: Galaxia Gutenberg.
• Obra literaria completa, de Ánxel Fole (2003). Vigo: Galaxia.
• Ensayos sobre José Ángel Valente, de Juan Goytisolo (2009). Universidade de Santiago de Compostela.
• Álvaro Cunqueiro en Ortigueira (2011). Consello da Cultura Galega.
• Musgo / Moss, de Emily Dickinson (2015). La Madriguera, con tradución ao galego

Obras colectivas

• Escolma de poesía galega (1976-1984) (1984), Sotelo Blanco.
• VII Festival da Poesia no Condado (1987), S. C. D. Condado.
• Contos Eróticos. Eles (1990), Xerais.
• O relato breve. Escolma dunha década (1990), Galaxia.
• XII Festival da Poesia no Condado (1992), S. C. D. Condado.
• Contos de cine (1996), CGAI.
• Unha liña no ceo (58 narradores galegos 1979-1996) (1996), Xerais.
• O mundo lucense de Ánxel Fole (1997), Ediciós do Castro.
• Roberto Blanco Torres (1891-1936) (1999), Xerais.
• Manuel María (2001), Ophiusa.
• Poemas e contos da muralla (2001), A Nosa Terra.
• Poetas e Narradores nas súas voces (Vol. I) (2001), Consello da Cultura Galega.
• Intifada. Ofrenda dos poetas galegos a Palestina (2003), Fundación Araguaney.
• Negra sombra. Intervención poética contra a marea negra (2003), Espiral Maior Edicións.
• Poemas pola memoria (1936-2006) (2006), Xunta de Galicia.
• Volverlles a palabra. Homenaxe aos represaliados do franquismo (2006), Difusora.
• Do amor e da literatura (2008), Edicións Linteo.
• Poemas para Lugo (2010), Unión Libre.
• Poemas polas vítimas do 36 en Galicia (2010), Unión Libre.
• Poetas con Valente (2010), Universidade de Santiago de Compostela
• Cartafol de soños, homenaxe a Celso Emilio Ferreiro no seu centenario (1912-2012) (2012).
• Rosalía na cobiza do lonxe (2013), Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
• Unha cesta de pombas e mazás. Homenaxe a Isaac Díaz Pardo (2013), Academia Real Isaac Díaz Pardo.
• De Cantares Hoxe. Os Cantares gallegos de Rosalía de Castro no século XXI (2015), Fundación Rosalía de Castro/Radio Galega.
• Os aforismos do riso futurista (2016), Xerais.
• Barzhaz Bihan Galiza. Mostra de poesía galega (2019), edición galego-bretoa de María Lopo, Xunta de Galicia
• Poemas a Valente (2019), edición de Saturnino Valladares Universidade de Santiago de Compostela

Premios e recoñecementos

• Premio da Crítica Española no 1981, por Tigres de ternura.
• Premio Antón Losada Diéguez no 1990, por Poesía galega.
• Premio Extraordinario de Doutoramento no 1991 pola súa tese doutoral A literatura galega durante a guerra civil, lida na Universidade de Santiago de Compostela.
• Premio Antón Losada Diéguez en 1994, por A literatura galega durante a guerra civil.
• Doutoramento Honoris Causa no 2012 pola Universidade da Alta Bretaña en Rennes.^[19]
• Presidencia de Honra no 2012 da Asociación Memoria do Exilio dos Republicanos Españois, con sede en Brest, Bretaña.
• Premio Galiza Mártir á recuperación da memoria histórica no 2014 da Fundación Alexandre Bóveda, con sede en Pontevedra.^[34]
• Día da Poesía Galega 2016 dedicado polo Patronato da Cultura Galega de Montevideo (Uruguai).
• Medalla Miahai Eminescu “polos méritos da súa actividade cultural nacional e mundial”.^[35]
• Cunqueiriano de Honra 2024.^[36]

Notas

1. "Claudio Rodríguez Fer". bvg.udc. Consultado o 21/12/2018.
2. "Claudio Rodríguez Fer". Galicia Dixital. Consultado o 20/12/2018.
3. "Cátedra José Ángel Valente de Poesía e Estética". usc.es. Consultado o 20/12/2018.
4. "Moenia". usc.es. Consultado o 20/12/2018.
5. "O poeta e profesor da USC Claudio Rodríguez Fer ofrece dous relatorios nas universidades de Alta Bretaña e París". Xornal da USC. 22/03/2017. Arquivado dende o orixinal o 21/12/2018. Consultado o 21/12/2018.
6. "A literatura galega en Galicia durante a guerra civil". minerva.usc.es. Consultado o 27/01/2019.
7. Unión libre. Cadernos de vida e culturas
8. "Asociación para a Dignificación das Vítimas do fascismo". Nome e Voces. Arquivado dende o orixinal o 30/11/2021. Consultado o 21/12/2018.
9. crtvg.es (11/11/12). Claudio Rodríguez Fer presenta a reedición bilingüe do poemario “Tigres de ternura” (crtvg).
10. Axeitos, Xosé Luís (1, 1990). "O Poema "Cebra" de Claudio Rodríguez Fer : o erotismo como forma de coñecemento". Boletín Galego de Literatura.
11. "Claudio Rodríguez Fer. Corpoética". laventanadelarte.es. Consultado o 21/12/2018.
12. "«Ámote vermella», crítica en «Nós»". blog.xerais. Arquivado dende o orixinal o 28/05/2020. Consultado o 24/04/2020.
13. "Ficha do autor". xerais.gal. Arquivado dende o orixinal o 21/12/2018. Consultado o 21/12/2018.
14. Nicolás, Ramón. "Amores e clamores, de Claudio Rodríguez Fer". cadernodacritica. Consultado o 21/12/2018.
15. Nicolás, Ramón. "Contos e descontos, de Claudio Rodríguez Fer". cadernodacritica. Consultado o 21/12/2018.
16. Nicolás, Ramón. "Os paraísos eróticos, de Claudio Rodríguez Fer". cadernodacritica. Consultado o 21/12/2018.
17. "Presentación do libro bilingüe Tigres de Ternura / Tender Tigers de Claudio Rodríguez Fer". usc.es. 27/11/2012. Consultado o 21/12/2018.
18. "O Padroado da Cultura Galega de Montevideo dedica o Día da Poesía Galega ao autor lugués Claudio Rodríguez Fer". Xornal da USC. 17/11/2016. Arquivado dende o orixinal o 21/12/2018. Consultado o 21/12/2018.
19. Cristina Fiaño, «Claudio Rodríguez Fer, doutor Honoris Causa pola Universidade da Alta Bretaña: "A interculturalidade forma parte esencial do meu pensamento e da miña obra"» Arquivado 17 de xuño de 2012 en Wayback Machine. (entrevista), "Xornal da USC", 15-5-2012.
20. "O autor". acabeleira.com. Consultado o 21/12/2018.
21. Novo, Olga (1999). O lume vital de Claudio Rodríguez Fer. L. Follas Novas. ISBN 84-85385-33-0.
22. Barrera, Feliciano, ed. (2002). "Rodríguez Fer, Claudio". Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). Santiago de Compostela: El Correo Gallego. p. 501. ISBN 84-8064-113-4.
23. "Unión Libre" (PDF). unionlibro.org.
24. "«Cinepoemas», el niño de Lugo que recibía cartas de Gregory Peck". La Voz de Galicia (en castelán). 2021-10-06. Consultado o 2021-10-16.
25. Nicolás, Ramón (2024-02-23). "«Lugo Blues», un clásico reeditado e renovado". La Voz de Galicia. Consultado o 2024-02-23.
26. Requeixo, Armando (2024-03-02). "A medida do noso corazón - Lugo Blues". Tempos Novos. Consultado o 2024-03-03.
27. Paz Fentanes, Laura (Abril, maio, xuño 2024). "Claudio Rodríguez Fer regresa a Lugo Blues". Grial LXII (242): 87, 88. ISSN 0017-4181.
28. Isma. "Plataforma temática sobre Galicia en Internet". www.galiciadigital.com. Consultado o 2021-12-02.
29. Nicolás, Ramón (2021-12-29). "ADN do infinito e outros textos, de Claudio Rodríguez Fer". Caderno da crítica. Consultado o 2022-07-29.
30. Requeixo, Armando (24 de xullo de 2022). "A poética neoiorquina de Rodríguez Fer". Letras Atlánticas, Suplemento.
31. Arias Cachero, Patricia (outubro, novembro, decembro, 2023). "70 formas de dicir cabelo". Grial LXI (240): 82–83. ISSN 0017-4181.
32. Isma. "Plataforma temática sobre Galicia en Internet". www.galiciadigital.com (en castelán). Consultado o 2023-06-12.
33. "La historia oculta del poeta topo y sus versos contra los matones franquistas". www.publico.es. 2024-01-05. Consultado o 2024-01-06.
34. "CLAUDIO RODRÍGUEZ FER E CARMEN BLANCO RECIBEN O ‘GALICIA MÁRTIR’ POLO SEU TRABALLO A PROL DA RECUPERACIÓN DA MEMORIA HISTÓRICA". fceer.org. 01/09/2014. Consultado o 21/12/2018.
35. "Claudio Rodríguez Fer recibe a Medalla Miahai Eminescu “polos méritos da súa actividade cultural nacional e mundial” Universidade de Santiago de Compostela". www.usc.gal. 2023-06-28. Consultado o 2023-06-28.
36. "Claudio Rodríguez Fer, Cunqueiriano de Honra este 2024". La Voz de Galicia. 2024-02-10. Consultado o 2024-02-11.

Véxase tamén

Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría:  Claudio Rodríguez Fer

Bibliografía

• "Rodríguez Fer, Claudio". Diccionario enciclopédico galego universal 53. La Voz de Galicia. 2003-2004. p. 71. ISBN 84-7680-429-6.
• "Rodríguez Fer, Claudio". Dicionario biográfico de Galicia 3. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 186.
• "Rodríguez Fer, Claudio". Diciopedia do século 21 3. Do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 1824. ISBN 978-84-8288-942-9.
• Enciclopedia Galega Universal 14. Ir Indo. 1999-2002. p. 505. ISBN 84-7680-288-9.
• Fernández Fernández, Sara (2005). "Rodríguez Fer, Claudio". Gran Enciclopedia Galega (DVD). ISBN 84-87804-88-8.
• Novo, Olga (1995). Por un vocabulario galego do sexo. A terminoloxía erótica de Claudio Rodríguez Fer. Positivas.
• Novo, Olga (1999 e 2008). O lume vital de Claudio Rodríguez Fer. Follas Novas.
• Novo, Olga (2010). "Introdución" a Unha tempada no paraíso. Editorial Toxosoutos.
• Regueiro, Natalia (1998). Os mundos de Claudio Rodríguez Fer. Ediciós do Castro.
• Vilavedra, D., ed. (1995). Diccionario da Literatura Galega I. Galaxia. p. 522-523. ISBN 84-8288-019-5.

Outros artigos

• Unión Libre
• Carmen Blanco García

Ligazóns externas

• A cabeleira
• Claudio Rodríguez Fer na Biblioteca Virtual Galega.
• Claudio Rodríguez Fer presenta el libro Valente vital
• A derradeira lección da mestra. Claudio Rodríguez Fer
• Penélope-Díaz Castro-Ulises-Claudio Rodríguez Fer
• Regueiro, Natalia e Bao, Marcela (2023) Os mundos de Claudio Rodríguez Fer Unión Libre n.º 28.