rei de Inglaterra, Escocia e Irlanda de 1660 a 1685 From Wikipedia, the free encyclopedia
Carlos II, nado o 29 de maio de 1629 e finado o 6 de febreiro de 1685, foi rei de Inglaterra, Escocia e Irlanda desde o 30 de xaneiro de 1649 (nominalmente) e desde o 29 de maio de 1660 (de feito) ata a súa morte. O seu pai, Carlos I, foi executado en 1649 tras a Guerra Civil Inglesa; a monarquía foi entón abolida e o país converteuse nunha república baixo o mando de Oliver Cromwell, o "Lord Protector". En 1660, pouco logo da morte de Cromwell, restaurouse a monarquía baixo Carlos II.
A diferenza do seu pai, Carlos II foi hábil na súa relación co Parlamento. Foi durante o seu reinado cando se desenvolveron os partidos Whig (liberal) e Tory (conservador). Fíxose soado polos seus numerosos fillos ilexítimos, dos que recoñeceu a catorce. Coñecido como o Alegre Monarca, Carlos II favoreceu as artes e foi menos restritivo que os seus predecesores. Ao abrazar o catolicismo no seu leito de morte, Carlos II converteuse no primeiro católico romano que reinaba en Inglaterra desde a morte de María I en 1558, e en Escocia desde a deposición de María I de Escocia, en 1567.
Carlos naceu no palacio de St. James, o 29 de maio de 1630, sendo o segundo fillo home —pero primoxénito de facto, pois o fillo máis vello morreu ao nacer en 1629— dos nove fillos de Carlos I de Inglaterra e de Henriqueta María de Francia. Ao momento de nacer, converteuse automaticamente, dada a súa condición de fillo máis vello, en duque de Cornualla —por ser herdeiro do trono de Inglaterra— e en duque de Rothesay —como herdeiro do trono de Escocia—. Pouco despois, nomeóuselle Príncipe de Gales. Debido ao caos que trouxo consigo a Guerra Civil Inglesa, nunca investíuselle solemnemente coas chamadas Honras do Principado de Gales (diadema, anel, espada, manto etc.).[1]
Durante a década de 1640, sendo aínda neno o Príncipe de Gales, Carlos I combateu ás tropas do parlamento e do puritanismo na Guerra Civil Inglesa. O príncipe acompañou ao seu pai durante a batalla de Edgehill e, con só quince anos, participou nas batallas de 1645. En 1646, o seu pai, temendo pola súa seguridade, ordenoulle marchar a Francia e reunirse coa súa nai, que se atopaba alí no exilio. En 1648, durante a Segunda Guerra Civil Inglesa, trasladouse a A Haia, xunto á súa irmá María Estuardo, princesa de Orange e ao seu marido, o príncipe de Orange, coa idea de poder apoiar ao seu pai.
Carlos I foi capturado polos rebeldes en 1647, escapou, e foi apresado de novo en 1648. A pesar dos esforzos do seu fillo por salvarlle, Carlos I foi executado en 1649, proclamándose a república en Inglaterra. Ao tempo, no entanto, gran parte de Escocia permaneceu fiel á causa monárquica. O 5 de febreiro de 1649, Carlos II foi proclamado Rei dos Escoceses en Edimburgo, baixo a promesa de que convalidaría a Solemne Liga e Pacto. Era este un acordo entre Inglaterra e Escocia que impedía remodelar a Igrexa de Escocia a imaxe da Anglicana, debendo manterse no Presbiterianismo —forma de goberno eclesiástico preferida pola maioría dos escoceses— a diferenza da Igrexa de Inglaterra que mantivo a súa xerarquía episcopal.
Á súa chegada a Escocia, o 23 de xuño de 1650, Carlos subscribiu formalmente o pacto. O seu abandono do Anglicanismo, aínda que reportoulle apoios en Escocia, fíxolle impopular en Inglaterra. Foi coroado como Rei dos Escoceses en Scone (Perthshire), o 1 de xaneiro de 1651, tras o cal organizou unha ofensiva contra Inglaterra, entón baixo o goberno do "Lord Protector", Oliver Cromwell. A invasión terminou coa derrota na batalla de Worcester (1651), tras a que se di que Carlos se escondeu nun carballo de certa casa nobre (o cal pasou á historia co nome de Carballo Real), fuxindo logo rumbo a Francia baixo un disfrace. O Parlamento ofreceu unha recompensa de 1000 £ pola cabeza do rei e impuxo pena de morte a calquera que prestáselle axuda. Tras seis semanas de apuradas fugas, Carlos conseguiu abandonar Inglaterra.
Empobrecido, Carlos non logrou reunir suficientes apoios como para supor un desafío serio ao Lord Protector. Francia e as Provincias Unidas (a actual Holanda ou Países Baixos) aliáronse co goberno de Cromwell, forzando a Carlos a recorrer a España en demanda de axuda. Intentou recrutar un exército, pero fracasou debido ás súas penurias económicas.
Tras a morte de Oliver Cromwell en 1658, as oportunidades de Carlos para recuperar a Coroa pareceron minguar. A Cromwell sucedeulle o seu fillo, Richard Cromwell, como Lord Protector, pero se trataba dun home sen dotes para o mando nin desexo de exercelo e abdicou en 1659. O Protectorado de Inglaterra foi abolido e estableceuse a Commonwealth (mancomunidade) de Inglaterra. Durante o período de inestabilidade civil e militar que seguiu, George Monck, gobernador de Escocia, preocupado polo perigo de anarquía que corroía á nación, determinou restaurar a monarquía. Monck e o seu exército marcharon ata a cidade de Londres onde, con amplo apoio popular, forzaron ao chamado Parlamento Longo a disolverse. Por primeira vez en case vinte anos os membros do Parlamento tiveron que enfrontarse a unhas eleccións xerais.
Resultou elixida unha Cámara dos Comúns con claro predominio da facción realista. A nova asemblea, denominada Parlamento da Convención, pouco logo da súa constitución o 25 de abril de 1660, tivo noticias da Declaración de Breda (8 de maio de 1660), na que Carlos acordaba, entre outras cousas, perdoar a moitos dos inimigos do seu pai. Como consecuencia, o Parlamento decretou de inmediato que Carlos II fora o Soberano lexítimo desde a execución de Carlos I en 1649.
Carlos partiu cara a Inglaterra, desembarcando en Dover o 23 de maio de 1660. Chegou a Londres o 29 de maio, a que se considera data oficial da Restauración, e que coincidía co trixésimo aniversario de Carlos. Aínda que este decretou unha amnistía para os seguidores de Cromwell na Acta de Inmunidade e Esquecemento, non perdoou aos xuíces e autoridades involucrados no xuízo e execución do seu pai. Algúns dos rexicidas foron executados en 1660; a outros sentencioúselles a cadea perpetua. Aos cadáveres de Oliver Cromwell, Henry Ireton e John Bradshaw sometéuselles á indignidade dunha execución póstuma.
O Parlamento da Convención foi disolto en decembro de 1660. Pouco logo da coroación de Carlos na Abadía de Westminster, o 23 de abril de 1661, constituíuse a segunda lexislatura do reinado: o chamado Parlamento Cabaleiro ou Arrogante. Dado que o Parlamento Cabaleiro era abrumadoramente realista, Carlos non viu razón para disolvelo nin convocar novas eleccións xerais durante dezasete anos.
O Parlamento Cabaleiro identificouse cos proxectos do principal conselleiro de Carlos, Edward Hyde, Primeiro Conde de Clarendon. Lord Clarendon pretendía desanimar o "non conformismo" (de sectores católicos e sobre todo protestantes non anglicanos) para coa Igrexa de Inglaterra. A instancia súa, o Parlamento Arrogante aprobou diversas leis que pasaron a constituír o denominado "Código Clarendon". O Acta de Conventículos (1664) prohibía as asembleas relixiosas de máis de cinco persoas, excepto as celebradas no seo da Igrexa de Inglaterra. O Acta das Cinco Millas prohibía aos clérigos achegarse a menos de cinco millas dunha parroquia da que fosen expulsados. O Acta de Conventículos e a de as Cinco Millas permaneceron en vigor durante o resto do reinado de Carlos. Outras partes do Código Clarendon incluían leis como o Acta de Corporación e o Acta de Uniformidade (1662).
Carlos consentiu en abolir anticuados deberes feudales que foran restablecidos polo seu pai; a cambio, o Parlamento concedeulle unha renda anual de 1 200 000 £. Con todo, esta asignación resultou de pouca utilidade durante a maior parte do seu reinado. Dita suma era só indicativa do máximo que o rei estaba autorizado a retirar cada ano do Tesouro. A maior parte do tempo, a cantidade dispoñible nas arcas públicas foi moito menor. A fin de evitar novos problemas económicos Carlos nomeou, para reformar a xestión do Tesouro e da recadación de impostos, a George Downing (o construtor de Downing Street ou rúa Downing, onde ten a súa residencia o Primeiro Ministro do Reino Unido).
O 21 de maio de 1662, na cidade de Portsmouth, Carlos casou coa princesa Catarina de Portugal, que achegoulle os territorios de Bombai e Tánxer como dote. O matrimonio, infortunadamente, non tivo descendencia.
Durante o mesmo ano, con todo, vendeu Dunquerque, unha posición estratéxica moito máis valiosa, ao rei francés Lois XIV por 40.000 £.
Agradecido pola axuda prestada para recuperar o trono, Carlos recompensou a oito nobres (coñecidos como os Lores Propietarios) con territorios norteamericanos na denominada Carolina en honra do seu pai (1663).
As Actas de Navegación (1650), prexudicaron o comercio de Holanda e foron causa da Segunda Guerra Holandesa (1665-1667). O conflito comezou pola captura en Norteamérica, por parte dos ingleses, de Nova Ámsterdan (despois rebautizada co nome de Nova York, en honra do irmán de Carlos, James, duque de York, o futuro Xaime II de Inglaterra e VII de Escocia), pero en 1667 os holandeses lanzaron un ataque por sorpresa contra os ingleses na parte superior do río Támese, onde estaba amarrado o mellor da Royal Navy (Armada británica). Os holandeses afundiron case todos os navíos, excepto a Nave Almirante, a cal tomaron e conduciron ata Holanda como trofeo. Actualmente pódese contemplar a placa co nome do barco no Rijksmuseum de Ámsterdan. A Segunda Guerra Holandesa terminou coa firma do Tratado de Breda (1667)
Como consecuencia de devandita guerra, Carlos despediu ao seu conselleiro, Lord Clarendon, ao que utilizou como chiba expiatorio pola contenda. Clarendon fuxiu a Francia cando sometéuselle a unha moción de censura na Cámara dos Comúns por alta traizón, o que levaba a pena de morte. O poder pasou a mans dun grupo de cinco políticos coñecidos como "a Cábala" ou camarilla, polas iniciais dos títulos dos seus membros: Thomas Clifford, Primeiro Barón de Clifford; Henry Bennet, Primeiro Conde de Arlington; George Viliers, Segundo Duque de Buckingham; Anthony Ashley Cooper, Primeiro Barón de Ashley (coñecido despois como Conde de Shaftesbury) e John Maitland, Primeiro Duque de Lauderdale.
En 1668, Inglaterra aliouse con Suecia e coa súa anterior inimiga, Holanda, a fin de oporse a Lois XIV na Guerra de Devolución. Luís viuse obrigado a facer a paz coa Tripla Alianza, pero mantivo os seus plans bélicos. En 1670 Carlos, buscando resolver os seus problemas financeiros, acordou o Tratado de Dover, polo cal Lois XIV comprometíase a pagarlle 200.000 £ anuais. A cambio, Carlos acordaba proporcionar a Luís tropas e converterse ao Catolicismo "axiña que como o permitise o benestar dos seus dominios". Luís debía fornecerlle 6.000 soldados para suprimir aos que se opuxesen a súa conversión. Carlos esforzouse por manter o Tratado en segredo, especialmente a cláusula concernente á súa conversión. Aínda non está claro se Carlos tiña ou non intención de facer honra a devandita cláusula.
Mentres tanto, mediante unha serie de cinco leis (1670), Carlos concedeu á Compañía Británica das Indias Orientais o dereito á adquisición de territorios autónomos, á cuñaxe de moeda, ao mando de postos militares e de tropas, a asinar alianzas, declarar a guerra e facer a paz e a exercer a xurisdición]] tanto civil como penal nos territorios adquiridos na India. Anteriormente, en 1668, alugara as illas de Bombai pola irrisoria cantidade de dez libras esterlinas pagadoiras en ouro.
Aínda que previamente fora favorable á Coroa, durante a década de 1670 o Parlamento Cabaleiro distanciouse dela polas guerras emprendidas polo rei e pola súa política relixiosa. En 1672 Carlos asinou a Declaración de Indulxencia, na que manifestaba a súa intención de suspender todas as leis que penalizaban aos católicos e a outros disidentes relixiosos. O mesmo ano, Carlos apoiou abertamente á católica Francia e iniciou a Terceira Guerra Anglo-holandesa.
O Parlamento Cabaleiro —aínda que contrario a conceder tolerancia relixiosa aos católicos— opúxose á Declaración de Indulxencia baseándose en principios constitucionais —sostendo a incompetencia real para suspender leis de forma arbitraria— máis que políticos. Carlos II retirou a Declaración e mostrouse de acordo co "Acta de Exame", que non só requiría dos funcionarios públicos que recibisen a Eucaristía na forma prescrita pola Igrexa de Inglaterra, senón que os forzaba a denunciar certos ensinos da Igrexa católica como supersticiosas e idólatras. O Parlamento Cabaleiro tamén se negou a financiar a Guerra Anglo-holandesa, obrigando a Carlos a asinar a paz en 1674.
A esposa do rei, a raíña Catalina, non puidera darlle un herdeiro a Carlos; os seus catro embarazos foran, ou ben abortos, ou fillos nados mortos.[1] O presunto herdeiro era, polo tanto, o seu irmán, o católico Xacobe, duque de York. En 1678 Titus Oates, un antigo clérigo anglicano, denunciou falsamente unha "conxura papista" para asasinar ao rei e substituílo co duque de York. Carlos non deu fe ás súas alegacións, pero ordenou o seu Primeiro Ministro, Thomas Osborne, Primeiro Conde de Danby, que investigase. Lord Danby, con todo, era anticatólico e animou a Oates a que fixese pública a súa acusación. A histeria anticatólica estendeuse pola poboación: os xuíces e xurados de todo o país condenaron a supostos conspiradores, e numerosos inocentes foron executados.
Posteriormente, tamén no ano 1678, Lord Danby foi sometido a unha moción de censura pola Cámara dos Comúns baixo a acusación de alta traizón. Aínda que eran moitos os países que buscaran facerlle a guerra á católica Francia, Carlos II negociara en segredo con Lois XIV, tratando de alcanzar un acordo mediante o cal Inglaterra permanecería neutral a cambio de diñeiro. Lord Danby era hostil a Francia, pero en privado aceptara aterse aos desexos de Carlos. Desgraciadamente para el, a Cámara dos Comúns resistiuse a consideralo implicado contra a súa vontade no escándalo, crendo en cambio que fora el o autor daquela política. A fin de salvar a Lord Danby do xuízo parlamentario na Cámara dos Lores, Carlos decidiu disolver o Parlamento en xaneiro de 1679.
O novo Parlamento, constituído en marzo do mesmo ano, resultou ser francamente hostil ao rei. Lord Danby foi forzado a dimitir do seu posto de Lord Tesoureiro, pero recibiu o perdón real. Desafiando a vontade do rei, o Parlamento decretou que a disolución da asemblea non interrompía unha moción de censura. Cando a Cámara dos Lores parecía disposta a imporlle a pena de exilio —que a Cámara dos Comúns consideraba demasiado indulxente— abandonouse o proceso e propúxose, en cambio, unha Lei de Culpabilidade, que supuña a condena penal parlamentaria sen o beneficio do ordinario proceso xudicial. Como fixera tantas veces durante o seu reinado, Carlos II inclinouse ante os desexos dos seus adversarios, enviando a Lord Danby á Torre de Londres, onde permaneceu cinco anos.
Outra tormenta política á que Carlos houbo de facer fronte foi a sucesión ao trono. O parlamento de 1679 fora elixido nun momento no que prevalecían os sentimentos anticatólicos en todo o Reino e desde o principio opúxose con vehemencia á perspectiva dun monarca católico. Anthony Ashley Cooper, Primeiro Conde de Shaftesbury (previamente Barón Ashley e membro de "a Cábala", que se disolveu en 1672) propuxo unha Lei de Exclusión, que pretendía apartar ao duque de York da liña sucesoria. Algúns quixeron ata ofrecer a coroa ao protestante duque de Monmouth, un dos fillos ilexítimos de Carlos. Os "aborrecedores" —o sector dos que se opuñan á Lei de Exclusión— transformáronse no Partido Tory (conservador), mentres que os "peticionarios" —que apoiaban dita lei— convertéronse no Partido Whig (liberal).
Temendo que a Lei de Exclusión fose aprobada, Carlos disolveu o parlamento en decembro de 1679. Dous novos Parlamentos constituiríanse aínda durante o reinado de Carlos: un en 1680 e o outro en 1681, pero ambos foron disoltos porque pretendían aprobar a Lei. Durante a década de 1680, con todo, o apoio popular á Lei de Exclusión comezou a declinar e Carlos asistiu a unha onda de lealdade cara a el por todo o país, xa que moitos dos seus súbditos comezaban a pensar que o parlamento fora demasiado porfiado e ofensivo. Durante o resto do seu reinado, Carlos gobernou como monarca absoluto, sen parlamento.
A oposición de Carlos á Lei de Exclusión irritou a algúns protestantes, que organizaron o chamado "Complot de Rye House" co propósito de asasinar ao rei e ao duque de York ao seu regreso a Londres das carreiras de cabalos en Newmarket. Un grande incendio, con todo, destruíu gran parte de Newmarket e ocasionou que se cancelasen as carreiras, de modo que o atentado non se puido levar a cabo. Os que estaban á cabeza fuxiron antes de que se filtrasen noticias sobre a conspiración. A algúns políticos protestantes como Algernon Sydney e Lord William Russell implicóuselles na trama e foron executados por alta traizón, por máis que as probas fosen moi febles.
Carlos morreu repentinamente vítima de uremia, unha síndrome clínica causado por unha disfunción renal, e que é resultado dunha alteración bioquímica no corpo, que afecta á retención corporal de urea. A síndrome caracterízase por naúseas, vómitos, dores de cabeza, debilidade, alteración da vista, convulsións e coma.
Cando soubo que se estaba morrendo, un sacerdote, o Pai John Huddleston, foi enviado con gran discreción ás súas habitacións. Carlos foi admitido na Igrexa católica e recibiu a extremaunción. Morreu o mércores 6 de febreiro de 1685, no palacio de Whitehall, aos 54 anos de idade, sendo sepultado na abadía de Westminster. Sucedeulle o seu irmán, o duque de York, que pasou a ser Xacobe II de Inglaterra e Irlanda e VII de Escocia.
Carlos II non deixou á súa morte ningunha cuestión de lexitimidade; con todo, tivo varios fillos cos seus amantes, moitas delas esposas de nobres. Algunhas dos seus amantes e dos seus fillos naturais recibiron ducados e condados. Recoñeceu publicamente a 14 destes fillos naturais:
- Con Margarita de Carteret (n. 1626? - m. 1658?):
- Con Lucía Walter (n. 1630 - m. 1658):
- Con Isabel Killigrew, vizcondesa de Shannon (n. 1622 - m. 1680):
- Con Catalina Pegge, Lady Green (n. 1635 - m. 1678):
- Con Bárbara Villiers, duquesa de Cleveland (n. 1640 - m. 1709):
- Con Leonor "Nell" Gwynne (n. 1650 - m. 1687):
- Con Luisa Renata de Penancoet de Kéroualle, duquesa de Portsmouth (n. 1649 - m. 1734).
- Con María "Moll" Davis, soada actriz e cantante:
Na actualidade o duque de Buccleuch e Queensberry, o duque de Richmond e Gordon, o duque de Grafton e o duque de St. Albans descenden, todos eles, de Carlos II por liña directa masculina.
Vale a pena sinalar que Lady Diana Spencer, a Princesa de Gales entre 1981 e 1996, descendía de dous dos fillos naturais de Carlos II: o duque de Grafton e o duque de Richmond (que é tamén ascendente directo de Camilla Mountbatten-Windsor —antes Camilla Parker—).
Deste xeito o seu fillo, o Príncipe Guillerme de Gales, actualmente segundo na liña sucesoria ao trono británico, será moi probablemente o primeiro monarca británico que descenda de Carlos II, e o primeiro que descenda de Carlos I desde a morte da raíña Ana I de Inglaterra en 1714.
Carlos II foi un mecenas das artes e as ciencias. Contribuíu a fundar a Royal Society ou Sociedade Real, un grupo científico entre cuxos primeiros membros contáronse Robert Hooke, Robert Boyle e Sir Isaac Newton.
Carlos foi tamén o mecenas persoal de Sir Christopher Wren, o arquitecto que axudou a reconstruír Londres despois do Grande Incendio de Londres de 1666. Sir Wren construíu igualmente o Hospital Real de Chelsea, que Carlos fundou como fogar para soldados retirados en 1681, e no que se acha desde 1692 unha grande estatua de Carlos II vestido ao xeito da Roma clásica.
O aniversario da Restauración de Carlos, o 29 de maio, celebrouse tradicionalmente no Reino Unido co nome de Día da Mazá do Carballo, en recordo do Carballo Real no que se di que se ocultou Carlos para escapar das tropas de Oliver Cromwell. Os celebrantes adoitaban adornarse con follas de carballo.
| Predecesor: República de Inglaterra |
Rei de Inglaterra, Irlanda e Escocia 1660 - 1685 |
Sucesor: Xacobe II |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
_-_Charles_II_(1630-1685)_-_RCIN_405672_-_Royal_Collection.jpg)
.svg)
