Jonathan Banks

Jonathan Banks (folút: Jonathan Ray Banks; Washington, D.C., 31 jannewaris 1947) is in Amerikaansk tillefyzje- en filmakteur. Syn earste rollen dy't it opmerken wurdich wiene, hied er yn 'e films Airplane!, 48 Hrs., en Beverly Hills Cop. Syn trochbraak kaam mei syn rol as de eardere plysjeman Mike Ehrmantraut, yn 'e tillefyzjesearje Breaking Bad. Banks wûn yn 2013 in Saturn Award en hat seis kear nominearre west foar in Emmy.

Jonathan Banks
akteur
persoanlike bysûnderheden
echte namme	Jonathan Ray Banks
nasjonaliteit	Amerikaansk
berne	31 jannewaris 1947
berteplak	Washington, D.C.
etnisiteit	Angelsaksysk Amerikaansk
jierren aktyf	1974 – no
prizen	Saturn Award 2013
offisjele webside
Jonathan Banks op Facebook

Libben en karriêre

Jonkheid en oplieding

Banks waard yn 1947 berne yn 'e Amerikaanske haadstêd Washington, D.C., as de soan fan Elena Adams Banks (1917-2012). Nei't er de middelbere skoalle trochrûn hie, studearre er oan 'e Universiteit fan Indiana, yn Bloomington yn 'e Amerikaanske steat Indiana, dêr't er yn deselde klasse siet as de lettere akteur Kevin Kline. Yn dy tiid spilen se tegearre yn in produksje fan The Threepenny Opera. Banks briek úteinlik syn stúdzje ôf om as toanielprodusint yn Austraalje op toernee te gean mei in toanielselskip dat de musical Hair opfierde.

Aktearkarriêre

Yn 1974 ferhuze Banks nei Los Angeles, yn 'e steat Kalifornje, dêr't er him ûnderhold as toanielakteur oant er lytse roltsjes op 'e tillefyzje begûn te krijen. Sa spile er yn in oerheidsfoarljochtingsspotsje út 1974 op it mêd fan seks, mei as titel Linda's Film on Menstruation. Yn 2015 waard dat nochris foar it fuotljocht helle troch de komyk John Oliver yn syn show Last Week Tonight with John Oliver, wêrby't Banks oan 'e ein fan it programma opkaam om 'e ynhâld fan it (ûnderwilens folslein efterhelle rekke) foarljochtingsfilmke bespotlik te meitsjen.

Yn 'e 1970-er jierren hie Banks fierders lytse roltsjes yn tillefyzjefilms en yn tillefyzjesearjes as Barnaby Jones, Lou Grant en The Waltons. Syn earste rol yn in film wie yn Coming Home, út 1978. Yn 'e 1980-er jierren spile er yn searjes as Little House on the Prairie, Whiz Kids, Cagney and Lacey en Falcon Crest. Tagelyk krige er syn earste opmerkenswurdige rollen yn films as Airplane! (1980), 48 Hrs. (1982), Gremlins (1984) en Beverly Hills Cop (1984). Fan 1987 ôf hie Banks ien fan 'e fêste rollen as Frank McPike yn 'e rige Wiseguy, wêrfoar't er nominearre waard foar in Emmy Award yn 'e kategory bêste manlike byrol yn in dramasearje. Dêrmei wie syn namme as akteur fêstige, alteast yn 'e fermiddens fan 'e tillefyzje- en filmyndustry fan Hollywood.

Yn 'e 1990-er jierren hie Banks benammen gastrollen yn searjes as Star Trek: Deep Space Nine, Highlander: The Series, Matlock, Walker, Texas Ranger en Due South, hoewol't er yn 1997 en 1998 in fêste rol as Guy Mann hie yn 'e komeedzjesearje Fired Up. Op it wite doek hie Banks yn dyselde perioade byrollen yn films as Boiling Point, Under Siege 2: Dark Territory en Flipper. Nei de iuwwiksel hied er gastrollen yn plysjesearjes as CSI: Crime Scene Investigation, Cold Case, Without a Trace, CSI: Miami en Body of Proof, de sikehûsrige ER, de fantasytillefyzjesearje Ghost Whisperer en komeedzjesearjes as Modern Family, Two and a Half Men en Parks and Recreation. In weromkearende rol (as Buzz Hickey) hied er yn 2014 yn alve ôfleverings fan 'e komeedzjesearje Community.

Banks briek ynternasjonaal troch mei syn weromkearende rol as de âld-plysjeman Mike Ehrmantraut, dy't er foar it earst yn 2009 spile, yn it twadde seizoen fan 'e misdiesearje Breaking Bad. Hy fertolke dy rol yn 25 ôfleverings fan dy rige, en sleepte dêrmei yn 2013 syn twadde nominaasje yn 'e wacht foar in Emmy foar bêste manlike byrol yn in dramasearje. Teffens wûn er der datselde jiers in Saturn Award mei yn 'e kategory bêste manlike byrol yn in tillefyzjesearje. Fan 2015 ôf kroep Banks fannijs yn 'e hûd fan Ehrmantraut foar in weromkearende rol yn 'e rige Better Call Saul, in spin-offsearje fan Breaking Bad. Yn 2015, 2016, 2017 en 2019 waard er elts jier foar dy rol nominearre foar in Emmy foar bêste manlike byrol. Hy wûn mei de rest fan 'e cast fan Breaking Bad yn 2014 ek in Screen Actors Guild Award foar bêste ensemble yn in dramasearje.

Yn 2014 spile Banks de rol fan plysjeresjersjeur Hatcher yn 'e misdiekomeedzje Horrible Bosses 2. Oare films dêr't er yn 'e 2010-er jierren yn spile, wiene û.m. Identity Thief (2013), Mudbound (2017) en The Commuter (2018). Ek wied er as stimakteur belutsen by de tekenfilm Incredibles 2 (2018). Fierders wurke er yn 2018 mei oan 'e histoaryske aventoerefilm Redbad, fan 'e Nederlânske regisseur Roel Reiné, oer Redbad, kening fan 'e Friezen, dy't yn 'e achtste iuw libbe. Banks spile yn dy film de histoaryske persoan fan 'e Frankyske hofmeier Pepyn fan Herstal, ien fan 'e wichtichste antagonisten.

Priveelibben

Banks troude yn 1968 mei syn earste frou Marnie Fausch, mei wa't er ien dochter krige. Nei't harren houlik yn 1970 al nei twa jier op in skieding útrûn wie, bleau er tweintich jier frijfeint. Yn 1990 wertroude er mei syn twadde frou Gennera, mei wa't er in twilling (twa jonges) krige. Banks hat ek in styfdochter út in eardere relaasje fan syn twadde frou.

Yn april 2016 waard oan Banks troch syn eardere universiteit, de Universiteit fan Indiana, in earedoktoraat takend. Syn hûs yn Kalifornje baarnde yn 2018 ôf by de Woolseybrân, in grutte natoerbrân.

Filmografy

Filmografy as akteur
jier	titel	rol of funksje	opmerkings
tillefyzje
1976	Barnaby Jones	Vince Gentry	gastrol; ôfl. Dead Heat
1976	The Macahans	Woodward	tillefyzjefilm
1977	Family	assistint	gastrol; ôfl. Taking Chances: Part I
1977	Barnaby Jones	autoferkeaper	gastrol; ôfl. Duet for Dying
1977	Carter Country	Bob Phillips	gastrol; ôfl. The Fireside Burnside Budget Chat
1977	Alexander: The Other Side of Dawn	Michael	tillefyzjefilm
1979	Lou Grant	Clay Starkes	gastrol; ôfl. Kidnap
1979	The Waltons	Jeb Sanders	gastrol; ôfl. The Wager
1979	Lou Grant	Cyrus	gastrol; ôfl. Sweep
1979	She's Dressed to Kill	Rudy Striker	tillefyzjefilm
1980	Desperate Voyage	Louis	tillefyzjefilm
1980	Little House on the Prairie	Jed	gastrol; ôfl. Darkness Is My Friend
1981	Lou Grant	ynkringer	gastrol; ôfl. Rape
1981	Sanford	Al	gastrol; ôfl. Cal the Coward
1981	The Gangster Chronicles	Dutch Schultz	weromkearende rol; 13 ôfl.
1981	Best of the West	Hombre	gastrol; 2 ôfl.
1982	Report to Murphy	Vinny	gastrol; ôfl. Papillon
1982	T.J. Hooker	Danny Scott	gastrol; ôfl. The Witness
1983	Hill Street Blues	Reggie	gastrol; 2 ôfl.
1983	Whiz Kids	?	gastrol; ôfl. Programmed For Murder
1983	T.J. Hooker	Freddy Baker	gastrol; ôfl. The Hostages
1983	The Invisible Woman	Darren	tillefyzjefilm
1983	Murder Me, Murder You	Janos Saracen	tillefyzjefilm
1984	Jessie	Ernie Ross	gastrol; ôfl. Pilot
1984	Cagney & Lacey	Keith Edsin	gastrol; ôfl. Old Debts
1984	Nadia	Gheorge Comaneci	tillefyzjefilm
1985	Otherworld	luitenant-kolonel Nuveen Kroll	weromkearende rol; 8 ôfl.
1985	Hunter	resjersjeur Gary Krewson	gastrol; ôfl. The Big Fall
1986	The Fifth Missile	Ray Olson	tillefyzjefilm
1986	Assassin	Earl Dickman	tillefyzjefilm
1986	Who Is Julia	Jack Bodine	tillefyzjefilm
1987	Falcon Crest	Kolinksi	weromkearende rol; 8 ôfl.
1987	Designing Women	Eldon Ashcroft IV	gastrol; ôfl. 101 Ways to Decorate a Gas Station
1987–1990	Wiseguy	Frank McPike	fêste rol; 74 ôfl. nom. Emmy Award foar bêste byrol fan in akteur yn in dramasearje
1991	Don't Touch My Daughter	Ryter	tillefyzjefilm
1993	Star Trek: Deep Space Nine	Shel-la	gastrol; ôfl. Battle Lines
1993	Blind Side	Aaron	tillefyzjefilm
1994	Highlander: The Series	Mako	gastrol; ôfl. Under Colour of Authority
1994	Matlock	Jack Starling	gastrol; ôfl. The P.I.
1994	Walker, Texas Ranger	Shelby Valentine	gastrol; ôfl. Deadly Reunion
1994	Tales from the Crypt	William	gastrol; ôfl. The Assassin
1995	Due South	Garret	gastrol; ôfl. Heaven and Earth
1995	Women of the House	Jim Sugarbaker	gastrol; 2 ôfl.
1994–1995	SeaQuest 2032	Maximillian Scully	gastrol; 2 ôfl.
1996	Diagnosis: Murder	Max Jupe	gastrol; ôfl. Murder by Friendly Fire
1997	Melanie Darrow	Arthur Abbott	tillefyzjefilm
1997	A Thousand Men and a Baby	preester Edward O'Reilly	tillefyzjefilm
1997–1998	Fired Up	Guy Mann	fêste rol; 28 ôfl.
1998	Dollar for the Dead	kolonel Skinner	tillefyzjefilm
2000	Diagnosis: Murder	Bruce Locatelli	gastrol; ôfl. Murder by Remote
2000–2001	The Trouble with Normal	dokter Lowell	gastrol; 2 ôfl.
2001	The District	Monya Pastov	gastrol; ôfl. Fools Russian: Part I
2003	Alias	Frederick Brandon	gastrol; 2 ôfl.
2003	Strong Medicine	Frank Hardwyck	gastrol; ôfl. Skin
2004	Joan of Arcadia	sheriff Mike Rakowski	gastrol; ôfl. Jump
2004–2006	CSI: Crime Scene Investigation	Bobby Jensen	weromkearende rol; 2 ôfl.
2005	E-Ring	admiraal Cooper	weromkearende rol; 4 ôfl.
2006	Ghost Whisperer	Lyle Chase	gastrol; ôfl. Friendly Neighborhood Ghost
2006	Without a Trace	Sal Marcello	gastrol; ôfl. Check Your Head
2006–2007	Day Break	Shadow Man	weromkearende rol; 7 ôfl.
2007	Dexter	adjunkt-direkteur fan 'e FBI Max Adams	gastrol; 2 ôfl.
2008	ER	Robert Truman	gastrol; ôfl. Atonement
2008	Shark	Jason Normandy	gastrol; 2 ôfl.
2008	Life	Nathan Gray	gastrol; ôfl. Crushed
2008	Eli Stone	spesjaal agint Johnathan Maine	gastrol; ôfl. Owner of a Lonely Heart
2009	Lie to Me	âld-FBI-agint Bitcher	gastrol; ôfl. Sacrifice
2009	Cold Case	John Clark	gastrol; ôfl. Jackals
2009	Castle	Bruce Kirby	gastrol; ôfl. Hell Hath No Fury
2009–2012	Breaking Bad	Mike Ehrmantraut	fêste rol; 25 ôfl. Screen Actors Guild Award foar bêste cast yn in dramasearje (2014) nom. Emmy Award foar bêste byrol fan in akteur yn in dramasearje (2013) 2 × nom. Screen Actors Guild Award foar bêste cast yn in dramasearje (2012, 2013) nom. Saturn Award foar bêste byrol fan in akteur op 'e tillefyzje (2013)
2011	Modern Family	Donnie Pritchett	gastrol; ôfl. The Musical Man
2011	Two and a Half Men	pantsjesbaas	gastrol; ôfl. A Fishbowl Full of Glass Eyes
2011	CSI: Miami	Oscar Duarte	gastrol; ôfl. Long Gone
2012	Ringer	Remy Osterman	gastrol; 2 ôfl.
2012	Parks and Recreation	Steve Wyatt	gastrol; ôfl. Ben's Parents
2012	Vegas	Angelo LaFlatta	gastrol; 2 ôfl.
2013	Bloodline	Leo Killpriest	pilotôflevering
2013	Body of Proof	Glenn Fitz	gastrol; ôfl. Daddy Issue
2013–2015	Axe Cop	ferskaat	as stimakteur; weromkearende rol; 3 ôfl.
2014	Community	Buzz Hickey	weromkearende rol; 11 ôfl.
2014	Mike Tyson Mysteries	de Tsjoender	as stimakteur; gastrol; ôfl. Is Magic Real?
2015	The Lizzie Borden Chronicles	dhr. Flowers	weromkearende rol; 3 ôfl.
2015	Major Lazer	De Wet	as stimakteur; gastrol; ôfl. Escape from Rave Island
2015	Gravity Falls	Filbrick Pines	as stimakteur; gastrol; ôfl. A Tale of Two Stans
2015	Robot Chicken	Composite Superman	as stimakteur; gastrol; ôfl. Magical Friendship
2015	The Expanse	earste ofsier	gastrol; ôfl. Dulcinea
2015	MythBusters	Mike Ehrmantraut	gastrol; ôfl. Supernatural Shooters
2015–no	Better Call Saul	Mike Ehrmantraut	fêste rol; 48 ôfl. 4 × nom. Emmy Award foar bêste byrol fan in akteur yn in dramasearje (2015–2017, 2019) 2 × nom. Screen Actors Guild Award foar bêste cast yn in dramasearje (2019, 2021) 2 × nom. Satellite Award foar bêste byrol fan in akteur yn in tillefyzjesearje, minysearje of tillefyzjefilm (2016, 2017) nom. Saturn Award foar bêste byrol fan in akteur op 'e tillefyzje (2019)
2016–2018	Skylanders Academy	Eruptor	as stimakteur; fêste rol; 38 ôfl.
2017	Dr. Ken	dokter Erwin	gastrol; ôfl. Ken's Professor
2017–2020	Tangled: The Series	Quirin	as stimakteur; weromkearende rol; 8 ôfl.
2020	F Is for Family	William Murphy	as stimakteur; weromkearende rol; 9 ôfl.
2020	The Casagrandes	Coach Crawford	as stimakteur; gastrol; ôfl. Team Effort
2020	The Comey Rule	James Clapper	gastrol; 2 ôfl.
2021–no	A Tale Dark & Grimm	Johannes	as stimakteur; weromkearende rol
films
1977	The Night They Took Miss Beautiful	Buck
1978	Coming Home	marinier op feest
1978	The Cheap Detective	taksysjauffeur
1978	Who'll Stop the Rain	marinier
1979	The Rose	tillefyzjeferslachjouwer
1980	Airplane!	Gunderson
1980	Stir Crazy	Jack Graham
1981	Gangster Wars	Dutch Schultz
1982	Frances	lifter
1982	48 Hrs.	resjersjeur Algren
1984	Gremlins	helpsheriff Brent
1984	The Adventures of Buckaroo Banzai Across the 8th Dimension	Lizardo-sikehûswachter
1984	Beverly Hills Cop	Zack
1986	Armed and Dangerous	Clyde Klepper
1987	Cold Steel	de "Iceman"
1988	Pin	Pin	as stimakteur
1990	Honeymoon Academy	Pitt
1992	Freejack	Michelette
1992	There Goes the Neighborhood	Handsome Harry
1993	Boiling Point	Max Waxman
1995	Under Siege 2: Dark Territory	Scotty
1996	Flipper	Dirk Moran
1996	Dark Breed	kaptein-luitenant-op-see Joe Shay
1999	Let the Devil Wear Black	Satch
1999	Foolish	Numbers
1999	Trash	rjochter Callum
2001	Crocodile Dundee in Los Angeles	Miloš Drubnik
2001	Proximity	Price
2002	Dark Blue	ûnderkommissaris Jimmy Barcomb
2002	R.S.V.P.	Walter Franklin
2006	Puff, Puff, Pass	Lance
2007	Reign over Me	Stelter
2008	Proud American	Moretti
2012	Watercolor Postcards	Ledball
2013	Identity Thief	Paolo
2013	Roar	Bernie Warren	koarte film
2014	Bullet	Carlito Kane
2014	Authors Anonymous	David Kelleher
2014	Horrible Bosses 2	resjersjeur Hatcher
2016	Term Life	Harper
2016	Alibi	Billy	koarte film
2017	Mudbound	"Pappy" McAllan	nom. Screen Actors Guild Award foar bêste cast yn in spylfilm
2018	The Commuter	Walt
2018	Incredibles 2	Rick Dicker	as stimakteur
2018	Redbad	hofmeier Pepyn fan Herstal
2019	El Camino: A Breaking Bad Movie	Mike Ehrmantraut
2022	Catwoman: Hunted	Black Mask	as stimakteur
fideospultsjes
2015	Batman: Arkham Knight	James Gordon	as stimakteur; te finen ûnder "Voiceover & Mocap Talent"
2018	Lego: The Incredibles	Rick Dicker	as stimakteur; te finen ûnder "Featuring the Voice Talents of:"

Keppelings om utens

• (in) Jonathan Banks op Facebook
• (in) Folsleine filmografy fan Jonathan Banks yn 'e Internet Movie Database (IMDb)

Boarnen, noaten en referinsjes