Graham Greene (akteur)

Graham Greene (Ohsweken (Ontario), 22 juny 1952) is in Kanadeesk akteur en presintator fan Yndiaansk komôf, dy't sawol op it toaniel, foar de tillefyzje as yn films wurke hat. Hy briek yn 1990 ynternasjonaal troch mei syn rol yn 'e refizjonistyske western Dances with Wolves, dêr't er foar nominearre waard foar in Oscar yn 'e kategory bêste byrol fan in akteur. Greene spile ek yn films as Thunderheart, Maverick, Die Hard with a Vengeance, The Green Mile, The Twilight Saga: New Moon en Wind River. Hy wûn foar syn wurk twaris, yn 1995 en yn 2004 in Gemini Award. Yn 2015 waard Greene opnommen yn 'e Oarder fan Kanada.

Graham Greene
akteur
Graham Greene yn 1998.
persoanlike bysûnderheden
echte namme	Graham Greene
nasjonaliteit	Kanadeesk
berne	22 juny 1952
berteplak	Ohsweken (Ontario)
etnisiteit	Oneida
jierren aktyf	1974 – no
prizen	Gemini Award 1994, 2004
offisjele webside
Graham Greene op Twitter

Libben en karriêre

Jonkheid en oplieding

Greene waard yn 1952 berne yn Ohsweken, it haadplak fan it Seis Naasjes Reservaat fan 'e Irokezen yn it suden fan 'e Kanadeeske provinsje Ontario. Hy is in etnyske Oneida, ien fan 'e seis naasjes dêr't de Irokeeske folkegroep út bestiet. Syn âlden wiene John Greene, in ferpleechkundige en ûnderhâldsman, en dy syn frou Lillian. As jongeman wenne Greene yn Hamilton (Ontario). Hy kaam foar it earst mei de entertainmentyndustry yn oanrekking doe't er as lûdstechnikus foar rockbands yn Nijfûnlân wurke. Yn dy tiid stied er bekend ûnder de artystenamme Mabes. Yn 1974 studearre er ôf oan 'e Yndiaanske Teäterskoalle fan it Sintrum foar Yndiaansk Teäter yn Toronto.

Aktearkarriêre

Begjinjierren

Greene sette syn aktearkarriêre útein as toanielakteur yn Toronto en Ingelân. Syn debút op 'e Kanadeeske tillefyzje makke er yn 1979 yn in ôflevering fan 'e searje The Great Detective. Yn 1983 wied er mei in rol yn Running Brave foar it earst yn in film te sjen. Neitiid spile er yn films as Revolution (1985) en Powwow Highway (1989), en hied er gastrollen yn tillefyzjesearjes as Spirit Bay, The Campbells, Captain Power and the Soldiers of Fortune, Street Legal en 9B.

Trochbraak

Yn 1990 fertolke Greene ien fan 'e wichtichste byrollen yn 'e mei withoefolle prizen bekroande refizjonistyske western Dances with Wolves, mei Kevin Costner en Mary McDonnell yn 'e haadrollen. Hy spile Kicking Bird (Lakota: Ziŋtká Nagwáka), in Lakota-kriger dy't freonskip slút mei it personaazje fan Costner, dat in mei in posttraumatysk stress-syndroom oanhelle feteraan út 'e Amerikaanske Boargeroarloch is. Greene briek mei dy rol ynternasjonaal troch, en hy waard derfoar nominearre foar in Oscar yn 'e kategory bêste manlike byrol.

Datselde jiers hie Greene ek in rol yn 'e tillefyzjefilm Lost in the Barrens. Yn 1991 wied er te sjen as Arthur yn 'e film Clearcut en yn in gastrol yn 'e ôflevering Dances with Sharks fan 'e Amerikaanske rjochtbankdramasearje L.A. Law. Yn 1992 hied er in gastrol yn in oar populêr Amerikaansk programma, te witten de detektivesearje Murder, She Wrote, mei Angela Lansbury. Fierders spile er dat jiers ek de (histoaryske) rol fan Ishi, it lêste oerlibjende lid fan it Jahy-folk út Kalifornje, yn 'e biografyske tillefyzjefilm The Last of His Tribe, en wied er mei û.o. Val Kilmer te sjen as de lakonike reservaats-plysje Walter Crow Horse yn 'e dramafilm Thunderheart.

Yn 1992 en 1993 hie Greene ek in weromkearende rol as Leonard yn fiif ôfleverings fan 'e Kanadeeske tillefyzjesearje Northern Exposure. Yn 1993 spile er yn in ôflevering fan North of 60 en yn fjouwer tillefyzjefilms: Medicine River, Spirit Rider, Cooperstown en The Broken Chain, wêrfan't dy lêste gie oer it histoaryske Mohôk-opperhaad Joseph Brant (Thayendanegea), in rol fan Eric Schweig. Fan 1994 oant 1997 hie Greene in fêste rol as Mr. Crabby Tree yn it berneprogramma The Adventures of Dudley the Dragon, dêr't er syn earste Gemini Award foar wûn yn 'e kategory 'bêste optreden yn in berneprogramma of -searje'.

Fan 1994 oant en mei 2006 wie Greene yn njoggentjin ôfleverings fan 'e komeedzjesearje The Red Green Show te sjen yn 'e weromkearende rol fan Edgar K.B. Montrose, in entûsjasteling op it mêd fan eksplosiven. Yn ien ôflevering (seizoen 5, ôfl. 1) wurdt er troch haadpersoan Red Green frege wat er fan 'e film Dances with Wolves fynt. Greene antwurdet dat "dy Yndiaanske keardel [hysels yn 'e rol fan Kicking Bird] bêst goed wie. Hie de Oscar winne moatten. Mar de rest wie om je dea te ferfelen!" Greene hie ek in cameoroltsje yn in ôflevering fan 'e komeedzjesearje Royal Canadian Air Farce. Dêryn spile er in dûanebeämte, dy't yn 'e bagaazje fan 'e Frânske ûntdekkingsreizger Jacques Cartier (spile troch Don Ferguson) sjocht ear't er him trochlit. As Cartier him freget oft er soms yn dy film Dances with Wolves spile hat, antwurdet Greene befêstigjend. Cartier wol dan syn namme witte, wêrop't Greene seit: "Kevin Costner."

Yn 1994 spile Greene yn 'e komeedzjefilm North de Alaskaanske pleechheit fan it jonkje North, yn 'e westernsearje Lonesome Dove: The Series de Yndiaan Red Hawk, en yn 'e komyske westernfilm Maverick, mei Mel Gibson en Jodie Foster, it Yndiaanske opperhaad Joseph. Ek wied er foar de twadde kear te sjen yn in ôflevering fan Murder, She Wrote, en hied er in rol yn 'e film Camilla. Yn 1995 spile Greene in New Yorkske resjersjeur yn 'e aksjefilm Die Hard with a Vengeance, mei Bruce Willis en Samuel L. Jackson. Yn 1996 wied er te sjen yn in ôflevering fan 'e searje The Outer Limits en spile er it Mohikaanske opperhaad Chingachgook yn 'e tillefyzjefilm The Pathfinder.

Yn 1997 spile Greene yn 'e film The Education of Little Tree en de tillefyzjefilm The Hired Heart. Fierders presintearre er dat jiers in dokumintêresearje oer histoaryske misdieden, mei as titel Exhibit A: Secrets of Forensic Science. Hy rekke yn datselde jier lykwols ek wei yn in djippe klinyske depresje, en moast opnommen wurde nei't er in oanfarring mei de plysje hân hie. Hy klaude wer by de wâl op mei help fan Bruce Willis en Samuel L. Jackson, mei wa't er ûnder de opnamen fan Die Hard with a Vengeance befreone rekke wie. Yn 1998 spile er in resjersjeur yn Shattered Image, en yn 1999 wied er te sjen as Jim Bernard yn 'e film Grey Owl, mei yn 'e titelrol as de sabeare Yndiaan Grey Owl de Ierske akteur Pierce Brosnan, mei wa't Greene earder gearwurke hie yn The Broken Chain. Greene spile dat jiers, 1999, ek de rol fan Arlen Bitterbuck, in foar moard ta de deastraf feroardiele finzene, yn it foar in Oscar foar Bêste Film nominearre The Green Mile, mei Tom Hanks, David Morse en Michael Clarke Duncan yn 'e haadrollen.

Lettere jierren

Graham Greene (2022)

Yn 2000 wie Greene te sjen yn in ôflevering fan Big Wolf on Campus en yn 'e film Desire. Hy spile yn 2000 en 2001 de rol fan Michael Nighthorse yn fjouwer ôfleverings fan 'e searje Cover Me, en fertolke ien fan 'e haadrollen yn 'e tillefyzjesearje Wolf Lake (2001-2002), dy't lykwols mar in koart libben beskern wie. Yn 2002 en 2004 hied er in rol yn twa tillefyzjefilms (The New Beachcombers en A Beachcomber's Christmas) dêr't mei besocht waard om 'e langrinnende Kanadeeske soapsearje The Beachcombers nij libben yn te blazen. Greene fertolke (yn 'e rol fan Slick Nakai) mei Adam Beach en Wes Studi ien fan 'e haadrollen yn 'e films Coyote Waits (2003) en A Thief of Time (2004), dy't beide adaptaasjes wiene fan romans fan Tony Hillerman en produsearre waarden troch Robert Redford. Yn 2004 waard Greene ek in twadde Gemini Award takend, yn 'e foarm fan 'e oeuvrepriis de Earle Gray Award.

Yn 2005 spile Greene as Calvin Many Goats the potinsjele frijer fan 'e froulike haadrol yn it komeedzjedrama Transamerica, spile troch Felicity Huffman. Hy wurke ek (as himsels) mei oan in parody op 'e yn 'e Kanada bekende reklame foar pinestillers fan it merk Lakota, dy't yn it tillefyzjeprogramma Rick Mercer Report op 'e tillefyzjestjoerder CBC te sjen wie. Fierders fertolke er yn 2005 de rol fan it Lakota-opperhaad Oerwinnende Bear yn 'e westernsearje Into the West, spile er yn 'e tillefyzjefilms Buffalo Dreams en Spirit Bear: The Simon Jackson Story, en hied er in gastrol yn 'e searje Numb3rs.

Greene presintearre yn 2006 de dokumintêrerige The War that Made America, oer de Frânske en Yndiaanske Oarloch fan 'e midden fan 'e achttjinde iuw, dy't it Noardamerikaanske front foarme fan 'e Sânjierrige Oarloch tusken Grut-Brittanje en Frankryk. Yn 2007 wied er te sjen yn 'e films All Hat, Just Buried en Breakfast with Scot; ek stied er dat jiers op 'e planken yn 'e rol fan Shylock yn 'e opfiering fan it toanielstik De Keapman fan Feneesje fan William Shakespeare op it Stratford Shakespeare Festival. Yn 2008 wurke Greene as stimakteur mei oan 'e tekenfilm Turok: Son of Stone. Yn juny fan dat jier ûntfong er in earedoktoraat fan 'e Wilfried Laurier Universiteit, dy't in kampus ûnderhâldt yn 'e neite fan syn berteplak Ohsweken. Ek wurke er mei in yn 't foar opnommen fertelstim mei oan it iepenloftspul Tecumseh! dat yn Ohio opfierd waard en it ferneamde Sjâny-opperhaad Tecumseh as ûnderwerp hie.

Greene spile yn 2009 Harry Clearwater yn 'e fantasyfilm The Twilight Saga: New Moon. Yn 2010 fertolke er de rol fan Bernie Sprague yn 'e film Casino Jack, en yn 2010 en 2011 hied er in weromkearende rol as dokter Arthur yn 'e tillefyzjesearje Being Erica. Yn 'e folgjende jierren spile er yn films as Chasing Shakespeare (2013), Maïna (2013), Winter's Tale (2014) en The Shack (2017). Hy hie fan 2013 oant 2015 in fêste rol as Rafe McCawley yn 'e searje Defiance, en wie fan 2014 oant 2017 trije seizoenen lang te sjen yn 'e neo-westernplysjesearje Longmire, as Malachi Strand, it haad befeiliging fan in Yndiaansk kasino. Foar dy lêste rol wûn er yn 2016 de RNCI Red Nation Award yn 'e kategory 'treflike byrol fan in akteur'. Underwilens wied er yn 2015 opnommen yn 'e Oarder fan Kanada, dat in keninklike ûnderskieding is (ferlykber mei de Oarder fan Oranje-Nassau yn Nederlân).

Yn 2017 spile Greene de rol fan kommissaris Ben Shoyo, it haad fan 'e Yndiaanske plysje yn it Wind River Yndianereservaat fan Wyoming yn 'e film Wind River. Yn 2018 liende er syn stim oan 'e yn it nau brochte Yndiaanske âldste Rains Fall yn it fideospultsje Red Dead Redemption II. Hy hie dat jier gastrollen yn 'e searjes Riverdale en The Detour en spile ek yn 'e film Through Black Spruce. Yn 2019 hied er de rol fan Littlecrow yn 'e searje Goliath. De film Antlers, dêr't er de rol fan Warren Stokes yn fertolket, is (ein 2019) yn 'e postproduksjefaze en sil yn 2020 útkomme.

Filmografy

Filmografy as akteur
jier	titel	rol of funksje	opmerkings
tillefyzje
1979	The Great Detective	?	lyts roltsje; ôfl. The Black Curse
1981	Read All About It	John Norton	gastrol; ôfl. Journey To Queenston
1986	Spirit Bay	Pete "Baba" Green	gastrol; 1 ôfl.
1986–1988	The Campbells	Irokeesk opperhaad	weromkearende rol; 3 ôfl.
1987	Captain Power and the Soldiers of the Future	Cherokee	ôfl. Wardogs
1987	Street Legal	Paulo	gastrol; ôfl. Tango Bellarosa
1988	9B	Dan Jackson	weromkearende rol; 5 ôfl.
1989	Where the Spirit Lives	heit fan Komi	tillefyzjefilm
1991	L.A. Law	David Wauneka	gastrol; ôfl. Dances with Sharks
1992	Murder, She Wrote	sheriff Sam Keeyani	gastrol; ôfl. Night of the Coyote
1992	The Last of His Tribe	Ishi	tillefyzjefilm
1992–1993	Northern Exposure	Leonard	weromkearende rol; 5 ôfl.
1993	Medicine River	Will	tillefyzjefilm
1993	Spirit Rider	Vern	tillefyzjefilm
1993	Cooperstown	Raymond Maracle	tillefyzjefilm
1993	North of 60	Rico Nez	gastrol; ôfl. The Art of the Deal nom. Gemini Award foar bêste optreden yn berne- of jeugdprogramma of -searje
1993	The Broken Chain	Peace Maker (geast)	tillefyzjefilm
1994–1997	The Adventures of Dudley the Dragon	menear Crabby Tree	weromkearende rol; 17 ôfl.
1994–2006	The Red Green Show	Edgar K.B. Montrose	weromkearende rol; 19 ôfl. Gemini Award foar bêste optreden yn in berne- of jeugdprogramma of -searje
1994	Lonesome Dove	Red Hawk	byrol yn in minysearje; 3 ôfl.
1994	Murder, She Wrote	Peter Henderson	gastrol; ôfl. Northern Explosion
1994	Royal Canadian Air Farce	dûanier "Kevin Costner"	gastrol yn in programma mei komyske sketches
1994	Genie Awards	n.f.t.	presintator priisútrikking
1995	Happily Ever After: Fairy Tales for Every Child	opperhaad Brown Bear	as stimakteur; gastrol; ôfl. Snow White
1995	500 Nations	ferskaat	3 ôfl.
1996	The Outer Limits	wapenmaster	gastrol; ôfl. The Light Brigade
1996	The Pathfinder	Chingachgook	tillefyzjefilm
1997	The Hired Heart	?	tillefyzjefilm
1998	A Stranger In Town	Eddie Lester	tillefyzjefilm
2000	Big Wolf on Campus	fearbaas	gastrol; 1 ôfl.
2000–2001	Cover Me	Michael Nighthorse	weromkearende rol; 4 ôfl.
2001–2002	Wolf Lake	Sherman Blackstone / professor Joseph Duke	weromkearende rol; 10 ôfl.
2002	The New Beachcombers	Colin Reid	tillefyzjefilm
2003	Shattered City: The Halifax Explosion	Elijah Cobb	byrol yn in minysearje; 2 ôfl.
2003	Coyote Waits	Slick Nakai	tillefyzjefilm
2004	A Thief of Time	Slick Nakai	tillefyzjefilm
2004	A Beachcomber's Christmas	Colin Reid	tillefyzjespecial
2005	Spirit Bear: The Simon Jackson Story	dokter Lloyd Blackburn	tillefyzjefilm
2005	Into the West	Oerwinnende Bear	ôfl. Dreams and Schemes
2005	Numb3rs	opperhaad James Clearwater	gastrol; ôfl. Bones of Contention
2005	Buffalo Dreams	John Blackhorse	tillefyzjefilm
2007	' Luna: Spirit of the Whale	Bill Louis	tillefyzjefilm
2009	Tales of an Urban Indian	Adam	tillefyzjefilm
2010	The Wild Girl	Joseph	tillefyzjefilm
2010–2011	Being Erica	dokter Arthur	weromkearende rol; 5 ôfl.
2013–2015	Defiance	Rafe McCawley	fêste rol 28 ôfl.
2014–2017	Longmire	Malachi Strand	weromkearende rol; seizoen 3–6, 12 ôfl.
2018	Riverdale	Thomas Topaz	gastrol; ôfl. Chapter Twenty-Four: The Wrestler
2018	The Detour	Narvin	weromkearende rol; 3 ôfl.
2019	Goliath	Littlecrow	weromkearende rol; 7 ôfl.
2019	Shadow Wolves	Nabahe	tillefyzjefilm
2021	American Gods	Whiskey Jack	gastrol; ôfl. 1 fan seiz. 3
films
1983	Running Brave	Eddie Mills
1985	Revolution	Ongwata
1989	Powwow Highway	Fjetnamfeteraan
1990	Dances with Wolves	Kicking Bird	nom. Oscar foar bêste byrol fan in akteur
1991	Clearcut	Arthur
1992	Thunderheart	sheriff Walter Crow Horse
1992	Rain without Thunder	auteur
1993	Benefit of the Doubt	Calhoun
1994	Camilla	Hunt Weller
1994	Savage Land	Skyano
1994	Maverick	Joseph
1994	North	Alaskaanske heit
1994	Huck and the King of Hearts	Jim
1995	Die Hard with a Vengeance	resjersjeur Joe Lambert
1997	The Education of Little Tree	Willow John
1997	Wounded	Nick Rollins
1997	Exhibit A: Secrets of Forensic Science	n.f.t.	presintator fan in dokumintêre
1997	Song of Hiawatha	O Kagh
1998	Shattered Image	resjersjeur
1999	Grey Owl	Jim Bernard
1999	The Green Mile	Arlen Bitterbuck
1999	Misery Harbour	Burly
2000	Desire	Connor
2001	Lost and Delirious	Joe Menzies
2001	Christmas in the Clouds	Earl
2002	Duct Tape Forever	Edgar K.B. Montrose
2002	Snow Dogs	Peter Yellowbear
2002	Skins	Mogie Yellow Lodge
2004	Phil the Alien	Wolf
2005	Transamerica	Calvin Many Goats
2006	A Lobster Tale	sheriff
2007	All Hat	Jim Burns
2007	Just Buried	Henry Sanipass
2007	Breakfast with Scot	Bud Wilson
2008	Turok: Son of Stone	sjamaan fan it Ferlerne Lân / âldste #1	as stimakteur
2009	The Twilight Saga: New Moon	Harry Clearwater
2010	Casino Jack	Bernie Sprague
2010	Gunless	Two Dogs	cameo
2010	The Legend of Secret Pass	pake	as stimakteur
2012	The Twilight Saga: Breaking Dawn – Part 2	Harry Clearwater
2013	Chasing Shakespeare	Mr. Mountain
2013	Atlantic Rim	admiraal Hadley
2013	Maïna	Mishte-Napeu
2014	Winter's Tale	Humpstone John
2014	Corner Gas: The Movie	fisker	cameo
2015	Unnatural	Buffalo
2017	Wind River	Ben
2017	The Shack	Male Papa
2017	Molly's Game	rjochter Dustin Foxman
2018	Through Black Spruce	Leo
2019	Shadow Wolves	Nabahe
2021	Antlers	Warren Stokes
fideospultsjes
2018	Red Dead Redemption 2	Rains Fall	as stimakteur

Keppelings om utens

• (in) Graham Greene op Twitter
• (in) Folsleine filmografy fan Graham Greene yn 'e Internet Movie Database (IMDb)

Boarnen, noaten en referinsjes