Zbig: La strategio kaj politiko de Zbigniew Brzeziński [2013]
«[pri Zbigniew Brzeziński fine de la 1980-aj] Kun ĉiama atento li legadis plej gravajn artikolojn en la sovetia gazetaro, tradukitajn kaj publikigitajn de la Informa Servo de Eksterlanda Elsendado ĉe la usona registaro.»
«[pri 1989] Dum lastaj kvar jaroj okcidentaj ekspertoj diskutadis inter si kio estas la reformoj de Gorbaĉov — ĉu truko, celanta krei ĉe la Okcidento falsan senton de sekureco, aŭ sincera provo rekonstrui la totalisman sistemon, kreitan de Lenino kaj Stalino.»
«[parolado de Georgij Ŝaĥnazarov dum renkontiĝo kun Zbigniew Brzeziński aŭtune 1989 en Moskvo] Entuziasmiĝinte pro la temo, Ŝaĥnazarov komencis aserti ke ŝanĝojn en rilatoj inter Orienta Eŭropo kaj Sovetunio devus akompani paralela transformado de la rilatoj inter NATO kaj la Organizo de la Varsovia Traktato [...] Aludante al ambiciaj planoj de la registaro de Gorbaĉov, li aldonis: “Tiu tasko estas tute realigebla, des pli ke ni mem ŝanĝiĝas. La ideo estas ke ne nur Orienta Eŭropo, sed ankaŭ Sovetunio aliĝos al Eŭropo”.»
«[parolado de Georgij Ŝaĥnazarov dum renkontiĝo kun Zbigniew Brzeziński aŭtune 1989 en Moskvo] Provante defendi sian pozicion, Ŝaĥnazarov estis deklaranta ke la pola ĉefministro kvazaŭ komprenigis ke Sovetunio ĝis nun estas necesa kiel “la ĉefa garantianto” de la sendependeco de Pollando kaj ke tia stato daŭros ankoraŭ 10-15 jarojn ĝis la rilatoj inter la Oriento kaj la Okcidento perdos karakteron de kontraŭstaro.»
«[Zbigniew Brzeziński dum renkontiĝo kun sovetia estraro aŭtune 1989 en Moskvo] Post aŭskulti la sovetian flankon, Brzeziński ŝerceme demandis: “Sed kia estos via reago se poloj komencos pendumi komunistojn sur lanternoj?” La ĉefo de la sovetia delegacio Oleg Bogomolov sen duboj respondis: “Tio estas internaj aferoj de la poloj kaj ili mem decidu tion” [...] Post iom pripensi Brzeziński kun ruza rideto rimarkigis: “Nu restas nur esperi ke la poloj ne aŭdos tion, ĉar ili povus komenci tuj se ili komprenos ke tio restos senpune”. La sovetia delegacio reagis per malkomforta rido.»
«[Zbigniew Brzeziński dum renkontiĝo kun sovetia estraro aŭtune 1989 en Moskvo] Brzeziński klopodis kontesti rigardon tra rozkoloraj okulvitroj al la estonta rolo de Sovetunio en Eŭropo. Interalie li ekdubis ke “malfortiĝo de konflikto en Eŭropo egale influos rilatojn de la eŭropaj landoj al ambaŭ superpotencoj”. Oble pli probabla estas ke Usono ne nur konservos, sed eĉ fortigos sian ĉeeston dum Sovetunio estos forpuŝita vojranden. “La aktuala situacio estas bazita sur divido de Eŭropo kaj milita ĉeesto de la superpotencoj estas ŝlosila faktoro je difinado de iliaj respektivaj pozicioj. Post malfortiĝo de la kontraŭstaro en Eŭropo graveco de la militaj fortoj malkreskos. Rezulte de tio kreskos rolo de aliaj faktoroj kiel ideologio, kulturo, komunikado, politiko kaj ekonomio. En ĉiuj ĉi sferoj Usono havas avantaĝon — kaj kreskantan — kompare al Sovetunio”. Poste li komparis poziciojn de ambaŭ superpotencoj en la nemilitaj influsferoj kaj venis al klara konkludo: “La demando konsistas en tio, ĉu Sovetunio entute konservos sian ĉeeston en Eŭropo”. Resumante rezultojn de sia rezonado, li diris: “La sola espero por via lando tiurilate estas efektivigo de radikalaj internaj reformoj, kiuj ebligos al vi partopreni tiujn ĉi grandskalajn procezojn”.»
«[dum renkontiĝo kun sovetia estraro aŭtune 1989 en Moskvo] En konversacio dum matenmanĝo Brzeziński revenis al temo, ke por sukceso de perestrojkoGorbaĉov devas pli strikte kaj klare difini kiun konkrete sistemon li intencas krei.»
«[pri renkontiĝo kun sovetia estraro aŭtune 1989 en Moskvo] [...] estis evidente ke la reformoj forsendas Sovetunion al nekonataj akvaĵoj; certaj pri neceso de radikalaj ŝanĝoj, la reformistoj sen kompreni tion estis vekantaj nekontroleblajn fortojn kaj lanĉis procezojn kun neprognozebla rezulto.»