Caransebeș

Caransebeș [karansebeŝ] (hungare Karánsebes, karanŝebeŝ, germane Karansebesch, karanzebeŝ) estas urbo en Rumanio nordoriente de Reșița. Ĝi situas ĉe la kunfluejo de la riveroj Tibisko kaj Sebeș. Administre apartenas al ĝi Jupa. Ĝi estas fervoja kaj publikvoja nodo kun grava lignoprilabora industrio.

Caransebeș · Karánsebes · Karansebesch
urbo
municipo de Rumanio vd
Blazono
Administrado
Distrikto	Caraș-Severin
Komunumo	Distrikto Caraș-Severin
Hist. regiono	Banato
Poŝtkodo	325400
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	21 714  (2021) [+]
Loĝdenso	295 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	45° 25′ N, 22° 13′ O (mapo)45.42138888888922.221944444444 [+]
Areo	73,58 km² (7 358 ha) [+]
Horzono	UTC+02:00 [+]
Caransebeș · Karánsebes · Karansebesch (Rumanio) DEC Situo de Caransebeș · Karánsebes · Karansebesch
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Caransebeș [+]
v • d • r

Loĝantaro

En 1910 ĝi havis 7.999 loĝantojn (rumanoj, germanoj, hungaroj), en 1992 31.389 (rumanoj, 4 % germanoj, 1,4 % hungaroj), kaj laŭ la stato de 2021 en la loĝloko vivis 21 714 loĝantoj.

Historio

Ĝia unua mencio skriba estas en 1290. Ĝis 1919 ĝi apartenis al Hungario (Krassó-Szörény vármegye). Ĝi formiĝis per la unuiĝo de Caran kaj Sebeș. Oni aligis al ĝi Caransebeșu Nou.

Fonto

• Magyar nagylexikon, 1-18., 1993-2004, Budapest.

Renomaj personoj

• Béla Timár (3-a de aprilo 1873 – mortojaro ne konata) aktoro.
• Dénes Berényi (Karánsebes, 21-a de septembro 1900 – Debrecen, 3-a de novembro 1971): meteorologo, universitata profesoro, kandidato de agrikulturaj sciencoj
• Ede Bohacsek (1889–1955), pentristo Arto en Hungario
• Sándor Boros (Karánsebes, 11-a de aŭgusto 1907 – Budapest, 26-a de julio 1987): kuracisto, dentisto, patologo.
• Constantin Diaconovici Loga (1-a de novembro 1770 – samloke, 12-a de novembro 1850): pedagogo, verkisto.
• Ion Dragalina (16-a de decembro 1860 – 9-a de novembro 1916): generalo.
• René Fülöp-Miller, Miller (Karánsebes, 17-a de marto 1891 – Hannover, 7-a de majo 1963): verkisto, kulturhistoriisto.
• Liviu Groza (10-a de julio 1932 – 23-a de septembro 2017): historiisto.
• Michael Halicius, Halici, Halics, Mihály Karánsebesi (Karánsebes?, 19-a de oktobro 1643 – London, inter 1713 kaj 1715): instruisto, rektoro en Szászváros.
• Vasile Ijac (11-a de februaro 1899 – 5-a de aŭgusto 1976): komponisto.
• Jenő Molnár (24-a de septembro 1920 – Cluj-Napoca, 20-a de majo 2007) universitata profesoro, geografia verkisto.
• György Koczka (*28-a de julio 1938): dramaturgiisto, tradukisto, ĵurnalisto.
• Nicolea Popovici (2-a de decembro 1957 – Sibiu, 7-a de septembro 1897): komponisto.
• Róbert Schmidt Eligius (Karánsebes, 23-a de marto 1902 – Budapeŝto, 23-a de julio 1973): inĝeniero pri minejoj, geologo, hidrogeologo, laŭreato de Kossuth-premio (1956).
• Károly Sebestyén, Cs. Sebestyén (Karánsebes, 13-a de majo 1876 – Budapeŝto, 21-a de decembro 1956): etnografo, kulturhistoriisto.
• Theodor Seracin (5-a de februaro 1836 – samloke, 12-a de marto 1901): generalo.
• Ferenc Szadai (n. Arad, 2-a de oktobro 1880 – m. Karánsebes, 10-a de aŭgusto 1904) aktoro.

Eksteraj ligiloj

• Oficiala retejo (rumane)

PeEnEo: 80500 GND: 4264266-8 LCCN: n84186127 VIAF: 155992599 NKC: ge1095660

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri Rumanio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).