Ο 5ος αιώνας π.Χ. αρχίζει στις 1 Ιανουαρίου 500 π.Χ. και τελειώνει στις 31 Δεκεμβρίου 401 π.Χ.
- Περσικοί πόλεμοι
- Χρυσούς Αιών του Περικλέους
- Πελοποννησιακός πόλεμος
- 500 π.Χ.: Πυρπόληση των Σάρδεων.[1] Ο Αρισταγόρας ζητάει βοήθεια από τη Σπάρτη και τους Αθηναίους εναντίον των Περσών.[2] Έναρξη των Περσικών πολέμων.[1] Ίδρυση νομισματοκοπείου στην Κύμη.[3]
- 499 π.Χ.: Ιωνική επανάσταση:[3] Ενωμένες δυνάμεις των Ιώνων, Αθηναίων και Ερετριέων κάνουν αιφνιδιαστική επίθεση στις Σάρδεις και τις πυρπολούν.[2] Ήττα των Ελλήνων κατά την επιστροφή τους στην Έφεσο.[2] Οι Ελληνικές αποικίες του Ελλησπόντου, καθώς και η Καρία και η Κύπρος εισέρχονται στη συμμαχία εναντίον των Περσών.[2]
- 498 π.Χ.: Οι Πέρσες επανακτούν την Κύπρο.[2]
- 496 π.Χ.: Άλωση της Μιλήτου από τους Πέρσες.[2][4] Νίκη της Σπάρτης κατά του Άργους.[2]
- 493 π.Χ.: Οι Πέρσες καταλαμβάνουν τα νησιά του Αιγαίου και τις Ελληνικές πόλεις στα βόρεια παράλια του Ελλήσποντου και της Προποντίδας.[2]
- 492 π.Χ.: Πρώτη εκστρατεία των Περσών κατά της Ελλάδας.[2] Ο στόλος του Μαρδόνιου ναυαγεί στον Άθω.[2][5]
- 491 π.Χ.: Οι Πέρσες καταλαμβάνουν τη Μίλητο και την Ιωνία.[1] Πολλές πόλεις αναγνωρίζουν την κυριαρχία των Περσών.[2]
- 490 π.Χ.: Εκστρατεία Δάτη και Αρταφέρνη.[2] Ο Περσικός στόλος υπό του Δάτη και του Αρταφέρνη προχωρεί στο Αιγαίο και καταλαμβάνει την Εύβοια και την Ερέτρια.[2] Απόβαση των Περσών στον Μαραθώνα.[2] Νίκη του Μιλτιάδη κατά των Περσών στη Μάχη του Μαραθώνα.[1][3][4][5]
- 489 π.Χ.: Αποτυχημένη επιχείρηση του Μιλτιάδη στην Πάρο. Εξορία και θάνατός του.[2]
- 484 π.Χ.: Ο Ξέρξης καταλαμβάνει την Αίγυπτο και εγκαθιστά στον θρόνο τον αδερφό του Αχαιμένη.[4]
- 481 π.Χ.: Ο Ξέρξης ξεχειμωνιάζει στις Σάρδεις και την επόμενη άνοιξη, διαπερνώντας τον Ελλήσποντο ξεκινάει εκστρατεία κατά των Ελλήνων.[4]
- 480 π.Χ.: Εκστρατεία του Ξέρξη στην Ελλάδα.[2] [1][3][5] Μάχη των Θερμοπυλών.[4][5] Ναυμαχία της Σαλαμίνας.[4] (20ή Βοηδρομιώνος)[2] Τον Αύγουστο ο Ξέρξης φτάνει στην Αθήνα.[4] Ναυμαχία του Αρτεμισίου.[5] Διάδοση του δημοκρατικού πολιτεύματος στις Ελληνικές πόλεις της Ιταλίας.[3]
- 479 π.Χ.: (4η Βοηδρομιών)[2] Μάχη των Πλαταιών[5] και Μάχη της Μυκάλης,[5] ήττα των Περσών.[4]
- 478 π.Χ.: Η Αθήνα ανακαινίζεται και, παρά την αντίδραση της Σπάρτης, χτίζει τείχη.[2] Πολλοί Αθηναίοι επισκέπτονται την αυλή του Ιέρωνα στις Συρακούσες.[3]
- 477 π.Χ.: Στην Αθήνα καταργείται η απαγόρευση δημόσιων θέσεων για τους πολίτες της τέταρτης κλάσης.[2] Απελευθέρωση του Βυζαντίου[2] και σημαντική κατάληψη της Κύπρου από τους Έλληνες του Παυσανία.[6] Η Αθήνα γίνεται θαλάσσια ηγεμονία υπό του Αριστείδη και Κίμωνα.[2][5] Κτίζεται το λιμάνι του Πειραιά.[5]
- 476 π.Χ.: Προδοσία του Παυσανία.[2] Θάνατος του Αναξίλα, τυράννου το Ρηγίου, Έλληνες ζητούν καταφύγιο στη Νεάπολη.[3]
- 471 π.Χ.: Ο Θεμιστοκλής κατηγορείται για συνωμοσία με τον Παυσανία κατά της ελευθερίας των Ελλήνων και εξορίζεται.[4]
- 470 π.Χ.: Νίκη του Κίμωνα κατά των Περσών κοντά στον ποταμό Ευρυμέδοντα στην Παμφυλία.[4][5] Ο Κίμων απελευθερώνει την Ηιώνα από τους Πέρσες και τη Σκύρο από τους Δόλοπες.[2] Οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν την Κάρυστο.[2]
- 467 π.Χ.: Μάχη του Ευρυμέδοντα.[1] Ο Κίμων νικάει τους Πέρσες.[1]
- 465 π.Χ.: Ξεσπάει ο Τρίτος Μεσσηνιακός Πόλεμος[5] που θα διαρκέσει δέκα χρόνια.[4][5]
- 466 π.Χ.: Οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν τη Νάξο.[2] Διπλή νίκη του Κίμωνα εναντίον των Περσών στον Ευρυμέδοντα.[2]
- 465 π.Χ.: Πόλεμος μεταξύ Αθήνας και Θάσου.[2]
- 464 π.Χ.: Σημειώνεται σεισμός στη Σπάρτη.[4] Ακολουθεί επανάσταση των Μεσσηνίων Ειλώτων και ξεσπάει ο Τρίτος Μεσσηνιακός πόλεμος.[2] Κτίζονται τα μακρά τείχη στην Αθήνα.[5]
- 463 π.Χ.: Οι Αθηναίοι καταλαμβάνουν τη Θάσο.[2] Επανάσταση των Αιγυπτίων κατά των Περσών υπό την ηγεσία του Θήρα που ζήτησε και πήρε τη βοήθεια των Αθηναίων.[4]
- 462 π.Χ.: Ήττα των Περσών από τους Αθηναίους σε ναυμαχία.[4]
- 461 π.Χ.: Οι Αθηναίοι αποχωρούν από την συμμαχία με τη Σπάρτη, εξορίζουν τον Κίμωνα και κλείνουν συμμαχία με το Άργος στην οποία προσχωρούν οι Θεσσαλοί και αργότερα και τα Μέγαρα.[2]
- 460 π.Χ.: Οι Αθηναίοι κάνουν εκστρατεία στην Αίγυπτο για να βοηθήσουν τον σατράπη Ίναρο που επαναστάτησε εναντίον του βασιλιά της Περσίας.[2] Ίδρυση νομισματοκοπείου στη Νεάπολη.[3]
- 459 π.Χ.: Η Αθήνα ασκεί ηγεμονιστική πολιτική επί των πόλεων-μελών της ΑθηναΙκής συμμαχίας.[4]
- 458 π.Χ.: Πόλεμος της Αθήνας με την Κόρινθο, Επίδαυρο και Αίγινα.[2] Ήττα των Αθηναίων στην μάχη με τους Αλιείς.[2] Νίκη των Αθηναίων στη ναυμαχία της Κεκρυφάλειας και στην Αίγινα.[2] Πολιορκία της Αίγινας.[2] Έφοδος των Κορινθίων στη Μεγαρίδα στην προσπάθεια να απελευθερώσουν την Αίγινα.[2] Αποκρούονται από τον Μυρωνίδη και τους άμαχους πολίτες της Αθήνας.[2]
- 457 π.Χ.: Πόλεμος της Αθήνας με την Αίγινα, Κόρινθο, Θήβα, Σπάρτη και με τους Πέρσες στην Αίγυπτο.[5] Μάχη της Τανάγρας[2][5] και νίκη των Σπαρτιατών.[2] Επιστροφή του Κίμωνα.[2]
- 456 π.Χ.: Νίκη του Μυρωνίδη και των Αθηναίων στη μάχη των Οινοφύτων εναντίον των Βοιωτών.[2] Οι Βοιωτία, Φωκίδα και Οπούντια Λοκρίδα γίνονται μέρος της Αθηναϊκής συμμαχίας.[2] Αποπερατώνονται τα τείχη των Αθηνών στον Πειραιά και το Φάληρο.[2] Εκστρατεία του Τολμίδη στην Πελοπόννησο.[2]
- 455 π.Χ.: Ο Τολμίδης και ο Περικλής με τους Αθηναίους νικούν τους Σπαρτιάτες.[4] Τέλος του τρίτου Μεσσηνιακού Πολέμου και πτώση της Ιθώμης.[2] Οι Αθηναίοι παραχωρούν το Ναύπλιο στους Μεσσήνιους.[2] Καταστροφή και διάλυση των δυνάμεων ξηράς και ναυτικού των Αθηναίων στην Αίγυπτο.[2]
- 454 π.Χ.: Αποστολή των Ρωμαίων στην Αθήνα για να γνωρίσουν τους νόμους του Σόλωνα.[4] Εκστρατεία του Περικλή στον κόλπο της Κρίσας.[2] Οι Αχαιοί προσχωρούν στην Αθηναϊκή συμμαχία.[2]
- 450 π.Χ.: Αρχίζει τριακονταετής περίοδος ειρήνης μεταξύ Σπάρτης και Άργους.[2] Ο Κίμων που επέστρεψε από την εξορία κηρύττει πενταετή ανακωχή μεταξύ των πόλεων της Πελοποννήσου και των Αθηναίων [2] και στέλνεται με στρατό στην Κύπρο.[4] Ξεκινάει πόλεμος με τους Πέρσες στη θάλασσα που θα διαρκέσει δύο χρόνια.[4]
- 449 π.Χ.: Διπλή νίκη των Αθηναίων[5] κατά των Περσών στην Κύπρο.[1]
- 449 π.Χ.: Μάχη των Αθηναίων εναντίον των Περσών.[2] Νίκη του Ξάνθιππου και του στόλου των Ελλήνων κατά του Σέστου που συλλαμβάνεται αιχμάλωτος από τους Έλληνες.[2] Ο Κίμων αναγκάζει τον βασιλιά της Περσίας Αρταξέρξη[1] να υπογράψει ταπεινωτική συνθήκη ειρήνης.[4]
- 448 π.Χ.: Εκ νέου εχθροπραξίες μεταξύ Αθήνας και Σπάρτης.[2] Δεύτερος ιερός πόλεμος
- 447 π.Χ.: Νίκη των Βοιωτών κατά των Αθηναίων στη Μάχη της Χαιρώνειας.[4] Πρόβλημα στην Αθηναϊκή συμμαχία.[2]
- 446 π.Χ.: Αποστατεί η Εύβοια από Αθηναϊκή Συμμαχία αλλά επανέρχεται με εκστρατεία των Αθηναίων. Αποστατούν τα Μέγαρα - σκοτώνουν αθηναϊκή φρουρά
- 445 π.Χ.: Επαναστατούν οι Βοιωτοί και αποχωρούν από τη συμμαχία με τους Αθηναίους.[2][4] Ο Περικλής καταλαμβάνει τη Βοιωτία και την επαναφέρει στην Αθηναϊκή συμμαχία.[2] Με την πάροδο της πενταετίας ανανεώνεται η ανακωχή μεταξύ Πελοποννήσου και Αθηναίων για άλλα τριάντα χρόνια.[2][4][5] Η Αθηναϊκή δημοκρατία στο απόγειο.[5]
- 444 π.Χ.: Ο Περικλής κυβερνάει χωρίς κανέναν πολιτικό αντίπαλο.[2] Βρίσκεται στην εξουσία εδώ και 25 χρόνια και πρόκειται να συνεχίσει να κυβερνάει για άλλα δεκαπέντε χρόνια.[4] Η Αθήνα γνωρίζει την υψηλότερη ακμή του πολιτισμού της.[5] Επεκτείνονται τα τείχη από την Αθήνα στον Πειραιά.[2] Οι Αθηναίοι στέλνουν αποικιακή αποστολή στους Θούριους[3] της Μεγάλης Ελλάδας, την οποία συνοδεύουν οι Ηρόδοτος, Πρωταγόρας και Ιππόδαμος.[4]
- 440 π.Χ.: Πόλεμος της Σάμου.[2] Η Σάμος και το Βυζάντιο καταλαμβάνονται.[2]
- 439 π.Χ.: Πόλεμος μεταξύ Κορίνθου και Κερκύρας.[4]
- 437 π.Χ.: Οι Αθηναίοι στέλνουν αποικιακή αποστολή στην Αμφίπολη.[2][4]
- 434 π.Χ.: Ξεσπάει πόλεμος μεταξύ Κορίνθου και Κερκύρας εξαιτίας της Επιδάμνου.[2] Νίκη των Κερκυραίων στη Ναυμαχία του Άκτιου.[2]
- 433 π.Χ.: Συμμαχία της Αθήνας με την Κέρκυρα.[2] Ναυμαχία μεταξύ Κερκυραίων και Κορινθίων στα Σύβοτα, στην οποία παίρνουν μέρος και οι Αθηναίοι.[2]
- 432 π.Χ.: Η Ποτίδαια επαναστατεί εναντίον της Αθηναϊκής συμμαχίας.[2] Ίδρυση της Ηράκλειας.[3]
- 431 π.Χ.: 7 Μαΐου: Αιφνιδιαστική επίθεση των Θηβαίων εναντίον των Πλαταιών[2] και έναρξη του Πελοποννησιακού πολέμου[2][5] που θα διαρκέσει 27 χρόνια.[4] Οι Σπαρτιάτες με τον βασιλιά Αρχίδαμο εισβάλλουν στην Αθήνα.[2] Οι Αθηναίοι για να εκδικηθούν τις λεηλασίες που σημειώθηκαν κάνουν ναυτική εκστρατεία στα παράλια της Πελοποννήσου.[2] Καταλαμβάνουν τους Σολούς και τον Αστακό και προσαρτούν την Κεφαλλονιά στην Αθηναϊκή συμμαχία.[2] Καταλαμβάνουν τμήματα της Οπούντιας Λοκρίδας και εκδιώκουν τους Αιγινίτες από το νησί τους.[2] Το φθινόπωρο εισβολή των Αθηναίων στην περιοχή των Μεγάρων.[2] Συνέχεια της πολιορκίας της Ποτίδαιας.[2]
- 430 π.Χ.: Ξεσπά ο λοιμός των Αθηνών[2] που θα διαρκέσει πέντε χρόνια.[4][5] Δεύτερη εισβολή των Αθηναίων στην Πελοπόννησο.[2] Ναυτικές εκστρατείες των Αθηναίων.[2] Ο Περικλής αντιμετωπίζει τη δυσαρέσκεια του πληθυσμού της Αθήνας, και για μικρό χρονικό διάστημα στερείται του αξιώματος του στρατηγού.[2] Πτώση της Ποτίδαιας.[2] Οι Νεάπολη, ο Κρότων και η Πανδοσία κόβουν χάλκινα νομίσματα.[3]
- 429 π.Χ.: Οι Πελοποννήσιοι κυριεύουν τις Πλαταιές.[2] έξοχη νίκη στη Ναυμαχία του Φορμίου.[2]
- 428 π.Χ.: Τρίτη εισβολή των Πελοποννησίων στην Αττική.[2] Η Λέσβος εκτός από τα Μήθυμνα επαναστατεί εναντίον της Αθήνας.[2] Οι Αθηναίοι πολιορκούν τη Μυτιλήνη από ξηρά και θάλασσα.[2]
- 427 π.Χ.: Τέταρτη εισβολή των Πελοποννησίων στην Αττική.[2] Οι Λεοντίνοι επιζητούν και αποκτούν τη συμμετοχή των Αθηναίων στο πλευρό τους ενάντια των Συρακουσών.[4] Πόλεμος των Αθηναίων ενάντια της Μυτιλήνης με νίκη των Αθηναίων.[4][5] Οι Θηβαίοι και οι Σπαρτιάτες καταστρέφουν τις Πλαταιές.[5]
- 426 π.Χ.: Οι Αθηναίοι καθαρίζουν το νησί της Δήλου.[4]
- 425 π.Χ.: Κατάληψη της Πύλου από τους Αθηναίους.[4][5] Συλλαμβάνονται 300 Σπαρτιάτες στη νήσο Σφακτηρία.[5]
- 424 π.Χ.: Οι Σικελοί κλείνουν ειρήνη και οι Αθηναίοι επιστρέφουν στην Αθήνα.[4]
- 423 π.Χ.: Ξεσπάει καταστροφική φωτιά στον ναό της Ήρας του Άργους.[4]
- 422 π.Χ.: Μάχη της Αμφίπολης στη Θράκη.[4] Νίκη του Βρασίδα.[5]
- 421 π.Χ.: Νικίειος Ειρήνη:[5] Ανακωχή διάρκειας πενήντα ετών συμφωνείται μεταξύ Σπάρτης και Αθήνας, η οποία θα διαρκέσει έξι χρόνια και δέκα μήνες μόνο.[4]
- 420 π.Χ.: Οι Λουκανοί εισβάλουν στην Καμπανία και καταλαμβάνουν την Κάπουα και την Κύμη.[3]
- 415 π.Χ.: Κατάληψη της Μήλου από τους Αθηναίους[4] και εκστρατεία[5] των Αθηναίων στη Σικελία.[4]
- 414 π.Χ.: Ξεσπάει το δεύτερο μέρος του Πελοποννησιακού πολέμου.[4] Οι Σπαρτιάτες στέλνουν στρατό στη Σικελία.[4]
- 413 π.Χ.: Ήττα του Αθηναϊκού στρατού στις Συρακούσες.[4][5] Δεκελεικός πόλεμος.[5]
- 411 π.Χ.: Ανατρέπεται το δημοκρατικό πολίτευμα στην Αθήνα. Ναυμαχία της Σύμης και νίκη του Αλκιβιάδη στη Ναυμαχία στο Κυνός Σήμα.[4]
- 410 π.Χ.: Επανεγκατάσταση της δημοκρατίας στην Αθήνα.[4] Ο Υπέρβολος εξορίζεται.[4] Καταργείται ο θεσμός του εξοστρακισμού.[4]
- 407 π.Χ.: Επιστροφή του Αλκιβιάδη στην Αθήνα.[4]
- 405 π.Χ.: Νίκη του στόλου των Αθηνών εναντίον των Λακεδαιμονίων στη Ναυμαχία στις Αργινούσες[4] και τελική νίκη του Λύσανδρου εναντίον των Αθηναίων στη Ναυμαχία στους Αιγός Ποταμούς.[4]
- 404 π.Χ.: Κατάληψη της Αθήνας από τους Λακαιδαιμόνιους.[4] Ο Λύσανδρος καταστρέφει τον στόλο των Αθηναίων[5] και εγκαθιστά στην Αθήνα το πολίτευμα των τριάντα τυράννων που θα διαρκέσει μόλις οκτώ μήνες.[4]
- 402 π.Χ.: Αμνηστία και εκ νέου αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αθήνα.[4]
- 401 π.Χ.: Εκστρατεία του Κύρου του νεότερου.[4]
- 436 π.Χ. - Ισοκράτης, Αθηναίος ρήτορας
- Θεμιστοκλής
- Λεωνίδας
- Μιλτιάδης
- Αισχύλος
- Περικλής
- Εφιάλτης ο Αθηναίος
- 500 π.Χ.: ο Μύρος επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 498 π.Χ.: Φυγή και θάνατος του Αρισταγόρα.[2]
- 497 π.Χ.: γεννιέται ο Σοφοκλής.[4]
- 496 π.Χ.: Γεννιέται ο Δημόκριτος που έζησε ενενήντα χρόνια.[4] Ο Ίππαρχος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 495 π.Χ.: Ο Φίλιππος επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 494 π.Χ.: Ο Πυθόκριτος επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 493 π.Χ.: Ο Θεμιστοκλής επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 492 π.Χ.: Ο Διόγνητος επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 491 π.Χ.: Ο Γέλων τύραννος των Συρακουσών.[4] Ο Υβριλίδης επώνυμος άρχοντας της Αθήνας.[2] Εκθρόνιση του Δημάρατου,[2] θάνατος του Κλεομένη,[2] ο Λεωτυχίδας και ο Λεωνίδας βασιλιάδες της Σπάρτης.[2]
- 490 π.Χ.: Δάτης και Αρταφέρνης στρατηγοί των Περσών.[5] Μιλτιάδης στρατηγός των Ελλήνων.[5] Φαίνιππος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 489 π.Χ.: Εξορίζεται ο Μιλτιάδης μετά την αποτυχία του στην πολιορκία της Πάρου και πεθαίνει.[4] Ο Αριστείδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 488 π.Χ.: Ο Αγχίσης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 485 π.Χ.: Πεθαίνει ο Δαρείος, βασιλιάς της Περσίας.[4] Διάδοχός του είναι ο Ξέρξης.[1][4][5] Ο Γέλων γίνεται τύραννος των Συρακουσών.[5] Ο Φιλοκράτης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 484 π.Χ.: Εξοστρακίζεται ο Αριστείδης.[2][4] Ο Λεώστρατος άρχοντας της Αθήνας.[2] Γεννιούνται ο Ηρόδοτος[1][4] και ο Ευριπίδης.[4]
- 483 π.Χ.: Ο Νικόδημος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 480 π.Χ.: Γεννιέται ο ρήτορας Αντιφών.[4] Ο Λεωνίδας και οι 300 Σπαρτιάτες πεθαίνουν στη Μάχη των Θερμοπυλών.[5] Ευρυβιάδης των Σπαρτιατών[5] και Θεμιστοκλής των Αθηναίων.[5] Ο Καλλιάδης άρχοντας της Αθήνας.[2] Ο Πλείσταρχος βασιλιάς της Σπάρτης και διάδοχος του Λεωνίδα υπό της επιτήρησης του Κλεόμβροτου και κατόπιν αυτού, του Παυσανία.[2]
- 479 π.Χ.: Μαρδόνιος των Περσών,[5] Παυσανίας των Σπαρτιατών, Αριστείδης των Αθηναίων, ο Ξάνθιππος άρχοντας των Αθηναίων.[2][5] Ο Λεωτυχίδας Β΄ γίνεται βασιλιάς της Σπάρτης.[5]
- 478 π.Χ.: Ο Τιμοσθένης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 477 π.Χ.: Ο Αδείμαντος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 476 π.Χ.: Ο Φαίδων άρχοντας της Αθήνας.[2] Ο Ιέρωνας των Συρακουσών δέχεται επισκέπτες από την Αθήνα.[3] Θάνατος του Αναξίλα, τυράννου του Ρηγίου.[3]
- 475 π.Χ.: Ο Δρομοκλείδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 474 π.Χ.: Ο Ακεστορίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 473 π.Χ.: Ο Μένων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 472 π.Χ.: Ο Χάρης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 471 π.Χ.: Γεννιέται ο Θουκυδίδης.[4] Ο Κίμων μεταφέρει τα οστά του Θησέα στην Αττική.[4] Γεννιέται ο Σωκράτης.[4] Ο Πραξίεργος άρχοντας της Αθήνας.[2] Εξοστρακισμός του Θεμιστοκλή.[2]
- 470 π.Χ.: Θάνατος του Παυσανία.[5] Ο Θεμιστοκλής φυγάς.[5] Ο Δημοτίων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 469 π.Χ.: Ο Αψηφίων άρχοντας της Αθήνας.[2] Εξορίζεται ο Λεοτυχίδας.[2] Ο Αρχίδαμος βασιλιάς της Σπάρτης.[2]
- 468 π.Χ.: Πεθαίνει ο Σιμωνίδης.[4] Ο Θεαγενίδης άρχοντας της Αθήνας.[2] Θάνατος του Αριστείδη[2] και άνοδος της επιρροής του Περικλή.[2]
- 467 π.Χ.: Πεθαίνει ο Αριστείδης.[4] Θάνατος του Σιμωνίδη.[1] Ο Λυσίστρατος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 466 π.Χ.: Ο Λυσανίας άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 465 π.Χ.: Πεθαίνει ο Ξέρξης, βασιλιάς της Περσίας.[2][4] Διάδοχός του ο Αρταξέρξης[1][2][5] και θα βασιλέψει σαράντα χρόνια.[4] Ο Λυσίθεος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 464 π.Χ.: Εξορία του Κίμωνα.[5] Ο Αρχεδημίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 463 π.Χ.: Ο Τληπόλεμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 462 π.Χ.: Ο Κόνων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 461 π.Χ.: Εξορία του Κίμωνα.[4] Ο Εύθιππος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 460 π.Χ.: Γεννιέται ο Ιπποκράτης.[4] Ο Φρασικλείδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 459 π.Χ.: Γεννιέται ο ρήτορας Λυσίας.[4] Ο Φιλοκλής άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 458 π.Χ.: Ο Άβρων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 457 π.Χ.: Ο Μνησιθείδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 456 π.Χ.: Ο Καλλίας Β´ άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 455 π.Χ.: Ο Σωσίστρατος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 454 π.Χ.: Ο Αρίστων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 453 π.Χ.: ο Λυσικράτης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 452 π.Χ.: Πεθαίνει ο Πίνδαρος.[4] ) Ο Χαιρεφάνης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 451 π.Χ.: ο Αντίδοτος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 450 π.Χ.: ο Ευθύδημος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 449 π.Χ.: Θάνατος του Κίμωνα[1][4][5] στην Κύπρο.[5] Θάνατος του Θεμιστοκλή (ηλικίας 65 χρονών).[4] Ο Πεδιεύς άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 448 π.Χ.: Ο Φιλίσκος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 447 π.Χ.: Σκοτώνεται ο στρατηγός Τολμίδης στη Μάχη της Χαιρώνειας.[4] Ο Τιμαρχίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 446 π.Χ.: Ο Καλλίμαχος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 445 π.Χ.: Ο Λυσιμαχίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 444 π.Χ.: Ο Πραξιτέλης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 443 π.Χ.: Ο Λυσανίας άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 442 π.Χ.: Ο Δίφιλος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 441 π.Χ.: Ο Τιμοκλής άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 440 π.Χ.: Ο Μορυχίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 439 π.Χ.: Ο Γλαυκίνος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 438 π.Χ.: Ο Θεόδωρος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 437 π.Χ.: Ο Ευθυμένης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 436 π.Χ.: Ο Λυσίμαχος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 435 π.Χ.: Ο Αντιοχίδης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 434 π.Χ.: Ο Κράτης άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 433 π.Χ.: Ο Αψευδής άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 432 π.Χ.: Ο Πυθόδωρος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 431 π.Χ.: Ο Ευθύδημος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 430 π.Χ.: Ο Απολλόδωρος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 429 π.Χ.: Μάιος - Γεννιέται ο Πλάτων.[4] Οκτώβριος: Θάνατος του Περικλή.[1][4][5] Ο Επαμείνων άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 428 π.Χ.: Πεθαίνει ο Αναξαγόρας. Ο Διότιμος άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 427 π.Χ.: Ο Ευκλής άρχοντας της Αθήνας.[2]
- 425 π.Χ.: Πεθαίνει ο Αρταξέρξης.[4] Διάδοχός του είναι ο Ξέρξης Β'.[4]
- 423 π.Χ.: Πεθαίνει ο βασιλιάς της Περσίας Ξέρξης Β'.[4] Διάδοχός του στον θρόνο είναι ο Δαρείος ο Νόθος που θα βασιλέψει για 19 χρόνια.[1][4]
- 422 π.Χ.: Σκοτώνονται στη Μάχη της Αμφίπολης οι Βρασίδας και Κλέων, οι στρατηγοί της Σπάρτης και της Αθήνας αντίστοιχα.[4][5]
- 415 π.Χ.: Ο Αλκιβιάδης διώχνεται από την Αθήνα λόγω προσβολής των θείων και καταφεύγει στη Σπάρτη.[5]
- 413 π.Χ.: Θάνατος του Νικία και του Δημοσθένη.[4]
- 407 π.Χ.: Θάνατος του Ευριπίδη.[4]
- 405 π.Χ.: Ο Διονύσιος ο Πρεσβύτερος γίνεται βασιλιάς των Συρακουσών.[4] Θάνατος του Σοφοκλή.[4]
- 404 π.Χ.: Θάνατος του Δαρείου του Νόθου.[4] Διάδοχός του είναι ο Αρταξέρξης Β' ο Μνήμων.[4]
- 404 π.Χ.: Ο Ευκλείδης γίνεται άρχοντας της Αθήνας.[4]
- 401 π.Χ.: Θάνατος του Κύρου του νεότερου.[4]
- 490 π.Χ. - Ο Ηράκλειτος διατυπώνει τη ρήση «τα πάντα ρει».[7]
- 480 π.Χ. - Ο Αλκμαίων ιδρύει την εμβρυολογία και την υγιεινή.[7]
- 480 π.Χ. - Ο Παρμενίδης διατυπώνει τη θεωρία των δύο καταστάσεων των σωμάτων, του ψυχρού και του ζεστού.[7]
- 470 π.Χ. - Ο Λεύκιππος διατυπώνει τη θεωρία του ατόμου, που θα τελειοποιήσει ο Δημόκριτος το 420 π.Χ.[7]
- 464 π.Χ. - Ο Αναξαγόρας από τις Κλαζομενές αναπτύσσει τα στοιχεία της πλάγιας άποψης στην αρχιτεκτονική.[7]
- 460 π.Χ. - Ο Αναξαγόρας παρατηρεί ότι η επιφάνεια της Σελήνης έχει όρη και πεδιάδες.[7]
- 458 π.Χ. - Ο Αισχύλος αναφέρει στο έργο του «Αγαμέμνων» τον οπτικό τηλέγραφο που χρησιμοποιήθηκε για να διαδοθεί η είδηση της πτώσης της Τροίας.[7]
- 450 π.Χ. - Ο Εμπεδοκλής διατυπώνει τη θεωρία του.[7]
- 450 π.Χ. - Ο Εμπεδοκλής κάνει τις πρώτες συστηματικές έρευνες σεισμολογίας στη Σικελία.[7]
- 450 π.Χ. - Ο Ηρόδοτος πραγματοποιεί ένα μεγάλο ταξίδι στη νότια Ρωσία, Ελλάδα, Κυρήνη, Κάτω Ιταλία, Αίγυπτο, Παλαιστίνη και Περσία και καταγράφει τις εντυπώσεις του.[7]
- 450 π.Χ. - Ο Ηρόδοτος αναφέρει για πρώτη φορά την παρασκευή βουτύρου από τους Σκύθες.[7] Ο Ηρόδοτος περιγράφει τη μέθοδο βαλσάμωσης των Αιγυπτίων.[7] Ο Κλεόξενος και ο Δημόκριτος εφευρίσκουν μια μέθοδο κωδικοποιήσεως των γραμμάτων του αλφαβήτου για τη τηλεμεταφορά τους δια του οπτικού τηλέγραφου.[7]
- 444 π.Χ. - Ο Διονύσιος επιβάλει τη χρήση χάλκινων νομισμάτων.[7] Ο Ηρόδικος ο Σελύμβριος διατυπώνει την «Ιατραλειπτική».[7] Ο Ηρόδοτος αναφέρει για πρώτη φορά τον άβακο.[7]
- 432 π.Χ.: Ο Μήτων καθιερώνει την Εννεαδεκαετηρίδα, χρονικό σεληνιακό κύκλο δεκαεννέα ετών.[4]
- 430 π.Χ. - Ο Καλλίμαχος ανακαλύπτει σύμφωνα με τον Πλίνιο το τρυπάνι για τα μάρμαρα.[7]
- 424 π.Χ. - Οι Βοιωτοί σύμφωνα με τον Θουκυδίδη χρησιμοποιούν ένα φλογοβόλο ως επιθετικό όπλο.[7]
- 423 π.Χ. - Ο Αριστοφάνης αναφέρει στο έργο του «Νεφέλαι» για πρώτη φορά τον ηλιακό φακό με τον οποίο μπορούμε να ανάψουμε φωτιά.[7]
- 420 π.Χ. - Ο Δημόκριτος διατυπώνει τη θεωρία του για το άτομο.[7] Ο Ιππίας ανακαλύπτει την πρώτη καμπύλη που εκφράζεται με μαθηματικούς νόμους και δεν είναι κύκλος.[7] Ο Ιπποκράτης ιδρύει την ιατρική του σχολή και διατυπώνει την πρώτη του διατριβή περί κρανιοτρυπανισμού.[7] Ο Φιλόλαος ο Κρότων διατυπώνει ένα μοντέλο για το σύμπαν που αποτελείται από δέκα ουράνια σώματα: ένα αστέρι στο κέντρο, τον ήλιο, το Φεγγάρι, πέντε πλανήτες, τη Γη και την Αντιγή.[7]
- 410 π.Χ. - Ο πυθαγόρειος φιλόσοφος Θεόδωρος ισχυρίζεται για πρώτη φορά ότι η ρίζα των αριθμών 3, 5, 7, 11 κλπ. δεν είναι αριθμοί («άλογον» = δεν λέγονται) και εφευρίσκει τον όρο του άρρητου αριθμού.[7]
- 500 - 450 π.Χ.: Η Επιγραφή της Γόρτυνας
- 500 π.Χ.: Γεννιέται ο φιλόσοφος Αναξαγόρας.[4] Ο Αισχύλος παίρνει μέρος στον διαγωνισμό τραγωδίας μαζί με τον Πρατίνα και τον Χοιρίλο.[4] Έναρξη της ιστοριογραφίας.[2] ο λογογράφος Εκαταίος και ο Διονύσιος της Μιλήτου.[2] Διαπρέπει ο ποιητής Σιμωνίδης.[5]
- 496 π.Χ.: Ο Φρύνικος, μαθητής του Θέσπη γράφει την τραγωδία "Μιλήτου Άλωσις".[4] Στην τραγωδία αυτή παίρνουν μέρος στη σκηνή για πρώτη φορά γυναικείοι χαρακτήρες.[4]
- 495 π.Χ.: γεννιέται ο ιστορικός Ελλάνικος από τη Λέσβο.[4]
- 488 π.Χ.: Ο Χιονίδης ο Αθηναίος ανεβάζει μια κωμωδία του.[4]
- 480 π.Χ.: Ανάπτυξη της δραματικής ποίησης.[2][5] οι τραγικοί ποιητές Φρύνιχος[2] και Αισχύλος,[2][5] ο λυρικός ποιητής Σιμωνίδης ο Κείος,[2] ο Πίνδαρος,[2] ο Βακχυλίδης[2] και ο επικός ποιητής Πανύασις.[2] Στη Σικελία αναπτύσσεται η κωμωδία. Επίχαρμος.[2] Μεσουρανούν ο Χάρων (ιστορικός) και ο ζωγράφος Ζεύξις.[4]
- 469 π.Χ.: Ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής παίρνουν μέρος σε διαγωνισμό τραγωδίας, με νικητή τον δεύτερο.[4]
- 459 π.Χ.: Διαπρέπουν ο κωμικός Πλάτων, ο τραγικός Αρίσταρχος, ο Λεοκράτης, ο Θρασύβουλος, ο Περικλής κ.α.[4]
- 452 π.Χ.: Ο Ίων ανεβάζει τραγωδία του στη σκηνή του θεάτρου.[4]
- 450 π.Χ.: Ο Ηρόδοτος γράφει την Ιστορία του ("Μούσες").[1] Οι τραγικοί ποιητές Σοφοκλής και Ευριπίδης.[2]
- 449 π.Χ.: Οι κωμικοί ποιητές Κράτης[2] και Κρατίνος.[2]
- 448 π.Χ.: Οι φιλόσοφοι Ζήνων,[2] Εμπεδοκλής[2] και Αναξαγόρας.[2]
- 445 π.Χ.: Ακμή των καλών τεχνών στην Αθήνα.[5] Κτίζονται τα Προπύλαια και ο Παρθενώνας.[5] Στους Ολυμπιακούς αγώνες ο Ηρόδοτος διοργανώνει δημόσια ανάγνωση του ιστορικού του έργου και καταχειροκροτείται.[2][4] Διαπρέπουν ο Μέλισσος, ο Πρωταγόρας, ο Εμπεδοκλής και άλλοι.[4] Οι τραγωδίες του Σοφοκλή.[5] Οι περίφημοι γλύπτες Μύρων,[2] Πολύκλειτος[2] και Φειδίας.[2] Ο ζωγράφος Πολύγνωτος.[2][5] Ανθίζει η ζωγραφική και η αγγειογραφία.[2]
- 442 π.Χ.: Ο Ευριπίδης σε ηλικία 43 χρονών βραβεύεται για πρώτη του φορά για τραγωδία του.[4]
- 440 π.Χ.: Οι κωμωδίες απαγορεύονται στην Αθήνα για τρία χρόνια.[4]
- 438 π.Χ. - Ο Φειδίας σύμφωνα με τον Πλούταρχο κατασκευάζει το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός.[7] Αποπεράτωση του Παρθενώνα.[1]
- 437 π.Χ.: Ανέγερση των Προπυλαίων στην Ακρόπολη των Αθηνών.[4]
- 436 π.Χ.: Διαπρέπουν οι Γοργίας, Ιππίας, Πρόδικος, Ζήνων ο Ελεάτης και άλλοι.[4]
- 431 π.Χ.: Η τραγωδία Μήδεια του Ευριπίδη.[5]
- 430 π.Χ.: Ο Εύπολης γράφει την πρώτη του κωμωδία.[4]
- 429 π.Χ.: Οι Σοφιστές στην Αθήνα σε αντίθεση με τον Σωκράτη.[5] Ο Αριστοφάνης και η αττική κωμωδία.[5] Ο γλύπτης Πολύκλειτος από το Άργος.[5]
- 424 π.Χ.: Η κωμωδία Νεφέλες του Αριστοφάνη που στρέφεται κατά του Σωκράτη ανεβαίνει στο θέατρο.[4]
- 415 π.Χ.: Καταστροφή των αγαλμάτων του Ερμή στην Αθήνα.[4]
- 404 π.Χ.: Διαπρέπουν οι ζωγράφοι Παρράσιος ο Εφέσιος και Προταγόρας, καθώς και ο ποιητής Αγάθων[4] και ο φιλόσοφος Ευκλείδης ο Μεγαρεύς.[4] Λόγος του Λυσία εναντίον του τύραννου Ερατοσθένη.[4]
- 500 π.Χ.: διοργανώνονται οι 70οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8] Οι αρματοδρομίες με ζυγό μουλαριών καθιερώνονται ως επίσημο άθλημα στους Ολυμπιακούς αγώνες.[4]
- 496 π.Χ.: διοργανώνονται οι 71οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 492 π.Χ.: διοργανώνονται οι 72οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 488 π.Χ.: διοργανώνονται οι 73οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 484 π.Χ.: διοργανώνονται οι 74οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 480 π.Χ.: διοργανώνονται οι 75οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 476 π.Χ.: διοργανώνονται οι 76οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 472 π.Χ.: διοργανώνονται οι 77οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 468 π.Χ.: διοργανώνονται οι 78οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 464 π.Χ.: διοργανώνονται οι 79οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 460 π.Χ.: διοργανώνονται οι 80οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 456 π.Χ.: διοργανώνονται οι 81οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 452 π.Χ.: διοργανώνονται οι 82οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 448 π.Χ.: διοργανώνονται οι 83οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 444 π.Χ.: διοργανώνονται οι 84οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 440 π.Χ.: διοργανώνονται οι 85οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 436 π.Χ.: διοργανώνονται οι 86οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 432 π.Χ.: διοργανώνονται οι 87οι Ολυμπιακοί αγώνες.[8]
- 416 π.Χ.: Βραβεύεται ο Ακλιβιάδης στους Ολυμπιακούς Αγώνες.[4]
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
