ตระกูลอักษรพราหมี

ตระกูลอักษรพราหมี หรือ ตระกูลอักษรอินเดีย เป็นตระกูลระบบการเขียนอักษรสระประกอบ ซึ่งมีการใช้งานทั่วอนุทวีปอินเดีย, เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และบางส่วนของเอเชียตะวันออก ตระกูลอักษรนี้พัฒนามาจากอักษรพราหมีในอินเดียโบราณ ซึ่งปัจจุบันมีการใช้งานหลายตระกูลภาษา เช่น: อินโด-อารยัน, ดราวิเดียน, ทิเบต-พม่า, มองโกล, ออสโตรเอเชียติก, ออสโตรนีเซียน และไท ตระกูลอักษรนี้ยังเป็นต้นตอของบรรณลักษณ์ปทานุกรม (โกจูอง) ในคานะของภาษาญี่ปุ่นด้วย^[1]

บทความนี้มีอักษรในตระกูลอักษรพราหมีปรากฏอยู่ คุณอาจเห็นสัญลักษณ์อื่นแทนตัวอักษร หรือมองเห็นสระวางผิดตำแหน่ง หากคอมพิวเตอร์ของคุณไม่สามารถแสดงผลได้อย่างถูกต้อง

ประโยคภาษาสันสกฤตในอักษรพราหมีหลายแบบ

ประวัติ

ตระกูลอักษรพราหมีพัฒนามาจากอักษรพราหมี มีการรับรองอักษรพราหมีตั้งแต่ศตวรรษที่ 3 ก่อนคริสต์ศักราช ในรัชสมัยพระเจ้าอโศก ผู้ใช้อักษรนี้ในพระราชกฤษฎีกา แต่มีบางส่วนอ้างว่าพบคำจารึกยุคแรกบนเครื่องปั้นดินเผาในอินเดียใต้และศรีลังกา หลักฐานที่น่าเชื่อถือที่สุดคือจารึกอักษรพราหมีสั้น ๆ ที่เขียนขึ้นเมื่อศตวรรษที่ 4 ก่อนคริสต์ศักราช และตีพิมพ์โดย Coningham และคณะ (1996)^[2] อักษรพราหมีเหนือพัฒนาไปเป็นอักษรคุปตะในสมัยจักรวรรดิคุปตะ ซึ่งภายหลังพัฒนาอักษรในช่วงสมัยกลางหลายรูปแบบ ตัวอย่างอักษรสมัยกลางที่โดดเด่น ซึ่งพัฒนาในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 7 หรือ 8 ได้แก่ นาครี, สิทธัม และศารทา

อักษรสิทธัมมีส่วนสำคัญในศาสนาพุทธ เนื่องจากมีการเขียนพระสูตรด้วยอักษรนี้ ศิลปะอักษรวิจิตรสิทธัมยังคงปรากฏในประเทศญี่ปุ่น ตารางและบรรณลักษณ์ปทานุกรมของระบบคานะสมัยใหม่ เชื่อว่าสืบต้นตอจากอักษรอินเดีย ผ่านการเผยแผ่ศาสนาพุทธ^[1]

ส่วนอักษรพราหมีใต้พัฒนาไปเป็นอักษรกทัมพะ, ปัลลวะ และวัตเตลุตตุ ซึ่งภายหลังพัฒนาเป็นอักษรรูปแบบอื่น ๆ ในเอเชียใต้และตะวันออกเฉียงใต้ ตระกูลอักษรพราหมีกระจายไปอย่างสันติ ผ่านการทำให้เป็นอินเดีย หรือการแพร่กระจายของภูมิปัญญาอินเดีย ตัวอักษรเหล่านี้เข้ามายังเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ผ่านท่าเรือบนเส้นทางการค้า^[3] ที่ท่าเรือเหล่านี้ มีผู้พบจารึกโบราณในภาษาสันสกฤตที่ใช้อักษรที่มีต้นกำเนิดในอินเดีย ในตอนแรก มีการเขียนจารึกเหล่านี้ด้วยภาษาของอินเดีย แต่ภายหลัง แต่ภายหลังมีการใช้อักษรนี้เขียบภาษาแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ภายหลังจึงมีการพัฒนาอักษรท้องถิ่นขึ้น ในคริสต์ศตวรรษที่ 8 อักษรเหล่านี้ได้แตกแขนงออกเป็นอักษรท้องถิ่นหลายแบบ^[4]

• 
  ชิ้นส่วนเสาพระราชกฤษฎีกาที่ 6 ของพระเจ้าอโศกในอักษรพราหมี อักษรบรรพบุรุษของตระกูลอักษรพราหมีทั้งหมด
• 
  การกรระจายตัวของตระกูลอักษรพราหมี (และอักษรขโรษฐี) จากอินเดีย

การเปรียบเทียบ

ตารางข้างล่างคืออักษรอินเดียที่สำคัญบางส่วน เรียงลำดับตามเกณฑ์รูปอักขระแถวแนวตั้งเดียวกันล้วนมาจากรูปอักขระพราหมีเดียวกัน:

• ตารางนี้ไม่ครอบคลุม ถ้ารูปอักขระไม่ได้มาจากอักษรพราหมี แต่เป็นอักษรที่ประดิษฐ์ขึ้น อาจไม่แสดงในนี้
• เสียงอ่านของรูปอักขระในแถวแนวตั้งเดียวกันอาจไม่เหมือนกัน เสียงอ่านในแนวนอนเป็นเฉพาะตัวอย่าง ถ้าเป็นไปได้ ควรใช้เสียงอ่านสัทอักษรสากลสำหรับภาษาสันสกฤต หรือถ้าจำเป็นก็ใช้ภาษาอื่น

รูปปริวรรตนี้ระบุไว้ใน ISO 15919

พยัญชนะ

ISO[lower-alpha 1]	ka	kha	ga	gha	ṅa	ca	cha	ja	jha	ña	ṭa	ṭha	ḍa	ḍha	ṇa	ta	tha	da	dha	na	ṉa	pa	pha	ba	bha	ma	ya	ẏa	ra	ṟa	la	ḷa	ḻa	va	śa	ṣa	sa	ha
พราหมี	𑀓	𑀔	𑀕	𑀖	𑀗	𑀘	𑀙	𑀚	𑀛	𑀜	𑀝	𑀞	𑀟	𑀠	𑀡	𑀢	𑀣	𑀤	𑀥	𑀦		𑀧	𑀨	𑀩	𑀪	𑀫	𑀬		𑀭		𑀮	𑀴		𑀯	𑀰	𑀱	𑀲	𑀳
เทวนาครี	क	ख	ग	घ	ङ	च	छ	ज	झ	ञ	ट	ठ	ड	ढ	ण	त	थ	द	ध	न		प	फ	ब	भ	म	य		र		ल	ळ		व	श	ष	स	ह
เบงกอล-อัสสัม	ক	খ	গ	ঘ	ঙ	চ	ছ	জ	ঝ	ঞ	ট	ঠ	ড	ঢ	ণ	ত	থ	দ	ধ	ন		প	ফ	ব	ভ	ম	য	য়	র,ৰ		ল			ৱ	শ	ষ	স	হ
คุรมุขี	ਕ	ਖ	ਗ	ਘ	ਙ	ਚ	ਛ	ਜ	ਝ	ਞ	ਟ	ਠ	ਡ	ਢ	ਣ	ਤ	ਥ	ਦ	ਧ	ਨ		ਪ	ਫ	ਬ	ਭ	ਮ	ਯ		ਰ		ਲ	ਲ਼		ਵ	ਸ਼		ਸ	ਹ
คุชราต	ક	ખ	ગ	ઘ	ઙ	ચ	છ	જ	ઝ	ઞ	ટ	ઠ	ડ	ઢ	ણ	ત	થ	દ	ધ	ન		પ	ફ	બ	ભ	મ	ય		ર		લ	ળ		વ	શ	ષ	સ	હ
โอริยา	କ	ଖ	ଗ	ଘ	ଙ	ଚ	ଛ	ଜ	ଝ	ଞ	ଟ	ଠ	ଡ	ଢ	ଣ	ତ	ଥ	ଦ	ଧ	ନ		ପ	ଫ	ବ	ଭ	ମ	ଯ	ୟ	ର		ଲ	ଳ		ୱ	ଶ	ଷ	ସ	ହ
ทมิฬ	க				ங	ச		ஜ		ஞ	ட				ண	த				ந	ன	ப				ம	ய		ர	ற	ல	ள	ழ	வ	ஶ	ஷ	ஸ	ஹ
เตลูกู	క	ఖ	గ	ఘ	ఙ	చ	ఛ	జ	ఝ	ఞ	ట	ఠ	డ	ఢ	ణ	త	థ	ద	ధ	న		ప	ఫ	బ	భ	మ	య		ర	ఱ	ల	ళ	ೞ	వ	శ	ష	స	హ
กันนาดา	ಕ	ಖ	ಗ	ಘ	ಙ	ಚ	ಛ	ಜ	ಝ	ಞ	ಟ	ಠ	ಡ	ಢ	ಣ	ತ	ಥ	ದ	ಧ	ನ		ಪ	ಫ	ಬ	ಭ	ಮ	ಯ		ರ	ಱ	ಲ	ಳ	ೞ	ವ	ಶ	ಷ	ಸ	ಹ
มลยาฬัม	ക	ഖ	ഗ	ഘ	ങ	ച	ഛ	ജ	ഝ	ഞ	ട	ഠ	ഡ	ഢ	ണ	ത	ഥ	ദ	ധ	ന	ഩ	പ	ഫ	ബ	ഭ	മ	യ		ര	റ	ല	ള	ഴ	വ	ശ	ഷ	സ	ഹ
สิงหล	ක	ඛ	ග	ඝ	ඞ	ච	ඡ	ජ	ඣ	ඤ	ට	ඨ	ඩ	ඪ	ණ	ත	ථ	ද	ධ	න		ප	ඵ	බ	භ	ම	ය		ර		ල	ළ		ව	ශ	ෂ	ස	හ
ทิเบต	ཀ	ཁ	ག	གྷ	ང	ཅ	ཆ	ཇ	ཛྷ	ཉ	ཊ	ཋ	ཌ	ཌྷ	ཎ	ཏ	ཐ	ད	དྷ	ན		པ	ཕ	བ	བྷ	མ	ཡ		ར		ལ			ཝ	ཤ	ཥ	ས	ཧ
มณีปุระ[lower-alpha 2]	ꯀ	ꯈ	ꯒ	ꯘ	ꯉ	ꯆ	ꫢ	ꯖ	ꯓ	ꫣ	ꫤ	ꫥ	ꫦ	ꫧ	ꫨ	ꯇ	ꯊ	ꯗ	ꯙ	ꯅ		ꯄ	ꯐ	ꯕ	ꯚ	ꯃ	ꯌ		ꯔ		ꯂ			ꯋ	ꫩ	ꫪ	ꯁ	ꯍ
เลปชา	ᰀ	ᰂ	ᰃ		ᰅ	ᰆ	ᰇ	ᰈ		ᰉ	ᱍ	ᱎ	ᱏ			ᰊ	ᰋ	ᰌ		ᰍ		ᰎ	ᰐ	ᰓ		ᰕ	ᰚ		ᰛ		ᰜ			ᰟ	ᰡ	ᰡ᰷	ᰠ	ᰝ
ลิมบู	ᤁ	ᤂ	ᤃ	ᤄ	ᤅ	ᤆ	ᤇ	ᤈ	ᤉ	ᤊ						ᤋ	ᤌ	ᤍ	ᤎ	ᤏ		ᤐ	ᤑ	ᤒ	ᤓ	ᤔ	ᤕ		ᤖ		ᤗ			ᤘ	ᤙ	ᤚ	ᤛ	ᤜ
ติรหุตา	𑒏	𑒐	𑒑	𑒒	𑒓	𑒔	𑒕	𑒖	𑒗	𑒘	𑒙	𑒚	𑒛	𑒜	𑒝	𑒞	𑒟	𑒠	𑒡	𑒢		𑒣	𑒤	𑒥	𑒦	𑒧	𑒨		𑒩		𑒪				𑒬	𑒭	𑒮	𑒯
ไกถี	𑂍	𑂎	𑂏	𑂐	𑂑	𑂒	𑂓	𑂔	𑂕	𑂖	𑂗	𑂘	𑂙	𑂛	𑂝	𑂞	𑂟	𑂠	𑂡	𑂢		𑂣	𑂤	𑂥	𑂦	𑂧	𑂨		𑂩		𑂪			𑂫	𑂬	𑂭	𑂮	𑂯
ครันถะ	𑌕	𑌖	𑌗	𑌘	𑌙	𑌚	𑌛	𑌜	𑌝	𑌞	𑌟	𑌠	𑌡	𑌢	𑌣	𑌤	𑌥	𑌦	𑌧	𑌨		𑌪	𑌫	𑌬	𑌭	𑌮	𑌯		𑌰		𑌲	𑌳		𑌵	𑌶	𑌷	𑌸	𑌹
สิเลฏินาครี	ꠇ	ꠈ	ꠉ	ꠊ		ꠌ	ꠍ	ꠎ	ꠏ		ꠐ	ꠑ	ꠒ	ꠓ		ꠔ	ꠕ	ꠖ	ꠗ	ꠘ		ꠙ	ꠚ	ꠛ	ꠜ	ꠝ			ꠞ		ꠟ						ꠡ	ꠢ
จักมา[lower-alpha 3]	𑄇	𑄈	𑄉	𑄊	𑄋	𑄌	𑄍	𑄎	𑄏	𑄐	𑄑	𑄒	𑄓	𑄔	𑄕	𑄖	𑄗	𑄘	𑄙	𑄚		𑄛	𑄜	𑄝	𑄞	𑄟	𑄠	𑄡	𑄢		𑄣	𑅄		𑄤			𑄥	𑄦
พม่า	က	ခ	ဂ	ဃ	င	စ	ဆ	ဇ	ဈ	ဉ / ည	ဋ	ဌ	ဍ	ဎ	ဏ	တ	ထ	ဒ	ဓ	န		ပ	ဖ	ဗ	ဘ	မ	ယ		ရ		လ	ဠ		ဝ	ၐ	ၑ	သ	ဟ
เขมร	ក	ខ	គ	ឃ	ង	ច	ឆ	ជ	ឈ	ញ	ដ	ឋ	ឌ	ឍ	ណ	ត	ថ	ទ	ធ	ន		ប	ផ	ព	ភ	ម	យ		រ		ល	ឡ		វ	ឝ	ឞ	ស	ហ
ไทย	ก	ข,ฃ[lower-alpha 4]	ค,ฅ[lower-alpha 4]	ฆ	ง	จ	ฉ	ช,ซ[lower-alpha 4]	ฌ	ญ	ฎ,[lower-alpha 4]ฏ	ฐ	ฑ	ฒ	ณ	ด,[lower-alpha 4]ต	ถ	ท	ธ	น		บ,[lower-alpha 4]ป	ผ,ฝ[lower-alpha 4]	พ,ฟ[lower-alpha 4]	ภ	ม	ย		ร		ล	ฬ		ว	ศ	ษ	ส	ห,ฮ[lower-alpha 4]
ลาว	ກ	ຂ	ຄ	ຆ[lower-alpha 5]	ງ	ຈ	ຉ[lower-alpha 5]	ຊ	ຌ[lower-alpha 5]	ຎ[lower-alpha 5]	ຏ[lower-alpha 5]	ຐ[lower-alpha 5]	ຑ[lower-alpha 5]	ຒ[lower-alpha 5]	ຓ[lower-alpha 5]	ຕ	ຖ	ທ	ຘ[lower-alpha 5]	ນ		ປ	ຜ	ພ	ຠ[lower-alpha 5]	ມ	ຍ		ຣ		ລ	ຬ[lower-alpha 5]		ວ	ຨ[lower-alpha 5]	ຩ[lower-alpha 5]	ສ	ຫ
จาม	ꨆ	ꨇ	ꨈ	ꨉ	ꨋ	ꨌ	ꨍ	ꨎ	ꨏ	ꨑ						ꨓ	ꨔ	ꨕ	ꨖ	ꨘ		ꨚ	ꨜ	ꨝ	ꨞ	ꨠ	ꨢ		ꨣ		ꨤ			ꨥ		ꨦ	ꨧ	ꨨ
บาหลี	ᬓ	ᬔ	ᬕ	ᬖ	ᬗ	ᬘ	ᬙ	ᬚ	ᬛ	ᬜ	ᬝ	ᬞ	ᬟ	ᬠ	ᬡ	ᬢ	ᬣ	ᬤ	ᬥ	ᬦ		ᬧ	ᬨ	ᬩ	ᬪ	ᬫ	ᬬ		ᬭ		ᬮ			ᬯ	ᬰ	ᬱ	ᬲ	ᬳ
ชวา[lower-alpha 6]	ꦏ	ꦑ[lower-alpha 6]	ꦒ	ꦓ[lower-alpha 6]	ꦔ	ꦕ	ꦖ[lower-alpha 6]	ꦗ	ꦙ[lower-alpha 6]	ꦚ	ꦛ	ꦜ[lower-alpha 6]	ꦝ	ꦞ[lower-alpha 6]	ꦟ[lower-alpha 6]	ꦠ	ꦡ[lower-alpha 6]	ꦢ	ꦣ[lower-alpha 6]	ꦤ	ꦘ	ꦥ	ꦦ[lower-alpha 6]	ꦧ	ꦨ[lower-alpha 6]	ꦩ	ꦪ		ꦫ		ꦭ			ꦮ	ꦯ[lower-alpha 6]	ꦰ[lower-alpha 6]	ꦱ	ꦲ
ซุนดา	ᮊ	ᮮ[lower-alpha 7]	ᮌ		ᮍ	ᮎ		ᮏ		ᮑ						ᮒ		ᮓ		ᮔ		ᮕ		ᮘ	ᮽ[lower-alpha 8]	ᮙ	ᮚ		ᮛ		ᮜ			ᮝ	ᮯ[lower-alpha 9]		ᮞ	ᮠ
ลนตารา	ᨀ		ᨁ		ᨂ	ᨌ		ᨍ		ᨎ						ᨈ		ᨉ		ᨊ		ᨄ		ᨅ		ᨆ	ᨐ		ᨑ		ᨒ			ᨓ			ᨔ	ᨕ
มากาซาร์	𑻠		𑻡		𑻢	𑻩		𑻪		𑻫						𑻦		𑻧		𑻨		𑻣		𑻤		𑻥	𑻬		𑻭		𑻮			𑻯			𑻰	𑻱
เรอจัง	ꤰ		ꤱ		ꤲ	ꤹ		ꤺ		ꤻ						ꤳ		ꤴ		ꤵ		ꤶ		ꤷ		ꤸ	ꤿ		ꤽ		ꤾ			ꥀ			ꤼ	ꥁ
บาตัก (โตบา)	ᯂ		ᯎ		ᯝ			ᯐ		ᯠ/ᯛ						ᯖ		ᯑ		ᯉ		ᯇ		ᯅ		ᯔ			ᯒ		ᯞ			ᯞ			ᯘ	ᯂ
ไบบายิน	ᜃ		ᜄ		ᜅ											ᜆ		ᜇ		ᜈ		ᜉ		ᜊ		ᜋ	ᜌ		ᜇ		ᜎ			ᜏ			ᜐ	ᜑ
บูฮิด	ᝃ		ᝄ		ᝅ											ᝆ		ᝇ		ᝈ		ᝉ		ᝊ		ᝋ	ᝌ		ᝍ		ᝎ			ᝏ			ᝐ	ᝑ
ฮานูโนโอ	ᜣ		ᜤ		ᜥ											ᜦ		ᜧ		ᜨ		ᜩ		ᜪ		ᜫ	ᜬ		ᜭ		ᜮ			ᜯ			ᜰ	ᜱ
ตักบันวา	ᝣ		ᝤ		ᝥ											ᝦ		ᝧ		ᝨ		ᝩ		ᝪ		ᝫ	ᝬ				ᝮ			ᝯ			ᝰ
ISO	ka	kha	ga	gha	ṅa	ca	cha	ja	jha	ña	ṭa	ṭha	ḍa	ḍha	ṇa	ta	tha	da	dha	na	ṉa	pa	pha	ba	bha	ma	ya	ẏa	ra	ṟa	la	ḷa	ḻa	va	śa	ṣa	sa	ha

หมายเหตุ

1. รายการนี้พยายามรวมอักษรที่มีต้นตอเดียวกัน ไม่ใช่เสียงเดียวกัน เช่น র ในอักษรเบงกอลออกเสียงเป็น rô แต่เดิมทีเป็นอักษร va ซึ่งใช้แทนเสียง wa ในMithilakshar และ ৱ (wabbô) ในอักษรอัสสัมสมัยใหม่มาจาก র (wô) ในอักษรอัสสัมสมัยกลาง เมื่อเทียบกับ জ (ja) য (ya) และ য় (ẏ) ที่ภาษาเบงกอลออกเสียงว่า jô, jô และ yô และภาษาอัสสัมออกเสียงว่า zô, zô และ yô ตามลำดับ য มีความใกล้ชิดกับ य (ya) ในอักษรเทวนาครี แต่ยังคงออกเสียงเป็น "ya" ใน Mithilakshar เนื่องจากมีการเปลี่ยนเสียง จึงเพิ่มจุดเข้าไปเพื่อรักษาเสียงต้นฉบับ
2. รวมพยัญชนะเสริมที่ไม่ใช้ในสมัยใหม่
3. สระลดรูปคือ ā
4. อักษรดัดแปลงเหล่านี้มีไว้แยกอักษรต่าง ๆ ที่มีเสียงเดียวกันในภาษาไทย ซึ่งไม่พบในภาษาบาลีและสันสกฤตสำหรับอักษรไทย
5. อักษรเหล่านี้เลิกใช้งานแล้ว แต่ในอดีต ส่วนใหญ่ใช้เขียนภาษาบาลีและสันสกฤตในอักษรลาว
6. อักษรในภาษาชวาเก่า ปัจจุบันเลิกใช้แล้ว แต่ในภาษาชวาสมัยใหม่ใช้ในเชิงให้เกียรติ
7. อักษรประดิษฐ์ใหม่ที่ใช้แทนอักษรอาหรับ خ
8. อักษรที่ใช้ในภาษาซุนดาเก่า ปัจจุบันเลิกใช้แล้ว
9. อักษรประดิษฐ์ใหม่ที่ใช้แทนอักษรอาหรับ ش ซึ่งออกเสียงคล้ายกับ śa.

สระ

ลักษณะของสระในกลุ่มอักษรนี้คือ วางได้รอบพยัญชนะ และแบ่งสระเป็น 2 ชุดคือ สระลอยใช้แทนเสียงสระที่ประสมกับเสียง /อ/ ซึ่งถือเป็นเสียงสระ กับสระจมที่ประสมกับเสียงพยัญชนะ อักษรเหล่านี้ส่วนใหญ่ยังแบ่งสระเป็นสระลอยกับสระจม ยกเว้น อักษรไทยกับอักษรลาวที่ใช้สระจมเกาะกับอักษร อ แทนสระลอย ในตารางต่อไปนี้รูปสระจมเกาะกับเสียงพยัญชนะ /k/

ISO	a		ā		ê		ô		i		ī		u		ū		e		ē		ai		o		ō		au		r̥		r̥̄ [lower-alpha 1]		l̥ [lower-alpha 1]		l̥̄ [lower-alpha 1]		ṁ		ḥ
	a	ka	ā	kā	ê	kê	ô	kô	i	ki	ī	kī	u	ku	ū	kū	e	ke	ē	kē	ai	kai	o	ko	ō	kō	au	kau	r̥	kr̥	r̥̄	kr̥̄	l̥	kl̥	l̥̄	kl̥̄	ṁ	kṁ	ḥ	kḥ	k
พราหมีอโศก	𑀅	𑀓	𑀆	𑀓𑀸					𑀇	𑀓𑀺	𑀈	𑀓𑀻	𑀉	𑀓𑀼	𑀊	𑀓𑀽			𑀏	𑀓𑁂	𑀐	𑀓𑁃			𑀑	𑀓𑁄	𑀒	𑀓𑁅	𑀋	𑀓𑀾	𑀌	𑀓𑀿	𑀍	𑀓𑁀	𑀎	𑀓𑁁	𑀅𑀂	𑀓𑀂	𑀅𑀃	𑀓𑀃	𑀓𑁆
เทวนาครี	अ	क	आ	का	ॲ	कॅ	ऑ	कॉ	इ	कि	ई	की	उ	कु	ऊ	कू	ऎ	कॆ	ए	के	ऐ	कै	ऒ	कॊ	ओ	को	औ	कौ	ऋ	कृ	ॠ	कॄ	ऌ	कॢ	ॡ	कॣ	अं	कं	अः	कः	क्
เบงกอล-อัสสัม	অ	ক	আ	কা	অ্য	ক্য	অ্যা	ক্যা	ই	কি	ঈ	কী	উ	কু	ঊ	কূ			এ	কে	ঐ	কৈ			ও	কো	ঔ	কৌ	ঋ	কৃ	ৠ	কৄ	ঌ	কৢ	ৡ	কৣ	অং	কং	অঃ	কঃ	ক্
คุชราต	અ	ક	આ	કા					ઇ	કિ	ઈ	કી	ઉ	કુ	ઊ	કૂ			એ	કે	ઐ	કૈ			ઓ	કો	ઔ	કૌ	ઋ	કૃ	ૠ	કૄ	ઌ	કૢ	ૡ	કૣ	અં	કં	અઃ	કઃ	ક્,ક્‍
โอริยา	ଅ	କ	ଆ	କା					ଇ	କି	ଈ	କୀ	ଉ	କୁ	ଊ	କୂ			ଏ	କେ	ଐ	କୈ			ଓ	କୋ	ଔ	କୌ	ଋ	କୃ	ୠ	କୄ	ଌ	କୢ	ୡ	କୣ	ଂ	କଂ	ଃ	କଃ	କ୍
คุรมุขี	ਅ	ਕ	ਆ	ਕਾ					ਇ	ਕਿ	ਈ	ਕੀ	ਉ	ਕੁ	ਊ	ਕੂ			ਏ	ਕੇ	ਐ	ਕੈ			ਓ	ਕੋ	ਔ	ਕੌ									ਅਂ	ਕਂ	ਅਃ	ਕਃ	ਕ੍
มณีปุระ[lower-alpha 2]	ꯑ	ꯀ	ꯑꯥ	ꯀꯥ					ꯏ	ꯀꯤ	ꯑꫫ	ꯀꫫ	ꯎ	ꯀꯨ	ꯑꫬ	ꯀꫬ			ꯑꯦ	ꯀꯦ	ꯑꯩ	ꯀꯩ			ꯑꯣ	ꯀꯣ	ꯑꯧ	ꯀꯧ									ꯑꯪ	ꯀꯪ	ꯑꫵ	ꯀꫵ	ꯛ
ทิเบต	ཨ	ཀ	ཨཱ	ཀཱ					ཨི	ཀི	ཨཱི	ཀཱི	ཨུ	ཀུ	ཨཱུ	ཀཱུ			ཨེ	ཀེ	ཨཻ	ཀཻ			ཨོ	ཀོ	ཨཽ	ཀཽ	རྀ	ཀྲྀ	རཱྀ	ཀཷ	ལྀ	ཀླྀ	ལཱྀ	ཀླཱྀ	ཨཾ	ཀཾ	ཨཿ	ཀཿ	ཀ྄
เลปชา	ᰣ	ᰀ	ᰣᰦ	ᰀᰦ					ᰣᰧ	ᰀᰧ	ᰣᰧᰶ	ᰀᰧᰶ	ᰣᰪ	ᰀᰪ	ᰣᰫ	ᰀᰫ			ᰣᰬ	ᰀᰬ					ᰣᰨ	ᰀᰨ	ᰣᰩ	ᰀᰩ									ᰣᰴ	ᰀᰴ
ลิมบู	ᤀ	ᤁ	ᤀᤠ	ᤁᤠ					ᤀᤡ	ᤁᤡ	ᤀᤡ᤺	ᤁᤡ᤺	ᤀᤢ	ᤁᤢ	ᤀ᤺ᤢ	ᤁ᤺ᤢ	ᤀᤧ	ᤁᤧ	ᤀᤣ	ᤁᤣ	ᤀᤤ	ᤁᤤ	ᤀᤨ	ᤁᤨ	ᤀᤥ	ᤁᤥ	ᤀᤦ	ᤁᤦ									ᤀᤲ	ᤁᤲ			ᤁ᤻
ติรหุตา	𑒁	𑒏	𑒂	𑒏𑒰					𑒃	𑒏𑒱	𑒄	𑒏𑒲	𑒅	𑒏𑒳	𑒆	𑒏𑒴		𑒏𑒺	𑒋	𑒏𑒹	𑒌	𑒏𑒻		𑒏𑒽	𑒍	𑒏𑒼	𑒎	𑒏𑒾	𑒇	𑒏𑒵	𑒈	𑒏𑒶	𑒉	𑒏𑒷	𑒊	𑒏𑒸	𑒁𑓀	𑒏𑓀	𑒁𑓁	𑒏𑓁	𑒏𑓂
ไกถี	𑂃	𑂍	𑂄	𑂍𑂰					𑂅	𑂍𑂱	𑂆	𑂍𑂲	𑂇	𑂍𑂳	𑂈	𑂍𑂴			𑂉	𑂍𑂵	𑂊	𑂍𑂶			𑂋	𑂍𑂷	𑂌	𑂍𑂸									𑂃𑂁	𑂍𑂁	𑂃𑂂	𑂍𑂂	𑂍𑂹
สิเลฏินาครี		ꠇ	ꠀ	ꠇꠣ					ꠁ	ꠇꠤ			ꠃ	ꠇꠥ					ꠄ	ꠇꠦ	ꠅꠂ	ꠇꠂ			ꠅ	ꠇꠧ											ꠀꠋ	ꠇꠋ			ꠇ꠆
ทมิฬ	அ	க	ஆ	கா					இ	கி	ஈ	கீ	உ	கு	ஊ	கூ	எ	கெ	ஏ	கே	ஐ	கை	ஒ	கொ	ஓ	கோ	ஔ	கௌ									அஂ	கஂ	அஃ	கஃ	க்
กันนาดา	ಅ	ಕ	ಆ	ಕಾ					ಇ	ಕಿ	ಈ	ಕೀ	ಉ	ಕು	ಊ	ಕೂ	ಎ	ಕೆ	ಏ	ಕೇ	ಐ	ಕೈ	ಒ	ಕೊ	ಓ	ಕೋ	ಔ	ಕೌ	ಋ	ಕೃ	ೠ	ಕೄ	ಌ	ಕೢ	ೡ	ಕೣ	అం	ಕಂ	అః	ಕಃ	ಕ್
เตลูกู	అ	క	ఆ	కా					ఇ	కి	ఈ	కీ	ఉ	కు	ఊ	కూ	ఎ	కె	ఏ	కే	ఐ	కై	ఒ	కొ	ఓ	కో	ఔ	కౌ	ఋ	కృ	ౠ	కౄ	ఌ	కౢ	ౡ	కౣ	అం	కం	అః	కః	క్
สิงหล	අ	ක	ආ	කා	ඇ	කැ	ඈ	කෑ	ඉ	කි	ඊ	කී	උ	කු	ඌ	කූ	එ	කෙ	ඒ	කේ	ඓ	කෛ	ඔ	කො	ඕ	කෝ	ඖ	කෞ	සෘ	කෘ	සෲ	කෲ	ඏ	කෟ	ඐ	කෳ	අං	කං	අඃ	කඃ	ක්
มลยาฬัม	അ	ക	ആ	കാ					ഇ	കി	ഈ	കീ	ഉ	കു	ഊ	കൂ	എ	കെ	ഏ	കേ	ഐ	കൈ	ഒ	കൊ	ഓ	കോ	ഔ	കൗ	ഋ	കൃ	ൠ	കൄ	ഌ	കൢ	ൡ	കൣ	അം	കം	അഃ	കഃ	ക്,ക്‍
จักมา	𑄃𑄧	𑄇𑄧	𑄃	𑄇	𑄃𑄬𑄬	𑄇𑄬𑄬	𑄃𑅅	𑄇𑅅	𑄄, 𑄃𑄨	𑄇𑄨	𑄃𑄩	𑄇𑄩	𑄅, 𑄃𑄪	𑄇𑄪	𑄃𑄫	𑄇𑄫			𑄆, 𑄃𑄬	𑄇𑄬	𑄃𑄰	𑄇𑄰			𑄃𑄮	𑄇𑄮	𑄃𑄯	𑄇𑄯									𑄃𑄧𑄁	𑄇𑄧𑄁	𑄃𑄧𑄂	𑄇𑄧𑄂	𑄇𑄴
พม่า	အ	က	အာ	ကာ					ဣ	ကိ	ဤ	ကီ	ဥ	ကု	ဦ	ကူ			ဧ	ကေ	အဲ	ကဲ	ဩ	ကော			ဪ	ကော်	ၒ	ကၖ	ၓ	ကၗ	ၔ	ကၘ	ၕ	ကၙ	အံ	ကံ	အး	ကး	က်
เขมร[lower-alpha 3]	អ	ក	អា	កា					ឥ	កិ	ឦ	កី	ឧ	កុ	ឩ	កូ			ឯ	កេ	ឰ	កៃ			ឱ	កោ	ឳ	កៅ	ឫ	ក្ឫ	ឬ	ក្ឬ	ឭ	ក្ឭ	ឮ	ក្ឮ	អំ	កំ	អះ	កះ	ក៑
ไทย[lower-alpha 4]	อ (อะ)	ก (กะ)	อา	กา	แอ	แก	(ออ)	(กอ)	อิ	กิ	อี	กี	อุ	กุ	อู	กู	(เอะ)	(เกะ)	เอ	เก	ไอ,ใอ	ไก,ใก	(โอะ)	(โกะ)	โ	โก	เอา	เกา	ฤ	กฺฤ	ฤๅ	กฺฤๅ	ฦ	กฺฦ	ฦๅ	กฺฦๅ	อํ	กํ	อะ (อะฮฺ)	กะ (กะฮฺ)	กฺ (ก/ก์)
ลาว[lower-alpha 4]	ອະ	ກະ	ອາ	ກາ	ແອ	ແກ	(ອອ)	(ກອ)	ອິ	ກິ	ອີ	ກີ	ອຸ	ກຸ	ອູ	ກູ	(ແອະ)	(ແກະ)	ເອ	ເກ	ໄອ,ໃອ	ໄກ,ໃກ	(ໂອະ)	(ໂກະ)	ໂອ	ໂກ	ເອົາ,ອາວ	ເກົາ,ກາວ									ອํ	ກํ	ອະ	ກະ	ກ
จาม	ꨀ	ꨆ	ꨀꨩ	ꨆꨩ					ꨁ	ꨆꨪ	ꨁꨩ	ꨆꨫ	ꨂ	ꨆꨭ	ꨂꨩ	ꨆꨭꨩ			ꨃ	ꨆꨯꨮ	ꨄ	ꨆꨰ			ꨅ	ꨆꨯ	ꨀꨯꨱ	ꨆꨯꨱ	ꨣꨮ	ꨆꨴꨮ	ꨣꨮꨩ	ꨆꨴꨮꨩ	ꨤꨮ	ꨆꨵꨮ	ꨤꨮꨩ	ꨆꨵꨮꨩ	ꨀꩌ	ꨆꩌ	ꨀꩍ	ꨆꩍ	ꩀ
บาหลี	ᬅ	ᬓ	ᬆ	ᬓᬵ					ᬇ	ᬓᬶ	ᬈ	ᬓᬷ	ᬉ	ᬓᬸ	ᬊ	ᬓᬹ	ᬏ	ᬓᬾ			ᬐ	ᬓᬿ	ᬑ	ᬓᭀ			ᬒ	ᬓᭁ	ᬋ	ᬓᬺ	ᬌ	ᬓᬻ	ᬍ	ᬓᬼ	ᬎ	ᬓᬽ	ᬅᬂ	ᬓᬂ	ᬅᬄ	ᬓᬄ	ᬓ᭄
ชวา	ꦄ	ꦏ	ꦄꦴ	ꦏꦴ					ꦆ	ꦏꦶ	ꦇ	ꦏꦷ	ꦈ	ꦏꦸ	ꦈꦴ	ꦏꦹ	ꦌ	ꦏꦺ			ꦍ	ꦏꦻ	ꦎ	ꦏꦺꦴ			ꦎꦴ	ꦏꦻꦴ	ꦉ	ꦏꦽ	ꦉꦴ	ꦏꦽꦴ	ꦊ	ꦏ꧀ꦭꦼ	ꦋ	ꦏ꧀ꦭꦼꦴ	ꦄꦁ	ꦏꦁ	ꦄꦃ	ꦏꦃ	ꦏ꧀
ซุนดา	ᮃ	ᮊ			ᮆ	ᮊᮦ	ᮉ	ᮊᮩ	ᮄ	ᮊᮤ			ᮅ	ᮊᮥ			ᮈ	ᮊᮦ					ᮇ	ᮊᮧ					ᮻ[lower-alpha 5]	ᮊ᮪ᮻ[lower-alpha 5]			ᮼ[lower-alpha 5]	ᮊ᮪ᮼ[lower-alpha 5]			ᮃᮀ	ᮊᮀ	ᮃᮂ	ᮊᮂ	ᮊ᮪
ลนตารา	ᨕ	ᨀ			ᨕᨛ	ᨀᨛ			ᨕᨗ	ᨀᨗ			ᨕᨘ	ᨀᨘ			ᨕᨙ	ᨀᨙ					ᨕᨚ	ᨀᨚ
มากาซาร์	𑻱	𑻠							𑻱𑻳	𑻠𑻳			𑻱𑻴	𑻠𑻴			𑻱𑻵	𑻠𑻵					𑻱𑻶	𑻠𑻶
เรอจัง	ꥆ	ꤰ			ꥆꥎ	ꤰꥎ	ꥆꥍ	ꤰꥍ	ꥆꥇ	ꤰꥇ			ꥆꥈ	ꤰꥈ			ꥆꥉ	ꤰꥉ			ꥆꥊ	ꤰꥊ	ꥆꥋ	ꤰꥋ			ꥆꥌ	ꤰꥌ									ꥆꥏ	ꤰꥏ	ꥆꥒ	ꤰꥒ	ꤰ꥓
บาตัก (โตบา)	ᯀ	ᯂ							ᯤ	ᯂᯪ			ᯥ	ᯂᯮ				ᯂᯩ						ᯂᯬ													ᯀᯰ	ᯂᯰ	ᯀᯱ	ᯂᯱ	ᯂ᯲
ไบบายิน	ᜀ	ᜃ							ᜁ	ᜃᜒ			ᜂ	ᜃᜓ			ᜁ	ᜃᜒ					ᜂ	ᜃᜓ																	ᜃ᜔
บูฮิด	ᝀ	ᝃ							ᝁ	ᝃᝒ			ᝂ	ᝃᝓ
ฮานูโนโอ	ᜠ	ᜣ							ᜡ	ᜣᜲ			ᜢ	ᜣᜳ																											ᜣ᜴
ตักบันวา	ᝠ	ᝣ							ᝡ	ᝣᝲ			ᝢ	ᝣᝳ
ISO	a	ka	ā	kā	ê	kê	ô	kô	i	ki	ī	kī	u	ku	ū	kū	e	ke	ē	kē	ai	kai	o	ko	ō	kō	au	kau	r̥	kr̥	r̥̄	kr̥̄	l̥	kl̥	l̥̄	kl̥̄	ṁ	kṁ	ḥ	kḥ	k
	a		ā		ê		ô		i		ī		u		ū		e		ē		ai		o		ō		au		r̥		r̥̄		l̥		l̥̄		ṁ		ḥ

หมายเหตุ

1. อักษรสำหรับ r̥̄, l̥, l̥̄ และอื่น ๆ ปัจจุบันเลิกใช้งานหรือแทบไม่ได้ใช้งาน
2. รวมสระเสริมที่ไม่ใช้ในสมัยใหม่
3. ภาษาเขมรสามารถใช้ a หรือ o เป็นสระลดรูป เมื่อเขียนถึงภาษาของตนเองตามกฎอักขรวิธี
4. อักษรไทยและลาวไม่มีรูปสระอิสระ เนื่องจากพยางค์ที่ขึ้นต้นด้วยเสียงสระ สระ "ศูนย์" (อ และ ອ ตามลำดับ) ใช้แทนเสียงหยุด เส้นเสียง /ʔ/
5. อักษรที่ใช้ในภาษาซุนดาเก่า ปัจจุบันเลิกใช้งานแล้ว

ตัวเลข

ฮินดู-อารบิก	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
ตัวเลขพราหมี		𑁒	𑁓	𑁔	𑁕	𑁖	𑁗	𑁘	𑁙	𑁚
เลขโดดพราหมี	𑁦	𑁧	𑁨	𑁩	𑁪	𑁫	𑁬	𑁭	𑁮	𑁯
อัสสัม	০	১	২	৩	৪	৫	৬	৭	৮	৯
เบงกอล	০	১	২	৩	৪	৫	৬	৭	৮	৯
ติรหุตา	𑓐	𑓑	𑓒	𑓓	𑓔	𑓕	𑓖	𑓗	𑓘	𑓙
โอริยา	୦	୧	୨	୩	୪	୫	୬	୭	୮	୯
เทวนาครี	०	१	२	३	४	५	६	७	८	९
คุชราต	૦	૧	૨	૩	૪	૫	૬	૭	૮	૯
โมฑี	𑙐‎	𑙑‎	𑙒	𑙓‎	𑙔‎	𑙕	𑙖‎	𑙗	𑙘‎	𑙙
ศารทา	𑇐	𑇑	𑇒	𑇓	𑇔	𑇕	𑇖	𑇗	𑇘	𑇙
ฏากรี	𑛀	𑛁	𑛂	𑛃	𑛄	𑛅	𑛆	𑛇	𑛈	𑛉
คุรมุขี	੦	੧	੨	੩	੪	੫	੬	੭	੮	੯
ขุทาพาที	𑋰	𑋱	𑋲	𑋳	𑋴	𑋵	𑋶	𑋷	𑋸	𑋹
มณีปุระ (เมเต)	꯰	꯱	꯲	꯳	꯴	꯵	꯶	꯷	꯸	꯹
ปรัจลิต	𑑐‎	𑑑‎	𑑒‎	𑑓‎	𑑔‎	𑑕‎	𑑖‎	𑑗‎	𑑘‎	𑑙
ทิเบต	༠	༡	༢	༣	༤	༥	༦	༧	༨	༩
มองโกล[lower-alpha 1]	᠐	᠑	᠒	᠓	᠔	᠕	᠖	᠗	᠘	᠙
เลปชา	᱀	᱁	᱂	᱃	᱄	᱅	᱆	᱇	᱈	᱉
ลิมบู	᥆	᥇	᥈	᥉	᥊	᥋	᥌	᥍	᥎	᥏
ตัวเลขโหราศาสตร์สิงหล	෦	෧	෨	෩	෪	෫	෬	෭	෮	෯
อดีตตัวเลขสิงหล		𑇡	𑇢	𑇣	𑇤	𑇥	𑇦	𑇧	𑇨	𑇩
ทมิฬ	೦	௧	௨	௩	௪	௫	௬	௭	௮	௯
เตลูกู	౦	౧	౨	౩	౪	౫	౬	౭	౮	౯
กันนาดา	೦	೧	೨	೩	೪	೫	೬	೭	೮	೯
มลยาฬัม	൦	൧	൨	൩	൪	൫	൬	൭	൮	൯
Saurashtra	꣐	꣑	꣒	꣓	꣔	꣕	꣖	꣗	꣘	꣙
อาหม	𑜰	𑜱	𑜲	𑜳	𑜴	𑜵	𑜶	𑜷	𑜸	𑜹
จักมา	𑄶	𑄷	𑄸	𑄹	𑄺	𑄻	𑄼	𑄽	𑄾	𑄿
พม่า	၀	၁	၂	၃	၄	၅	၆	၇	၈	၉
ไทใหญ่	႐	႑	႒	႓	႔	႕	႖	႗	႘	႙
เขมร	០	១	២	៣	៤	៥	៦	៧	៨	៩
ไทย	๐	๑	๒	๓	๔	๕	๖	๗	๘	๙
ลาว	໐	໑	໒	໓	໔	໕	໖	໗	໘	໙
จาม	꩐	꩑	꩒	꩓	꩔	꩕	꩖	꩗	꩘	꩙
ธรรมล้านนา[lower-alpha 2]	᪐	᪑	᪒	᪓	᪔	᪕	᪖	᪗	᪘	᪙
ตัวเลขโหราศาสตร์ธรรมล้านนา[lower-alpha 3]	᪀	᪁	᪂	᪃	᪄	᪅	᪆	᪇	᪈	᪉
ไทลื้อ	᧐	᧑	᧒	᧓	᧔	᧕	᧖	᧗	᧘	᧙
บาหลี	᭐	᭑	᭒	᭓	᭔	᭕	᭖	᭗	᭘	᭙
ชวา	꧐	꧑	꧒	꧓	꧔	꧕	꧖	꧗	꧘	꧙
ซุนดา	᮰	᮱	᮲	᮳	᮴	᮵	᮶	᮷	᮸	᮹
ฮินดู-อารบิก	0	1	2	3	4	5	6	7	8	9

หมายเหตุ

1. ตัวเลขมองโกลมาต้นตอจากตัวเลขทิเบต และใช้เป็นตัวเชื่อมอักษรมองโกลกับ Clear
2. ใช้ในเชิงพิธี
3. ใช้งานทั่วไป

รายการตระกูลอักษรพราหมี

อดีต

อักษรพราหมียุคแรก
IAST	อโศก	Girnar	จันทรคุปต์	คุชราต	อลาหาบาด	Narbada	Kistna
a
ā
i
ī
u
ū
ṛ
e
ai
o
au
k
kh
g
gh
ṅ
c
ch
j
jh
ñ
ṭ
ṭh
ḍ
ḍh
ṇ
t
th
d
dh
n
p
ph
b
bh
m
y
r
l
v
ś
ṣ
s
h

พราหมีเหนือ

แผนที่กลุ่มภาษาอินโด-อารยันที่ใช้อักษรตระกูลพราหมี (ยกเว้นภาษาโควาร์, ปาชายี, โคฮิสตานี และอูรดูที่อยู่ในสีน้ำเงินเข้ม เนื่องจากใช้อักษรจากอักษรอาหรับ)

แผนที่ตระกูลภาษาดราวิเดียนที่ใช้อักษรตระกูลพราหมี (ยกเว้นภาษาบราฮุยที่ใช้อักษรจากอักษรอาหรับ)

• คุปตะ, คริสต์ศตวรรษที่ 4
  • ศารทา
    • ลัณฑา
      • คุรมุขี
      • โขชกี
      • ขุทาพาที
      • มหาชนี
      • มุลตานี
    • ฏากรี
      • โฑครี
      • สิรเมารี
  • สิทธัม
    • นาครี
      • เทวนาครี
      • โมฑี
      • คุชราต
      • นันทินาครี
      • ไกถี
        • สิเลฏินาครี
    • กามรูปี
      • อัสสัม^[5]
    • อักษรเคาฑี
      • เบงกอล–อัสสัม (นาครีตะวันออก)
        • อัสสัม^[5]
        • เบงกอล
      • ติรหุตา
      • โอริยา
    • เนปาล
      • ภูชิโมล
      • รัญชนา
        • สวยัมภู
      • ปรัจลิต
  • ทิเบต
    • มณีปุระ
    • เลปชา
      • ลิมบู
    • เขม
    • พักปา
      • ชญานวัชระทรงเหลี่ยม
    • มาร์เชน
      • Marchung
      • Pungs-chen
      • Pungs-chung
      • Drusha
  • กลิงคะ
  • ไภกษุกี
• โทแคเรียน (พราหมีแบบเอียง)

พราหมีใต้

• ทมิฬ-พราหมี, ศตวรรษที่ 2 ก่อนคริสต์ศักราช
  • ปัลลวะ
    • ทมิฬ
    • ครันถะ
      • มลยาฬัม
      • ติคาลาริ
      • ดิเวส อกุรุ
      • เสาราษฏร์
    • ขอม
      • ขอมไทย
      • ไทดั้งเดิม?
        • สุโขทัย
          • ไทย
          • ฝักขาม
            • ไทน้อย
              • ลาว
        • ไทเวียด
        • ไทขาว
        • ไทญ้อ
        • Lai Pao
    • จาม
    • กวิ
      • บาหลี
      • บาตัก
      • บูดา
      • ชวา
      • ซุนดาเก่า
        • ซุนดา
      • ลัมปุง
      • ลนตารา
      • มากาซาร์
      • เรินจง
      • เรอจัง
      • ไบบายิน
        • บูฮิด
        • ฮานูโนโอ
        • ตักบันวา
        • กูลิตัน
        • บาซาฮัน
    • มอญ–พม่า
      • มอญสมัยใหม่
      • พม่า
        • จักมา
        • กะเหรี่ยงสะกอ
        • ไทใหญ่
        • Tanchangya
        • Lik-Tai scripts
          • อาหม
          • คำตี้
          • ไทใต้คง
      • ธรรมล้านนา
        • ไทลื้อใหม่
    • ปยู
  • วัตเตลุตตุ
    • Kolezhuthu
    • Malayanma
• สิงหล
• Bhattiprolu
  • กทัมพะ
    • เตลูกู-กันนาดา
      • กันนาดา
        • Goykanadi
      • เตลูกู

ยูนิโคด

ข้อมูลจากยูนิโคดรุ่น 15.0 อักษรตระกูลพราหมีที่ลงรหัสในนี้ มีดังนี้:

อักษร	แยกจาก	ระยะเวลาแยก	การใช้งาน	ISO 15924	ขอบเขตยูนิโคด	ตัวอย่าง
อาหม	พม่า[6]	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษาอาหมที่สูญหายแล้ว	Ahom	U+11700–U+1174F	𑜒𑜠𑜑𑜨𑜉
บาหลี	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 11	ภาษาบาหลี	Bali	U+1B00–U+1B7F	ᬅᬓ᭄ᬲᬭᬩᬮᬶ
บาตัก	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	กลุ่มภาษาบาตัก	Batk	U+1BC0–U+1BFF	ᯘᯮᯒᯖ᯲ ᯅᯖᯂ᯲
ไบบายิน	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	ภาษาตากาล็อก และกลุ่มภาษาฟิลิปปินอื่น ๆ	Tglg	U+1700–U+171F	ᜊᜌ᜔ᜊᜌᜒᜈ᜔
เบงกอล-อัสสัม	สิทธัม	คริสต์ศตวรรษที่ 11	ภาษาอัสสัม (รูปแบบอักษรอัสสัม), ภาษาเบงกอล (รูปแบบอักษรเบงกอล), ภาษามณีปุระพิษณุปุระ, ภาษาไมถิลี, ภาษาอังคิกา	Beng	U+0980–U+09FF	অসমীয়া লিপি বাংলা লিপি
ไภกษุกี	คุปตะ	คริสต์ศตวรรษที่ 11	เคยใช้เขียนภาษาสันสกฤตประมาณช่วงแรกของคริสต์สหัสวรรษที่ 1	Bhks	U+11C00–U+11C6F	𑰥𑰹𑰎𑰿𑰬𑰲𑰎𑰱
บูฮิด	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	ภาษาบูฮิด	Buhd	U+1740–U+175F	ᝊᝓᝑᝒᝇ
มอญ-พม่า	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 11	ภาษาพม่า, ภาษามอญ และภาษาอื่น ๆ ที่ใช้อักษรที่ดัดแปลงจากอักษรนี้ เช่น ภาษาจักมา, ภาษากะเหรี่ยงโปตะวันออกและตะวันตก, ภาษากะเหรี่ยงเฆบา, ภาษากะยา, ภาษาปะหล่อง, ภาษากะเหรี่ยงสะกอ, ภาษาไทใหญ่	Mymr	U+1000–U+109F, U+A9E0–U+A9FF, U+AA60–U+AA7F	မြန်မာအက္ခရာ
จักมา	พม่า	คริสต์ศตวรรษที่ 8	ภาษาจักมา	Cakm	U+11100–U+1114F	𑄌𑄋𑄴𑄟𑄳𑄦
จาม	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 8	ภาษาจาม	Cham	U+AA00–U+AA5F	ꨌꩌ
เทวนาครี	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษากลุ่มอินโด-อารยันบางส่วน (กงกัณ, มราฐี, ฮินดี, สันสกฤต, เนปาล, ภิล, สินธ์, คุชราต ฯลฯ), ตระกูลภาษาจีน-ทิเบต (โบโด, เนวาร์, เศรปา ฯลฯ), ภาษามุนดารี (ตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก) และอื่น ๆ	Deva	U+0900–U+097F, U+A8E0–U+A8FF, U+11B00–U+11B5F	देवनागरी
ดิเวส อกุรุ	ครันถะ		เคยใช้เขียนภาษามัลดีฟส์จนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 20[7]	Diak	U+11900–U+1195F	𑤞𑥂𑤧𑤭𑥂
โฑครี	ฏากรี		เคยใช้เขียนภาษาโฑครี อักษรโฑครีมีความใกล้ชิดกับอักษรฏากรี[8]	Dogr	U+11800–U+1184F	𑠖𑠵𑠌𑠤𑠬
ครันถะ	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 6	จำกัดใช้ในสำนักพระเวทเพื่อเขียนภาษาสันสกฤต นิยมใช้ในหมู่ผู้พูดภาษาทมิฬเพื่อเขียนภาษาสันสกฤตและภาษาคลาสสิก Manipravalam	Gran	U+11300–U+1137F	𑌗𑍍𑌰𑌨𑍍𑌥
คุชราต	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 17	ภาษาคุชราต, ภาษากัจฉิ	Gujr	U+0A80–U+0AFF	ગુજરાતી લિપિ
คุญชลาโคณฑี		คริสต์ศตวรรษที่ 16	ใช้เขียนภาษาโคณฑี สำเนียง Adilabad[9]	Gong	U+11D60–U+11DAF	𑵶𑶍𑶕𑶀𑵵𑶊 𑵶𑶓𑶕𑶂𑶋
คุรมุขี	ศารทา	คริสต์ศตวรรษที่ 16	ภาษาปัญจาบ	Guru	U+0A00–U+0A7F	ਗੁਰਮੁਖੀ
ฮานูโนโอ	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	ภาษาฮานูโนโอ	Hano	U+1720–U+173F	ᜱᜨᜳᜨᜳᜢ
ชวา	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 16	ภาษาชวา, ภาษาซุนดา, ภาษามาดูรา	Java	U+A980–U+A9DF	ꦄꦏ꧀ꦱꦫꦗꦮ
ไกถี	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 16	ในอดีตใช้สำหรับเขียนบันทึกทางกฎหมาย การบริหาร และส่วนตัว	Kthi	U+11080–U+110CF	𑂍𑂶𑂟𑂲
กันนาดา	เตลูกู-กันนาดา	คริสต์ศตวรรษที่ 9	ภาษากันนาดา, ภาษากงกัณ, ภาษาตูลู, ภาษาพทคะ, ภาษาโกทวะ, Beary และอื่น ๆ	Knda	U+0C80–U+0CFF	ಕನ್ನಡ ಅಕ್ಷರಮಾಲೆ
กวิ	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 8	โดยหลักพบในเกาะชวาและใช้งานทั่วเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ภาคพื้นสมุทรเมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 8 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 16[10]	Kawi	U+11F00–U+11F5F	𑼒𑼮𑼶
เขมร	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 11	ภาษาเขมร	Khmr	U+1780–U+17FF, U+19E0–U+19FF	អក្សរខ្មែរ
โขชกี	ลัณฑา	คริสต์ศตวรรษที่ 16	ชุมชนอิสมาอีลียะฮ์บางส่วนใช้งาน ชุมชน Khoja เคยใช้เขียนวรรณกรรมศาสนาอิสลาม	Khoj	U+11200–U+1124F	𑈉𑈲𑈐𑈈𑈮
ขุทาพาที	ลัณฑา	คริสต์ศตวรรษที่ 16	เคยใช้ในชุมชนชาวสินธ์เพื่อเขียนจดหมายโต้ตอบและธุรกิจ	Sind	U+112B0–U+112FF	𑊻𑋩𑋣𑋏𑋠𑋔𑋠𑋏𑋢
ลาว	เขมร	คริสต์ศตวรรษที่ 14	ภาษาลาว และอื่น ๆ	Laoo	U+0E80–U+0EFF	ອັກສອນລາວ
เลปชา	ทิเบต	คริสต์ศตวรรษที่ 8	ภาษาเลปชา	Lepc	U+1C00–U+1C4F	ᰛᰩᰴ
ลิมบู	เลปชา	คริสต์ศตวรรษที่ 9	ภาษาลิมบู	Limb	U+1900–U+194F	ᤛᤡᤖᤡᤈᤨᤅ
ลนตารา	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 17	ภาษาบูกิส และอื่น ๆ	Bugi	U+1A00–U+1A1F	ᨒᨚᨈᨑ
มหาชนี	ลัณฑา	คริสต์ศตวรรษที่ 16	เคยใช้เขียนบันทึกรายงานและบันทึกทางการเงินในอินเดียเหนือ	Mahj	U+11150–U+1117F	𑅬𑅱𑅛𑅧𑅑‎
มากาซาร์	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 17	เคยใช้เขียนภาษามากัซซาร์ในจังหวัดซูลาเวซีใต้ ประเทศอินโดนีเซีย[11] อักษรมากาซาร์ยังมีอีกชื่อในงานวิชาการภาษาอังกฤษว่า "มากัซซาร์เก่า" หรือ "อักษรนกมากัซซาร์"[12]	Maka	U+11EE0–U+11EFF	𑻪𑻢𑻪𑻢
มลยาฬัม	ครันถะ	คริสต์ศตวรรษที่ 12	ภาษามลยาฬัม	Mlym	U+0D00–U+0D7F	മലയാളലിപി
มาร์เชน	ทิเบต	คริสต์ศตวรรษที่ 7	เคยใช้เขียนในภาษาซังซุงที่สูญหายแล้วของศาสนาเพินแห่งทิเบต	Marc	U+11C70–U+11CBF	𑱳𑲁𑱽𑱾𑲌𑱵𑲋𑲱𑱴𑱶𑲱𑲅𑲊𑱱
มณีปุระ	ทิเบต	คริสต์ศตวรรษที่ 11–12	ใช้เขียนภาษามณีปุระตาม "The Manipur Official Language (Amendment) Act, 2021"[13]	Mtei	U+AAE0–U+AAFF, U+ABC0–U+ABFF	ꯃꯤꯇꯩ ꯃꯌꯦꯛ
โมฑี	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 17	เคยใช้เขียนภาษามราฐี	Modi	U+11600–U+1165F	𑘦𑘻𑘚𑘲
มุลตานี	ลัณฑา		เคยใช้เขียนภาษามุลตานี	Mult	U+11280–U+112AF	𑊠𑊣𑊖𑊚
นันทินาครี	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 7	เคยใช้เขียนภาษาสันสกฤตในอินเดียใต้	Nand	U+119A0–U+119FF	𑧁𑧞𑦿𑧒𑧁𑧑𑦰𑧈𑧓
ไทลื้อ	ธรรมล้านนา	คริสต์ทศวรรษ 1950	ภาษาไทลื้อ	Talu	U+1980–U+19DF	ᦟᦲᧅᦎᦷᦺᦑ
โอริยา	สิทธัม	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษาโอริยา	Orya	U+0B00–U+0B7F	ଓଡ଼ିଆ ଅକ୍ଷର
พักปา	ทิเบต	คริสต์ศตวรรษที่ 13	เคยใช้เขียนในสมัยราชวงศ์หยวนของมองโกล	Phag	U+A840–U+A87F	ꡖꡍꡂꡛ ꡌ
ปรัจลิต (เนวา)	เนปาล		ใช้เขียนภาษาสันสกฤต, ภาษาเนปาล, ภาษาฮินดี, ภาษาเบงกอล และภาษาไมถิลี	Newa	U+11400–U+1147F	𑐥𑑂𑐬𑐔𑐮𑐶𑐟
เรอจัง	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 18	ภาษาเรอจัง ส่วนใหญ่เลิกใช้งานแล้ว	Rjng	U+A930–U+A95F	ꥆꤰ꥓ꤼꤽ ꤽꥍꤺꥏ
เสาราษฏร์	ครันถะ	คริสต์ศตวรรษที่ 20	ภาษารเสาราษฏร์ ส่วนใหญ่เลิกใช้งานแล้ว	Saur	U+A880–U+A8DF	ꢱꣃꢬꢵꢰ꣄ꢜ꣄ꢬꢵ‎
ศารทา	คุปตะ	คริสต์ศตวรรษที่ 8	เคยใช้เขียนภาษาสันสกฤตและภาษากัศมีร์	Shrd	U+11180–U+111DF	𑆯𑆳𑆫𑆢𑆳
สิทธัม	คุปตะ	คริสต์ศตวรรษที่ 7	เคยใช้เขียนภาษาสันสกฤต	Sidd	U+11580–U+115FF	𑖭𑖰𑖟𑖿𑖠𑖽
สิงหล	พราหมี[14]	คริสต์ศตวรรษที่ 4[15]	ภาษาสิงหล	Sinh	U+0D80–U+0DFF, U+111E0–U+111FF	ශුද්ධ සිංහල
ซุนดา	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	ภาษาซุนดา	Sund	U+1B80–U+1BBF, U+1CC0–U+1CCF	ᮃᮊ᮪ᮞᮛ ᮞᮥᮔ᮪ᮓ
สิเลฏินาครี	นาครี	คริสต์ศตวรรษที่ 16	อดีตใช้เขียนภาษาสิเลฏ	Sylo	U+A800–U+A82F	ꠍꠤꠟꠐꠤ ꠘꠣꠉꠞꠤ
ตักบันวา	กวิ	คริสต์ศตวรรษที่ 14	หลายภาษาในปาลาวัน ปัจจุบันใกล้สูญหาย	Tagb	U+1760–U+177F	ᝦᝪᝨᝯ
ไทใต้คง	มอญ	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษาไทใต้คง	Tale	U+1950–U+197F	ᥖᥭᥰᥖᥬᥳᥑᥨᥒᥰ
ธรรมล้านนา	มอญ	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษาไทยถิ่นเหนือ, ภาษาไทลื้อ, ภาษาเขิน	Lana	U+1A20–U+1AAF	ᨲᩫ᩠ᩅᨾᩮᩬᩥᨦ
ไทเวียด	ไทย	คริสต์ศตวรรษที่ 16	ภาษาไทดำ	Tavt	U+AA80–U+AADF	ꪼꪕꪒꪾ
ฏากรี	ศารทา	คริสต์ศตวรรษที่ 16	เคยใช้เขียนภาษา Chambeali และภาษาอื่น ๆ	Takr	U+11680–U+116CF	𑚔𑚭𑚊𑚤𑚯
ทมิฬ	ปัลลวะ	คริสต์ศตวรรษที่ 2	ภาษาทมิฬ	Taml	U+0B80–U+0BFF, U+11FC0–U+11FFF	தமிழ் அரிச்சுவடி
เตลูกู	เตลูกู-กันนาดา	คริสต์ศตวรรษที่ 5	ภาษาเตลูกู	Telu	U+0C00–U+0C7F	తెలుగు లిపి
ไทย	ขอม	คริสต์ศตวรรษที่ 13	ภาษาไทย	Thai	U+0E00–U+0E7F	อักษรไทย
ทิเบต	คุปตะ	คริสต์ศตวรรษที่ 8	ภาษาทิเบตคลาสสิก, ภาษาซองคา, ภาษาลาดัก	Tibt	U+0F00–U+0FFF	བོད་ཡིག་
ติรหุตา	สิทธัม	คริสต์ศตวรรษที่ 13	อดีตใช้เขียนภาษาไมถิลี	Tirh	U+11480–U+114DF	𑒞𑒱𑒩𑒯𑒳𑒞𑒰‎

อ้างอิง

1. Frellesvig, Bjarke (2010). A History of the Japanese Language. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 177–178. ISBN 978-0-521-65320-6.
2. Coningham, R. A. E.; Allchin, F. R.; Batt, C. M.; Lucy, D. (April 1996). "Passage to India? Anuradhapura and the Early Use of the Brahmi Script". Cambridge Archaeological Journal. 6 (1): 73–97. doi:10.1017/S0959774300001608. S2CID 161465267.
3. Court, C. (1996). Introduction. In P. T. Daniels & W. Bright (Eds.) The World's Writing Systems (pp. 443). Oxford: Oxford University Press.
4. Court, C. (1996). The spread of Brahmi Script into Southeast Asia. In P. T. Daniels & W. Bright (Eds.) The World's Writing Systems (pp. 445-449). Oxford: Oxford University Press.
5. Sproat, Richard (2006-07-20). "Brahmi-derived scripts, script layout, and segmental awareness". Written Language and Literacy. 9 (1): 45–66. doi:10.1075/wll.9.1.05spr. ISSN 1387-6732.
6. Terwiel; Khamdaengyodtai (2003). Shan Manuscripts, Part 1. p. 13.
7. Pandey, Anshuman (2018-01-23). "L2/18-016R: Proposal to encode Dives Akuru in Unicode" (PDF).
8. Pandey, Anshuman (2015-11-04). "L2/15-234R: Proposal to encode the Dogra script" (PDF).
9. "Chapter 13: South and Central Asia-II" (PDF). The Unicode Standard, Version 11.0. Mountain View, California: Unicode, Inc. June 2018. ISBN 978-1-936213-19-1.
10. Aditya Bayu Perdana and Ilham Nurwansah 2020. Proposal to encode Kawi
11. "Chapter 17: Indonesia and Oceania" (PDF). The Unicode Standard, Version 11.0. Mountain View, California: Unicode, Inc. June 2018. ISBN 978-1-936213-19-1.
12. Pandey, Anshuman (2015-11-02). "L2/15-233: Proposal to encode the Makasar script in Unicode" (PDF).
13. "GAZETTE TITLE: The Manipur Official Language (Amendment) Act, 2021". manipurgovtpress.nic.in.
14. Daniels (1996), p. 379.
15. Diringer, David (1948). Alphabet a key to the history of mankind. p. 389.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Online Tool which supports Conversion between various Brahmic Scripts
• Windows Indic Script Support
• An Introduction to Indic Scripts
• South Asian Writing Systems
• Enhanced Indic Transliterator เก็บถาวร 2017-04-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Transliterate from romanised script to Indian Languages.
• Indian Transliterator A means to transliterate from romanised to Unicode Indian scripts.
• Imperial Brahmi Font and Text-Editor เก็บถาวร 2009-08-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Brahmi Script
• Xlit: Tool for Transliteration between English and Indian Languages เก็บถาวร 2019-04-15 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Padma: Transformer for Indic Scripts เก็บถาวร 1 ตุลาคม 2019 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน – a Firefox add-on