అర్జున అవార్డు

అర్జున అవార్డు: జాతీయ క్రీడలలో మంచి ప్రతిభ చూపిన క్రీడాకారులకు తగిన గుర్తింపును ఇవ్వడానికి 1961లో అర్జున అవార్డును భారత ప్రభుత్వము ఏర్పాటుచేసింది. ఈ అవార్డు వెంబడి రూ 500000 నగదు బహుమతి కూడా అందజేస్తారు. ఇది కేలవం క్రీడాకారులకు మాత్రమే అందజేసే పురస్కారం.

భారత దేశపు పరుగుల రాణిగా పేరుగాంచిన పి.టి.ఉషకు భారత ప్రభుత్వం 1985లో పద్మశ్రీ, అర్జున అవార్డుతో సత్కరించింది.

ఇటీవల భారత ప్రభుత్వం ఈ అవార్డు అందజేయడానికి మార్గదర్శకాలను మార్చింది. ఈ అవార్డుకు అర్హులు కావడానికి గత 3 సంవత్సరాలుగా మంచి క్రీడా ప్రతిభను కల్గి ఉండటమే కాకుండా మంచి క్రమశిక్షణ కలిగిన నడవడిక కూడా కల్గి ఉండాలి. 2001 నుంచి ఈ అవార్డును క్రింది వర్గాలలో మంచి నడ్వడిక కలిగిన వారికే అందజేస్తున్నారు.

• ఒలింపిక్ క్రీడలు
• ఆసియా క్రీడలు
• కామన్వెల్త్ క్రీడలు
• ప్రపంచ కప్
• ప్రపంచ చాంపియన్ క్రీడలు, దేశీయ క్రికెట్
• వికలాంగుల క్రీడలు

ఆర్చెరీ క్రీడలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1981	కృష్ణదాస్
2	1989	శ్యామ్‌లాల్
3	1991	లింబారామ్
4	1992	సంజీవ్ కుమార్ సింగ్
5	2005	డోలా బెనర్జీ

అథ్లెటిక్స్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	గురుబచన్ సింగ్ రాంధ్వా
2	1962	తర్లోక్ సింగ్
3	1963	స్టెఫీ డి సౌజా
4	1964	మఖాన్ సింగ్
5	1965	కెన్నెత్ పోవెల్
6	1966	అజ్మెర్ సింగ్
7	1966	బి.ఎస్.బారువా
8	1967	ప్రవీణ్ కుమార్
9	1967	భీంసింగ్
10	1968	జోగిందర్ సింగ్
11	1968	మంజిత్ వాలియా
12	1969	హార్నెక్ సింగ్
13	1970	మోహిందర్ సింగ్
14	1971	ఎడ్వర్డ్ సెక్వీరా
15	1972	విజయ్ సింగ్ చౌహాన్
16	1973	శ్రీరాం సింగ్
17	1974	టి.సి.యోహన్నన్
18	1974	శివనాథ్ సింగ్
19	1975	హరిచంద్
20	1975	వి.అనుసూయ బాయి
21	1976	బహదూర్ సింగ్
22	1976	గీతా జుట్శి
23	1978-79	సురేష్ బాబు
24	1978-79	ఏంజెల్ మేరీ జోసెఫ్
25	1979-80	ఆర్.జ్ఝాన్ శేఖరన్
26	1980-81	గోపాల్ సైనీ
27	1981	సాబిర్ అలీ
28	1982	చార్లెస్ బొర్రోమీ
29	1982	చాంద్ రామ్
30	1982	ఎం.డి.వల్సమ్మ
31	1983	సురేష్ యాదవ్
32	1983	పి.టి.ఉష
33	1984	రాజ్ కుమార్
34	1984	షైనీ అబ్రహాం
35	1985	రఘుబీర్ సింగ్
36	1985	ఆశా అగర్వాల్
37	1985	ఆదిల్లే సుమరివాలా
38	1986	సుమన్ రేవత్
39	1987	బల్వీందర్ సింగ్
40	1987	వందనా రావు
41	1987	బగీచా సింగ్
42	1987	వందనా శాంబాగ్
43	1988	అశ్వినీ నాచప్ప
44	1989	మెర్సీ కుట్టన్
45	1990	దీనా రామ్
46	1992	బహదూర్ ప్రసాద్
47	1993	కే.సారమ్మ
48	1994	రోసా కుట్టి
49	1995	శక్తి సింగ్
50	1995	జ్యోతిర్మయీ సిక్దార్
51	1996	అజిత్ భదూరియా
52	1996	పద్మినీ థామస్
53	1997	రీత్ అబ్రహాం
54	1998	సిరిచంద్ రామ్
55	1998	నీలం జస్వంత్ సింగ్
56	1998	ఎస్.డి.ఏశాన్
57	1998	రచితా మిస్త్రి
58	1998	పరంజిత్ సింగ్
59	1999	గులాబ్ చంద్
60	1999	గుర్మిత్ కౌర్
61	1999	పర్దుమన్ సింగ్
62	1999	సునీతా రాణి
63	2000	కే.ఎం.బీనామోల్
64	2000	యద్వేంద్ర వశిష్ట (PH)
65	2000	విజయ్ బాలచంద్ర మునీశ్వర్ - Powerlifting (PH)
66	2000	జోగిందర్ సింగ్ బేడీ (PH) (For Life time Contribution)
67	2002	అంజు బాబీ జార్జ్
68	2002	సరస్వతి సాహ
69	2003	సోమా బిస్వాస్
70	2003	మాధురీ సక్సేనా
71	2004	అనిల్ కుమార్
72	2004	జే.జే.శోభా
73	2004	Devendra Jhajharia (Physically Challenged)

బ్యాడ్మింటన్ లో అర్జున వార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	నందు నాటేకర్
2	1962	మీనా షా
3	1965	దినేష్ ఖన్నా
4	1967	సురేష్ గోయెల్
5	1969	దిపు ఘోష్
6	1970	డి.వి.టాంబే
7	1971	ఎస్.మూర్తి
8	1972	ప్రకాష్ పడుకొనె
9	1974	రామన్ ఘోష్
10	1975	దావిందర్ అహుజా
11	1976	అమి ఘియా
12	1977-78	కే.టి.సింగ్
13	1980-81	సయ్యద్ మోడి
14	1982	పి.గంగూలీ
15	1982	మధుమిత గోస్వామి
16	1991	రాజీవ్ బగ్గా
17	2000	పుల్లెల గోపీచంద్
18	1999	జార్జ్ థామస్
19	2003	మాదసు శ్రీనివాసరావు (Physically Challenged)
20	2004	అభిన్న్ శ్యాం గుప్తా

బాస్కెట్ బాల్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	సర్బసిత్ సింగ్
2	1967	ఖుషీ రాం
3	1968	గుర్డియాల్ సింగ్
4	1969	హరిదత్త్
5	1970	గులాం అబ్బాస్ మూంతాసిర్
6	1971	మన్‌మోహన్ సింగ్
7	1973	ఎస్.కే.కటారియా
8	1974	ఏ.కే.పుంజ్
9	1975	హనుమాన్ సింగ్
10	1977-78	టి.విజయ రాఘవన్
11	1979-80	ఓం ప్రకాష్
12	1982	అజ్మీర్ సింగ్
13	1991	రాధేశ్యాం
14	1991	ఎస్.శర్మ
15	1999	సజ్జన్ సింగ్ చీమా

బాల్ బ్యాడ్మింటన్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1970	జే.పిచ్చయ్య
2	1972	జే.శ్రీనివాసన్
3	1973	ఏ.కరీం
4	1975	ఎ.ఏ.ఇక్బాల్
5	1976	ఏ.శ్యాం క్రిస్ట్ దాస్
6	1984	డి.రాజారామన్

బాక్సింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	ఎల్.బుడ్డీ డి సౌజా
2	1962	పి.బహదూర్ మాల్
3	1966	హవా సింగ్
4	1968	డెన్నిస్ స్వామి
5	1971	మునుస్వామి వేణు
6	1972	చంద్రనారాయణన్
7	1973	మెహతాబ్ సింగ్
8	1977-78	బి.ఎస్.థాపా
9	1978-79	సి.సి.మాచయ్య
10	1979-80	బి.సింగ్
11	1980-81	ఐజాక్ అమాల్‌దాస్
12	1981	జి.మనోహరన్
13	1982	కౌర్ సింగ్
14	1983	జస్ లాల్ ప్రధాన్
15	1986	జైపాల్ సింగ్
16	1987	సీవా జయరాం
17	1989	గోపాల్ దేవాంగ్
18	1991	డిఎస్.యాదవ్
19	1992	రాజేందర్ ప్రసాద్
20	1993	మనోజ్ పింగళే
21	1993	ముకుంద్ కిల్లేకర్
22	1995	వి.దేవరాజన్
23	1996	రాజ్ కుమార్ సంగ్వాన్
24	1998	ఎన్.జి.డింకో సింగ్
25	1999	గురుచరణ్ సింగ్
26	1999	జితేందర్ కుమార్
27	2002	మహ్మద్ అలీ ఖమర్
28	2003	మాంగ్టే చుగ్నీజంగ్ మేరీకాం

క్యారమ్స్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1.	1996	ఏ.మేరియా ఇరుదయమ్

వాలీబాల్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

1898: అబ్దుల్ బాసిత్

క్రికెట్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	సలీం దుర్రానీ
2	1964	మన్సూర్ అలీ ఖాన్ పటౌడి
3	1965	విజయ్ మంజ్రేకర్
4	1966	చందూ బోర్డే
5	1967	అజిత్ వాడేకర్
6	1968	ఇ.ఏ.ఎస్.ప్రసన్న
7	1969	బిషన్ సింగ్ బేడీ
8	1970	దిలీప్ సర్దేశాయ్
9	1971	వెంకట రాఘవన్
10	1972	ఏక్‌నాథ్ సోల్కర్
11	1972	బి.ఎస్.చంద్ర శేఖర్
12	1975	సునీల్ గవాస్కర్
13	1976	శాంతా రంగస్వామి
14	1977-78	గుండప్ప విశ్వనాథ్
15	1979-80	కపిల్ దేవ్
16	1980-81	చేతన్ శర్మ
17	1980-81	సయ్యద్ కిర్మాణీ
18	1981	దిలీప్ వెంగ్‌సర్కార్
19	1982	మోహిందర్ అమర్‌నాథ్
20	1983	డయానా ఎడుల్జీ
21	1984	రవిశాస్త్రి
22	1985	శుభాంగి కులకర్ణి
23	1986	అజహరుద్దీన్
24	1986	సంధ్యా అగర్వాల్
25	1989	మదన్ లాల్
26	1993	మనోజ్ ప్రభాకర్
27	1993	కిరణ్ మోరే
28	1994	సచిన్ టెండుల్కర్
29	1995	అనిల్ కుంబ్లే
30	1996	జవగళ్ శ్రీనాథ్
31	1997	అజయ్ జడేజా
32	1997	సౌరవ్ గంగూలీ
33	1998	రాహుల్ ద్రవిడ్
34	1998	నయన్ మోంగియా
35	2000	వెంకటేష్ ప్రసాద్
36	2002	వీరేంద్ర సెహ్వాగ్
37	2003	హర్భజన్ సింగ్
38	2003	మిథాలి రాజ్

సైక్లింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1975	అమర్‌ సింగ్
2	1978-79	ఎం.మహాపాత్ర
3	1983	ఏ.ఆర్.అర్థన

ఈక్వెస్ట్రియన్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1973	దఫేదార్ ఖాన్
2	1976	హెచ్.ఎస్.సోధి
3	1982	ఆర్.సింగ్ బ్రార్
4	1982	రఘుబీర్ సింగ్
5	1984	జి.మహ్మద్ ఖాన్
6	1987	జె.ఎస్.అహ్లువాలియా
7	1991	అధిరాజ్ సింగ్
8	2003	రాజేష్ పట్టు
9	2004	దిలీప్ కుమార్ అహ్లావత్

ఫుట్‌ బాల్ క్రీడలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	ప్రదీప్ కుమార్ బెనర్జీ
2	1962	టి.బలరాం
3	1963	చునీ గోస్వామి
4	1964	జర్నేల్ సింగ్
5	1965	అరుణ్ లాల్ ఘోష్
6	1966	యూసుఫ్ ఖాన్
7	1967	పీటర్ థంగర
8	1969	ఇందర్ సింగ్
9	1970	సయ్యద్ నయీముద్దీన్
10	1971	సి.పి.సింగ్
11	1973	మగన్ సింగ్ రజ్వీ
12	1978-79	గురుదేవ్ సింగ్
13	1979-80	ప్రసుమ్ బెనర్జీ
14	1980-81	మహ్మద్ హబీబ్
15	1981	సుధీర్ కర్మాకర్
16	1983	శాంతి ముల్లిక్
17	1989	ఎస్.భట్టాచార్జీ
18	1997	బి.ఎస్.కె.శంఖ్‌వాల్కర్
19	1998	బైచుంగ్ భూటియా
20	2002	ఐ.ఎం.విజయన్

జిమ్నాస్టిక్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	శ్యాంలాల్
2	1975	మోటు దేవనాథ్
3	1985	ఎస్.శర్మ
4	1989	కృపాలీ పటేల్
5	2000	కల్పనా దేబ్‌నాథ్

వెయిట్ లిఫ్టింగ్ లో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

క్రమ సంఖ్య	సంవత్సరం	అవార్డు గ్రహీత పేరు
1	1961	ఎ.ఎన్.ఘోష్
2	1962	ఎల్.కె.దాస్
3	1963	కె.ఇ.రావు
4	1965	బి.ఎస్.భాటియా
5	1966	మోహన్ లాల్ ఘోష్
6	1967	ఎస్.జాన్ గాబ్రియల్
7	1970	అరుణ్ కుమార్ దాస్
8	1971	ఎస్.ఎల్.సల్వాన్
9	1972	అనిల్ కుమార్ మండల్
10	1974	ఎస్.వెల్లైస్వామి
11	1975	దల్బీర్ సింగ్
12	1976	కె.బాలమురుగానందం
13	1977-78	ఎమ్.టి.సెల్వన్
14	1978-79	ఇ.కరుణాకరన్
15	1981	బి.కె.సత్పతి
16	1982	తారా సింగ్
17	1983	విస్పి కె.డరోగా
18	1985	ఎమ్.సి.భాస్కర్
19	1986	జగ్ మోహన్ సప్రా
20	1987	జి.దేవన్
21	1989	జ్యొత్స్న దత్త
22	1990	ఆర్.చంద్ర	ఎన్.కుంజరాణి
23	1991	ఛాయా అదక్
24	1993	భారతి సింగ్
25	1994	కరణం మల్లేశ్వరి
26	1997	పరమజిత్ శర్మ	ఎన్.లక్ష్మి
27	1998	సతిష్ రాయ్
28	1999	దల్బీర్ సింగ్
29	2000	సనమచ చను తింగబాయిజన్
30	2002	తాండవ ముర్తి ముతు

చదరంగంలో అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు

1961	మాన్యువల్ ఆరోన్
1980-81	రోహిణి ఖాదిల్కర్
1983	దిబ్యేందు బారువా
1984	పి.ఎం. థిప్సే
1985	విశ్వనాథన్ ఆనంద్
1987	డి.వి.ప్రసాద్
1987	భాగ్యశ్రీ థిప్సే
1990	అనుపమ గోఖలే
2000	ఎస్.విజయలక్ష్మి

బిలియర్డ్స్ & స్నూకర్

జాతీయ క్రీడా అవార్డు గ్రహీతల జాబితా, సంవత్సరం, అవార్డు.

Year	Recipient	Award
1992–1993	గీత్ సేథి	రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న
2005	పంకజ్ అద్వానీ	రాజీవ్ గాంధీ ఖేల్ రత్న
1970	మైఖేల్ ఫెరీరా	అర్జున అవార్డు
1972	సతీష్ కుమార్ మోహన్	అర్జున అవార్డు
1973	శ్యామ్ ష్రాఫ్	అర్జున అవార్డు
1978–1979	అరవింద్ సావూరు	అర్జున అవార్డు
1983	సుభాష్ అగర్వాల్	అర్జున అవార్డు
1984	ఓంప్రకేష్ అగర్వాల్	అర్జున అవార్డు
1985	గీత్ సేథి	అర్జున అవార్డు
1989	యాసిన్ వ్యాపారి	అర్జున అవార్డు
1997	అశోక్ హరిశంకర్ శాండిల్య	అర్జున అవార్డు
2001	దేవేందర్ శ్రీకాంత్ జోషి	అర్జున అవార్డు
2002	అలోక్ కుమార్	అర్జున అవార్డు
2003	పంకజ్ అద్వానీ	అర్జున అవార్డు
2005	అనూజా ఠాకూర్	అర్జున అవార్డు
2012	ఆదిత్య మెహతా	అర్జున అవార్డు
2013	రూపేష్ షా	అర్జున అవార్డు
2016	సౌరవ్ కొఠారి	అర్జున అవార్డు
2005	మనోజ్ కుమార్ కొఠారి	ధ్యాన్ చంద్ అవార్డు
1996	విల్సన్ జోన్స్	ద్రోణాచార్య అవార్డు
2001	మైఖేల్ ఫెరీరా	ద్రోణాచార్య అవార్డు
2004	అరవింద్ సావూరు	ద్రోణాచార్య అవార్డు
2010	సుభాష్ అగర్వాల్	ద్రోణాచార్య అవార్డు

బయటి లింకులు

• 2004 వరకు అవార్డు గ్రహీతల పట్టిక
• 2006-07 సం.పు గ్రహీతలు