Wiedza – wiadomości zdobyte w procesie uczenia się lub wykonywania doświadczeń i badań.
- Aforyzmem może się najeść tylko nasycony wiedzą.
- Ani bowiem talent bez wiedzy, ani wiedza bez talentu nie mogą stworzyć doskonałego mistrza.
- A te mrówki, tak wspaniałe,
Pełne żądzy, wiedzy, pychy,
Jakże twór to śmieszny, lichy.
- Bardzo późno zdobywamy się na odwagę wiedzenia tego, co wiemy.
- Bardzo wielu, a może większość ludzi, aby coś znaleźć, musi najpierw wiedzieć, że to istnieje.
- Biedny jest tylko ten, kto nie ma wiedzy.
- Bo w wielkiej mądrości – wiele utrapienia, a kto przysparza wiedzy – przysparza i cierpień.
- Byle człowiek był szlachetny, całą zaś resztę można zdobyć talentem, wiedzą, rozsądkiem, geniuszem.
- Chociaż wiedza stwarza problemy, to ignorancja ich nie rozwiąże.
- Co my wiemy, to tylko kropelka. Czego nie wiemy, to cały ocean.
- Autor: Isaac Newton
- Źródło: „Przekrój”, wydania 36–42, Krakowskie Wydawnictwo Prasowe, 2004, s. 57.
- Dla szczęścia człowieka mądrość jest ważniejsza niż wiedza.
- Droga wiedzy stoi otworem przed wszystkimi ludźmi, przed każdym zwykłym człowiekiem.
- Drzewo wiedzy nie jest drzewem życia.
- Gromadzenie wiedzy jest gromadzeniem goryczy.
- Ignorancja nasza (ludzka) jest oceanem ogólnoświatowym, zaś wiedza pewna – pojedynczymi wysepkami na tym oceanie.
- Jedna kropla wiedzy potężniejsza jest niźli morze siły
- Jehowa daje mądrość; z jego ust pochodzi wiedza i rozeznanie
- Jeśli zaprawdę nie posiadam wiedzy, by cytować autorów, jak robią to inni, to i tak o wiele lepszą i bardziej wartościową rzeczą jest odczytywanie znaczeń za pomocą osobistego doświadczenia, które służy nauką własnym mistrzom. Uczeni przechodzą obok dumni, nadęci i pompatyczni, przyozdobieni w owoce pracy nie swojej, lecz innych, mnie nie pozwalając zebrać owoców nawet mej własnej.
- Kto ma uzasadnione wątpliwości, osiągnie wiedzę.
- Kto wiele umie, wiele się myli.
- چوق بیلن چوق یڭلور Çok bilen çok yanılur. (osm.)
- Opis: przysłowie osmańskie
- Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967 (oprac. części osmańskiej: Edward Tryjarski), s. 21.
- Zobacz też: błąd, pomyłka
- Ludzie z natury dobrzy pragną wiedzy.
- Miłość każdej rzeczy jest owocem naszej wiedzy o tej rzeczy i wzrasta wraz z pogłębianiem tej wiedzy.
- Na co się przydaje wiedza, jeśli nie służy człowiekowi?
- Nadmierna wiedza wystudza uczucia, zwłaszcza te pozytywne.
- Najlepszą wiedzą jest ta, która się łączy z czynem.
- Nie ma nic w umyśle, czego nie byłoby przedtem w zmysłach.
- Nie po to chcę rozumieć, abym wierzył, lecz wierzę, aby zrozumieć.
- „Nie wiedzieć” to „żyć w zagrożeniu”.
- Nie wstyd nie wiedzieć, lecz wstyd nie pragnąć swojej wiedzy uzupełnić.
- Od tysięcy lat uczeni skarżą się na to, że uprawiana przez nich wiedza cieszy się niewielkim uznaniem masy ludzkiej, obserwatorzy zaś życia społecznego potwierdzają, że narzekania te nie są bynajmniej bezpodstawne. Z badań zbiorowości znajdujących się na niższych poziomach kultury oraz wielkich grup ludzi oddanych zajęciom praktycznym w społeczeństwach bardziej cywilizowanych – rolników, rzemieślników, kupców, gospodyń domowych itd. – wynika, że stosunkowo rzadko ludzie czynu odczuwają w normalnych warunkach potrzebę kogoś, kto specjalizuje się w uprawianiu wiedzy. I nawet wtedy, gdy taka potrzeba się pojawia, można się zastanawiać, w jakiej mierze jest ona spontaniczna, w jakiej zaś wypływa z pewnych tradycji kulturowych.
- Oto podział wiedzy między studentami a nauczającymi: student powinien wiedzieć wszystko; asystent prawie to wszystko, co student; adiunkt, w której książce jest to, co powinien wiedzieć student; docent, gdzie jest ta książka; profesor, gdzie jest docent.
- Autor: anonim
- Źródło: Roman Tokarczyk, Antologia anegdoty akademickiej, Wolters Kluwer Polska, 2009, s. 17.
- Posiąść wszelką wiedzę leży w zasięgu możliwości człowieka.
- Prawdziwa wiedza to znajomość przyczyn.
- Rozległa wiedza podsyca ciekawość. Powierzchowna powoduje lęki.
- Weterynarz z przypadku. Philipp Schott
- Sztuka jest po to, by niepokoić. Wiedza umacnia.
- Światło wiedzy silniejsze jest od słońca: noc go nie zaćmi, chmura nie zakryje.
- Opis: przysłowie karaimskie
- Źródło: Kobierzec z gwiazd i półksiężyców (seria Myśli Srebrne i Złote), wybór i tłum. Stanisław Kałużyński, Edward Tryjarski, Wiedza Powszechna, Warszawa 1967, oprac. części karaimskiej: Edward Tryjarski, 80.
- Zobacz też: chmura, noc, słońce, światło
- W historii nauki – po krótkim okresie działalności presokratejskich filozofów jońskich (takich jak Tales z Miletu), którzy byli myślicielami racjonalnymi i uważali, że wszechświat opisać można na podstawie obserwacji i rozumu – dociekania naukowe i religijne były przez długie stulecia nierozerwalnie ze sobą splecione. Od czasów Arystotelesa, poprzez czasy Kopernika, Keplera, Kartezjusza i Newtona, uczeni odwoływali się do Boga nie tylko jako stwórcy świata, lecz jako aktywnego uczestnika, sprawcy i kontrolera procesów fizycznych. Uczeni przywoływali istotę wyższą wtedy, gdy współczesne teorie nie były w stanie wyjaśnić pewnych zjawisk. Z czasem, w miarę postępu wiedzy naukowej, Bóg „zwalniany” był stopniowo ze swych rozlicznych wcześniejszych obowiązków i filozofowie nauki zaczęli go nazywać „Bogiem luk”. Tam, gdzie zawodziła wiedza, odwoływano się do wiary, a zatem rezygnowano niejako z nadziei czy ambicji naukowego poznania.
- Wiadomą jest rzeczą i oczywistą, że wiedza każda stanowi o potędze, o mocy człowieka w walce o byt, a brak wiedzy, ciemnota mścić się zwykła – więc nic dziwnego, że zarówno człowiek pierwotny, dawny, jak i niecywilizowany czy cywilizowany współczesny instynktownie wiedzy szuka. Ma bowiem, jak każda żywa istota, wrodzony popęd do zdobycia mocy nad wszystkim, pośród czego żyje. I człowiek posiada przyrodzone środki do zdobywania wiedzy. Niedoskonałe wprawdzie, ale jedyne. Innych, pewnych, nie ma. Są nimi organy zmysłowe i zdolność do przytomnego, uważnego, krytycznego myślenia, ma przyrodzoną ciekawość i zdolność do zdziwień i spostrzeżeń, ma przyrodzoną obawę przed sprzecznościami, które zawsze sygnalizują jakiś błąd, jakiś fałsz, pomyłkę, choć nie zawsze wiadomo, po której stronie.
- Wiedza bywa pomocna w zależności od człowieka i jego potrzeb intelektualnych. Jednemu potrzebne jest zrozumienie zasady funkcjonowania świata; innemu – zasada użycia śrubokrętu. Zasada użycia śrubokrętu jest dużo prostsza, toteż więcej osób ją rozumie.
- Wiedza daje pokorę wielkiemu, dziwi przeciętnego, nadyma małego.
- Wiedza jest najbardziej wartościowym towarem na świecie. Każde nowe odkrycie czyni nas bogatszymi.
- Wiedza nie opiera się wyłącznie na prawdzie, także na błędach.
- Wiedza to nic innego jak unaukowiony i usystematyzowany zdrowy rozsądek.
- Wiedza to władza. Ale niewiedza, niestety, nie oznacza jeszcze braku władzy.
- Wiedza – to majątek, którego złodziej nie ukradnie, ale i którego w spadku się nie otrzymuje.
- Wiedzę buduje się z faktów, jak dom z kamienia; ale zbiór faktów nie jest wiedzą, jak stos kamieni nie jest domem.
- Wiedzieć, co dobre i złe – rzecz ludzka. Tylko myśleć trzeba.
- Wiedzieć, że się wie, co się wie i wiedzieć, że się nie wie, czego się nie wie – oto prawdziwa wiedza.
- Autor: Konfucjusz
- Źródło: Myślę, więc jestem: aforyzmy, maksymy, sentencje, Czesława i Joachim Glenskowie (oprac.), Instytut Śląski w Opolu, Opole 1986, s. 191.
- Wiedzy nabywa się czytając książki, lecz wiedzę najpotrzebniejszą – znajomość świata – zdobywa się czytając w żywych ludziach i studiując wszystkie ich wydania.
- Wielka wiedza czyni skromnym, mała wiedza czyni zarozumiałym. Puste kłosy dumnie wznoszą się w kierunku nieba, kłosy pełne ziarna w pokorze pochylają się ku ziemi.
- Wszystko, czego się dotąd nauczyłeś, zatraci sens, jeśli nie potrafisz znaleźć zastosowania dla tej wiedzy.
- Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy.
- Wyobraźnia bez wiedzy może stworzyć rzeczy piękne.
Wiedza bez wyobraźni najwyżej doskonałe.
- Wypada raczej uznać, że władza produkuje wiedzę (…); że władza i wiedza wprost się ze sobą wiążą; że nie ma relacji władzy bez skorelowanego z nimi pola wiedzy, ani też wiedzy, która nie zakłada i nie tworzy relacji władzy.
- Zdane egzaminy dzielą nas od prawdziwej wiedzy.
- Zdobywaj wiedzę. Umożliwia ona temu, kto ją posiada odróżnienie dobrego od zła, oświeca drogę do niebios. Jest naszym przyjacielem na pustyni, naszym towarzyszem w pustce, naszym przyjacielem w samotności. Wiedzie nas do szczęścia, podtrzymuje w biedzie, jest ozdobą wśród przyjaciół i zbroją pośród wrogów.
- Znawca: specjalista, który wie wszystko o czymś i nie wie nic o czymkolwiek innym.
- Życie na wiedzy oparte, wiedza z życia wyrosła, oto hasła dnia dzisiejszego.