roraty

Podobna pisownia: roráty

roraty (język polski)

wymowa:

IPA: [rɔˈratɨ], AS: [roraty]

​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj niemęskoosobowy, liczba mnoga

przypadek	liczba mnoga
mianownik	roraty
dopełniacz	roratów[1][2] / rorat[1][2]
celownik	roratom
biernik	roraty
narzędnik	roratami
miejscownik	roratach
wołacz	roraty

(1.1) rel. w Kościele katolickim wczesna msza poranna ku czci Najświętszej Maryi Panny odprawiana w adwencie; zob. też roraty w Wikipedii; zob. też roraty w Encyklopedii staropolskiej

odmiana:

(1.1) blp,

 

przykłady:

(1.1) Podczas całego adwentu, oprócz niedziel i święta Niepokalanego Poczęcia, odprawiane są roraty.

(1.1) W czasie rorat zapala się dodatkowo specjalną świecę, zwaną roratką.

(1.1) Michaś przez cały adwent chodził do kościoła na roraty.

(1.1) (…) o świtaniu się zrywał, kiedy przedzwaniali na roraty (…)^[3].

(1.1) Udział w roratach, które tradycyjnie zaczynają się o godz. 6.30, to dla wielu wiernych prawdziwe wyzwanie^[4].

składnia:

kolokacje:

(1.1) dominikańskie / poranne roraty • czas rorat / roratów • chodzić na / odprawiać roraty • być na / uczestniczyć w roratach

synonimy:

(1.1) msza roratna

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) msza

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. roratka ż, roratnica ż, roratność ż, roranteria ż, rorantysta m, roratnik m, roratowanie n

czas. roratować ndk.

przym. roratny, roratowy, roratni, rorancki

przysł. rorancko

związki frazeologiczne:

przysłowia: naści roraty, diable rogaty!

etymologia:

(1.1) łac. rorat → ‘rosa pada’ + pol. -y^[5][6] < łac. „Rorate coeli desuper” → dosł. Spuśćcie rosę, niebiosa z góry (pierwsze słowa introitu mszy roratnej)^[7][8][9]

uwagi:

(1.1) Nazwy gatunkowe nabożeństw piszemy małą literą^[10][11].

(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Indeks terminów religijnych

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) advent dawn mass
• czeski: (1.1) roráty m blp
• niemiecki: (1.1) Rorate n
• słowacki: (1.1) roráty m blp
• wilamowski: (1.1) Grüdźjyńfasper ż

źródła:

1.  Hasło „roraty” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
2.  Hasło „roraty” w: Zygmunt Saloni, Włodzimierz Gruszczyński, Marcin Woliński, Robert Wołosz, Danuta Skowrońska, Zbigniew Bronk, Słownik gramatyczny języka polskiego — wersja online.
3. Władysław Reymont, Chłopi
4. slupsk.naszemiasto.pl
5. Hasło „Roraty (z łac. Rorate coeli desuper…)” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
6. Hasło „Piszemy adwent lub Adwent, ale: roraty” w: Maciej Malinowski, Obcy język polski.
7.  Hasło „roraty” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
8. Hasło „roraty” w: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, De Agostini Polska.
9.  Hasło „roraty” w: Aleksander Brückner, Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków 1927.
10.  Hasło „Nazwy gatunkowe modlitw i nabożeństw, utworów literackich i naukowych, utworów muzycznych, programów radiowych i telewizyjnych itp.” w: Wielki słownik ortograficzny, Wydawnictwo Naukowe PWN.
11. Jerzy Gocko, Zasady pisowni słownictwa religijnego, kul.pl