lekceważyć

lekceważyć (język polski)

wymowa:

IPA: [ˌlɛkt͡sɛˈvaʒɨt͡ɕ], AS: [lekcevažyć], zjawiska fonetyczne: akc. pob. ​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zlekceważyć)

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		lekceważyć
czas teraźniejszy		lekceważę	lekceważysz	lekceważy	lekceważymy	lekceważycie	lekceważą
czas przeszły	m	lekceważyłem	lekceważyłeś	lekceważył	lekceważyliśmy	lekceważyliście	lekceważyli
	ż	lekceważyłam	lekceważyłaś	lekceważyła	lekceważyłyśmy	lekceważyłyście	lekceważyły
	n	lekceważyłom	lekceważyłoś	lekceważyło
tryb rozkazujący		niech lekceważę	lekceważ	niech lekceważy	lekceważmy	lekceważcie	niech lekceważą
pozostałe formy czas przyszły m będę lekceważył, będę lekceważyć będziesz lekceważył, będziesz lekceważyć będzie lekceważył, będzie lekceważyć będziemy lekceważyli, będziemy lekceważyć będziecie lekceważyli, będziecie lekceważyć będą lekceważyli, będą lekceważyć ż będę lekceważyła, będę lekceważyć będziesz lekceważyła, będziesz lekceważyć będzie lekceważyła, będzie lekceważyć będziemy lekceważyły, będziemy lekceważyć będziecie lekceważyły, będziecie lekceważyć będą lekceważyły, będą lekceważyć n będę lekceważyło, będę lekceważyć będziesz lekceważyło, będziesz lekceważyć będzie lekceważyło, będzie lekceważyć czas zaprzeszły m lekceważyłem był lekceważyłeś był lekceważył był lekceważyliśmy byli lekceważyliście byli lekceważyli byli ż lekceważyłam była lekceważyłaś była lekceważyła była lekceważyłyśmy były lekceważyłyście były lekceważyły były n lekceważyłom było lekceważyłoś było lekceważyło było forma bezosobowa czasu przeszłego lekceważono tryb przypuszczający m lekceważyłbym, byłbym lekceważył lekceważyłbyś, byłbyś lekceważył lekceważyłby, byłby lekceważył lekceważylibyśmy, bylibyśmy lekceważyli lekceważylibyście, bylibyście lekceważyli lekceważyliby, byliby lekceważyli ż lekceważyłabym, byłabym lekceważyła lekceważyłabyś, byłabyś lekceważyła lekceważyłaby, byłaby lekceważyła lekceważyłybyśmy, byłybyśmy lekceważyły lekceważyłybyście, byłybyście lekceważyły lekceważyłyby, byłyby lekceważyły n lekceważyłobym, byłobym lekceważyło lekceważyłobyś, byłobyś lekceważyło lekceważyłoby, byłoby lekceważyło imiesłów przymiotnikowy czynny m lekceważący, nielekceważący ż lekceważąca, nielekceważąca lekceważące, nielekceważące n lekceważące, nielekceważące imiesłów przymiotnikowy bierny m lekceważony, nielekceważony lekceważeni, nielekceważeni ż lekceważona, nielekceważona lekceważone, nielekceważone n lekceważone, nielekceważone imiesłów przysłówkowy współczesny lekceważąc, nie lekceważąc rzeczownik odczasownikowy lekceważenie, nielekceważenie

(1.1) traktować kogoś lub coś pogardliwie, bez szacunku lub zainteresowania

(1.2) nie przywiązywać do czegoś wagi

odmiana:

(1.1-2) koniugacja VIb

 

przykłady:

(1.1) — Więc dlatego lekceważy mnie — zamruczała Lone z zamkniętymi oczami — wciąż uważa, że jest księżniczką, a ja tylko chłopcem od koni.^[1]

(1.2) Musiałem dać mu odczuć, że nie jestem człowiekiem lekceważącym zagrożenia.^[2]

składnia:

kolokacje:

(1.1) lekceważyć kolegów

(1.2) lekceważyć uwagi / problem / niebezpieczeństwo / chorobę / obowiązki

synonimy:

(1.1) gardzić, pomiatać; pot. mieć w nosie

(1.2) ignorować, bagatelizować; grub. walić, chromolić, olewać, chrzanić; wulg. pierdolić, pieprzyć, jebać, srać

antonimy:

(1.1) poważać, szanować

(1.2) zważać, nie lekceważyć

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. lekceważenie n, zlekceważenie n

czas. zlekceważyć dk.

przysł. lekceważąco

przym. lekceważący

związki frazeologiczne:

etymologia:

(1.1-2) pol. lekce + ważyć (zmiana sposobu akcentowania)^[3]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) slight, ignore; (1.2) disregard, neglect, ignore
• duński: (1.2) tage let på, se stort på
• esperanto: (1.2) ignori
• francuski: (1.1) sous-estimer, dédaigner
• hiszpański: (1.1) subestimar, desdeñar
• interlingua: (1.1) despicer, disobligar
• islandzki: (1.1) fyrirlíta; (1.2) ansa ekki, hafa að engu
• jidysz: (1.1) שעצן גרינג (szecn gring); (1.2) אַוועקקוקן (awekkukn), ניט לייגן גענוג אַכט אויף (nit lejgn genug acht ojf)
• litewski: (1.1) menkinti
• niemiecki: (1.1) verachten, nicht beachten; (1.2) unterschätzen
• nowogrecki: (1.1) υποτιμώ, περιφρονώ
• rosyjski: (1.1) презира́ть, игнори́ровать; (1.2) пренебрега́ть, игнори́ровать
• rumuński: (1.1) disprețui, subestima
• suahili: (1.1) dharau
• szwedzki: (1.1) nonchalera, försumma, vårdslösa, negligera, ringakta, missakta
• włoski: (1.1) disdegnare, sdegnare, snobbare; (1.2) sottovalutare, sottostimare

źródła:

1. Bronisław Świderski, Słowa obcego, 1998, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
2. Michał Bielecki, Dziewczyna z Banku Prowincjonalnego S. A., 1997, Narodowy Korpus Języka Polskiego.
3. Renata Grzegorczykowa, Zarys słowotwórstwa polskiego. Słowotwórstwo opisowe, wyd. III poprawione, Warszawa 1979, s. 20.