cicho

cicho (język polski)

wymowa:

IPA: [ˈt͡ɕixɔ], AS: [ćiχo], zjawiska fonetyczne: zmięk. ​^?/i

znaczenia:

przysłówek sposobu

(1.1) bez wydawania dźwięku lub o niskim natężeniu dźwięku

(1.2) przen. nie powodując rozgłosu

wykrzyknik

(2.1) słowo nakazujące odbiorcy zaprzestanie mówienia i wydawania dźwięków

odmiana:

(1.1-2) st. wyższy ciszej; st. najwyższy najciszej

(2.1) nieodm.

przykłady:

(1.1) Po ogłoszeniu wyroku w sali zrobiło się bardzo cicho.

(1.1) Możesz powtórzyć? Mówisz tak cicho, że w ogóle cię nie słyszę.

(1.2) Sprawę tej łapówki załatwiono raczej cicho, do prasy nie przedostało się nic.

(2.1) Cicho! Nie mogę się skoncentrować przez tę twoją paplaninę.

składnia:

kolokacje:

(1.1) być / siedzieć

synonimy:

antonimy:

(1.1) głośno

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. cisza ż, cichacz ż

przym. cichy, zaciszny, cichuchny, cichuśki

czas. uciszać, sciszać, wyciszyć, przyciszyć, cichnąć

wykrz. cisza

przysł. zacisznie, z cicha

związki frazeologiczne:

cicho sza • cicho jak w grobie / cicho niczym w grobie • siedzieć cicho • siedzieć cicho jak mysz pod miotłą

etymologia:

pol. cichy + -o

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) quiet, quietly
• arabski: (1.1) صه (2.1) بهدوء
• baskijski: (2.1) ixo
• białoruski: (1.1) ціха; (2.1) ціха
• chiński standardowy: (1.1) 安静 (ānjìng); (2.1) 安静 (ānjìng)
• chorwacki: (1.1) tiho; (2.1) tiho
• czeski: (1.1) potichu; (1.2) tiše, v tichosti; (2.1) ticho!
• duński: (1.1) stille
• esperanto: (1.1) mallaŭte, silente
• francuski: (1.1) à voix basse, tranquillement
• gudźarati: (1.1) ગુપચુપ (gupacupa)
• jaćwieski: (1.1) kajłi
• kaszubski: (1.1) cëchò; (1.2) cëchò; (2.1) sztël
• kataloński: (1.1) silenciosament
• niemiecki: (1.1) leise
• nowogrecki: (1.1) σιγά, σιγανά, σιωπηλά; (1.2) ήσυχα; (2.1) σιωπή!
• rosyjski: (1.1) ти́хо
• serbski: (1.1) тихо; (2.1) тишина
• słowacki: (1.1) ticho
• ukraiński: (1.1) тихо; (2.1) тиша
• wilamowski: (1.1) śtyłł, śtył, śtyłnik
• włoski: (1.1) con un filo di voce, sottotono

źródła: