cichy

cichy (język polski)

wymowa:

​^?/i, IPA: [ˈt͡ɕixɨ], AS: [ćiχy], zjawiska fonetyczne: zmięk.

znaczenia:

przymiotnik jakościowy

przypadek	liczba pojedyncza				liczba mnoga
	mos/mzw	mrz	ż	n	mos	nmos
mianownik	cichy		cicha	ciche	cisi	ciche
dopełniacz	cichego		cichej	cichego	cichych
celownik	cichemu		cichej	cichemu	cichym
biernik	cichego	cichy	cichą	ciche	cichych	ciche
narzędnik	cichym		cichą	cichym	cichymi
miejscownik	cichym		cichej	cichym	cichych
wołacz	cichy		cicha	ciche	cisi	ciche
stopień wyższy cichszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik cichszy cichsza cichsze cichsi cichsze dopełniacz cichszego cichszej cichszego cichszych celownik cichszemu cichszej cichszemu cichszym biernik cichszego cichszy cichszą cichsze cichszych cichsze narzędnik cichszym cichszą cichszym cichszymi miejscownik cichszym cichszej cichszym cichszych wołacz cichszy cichsza cichsze cichsi cichsze
stopień najwyższy najcichszy przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mos/mzw mrz ż n mos nmos mianownik najcichszy najcichsza najcichsze najcichsi najcichsze dopełniacz najcichszego najcichszej najcichszego najcichszych celownik najcichszemu najcichszej najcichszemu najcichszym biernik najcichszego najcichszy najcichszą najcichsze najcichszych najcichsze narzędnik najcichszym najcichszą najcichszym najcichszymi miejscownik najcichszym najcichszej najcichszym najcichszych wołacz najcichszy najcichsza najcichsze najcichsi najcichsze

(1.1) o małej głośności

(1.2) spokojny

odmiana:

(1.1-2)

 

przykłady:

(1.1) Strasznie denerwuje mnie wentylator w moim komputerze. Muszę wymienić go na jakiś cichszy.

(1.2) Pan Karol nigdy nikomu nie przeszkadzał, to cichy i spokojny człowiek.

(1.2) Cicha noc, święta noc, pokój niesie ludziom wszem^[1].

składnia:

kolokacje:

(1.1) cichy poród

synonimy:

antonimy:

(1.1) głośny

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. cichość ż, cisza ż

czas. cichnąć, wyciszyć dk., wyciszać ndk., ściszać ndk., ściszyć dk., przyciszać ndk., przyciszyć dk.

przym. cichutki, zaciszny, cichuchny, cichuśki

przysł. cicho, zacisznie, cichaczem, cichcem, z cicha

wykrz. cicho, cisza

związki frazeologiczne:

cicha woda • cicha woda brzegi rwie

etymologia:

prasł. *tichъ → cichy, spokojny, powolny^[2]

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) quiet, silent; (1.2) quiet
• arabski: (1.1) صامت (ṣāmit), واطئ (wāṭi)
• bengalski: (1.1) খামোশ (khamoś)
• birmański: (1.1) တိတ် (tit)
• bretoński: (1.1) didrouz
• bułgarski: (1.1) тих (tih), безшумен (bezšumen)
• chiński standardowy: (1.1) 沉默 (chénmò); (1.2) 安静 (ānjìng)
• chorwacki: (1.1) tih
• czeski: (1.1) tichý
• dolnołużycki: (1.1) śichy
• duński: (1.1) stille, tyst; (1.2) tyst
• esperanto: (1.1) kvieta, silenta
• estoński: (1.1) vaikne
• fiński: (1.1) hiljainen
• francuski: (1.1) silencieux, (o dźwięku) bas; (1.2) tranquille, doux
• górnołużycki: (1.1) ćichi
• gruziński: (1.1) ჩუმი (čumi)
• hebrajski: (1.1) שקט (shaket)
• hindi: (1.1) चुप (cup)
• hiszpański: (1.1) silencioso, (o dźwięku) bajo
• indonezyjski: (1.1) sunyi; (1.2) ranap
• interlingua: (1.1) quiete
• japoński: (1.1) 静かな (shizukana), 寡黙な (kamoku na)
• jidysz: (1.1) שטיל (sztil)
• kaszubski: (1.1) cëchi
• kataloński: (1.1) silenciós; (1.2) silenciós
• koreański: (1.1) 조용하다 (joyonghada)
• litewski: (1.1) tylus
• luksemburski: (1.1) stëll, roueg; (1.2) roueg
• łaciński: (1.1) silentiosus, tacitus; (1.2) silens
• łotewski: (1.1) kluss
• macedoński: (1.1) тих (tih)
• niderlandzki: (1.1) stil
• niemiecki: (1.1) leise, still
• norweski (bokmål): (1.1) lav
• nowogrecki: (1.1) αθόρυβος (athóryvos), (o osobach) σιωπηλός, (o dźwięku) χαμηλός; (1.2) ήσυχος
• nowopruski: (1.1) tusns
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.1) ; (1.2)
• portugalski: (1.1) silencioso, tácito; (1.2) quieto
• północnolapoński: (1.1) jaskat
• rosyjski: (1.1) тихий
• rumuński: (1.1) tăcut, încet
• sanskryt: (1.1) अकूज
• serbski: (1.1) тих (tih)
• slovio: (1.1) tihju (тихйу)
• słowacki: (1.1) tichý
• słoweński: (1.1) tih
• starogrecki: (1.1) ἀψόφητος (apsophêtos)
• szwedzki: (1.1) tyst
• tagalski: (1.1) tahimik
• turecki: (1.1) sessiz
• ukraiński: (1.1) тихий
• węgierski: (1.1) csendes
• wietnamski: (1.1) khẽ, im lặng, câm lặng
• wilamowski: (1.1) śtyłł, śtył
• włoski: (1.1) silenzioso, tacito; (1.2) quieto

źródła:

1. Kolęda, Cicha noc
2.  Hasło „cichy” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.