chrząszcz

chrząszcz (język polski)

chrząszcz (1.1)

chrząszcz (1.2)

wymowa:

​^?/i, IPA: [xʃɔ̃w̃ʃt͡ʃ], AS: [χšõũ̯šč], zjawiska fonetyczne: utr. dźw.• nazal.• asynch. ą 

​^?/i ​^?/i

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	chrząszcz	chrząszcze
dopełniacz	chrząszcza	chrząszczy / rzad. chrząszczów
celownik	chrząszczowi	chrząszczom
biernik	chrząszcza	chrząszcze
narzędnik	chrząszczem	chrząszczami
miejscownik	chrząszczu	chrząszczach
wołacz	chrząszczu	chrząszcze

(1.1) ent. Coleoptera^[1], zamieszkujący różnorodne środowiska rząd owadów posiadający osłonięte skrzydła i odwłok; zob. też chrząszcze w Wikipedii

(1.2) rzad. mot. pot. jeden z modeli Volkswagena

odmiana:

(1.1-2)

 

przykłady:

(1.1) Grały jej tedy do snu derkacze i przepiórki, migotały gwiazdy, gdy powiew poruszył gałęzie, brzęczały chrząszcze na dębowych liściach – i usnęła wreszcie^[2].

składnia:

kolokacje:

synonimy:

(1.2) garbus, chrabąszcz

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) owad

(1.2) samochód

hiponimy:

(1.1) żuk

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

przym. chrząszczowy

związki frazeologiczne:

(1.1) chrząszcz brzmi w trzcinie

etymologia:

prasł. *chręśćь → 'to, co chrzęści'^[3]

uwagi:

(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Owady

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) beetle; (1.2) Beetle
• arabski: (1.1) خنفساء
• białoruski: (1.1) жук m
• bułgarski: (1.1) бръмбар m
• czeski: (1.1) brouk m
• duński: (1.1) bille w
• esperanto: (1.1) skarabo
• fiński: (1.1) kovakuoriainen
• francuski: (1.1) scarabée m; (1.2) coccinelle ż
• hiszpański: (1.1) escarabajo m; (1.2) escarabajo m
• kaszubski: (1.1) bączk
• kataloński: (1.1) escarabat m
• litewski: (1.1) vabalas m
• łotewski: (1.1) vabole ż
• niemiecki: (1.1) Käfer m
• nowogrecki: (1.1) σκαραβαίος m; (1.2) σκαραβαίος m
• połabski: (1.1) χrąst m
• rosyjski: (1.1) жук m; (1.2) жук m
• rumuński: (1.1) gândac
• szwedzki: (1.1) skalbagge w
• ukraiński: (1.1) жук m; (1.2) жук m
• węgierski: (1.1) bogár

źródła:

1.  Hasło „Coleoptera” w: Wikispecies – otwarty, wolny katalog gatunków, Wikimedia.
2. H. Sienkiewicz: Ogniem i mieczem
3.  Hasło „chrząszcz” w: Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN.