Remove ads
Wielkie Oczy (ukr. Великі Очі) – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie lubaczowskim, w gminie Wielkie Oczy[4][5]. Leży na Płaskowyżu Tarnogrodzkim, w pobliżu granicy z Ukrainą.
| wieś | |
.jpg) Siedziba władz gminy, dawny dwór | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2021) |
926[1] |
| Strefa numeracyjna |
16 |
| Kod pocztowy |
37-627[2] |
| Tablice rejestracyjne |
RLU |
| SIMC |
0613263 |
Położenie na mapie gminy Wielkie Oczy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubaczowskiego  | |
 50°01′31″N 23°09′46″E[3] | |
.jpg)
.jpg)
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego; jest siedzibą gminy Wielkie Oczy.
Wielkie Oczy były miastem. Lokowane w 1671 roku, utraciły prawa miejskie w 1935 roku[6].
Remove ads
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od istniejących tu niegdyś dwóch stawów. Początki miejscowości sięgają XIV w. Już w XVI wieku istniał w Wielkich Oczach kościół będący filią parafii w Krakowcu. Przy nim Andrzej Modrzewski w 1667 roku osadził dominikanów. W następnych latach wybudowano murowany kościół i niewielki klasztor[7].
W 1671 roku Wielkie Oczy otrzymały od króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego prawa miejskie. W miasteczku rozwijał się handel i rzemiosło. Mikołaj Bazyli Potocki, starosta kaniowski, zapisał dobra Wielkie Oczy w województwie ruskim położone synowcowi swemu ks. Kajetanowi Potockiemu, kanonikowi katedralnemu krakowskiemu[8].
W XIX w. działały tu dwie garbarnie, dwie cegielnie i aż cztery gorzelnie. W mieście w 1842 roku urodził się Bernard Henner, właściciel zakładów fotograficznych i radny miasta Przemyśla[9] Pod koniec XIX w. było tu ok. 2 tys. mieszkańców – Polaków, Rusinów i Żydów. Po wojennych zniszczeniach w 1915 roku Wielkie Oczy podupadły, a w 1935 roku utraciły prawa miejskie.
W II Rzeczypospolitej miejscowość w powiecie jaworowskim w woj. lwowskim. W 1943 Ukraińska Policja Pomocnicza zamordowała tutaj 45 Żydów. W 1944 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali na terenie wsi 31 Polaków[10].
W 1926 roku władze zakonu dominikanów zlikwidowały klasztor, a parafię przekazały diecezji przemyskiej. W 1986 roku na frontonie kościoła umieszczono tablicę ku czci Polaków pomordowanych w latach 1939 - 1946, zawierającą nazwiska wielu mieszkańców Wielkich Oczu i okolicznych wsi[11].
O dawnym miejskim charakterze świadczy układ urbanistyczny z kwadratowym rynkiem, otoczonym kamieniczkami i drewnianymi domami. O dawnym współistnieniu trzech religii świadczą obiekty sakralne tych wyznań.
Remove ads
- Szlak Architektury Drewnianej – Trasa nr VI (lubaczowska)
Dawny rynek i pomnik
Dom Pomocy Społecznej
Zespół szkół
Dom (stan w 2007) projektu Jana Sas-Zubrzyckiego z 1918,
ul. Krakowiecka 4
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads