Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Warszawa Zachodnia
stacja kolejowa w Warszawie Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Warszawa Zachodnia[2] – stacja kolejowa w Warszawie, znajdująca się na linii średnicowej, na zachód od stacji Warszawa Centralna, w pobliżu ronda Zesłańców Syberyjskich.
Remove ads
Według klasyfikacji PKP ma najwyższą kategorię dworca Premium[3]. W obrębie kompleksu dworcowego znajdują się również dworzec autobusowy i biurowiec, w którym siedzibę mają spółki: PKP, PKP Intercity i PKP Informatyka.
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
W rejonie ulicy Tunelowej na przełomie XIX i XX w. zbudowano parowozownię z żurawiem i obrotnicą oraz składy węgla. Infrastruktura ta była związana z ówczesną stacją towarową Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej położoną bardziej na wschód, później przekształconą w stację Warszawa Główna Osobowa[4].
Stacja Warszawa Zachodnia powstała w ramach przebudowy linii średnicowej prowadzonej w latach 1919–1933[5]. Początkowo nosiła nazwę Warszawa Czyste[6].
W czasie okupacji niemieckiej 4 marca 1944 roku oddział Kedywu Armii Krajowej przeprowadził na dworcu akcję „Panienka” – zamach na Karla Schmalza, dowódcę posterunku Bahnschutzpolizei znajdującego się na dworcu[7].
Podczas powstania warszawskiego i po jego zakończeniu z Dworca Zachodniego odchodziła większość transportów, którymi Niemcy przewozili warszawiaków do obozów w Pruszkowie i Ursusie[5]. Ruch na dworcu przywrócono w lutym 1945[8].
W latach 50. od północnej strony stacji wybudowano terminal przeładunkowy przy ulicy Ordona[9].
Po wojnie zabudowa stacji była traktowana jako prowizoryczna. W połowie lat 60. planowano modernizację dworca wraz z budową nowego budynku dworca i nastawni. W 1965 ogłoszono konkurs, ale ostatecznie zrealizowano tylko wieżę nastawni, starą nastawnię przeznaczając na potrzeby gospodarcze[10]. Dopiero w latach 70. XX w. połączono perony tunelem podziemnym z przystankiem Warszawskiej Kolei Dojazdowej, a w roku 1980 zintegrowano z Dworcem Autobusowym[5].
16 czerwca 2011 PKP i słowackie przedsiębiorstwo HB Reavis podpisały umowę na budowę nowego budynku dworcowego wraz z kompleksem biurowców West Station w ramach Partnerstwa Publiczno-Prywatnego[5][11].
20 maja 2012 pobliski przystanek Warszawa Wola na linii obwodowej został formalnie włączony do stacji Warszawa Zachodnia jako peron nr 8[12]. Od 19 grudnia 2021 nosi numer 9[13].
Pod koniec 2014 roku rozpoczęto budowę dworca po stronie południowej stacji (od strony Alei Jerozolimskich)[11]. 9 grudnia 2015 dworzec ten został otwarty[14][15]. Pod koniec października otwarty został pierwszy z 2 planowanych biurowców West Station[16], a w grudniu swoje siedziby przeniosły do niego PKP, PKP Intercity i PKP Informatyka[17].
22 czerwca 2017 PKP PLK podpisały z Torprojektem umowę na projekt gruntownej przebudowy stacji[18], który obejmuje m.in. poszerzenie przejścia podziemnego z 8 do 60 metrów i przedłużenie go do peronu na linii obwodowej (peron 9), budowę nowego peronu, zlokalizowanie tam nowej hali z poczekalnią, kasami i sklepami, całkowite zadaszenie i wymianę nawierzchni peronów oraz instalację tam schodów ruchomych i wind[19]. 7 lipca 2020 podpisano umowę na realizację prac budowlanych z przedsiębiorstwem Budimex[20][21]. Prace budowlane rozpoczęły się w październiku 2020[22], a ich zakończenie zaplanowano do końca 2024[23].
W lutym 2024 Tramwaje Warszawskie podpisały z konsorcjum firm ZUE i Fabe Polska umowę na budowę ok. 1,6-kilometrowej trasy tramwajowej od ulicy Grójeckiej, wzdłuż Bitwy Warszawskiej 1920 r. do stacji Warszawa Zachodnia. Prace budowlane rozpoczęły się w czerwcu[24].
Remove ads
Infrastruktura
Podsumowanie
Perspektywa
Dworzec kolejowy od strony południowej
Od końca 2015 funkcjonuje dworzec położony po południowej stronie stacji kolejowej (na Ochocie) od strony Alei Jerozolimskich (pod numerem 142)[25]. Znajdują się w nim: 6 stanowisk kasowych, biletomaty, bankomaty, poczekalnia, przechowalnia bagażu, toalety, pokój dla matki z dzieckiem, Punkt Obsługi Pasażera ZTM oraz część handlowo-usługowa. Przed dworcem dodatkowo powstały strefy postojowe typu kiss&ride. Dworzec znajduje się na poziomie -1, a jego powierzchnia wynosi 1300 m²[11][26][14][27].
Dworzec kolejowy od strony północnej (wyburzony)
Po północnej stronie stacji kolejowej (na Woli) od strony ul. Tunelowej (pod numerem 6), znajdował się stary budynek dworca, w którym dla pasażerów dostępne były kasy biletowe, informacja, toaleta, kiosk, pomieszczenie ochrony, bankomat i automat z napojami[28]. Powierzchnia dworca wynosiła 400 m²[26]. Na terenie dworca była możliwość skorzystania z bezpłatnego internetu bezprzewodowego[29]. Budynek został zamknięty w 2021 r. i wyburzony w ramach przebudowy dworca[30].
Perony i tunel
Znajduje się tutaj 9 peronów: 8 z nich znajduje się pomiędzy ul. Tunelową a Al. Jerozolimskimi. Pod 8 pierwszymi peronami znajduje się tunel łączący oba dworce[28]. Schody z peronów do tunelu pozbawione są ułatwień dla niepełnosprawnych[31][32]. W tunelu przy wejściu na peron nr 2 znajduje się kasownik biletów ZTM[33].
Peron nr 9 znajduje się pomiędzy ul. Tunelową i al. Prymasa Tysiąclecia, dojście do niego możliwe jest jedynie w poziomie szyn[34].
Peron nr 1 (WKD) znajduje się na wysokości 400 mm nad poziomem główki szyny[35], perony o numerach od 2 do 8 na wysokości 860 mm, a peron nr 9 na wysokości 830 mm[34]. Na peronie WKD znajduje się automat biletowy WKD[33].
Obiekty zabytkowe
W rejonie stacji znajduje się kilka budynków wpisanych w latach 2012–2016 do gminnej ewidencji zabytków: zespół parowozowni Warszawa Zachodnia (ul. Tunelowa 2A), budynek magazynowy DŻWW (ul. Tunelowa 2A), budynek techniczny parowozowni DŻWW (ul. Tunelowa 2B), budynek warsztatowy (ul. Tunelowa 5)[36], nastawnia dysponująca WZD (ul. Tunelowa 8), budynek dawnej nastawni kolejowej (ul. Tunelowa 2). Obie nastawnie zostały wpisane również do rejestru zabytków – stara pod numerem A-1457 z 2018-09-25, nowa A-1725 z 2022-09-22[10]. Ponadto w pobliżu stacji znajduje się kilka wpisanych do rejestru zabytków schronów bojowych Ringstand 58c z 1944[36].
Nastawnię dysponującą WKZ zaprojektowano w 1965 w Biurze Projektów Kolejowych w stylu modernistycznym. Zastąpiła nastawnię z lat 30. XX w. Nastawnia jest wieżą. Główne pomieszczenie ma kształt spłaszczonego cylindra o średnicy ok. 12 m osadzonego na dziesięciometrowym wsporniku, do którego przylega klatka schodowa[10].
Dworzec autobusowy
Częścią kompleksu Dworca Zachodniego był Centralny Dworzec Autobusowy PKS zaprojektowany przez Zygmunta Kłopockiego[37]. Właścicielem i operatorem dworca jest przedsiębiorstwo Polonus. Dworzec posiada 11 stanowisk odjazdowych dla autobusów, dodatkowo znajdują się w nim m.in. kasy biletowe, informacja, przechowalnia bagażu, punkty gastronomiczne, usługowe i handlowe, punkt pocztowy, toalety oraz hostel[28][38].
W 2018 roku z dworca odjechało 130 tys. autobusów, z których skorzystało 3 mln podróżnych[39].
Kompleks biurowy West Station
W bezpośrednim sąsiedztwie stacji, przy Al. Jerozolimskich 142a w latach 2016−2017 powstał kompleks biurowy West Station[40]. Swoje siedziby mają w nim m.in.: PKP, PKP Intercity i PKP Informatyka[16][17]. Budynek posiada bezpośrednie połączenie z dworcem kolejowym na poziomie -1[41].
Remove ads
Ruch pociągów
Podsumowanie
Perspektywa
W 2017 roku stacja obsługiwała około 1 tys. pociągów i 60 tys. pasażerów dziennie, co czyniło ją najbardziej obciążoną stacją w Polsce[18].
Regionalnych i aglomeracyjnych
Dalekobieżnych
Na stacji zatrzymują się:
- wszystkie pociągi obsługiwane przez PKP IC, tj. kategorii: Express InterCity Premium, Express InterCity, Euronight, Intercity oraz TLK;
- pociągi Interregio (na trasie Warszawa – Łódź) obsługiwane przez Polregio;
- weekendowe pociągi osobowe Łódzkiej Kolei Aglomeracyjnej (również na trasie Warszawa – Łódź)[49];
- komercyjne pociągi osobowe Dragon (Warszawa – Kraków) i Słoneczny (Warszawa – Gdynia/Ustka) obsługiwane przez spółkę Koleje Mazowieckie[50].
Powiązania komunikacyjne
Po południowej stronie dworca znajduje się przystanek ZTM Dworzec Zachodni, a po stronie północnej znajduje się przystanek Dworzec Zachodni (Tunelowa). Po stronie południowej znajduje się również postój taksówek. Po obu stronach dworca znajdują się parkingi[51][28].
Plany na przyszłość
Podsumowanie
Perspektywa
Władze Warszawy zaplanowały, aby podczas budowy linii tramwajowej z Wilanowa do Dworca Zachodniego powstał tunel tramwajowy pod dworcem i torami. Długość tunelu ma wynieść 850–1000 m, a przystanki mają znaleźć się po obu stronach torów kolejowych[52]. W podpisanej 7 lipca 2020 umowie na kompleksową przebudowę stacji zakresem prac objęto budowę tunelu tramwajowego pod stacją, podziemnego przystanku tramwajowego w stanie surowym między linią kolejową a Alejami Jerozolimskimi, wraz z przejściem podziemnym łączącym przystanek ze stacją[20]. Planowany przystanek miał być podobny do stacji metra z peronami tramwajowymi znajdującymi się bardzo blisko peronów przystanku WKD na poziomie –2, a na poziomie –1 zaplanowano powstanie korytarza łączącego wszystkie perony[20]. 20 lutego 2024 podpisano umowę na budowę trasy tramwajowej w ciągu ulicy Bitwy Warszawskiej 1920 r., tunelu tramwajowego pod parkiem Pięciu Sióstr i Alejami Jerozolimskimi oraz wyposażenie pierwszego przystanku tramwajowego położonego między linią kolejową a Alejami Jerozolimskimi[53].
Właściciel dworca autobusowego – przedsiębiorstwo Polonus również planuje budowę nowego dworca autobusowego[54].
W przeszłości planowano, że pod stacją kolejową znajdzie się również stacja metra planowanej linii M3[55], jednakże później zaniechano tych planów[56].
Remove ads
Ruch pasażerski
Galeria
Peron 6 po przebudowie, widok w stronę Warszawy Głównej
Peron 6 (po prawej), widok w stronę Warszawy Włochy
Nowa hala peronowa, po prawej Al. Jerozolimskie
Widok z przejścia nad torami w kierunku Warszawy Głównej
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads