Loading AI tools
polski, policjant i antyterrorysta, funkcjonariusz sił specjalnych PRL Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jerzy Maciej Dziewulski (ur. 15 grudnia 1943 w Warszawie[1]) – polski policjant, antyterrorysta i polityk.
.JPG) | |
 młodszy inspektor Policji | |
| Pełne imię i nazwisko |
Jerzy Maciej Dziewulski |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
15 grudnia 1943 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1966–1998 |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dowódca jednostki antyterrorystycznej, główny specjalista |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
polityk, przedsiębiorca |
 | |
| Odznaczenia | |
   | |
_(cropped).jpg)
Kierował i brał udział w wielu akcjach antyterrorystycznych. Ze strony polskiej był jednym z dowódców operacji Most. Jako jedyny policjant w Polsce został trzykrotnie odznaczony Medalem za Ofiarność i Odwagę. Był doradcą prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego do spraw bezpieczeństwa (1996–1997), a także posłem na Sejm I, II, III i IV kadencji (1991–2005).
Po odbyciu służby wojskowej, którą ukończył jako sierżant podchorąży[2], podjął służbę zawodową w Milicji Obywatelskiej. W 1966 rozpoczął pracę w Komendzie Stołecznej Milicji Obywatelskiej (w 1983 przekształconej w Stołeczny Urząd Spraw Wewnętrznych, a w 1990 w Komendę Stołeczną Policji)[3], będąc funkcjonariuszem wydziału kryminalnego oraz pełniąc m.in. funkcję dowódcy jednostki antyterrorystycznej na lotnisku Okęcie w Warszawie.
14 marca 1980 był jedną z pierwszych osób, które podjęły akcję rozpoznawczą i ratunkową na miejscu katastrofy lotniczej samolotu „Mikołaj Kopernik”[4]. 9 maja 1987 prowadził podobne czynności po katastrofie lotniczej w Lesie Kabackim[5].
W grudniu 1981, na krótko przed wprowadzeniem w Polsce stanu wojennego, brał udział w stłumieniu strajku okupacyjnego studentów i pracowników Wyższej Oficerskiej Szkoły Pożarniczej w Warszawie[6], którzy protestowali przeciwko podporządkowaniu uczelni przepisom ustawy o wyższym szkolnictwie wojskowym[7]. Był jednym z autorów planu zajęcia szkoły i jednym z dowodzących akcją[6][8].
W 1980 ukończył studia magisterskie na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego[1][3]. Odbył szkolenie w siłach specjalnych Izraela, uzyskując uprawnienia specjalisty taktyki i techniki walki z terroryzmem, a także szkolenia prowadzone przez instytucje publiczne w Stanach Zjednoczonych, Francji i Niemczech[3][9]. Uzyskał liczne licencje (m.in. licencję strzelca wyborowego, licencję specjalisty do walki z terroryzmem i bandytyzmem), a także uprawnienia, w tym instruktora strzeleckiego z broni palnej krótkiej i długiej. Został specjalistą w wyszukiwaniu i neutralizacji środków i urządzeń wybuchowych oraz specjalistą w posługiwaniu się bronią specjalnego przeznaczenia[3][9][10].
W 1991 przeniósł się do Komendy Głównej Policji[3], gdzie pełnił funkcję głównego specjalisty. Z Policji odszedł w 1998[3] w stopniu młodszego inspektora[11], co było konsekwencją wprowadzenia konstytucyjnego zakazu łączenia mandatu poselskiego ze służbą w tej formacji[2].
Kierował działaniami podczas trzynastu zamachów terrorystycznych, także na pokładach samolotów, wyprowadzając 765 pasażerów z sytuacji bezpośredniego zagrożenia zdrowia lub życia; w czasie tych akcji nie zginął żaden z pasażerów[12]. Ze strony polskiej osłaniał oraz pełnił funkcję dowódcy operacji Most, która umożliwiła przerzut osób pochodzenia żydowskiego z krajów byłego ZSRR do Izraela. Za przeprowadzenie tej operacji został odznaczony przez stronę polską i izraelską[9].
Był dwukrotnie ranny podczas służby[2]. Jako jedyny policjant w Polsce został trzykrotnie odznaczony Medalem za Ofiarność i Odwagę[12].
Jako konsultant brał udział w produkcji polskiego serialu kryminalnego 07 zgłoś się. Wystąpił w nim w czterech odcinkach z lat 1984–1987, w tym w odcinku nr 19 (Zamknąć za sobą drzwi), skierowanym do rozpowszechniania w kinach[13].
Po zakończeniu w 2005 działalności politycznej zajął się prowadzeniem działalności gospodarczej jako doradca w zakresie bezpieczeństwa[14].
Był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[10]. W wyborach w 1991 został posłem I kadencji z listy Polskiej Partii Przyjaciół Piwa[15]. W 1993 i 1997 był ponownie wybierany do Sejmu z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej[16][17].
Podczas kampanii prezydenckiej w 1995 odpowiadał za ochronę Aleksandra Kwaśniewskiego[9]. Od grudnia 1995 do maja 1996 pełnił nieetatową funkcję jego sekretarza osobistego[2]. W latach 1996–1997 zajmował stanowisko doradcy prezydenta RP ds. bezpieczeństwa[3]. W 1999 został członkiem przekształconego w partię Sojuszu Lewicy Demokratycznej[3]. W wyborach w 2001 po raz czwarty uzyskał mandat poselski z listy SLD-UP w okręgu olsztyńskim.
Jako poseł zasiadał m.in. w Komisji Transportu, Łączności, Handlu i Usług, Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw lustracyjnych, Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych (był dwukrotnie zastępcą przewodniczącego tej komisji) oraz Komisji Łączności z Polakami za Granicą[1][3][18]. W 2005 jako kandydat niezależny bez powodzenia startował w wyborach do Senatu[19].
Żonaty, ojciec dwójki dzieci[3]. Deklaruje znajomość języka angielskiego i włoskiego[18]. W młodości grał w piłkę nożną oraz w hokeja na lodzie, uprawiał także m.in. kolarstwo i boks. Został instruktorem narciarskim[2]. Jest pasjonatem motoryzacji[2][20]. Brał udział w wyścigach motocyklowych i rajdach samochodowych, m.in. Gumball 3000 i Rage-Race[21]. Jest kolekcjonerem sportowych samochodów i motocykli[20].
Współautor książek, w formie wywiadów rzek przeprowadzonych z nim przez Krzysztofa Pyzię, zatytułowanych: Jerzy Dziewulski o polskiej policji (Prószyński i S-ka, Warszawa 2017)[22], Jerzy Dziewulski o terrorystach w Polsce (Prószyński i S-ka, Warszawa 2018)[23] oraz Jerzy Dziewulski o kulisach III RP (Prószyński i S-ka, Warszawa 2019)[24].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
