Drugi multipleks naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce

Drugi multipleks naziemnej telewizji cyfrowej w Polsce (MUX 2) – jeden z multipleksów naziemnej telewizji cyfrowej nadawanej na terenie Polski. Oficjalny start drugiego multipleksu naziemnej telewizji cyfrowej to 30 września 2010 roku. Na dzień 23 lipca 2013 roku zasięg multipleksu obejmuje 98,8% populacji kraju.

Historia

W dniu 29 września 2010 roku podpisano umowę, w której nadawcy prywatni, nadający dotychczas w systemie analogowej telewizji naziemnej (Polsat, TVN, TV 4, TV Puls) przekazali prawo nadawania sygnału drugiego multipleksu Emitelowi (największemu operatorowi naziemnej infrastruktury radiowo-telewizyjnej). Formalnie są to cztery umowy dwustronne między poszczególnymi nadawcami i Emitelem. W ramach współpracy Emitel zapewnia multipleksjację sygnałów, dosył, emisję i utrzymanie.

Drugi multipleks (MUX 2) naziemnej telewizji cyfrowej składa się z ośmiu programów^[1]. Każdy z czterech nadawców prywatnych nadawał po dwa programy (do 31 grudnia 2013 roku, do momentu przejęcia przez Telewizję Polsat spółki Polskie Media).

30 sierpnia 2013 roku Telewizja Polsat kupiła spółkę Polskie Media, która posiadała dotychczas obydwa kanały TV4 i TV6. 31 grudnia 2013 Telewizja Polsat stała się bezpośrednim nadawcą kanałów TV4 i TV6, przez co ten nadawca emituje w tym multipleksie cztery programy (czyli połowę zajmowanego przez nadawcę multipleksu)^[2].

Po migracji multipleksu do standardu DVB-T2/HEVC kanały należące do TVN Grupy Discovery^[3] i Telewizji Puls^[4] nadają w jakości HD. Telewizja Puls jako pierwsza podjęła w tej sprawie decyzję, miało to miejsce 21 października 2021. Natomiast TVN podjął tę decyzję 16 listopada. Telewizja Polsat nie ogłosiła wcześniej planów dotyczących rozdzielczości swoich kanałów po migracji do standardu DVB-T2, ale jakość jej kanałów została podwyższona do jakości HD^[5].

Skład multipleksu

Stan na 27 czerwca 2022 roku.

LCN	Nazwa kanału	Logo	Nadawca	Format obrazu
4	Polsat		Telewizja Polsat	16:9 HDTV
5	TVN		TVN Warner Bros. Discovery	16:9 HDTV
6	TV4		Telewizja Polsat	16:9 HDTV
7	TV Puls		Telewizja Puls	16:9 HDTV
8	TVN 7		TVN Warner Bros. Discovery	16:9 HDTV
9	Puls 2		Telewizja Puls	16:9 HDTV
10	TV6		Telewizja Polsat	16:9 HDTV
11	Super Polsat		Telewizja Polsat	16:9 HDTV

Harmonogram uruchomień

Zasięg ogólnopolski MUX 2 zyskał w lipcu 2011 roku. Uruchomienie multipleksu MUX 2 odbywało się w sześciu etapach^[6]:

Etapy wdrażania multipleksu	Harmonogram	Realizacja
Etap 1	do 30 września 2010 uruchomienie emisji z 5 obiektów (objęcie zasięgiem 17% mieszkańców Polski)	uruchomiono 30 września 2010 r. w Warszawie, Poznaniu, Zielonej Górze oraz Żaganiu[7]
Etap 2	do 31 grudnia 2010 uruchomienie emisji z 7 obiektów (objęcie zasięgiem 35% mieszkańców)	uruchomiono 23 grudnia 2010 r. w Białej Podlaskiej, Gdańsku, Płocku, Siedlcach, Szczecinie, Pile, Rzeszowie i Wiśle[8]
Etap 3	do 30 kwietnia 2011 uruchomienie emisji z 6 obiektów (objęcie zasięgiem 46% mieszkańców)	uruchomiono 19 kwietnia 2011 r. w Białogardzie, Częstochowie, Iławie, Kaliszu, Olsztynie i Świnoujściu[9]
Etap 4	do 31 lipca 2011 uruchomienie emisji z 22 obiektów (objęcie zasięgiem 87% mieszkańców)	uruchomiono 31 lipca 2011 r. w Białymstoku, Dęblinie, Elblągu, Katowicach, Kielcach, Kłodzku, Koninie, Koszalinie, Krakowie, Lęborku, Lublinie, Opolu, Przemyślu, Przysusze, Rabce, Suwałkach, Sochaczewie, Szczawnicy, Tarnowie, Wrocławiu, Zakopanem i Zamościu Uruchomienie nadajnika w Bydgoszczy zostało przerwane w wyniku tragicznego wypadku, który wydarzył się podczas prac montażowych[10]. Emisja z nadajnika Bydgoszcz/Trzeciewiec miała zostać uruchomiona do 19 sierpnia 2011 roku[11]. Ku niezadowoleniu odbiorców termin został po raz kolejny przesunięty ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne[12]. Uruchomienie emisji z nadajnika RTCN Trzeciewiec nastąpiło 26 sierpnia 2011 roku o godzinie 6:00[13].
Etap 5	do 31 grudnia 2011 uruchomienie emisji z 6 obiektów (objęcie zasięgiem 94% mieszkańców)	uruchomiono 30 grudnia 2011 r. w Gnieźnie, Gorlicach, Leżajsku, Łodzi, Ostrołęce i Solinie
Etap 6	do 31 grudnia 2013 osiągnięcie stanu docelowego MUX 2 wraz z uruchomieniem emisji z ostatnich 2 obiektów (objęcie zasięgiem ponad 98,8% mieszkańców)	uruchomiono 8 listopada 2012 r. (przed planowanym terminem), obejmuje nadajniki w Giżycku[a] i Jeleniej Górze[14]

Zmiany w składzie multipleksu

II multipleks telewizyjny od 30 września 2010

LCN	Nazwa kanału	Nadawca
4	Polsat	Telewizja Polsat
5	TVN	Grupa TVN
6	TV4	Telewizja Polsat
7	TV Puls	Telewizja Puls

II multipleks telewizyjny od 1 grudnia 2010^[15]

LCN	Nazwa kanału	Nadawca
4	Polsat	Telewizja Polsat
5	TVN	Grupa TVN
6	TV4	Telewizja Polsat
7	TV Puls	Telewizja Puls
8	TVN 7	Grupa TVN

II multipleks telewizyjny od 30 maja 2011^[16][17]

LCN	Nazwa kanału	Nadawca
4	Polsat	Telewizja Polsat
5	TVN	Grupa TVN
6	TV4	Telewizja Polsat
7	TV Puls	Telewizja Puls
8	TVN 7	Grupa TVN
10	TV6	Telewizja Polsat
11	Polsat Sport News	Telewizja Polsat

II multipleks telewizyjny od 19 lipca 2012^[18]

LCN	Nazwa kanału	Nadawca
4	Polsat	Telewizja Polsat
5	TVN	Grupa TVN
6	TV4	Telewizja Polsat
7	TV Puls	Telewizja Puls
8	TVN 7	Grupa TVN
9	Puls 2	Telewizja Puls
10	TV6	Telewizja Polsat
11	Polsat Sport News	Telewizja Polsat

II multipleks telewizyjny od 2 stycznia 2017^[19]

LCN	Nazwa kanału	Nadawca
4	Polsat	Telewizja Polsat
5	TVN	Grupa TVN
6	TV4	Telewizja Polsat
7	TV Puls	Telewizja Puls
8	TVN 7	Grupa TVN
9	Puls 2	Telewizja Puls
10	TV6	Telewizja Polsat
11	Super Polsat	Telewizja Polsat

Nadajniki multipleksu

Województwo	Typ obiektu	Nazwa obiektu	Częstotliwość (MHz)	Kanał	Charakterystyka promieniowania	Polaryzacja	Moc (kW)	Data uruchomienia nadajnika[20][21]
dolnośląskie	RTCN	Wrocław/Ślęża	682 MHz	47	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	18 lipca 2011
	RTON	Jelenia Góra/Śnieżne Kotły	682 MHz	47	kierunkowa (D)	pozioma (H)	100 kW	7 listopada 2012[22]
	RTON	Kłodzko/Czarna Góra	682 MHz	47	kierunkowa (D)	pozioma (H)	50 kW	7 lipca 2011
	RTON	Wałbrzych/Chełmiec	682 MHz	47	dookólna (ND)	pozioma (H)	2 kW	28 marca 2022[23]
kujawsko-pomorskie	RTCN	Bydgoszcz/Trzeciewiec	562 MHz	32	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	26 sierpnia 2011[24][25]
lubelskie	RTCN	Lublin/Piaski	618 MHz	39	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	18 lipca 2011
	RTCN	Zamość/Tarnawatka	618 MHz	39	dookólna (ND)	pozioma (H)	50 kW	21 lipca 2011
	RTCN	Dęblin/Ryki	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	20 kW	8 lipca 2011
	SLR	Włodawa/ul. Żołnierzy WiN 22a	618 MHz	39	kierunkowa (D)	pozioma (H)	1 kW	27 czerwca 2022[26][27]
lubuskie	RTCN	Zielona Góra/Jemiołów	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	30 września 2010[28]
	RTCN	Żagań/Wichów	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	50 kW	30 września 2010[28]
łódzkie	RTCN	Łódź/Zygry	666 MHz	45	kierunkowa (D)	pozioma (H)	60 kW	23 maja 2022[29]
	SLR	Łódź/Dąbrowa	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	26 kW	23 maja 2022[29]
	TSR	Kamieńsk/Zwałowisko	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	10 kW	23 maja 2022[29]
	TON	Sieciechów	666 MHz	45	kierunkowa (D)	pozioma (H)	7,9 kW	23 maja 2022[29]
małopolskie	RTCN	Kraków/Chorągwica	490 MHz	23	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	21 lipca 2011
	RTON	Tarnów/Góra Świętego Marcina	490 MHz	23	kierunkowa (D)	pozioma (H)	45 kW	15 lipca 2011
	RTON	Tarnów/Góra Świętego Marcina	594 MHz	36	kierunkowa (D)	pozioma (H)	22 kW	23 maja 2022[29]
	RTON	Szczawnica/Przehyba	594 MHz	36	kierunkowa (D)	pozioma (H)	22 kW	12 lipca 2011
	RTON	Zakopane/Gubałówka	594 MHz	36	kierunkowa (D)	pozioma (H)	20 kW	14 lipca 2011
	RTON	Rabka/Luboń Wielki	594 MHz	36	dookólna (ND)	pozioma (H)	10 kW	7 lipca 2011
	TSR	Gorlice/Maślana Góra	594 MHz	36	kierunkowa (D)	pozioma (H)	4,5 kW	7 października 2014[30]
mazowieckie	RTCN	Warszawa/Raszyn	538 MHz	29	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	30 września 2010[28]
	RTCN	Płock/Rachocin	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	23 grudnia 2010[31]
	RTON	Ostrołęka/Ławy	530 MHz	28	dookólna (ND)	pozioma (H)	60 kW	23 lipca 2013[32]
	RTCN	Przysucha/Kozłowiec	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	50 kW	11 lipca 2011
	RTCN	Siedlce/Łosice	618 MHz	39	dookólna (ND)	pozioma (H)	50 kW	23 grudnia 2010[31]
	RON	Skierniewice/Bartniki	538 MHz	29	kierunkowa (D)	pozioma (H)	10 kW	23 maja 2022[29]
	SLR	Różan	530 MHz	28	dookólna (ND)	pozioma (H)	8 kW	20 września 2012[33]
	SLR	Chruszczewka	618 MHz	39	dookólna (ND)	pozioma (H)	5 kW	27 czerwca 2022[26]
	RTCN	Warszawa/PKiN	538 MHz	29	dookólna (ND)	pozioma (H)	3 kW	30 września 2010[28]
	RTON	Ciechanów/ul. Monte Cassino	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	2,5 kW	20 września 2012[33]
opolskie	RTCN	Opole/Chrzelice	490 MHz	23	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	15 lipca 2011
	TON	Świerczów	490 MHz	23	kierunkowa (D)	pozioma (H)	4 kW	23 maja 2022[29]
podkarpackie	RTCN	Rzeszów/Sucha Góra	562 MHz	32	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	23 grudnia 2010[31]
	RTCN	Leżajsk/Giedlarowa	634 MHz	41	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	20 września 2012[33][34]
	RTCN	Przemyśl/Tatarska Góra	634 MHz	41	kierunkowa (D)	pozioma (H)	20 kW	13 lipca 2011
	RTON	Solina/Góra Jawor	562 MHz	32	dookólna (ND)	pozioma (H)	20 kW	30 grudnia 2011[35]
	TON	Tarnobrzeg/Machów	634 MHz	41	kierunkowa (D)	pozioma (H)	5 kW	3 czerwca 2020[36]
podlaskie	RTCN	Białystok/Krynice	482 MHz	22	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	22 lipca 2011
	RTCN	Suwałki/Krzemianucha	482 MHz	22	dookólna (ND)	pozioma (H)	20 kW	22 lipca 2011
	TON	Łomża/Szosa Zambrowska	482 MHz	22	dookólna (ND)	pozioma (H)	5 kW	20 września 2012[33]
pomorskie	RTCN	Gdańsk/Chwaszczyno	658 MHz	44	kierunkowa (D)	pozioma (H)	100 kW	23 grudnia 2010[31]
	RTON	Lębork/Skórowo Nowe	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	10 kW	18 lipca 2011
śląskie	RTCN	Katowice/Kosztowy	490 MHz	23	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	14 lipca 2011
	RTCN	Częstochowa/Wręczyca Wielka	562 MHz	32	kierunkowa (D)	pozioma (H)	100 kW	19 kwietnia 2011[37][38]
	RTON	Wisła/Skrzyczne	490 MHz	23	kierunkowa (D)	pozioma (H)	50 kW	23 grudnia 2010[31]
świętokrzyskie	RTCN	Kielce/Święty Krzyż	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	16 lipca 2011
	SLR	Dobromierz	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	5 kW	23 maja 2022[29]
warmińsko-mazurskie	RTCN	Olsztyn/Pieczewo	530 MHz	28	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	19 kwietnia 2011[37][38]
	RTCN	Giżycko/Miłki	482 MHz	22	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	3 września 2012[39]
	RTON	Iława/Kisielice	610 MHz	38	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	19 kwietnia 2011[37][38]
	RTON	Elbląg/Jagodnik	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	10 kW	22 lipca 2011
wielkopolskie	RTCN	Poznań/Śrem	490 MHz	23	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	30 września 2010[28]
	RTCN	Konin/Żółwieniec	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	1 lipca 2011
	RTCN	Kalisz/Mikstat	562 MHz	32	dookólna (ND)	pozioma (H)	45 kW	19 kwietnia 2011[37][38]
	RTCN	Gniezno/Chojna	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	20 kW	30 grudnia 2011[35]
	TON	Gniezno/Dębówiec	666 MHz	45	dookólna (ND)	pozioma (H)	4 kW	25 kwietnia 2022[40]
zachodniopomorskie	RTCN	Szczecin/Kołowo	578 MHz	34	kierunkowa (D)	pozioma (H)	100 kW	23 grudnia 2010[31]
	RTCN	Piła/Rusinowo	658 MHz	44	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	23 grudnia 2010[31]
	RTCN	Koszalin/Gołogóra	682 MHz	47	dookólna (ND)	pozioma (H)	100 kW	22 lipca 2011
	RTCN	Białogard/Sławoborze	682 MHz	47	dookólna (ND)	pozioma (H)	50 kW	19 kwietnia 2011[37][38]
	EKSP	Grzywacz	578 MHz	34	kierunkowa (D)	pozioma (H)	4 kW	25 kwietnia 2022[40]

Opracowano na podstawie materiałów źródłowych^[41][42].

Uwagi

1. Emisje dodatkowe – emisje przewidziane w Etapie 6, które udało się uruchomić wcześniej (tymczasowo z parametrami innymi niż przewidziane w Etapie 6).

Przypisy

1. Łukasz Szewczyk: Rusza naziemna TV cyfrowa. media2.pl, 2010-09-30. [dostęp 2010-09-30]. (pol.).
2. Telewizja Polsat bezpośrednim nadawcą TV4 i TV6. media2.pl, 2014-01-02. [dostęp 2014-01-03]. (pol.).
3. Kanały TVN w lepszej jakości po przejściu na DVB-T2/HEVC. Wirtualnemedia.pl, 2021-11-16. [dostęp 2021-11-22].
4. Kanały Pulsu w HD z satelity i naziemnej telewizji cyfrowej. Wirtualnemedia.pl, 2021-10-21. [dostęp 2021-11-22].
5. Polsat, TV4, ESKA TV i Polo TV w jakości HD w telewizji naziemnej. TVPolsat.info, 2022-03-28. [dostęp 2022-03-28].
6. Wdrażanie DVB-T w Polsce. DIPOL Sp. J. [dostęp 2013-12-20]. (pol.).
7. Oficjalny harmonogram NTC dla mux 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29]..
8. 40 proc. Polaków w zasięgu DVB-T – EmiTel, DVB-T, telewizja cyfrowa, naziemna telewizja cyfrowa – Media2.pl.
9. Większy zasięg jeszcze przed Wielkanocą. emitel.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-02)]..
10. MUX 2 – RTCN Bydgoszcz/Trzeciewiec. 2011-08-01. [dostęp 2011-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)].
11. RTCN Bydgoszcz/Trzeciewiec (MUX 2) – data uruchomienia emisji. 2011-08-17. [dostęp 2011-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)].
12. RTCN Bydgoszcz/Trzeciewiec (MUX 2) – korekta terminu uruchomienia emisji. 2011-08-19. [dostęp 2011-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)].
13. RTCN Bydgoszcz/Trzeciewiec (MUX 2) – uruchomienie emisji. 2011-08-26. [dostęp 2011-09-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-04)].
14. Anita Dąbek: MUX 2 z RTCN Jelenia Góra / Śnieżne Kotły. SATKurier.pl, 2012-11-08. [dostęp 2012-11-08].
15. TVN 7 w mux 2 DVB-T [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-11-19].
16. TV 6 nadaje w DVB-T i platformach sat [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-11-19].
17. 30.05 o 7 rano wystartował Polsat Sport News [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-11-19].
18. Puls 2 wystartował punktualnie o 12:00 [wideo] [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-11-19].
19. Super Polsat i nowy Polsat Sport News już nadają [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-11-19].
20. Harmonogram emisji testowych mux 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
21. Emitel – Strona główna [online], web.archive.org, 2 lipca 2011 [dostęp 2022-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2011-07-02].
22. MUX 2 z RTCN Jelenia Góra / Śnieżne Kotły [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
23. DVBT2wPolsce.pl – DVB-T2 w Polsce – Przejście na DVB-T2 – Etap I [online], dvbt2wpolsce.pl [dostęp 2022-07-29].
24. Emitel – Strona główna [online], web.archive.org, 4 stycznia 2012 [dostęp 2022-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-04].
25. Mux 2 z RTCN Bydgoszcz/Trzeciewiec później [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
26. Polska: Czwarty etap refarmingu [online], RadioPolska, 26 czerwca 2022 [dostęp 2022-07-29].
27. Polska: Początek migracji do DVB-T2 [online], RadioPolska, 28 marca 2022 [dostęp 2022-07-29].
28. Oficjalny harmonogram NTC dla mux 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
29. Polska: Trzeci etap migracji do DVB-T2 [online], RadioPolska, 23 maja 2022 [dostęp 2022-07-29].
30. Nowy nadajnik cyfrowej telewizji w naszej okolicy, zmień kierunek anteny! | Bobowa24 [online], 8 października 2014 [dostęp 2022-07-29] (pol.).
31. 40% Polaków w zasięgu mux 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
32. Ostrołęka: zmiany w emisjach DVB-T [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
33. Pięć nowych nadajników z emisjami DVB-T [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
34. Mazowsze, Podlasie, Podkarpacie: Nowe emisje MUX-1 i MUX-2 [online], RadioPolska, 28 września 2012 [dostęp 2022-07-29].
35. 94 proc. mieszkańców Polski w zasięgu MUX 2 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
36. Dziś w nocy rusza kolejny etap refarmingu TV dla sieci 5G [online], www.telepolis.pl [dostęp 2022-07-29] (pol.).
37. Wayback Machine [online], web.archive.org, 23 stycznia 2013 [dostęp 2022-07-29] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-23].
38. Emitel zwiększa zasięg mux 2 i 3 [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
39. Ruszył MUX 2 z RTCN Giżycko / Miłki [online], SATKurier.pl [dostęp 2022-07-29].
40. Polska: Drugi etap migracji do DVB-T2 (aktualizacja) [online], RadioPolska, 25 kwietnia 2022 [dostęp 2022-07-29].
41. Emitel – Emimaps [online], emimaps.emitel.pl [dostęp 2022-07-28].strona główna serwisu
42. Sprawdź parametry emisji [online], Emitel [dostęp 2022-07-28] (pol.).