Medal Copleya

Medal Copleya (ang. Copley Medal) – nagroda przyznawana przez Towarzystwo Królewskie w Londynie (ang. Royal Society of London) za „trwałe, wybitne osiągnięcia w dowolnej dziedzinie nauki”^[1]. Obecnie w latach parzystych przyznawana za osiągnięcia w naukach fizycznych i w latach nieparzystych w naukach biologicznych^[1]. Jest to najstarsza i najbardziej prestiżowa nagroda przyznawana przez Towarzystwo^[1]. Nazwa wyróżnienia pochodzi od jednego z członków – Godfreya Copleya(inne języki), zamożnego ziemianina, który w XVIII wieku ufundował nagrodę pieniężną w wysokości 5000 funtów szterlingów.

Przyznawana od 1731 roku, zwykle corocznie, choć w XVIII i XIX wieku zdarzały się lata bez nagrodzonych^[a]. Zazwyczaj otrzymuje ją jedna osoba, choć bywała wręczana dwóm lub nawet trzem osobom w tej samej edycji^[b]. Jest kilka przypadków nagrodzenia więcej niż raz tej samej osoby; dwukrotnie Medal otrzymali:

Stephen Gray (1731 i 1732),
John Canton (1751 i 1764),
John Herschel (1821, z Sabine’em i 1847, samodzielnie),
Michael Faraday (1832, z Poissonem i 1838, z Gaussem),

John Theophilus Desaguliers jako jedyny otrzymał Medal trzykrotnie (1734, 1736 i 1741).

Do 2021 roku Medal otrzymały łącznie 274 osoby, w tym dwie kobiety: Dorothy Crowfoot Hodgkin (1976) i Jocelyn Bell Burnell (2021).

W 2021 roku pieniężna część nagrody wynosiła 25 tys. funtów brytyjskich^[1].

Z tym tematem związana jest kategoria: Laureaci Medalu Copleya.

Więcej informacji Tabela laureatów Medalu Copleya, Rok ...

Tabela laureatów Medalu Copleya
Rok	Nazwisko	Uzasadnienie	uwagi
1731	Stephen Gray	„Za nowe eksperymenty elektryczne – jako zachęta dla jego gotowości, która zawsze okazywał, zobowiązując Towarzystwo jego odkryciami i ulepszeniami w tej części wiedzy”.	laureat wielokrotny
1732	Stephen Gray		laureat wielokrotny
1733	nie przyznano
1734	John Theophilus Desaguliers		laureat wielokrotny
1735	nie przyznano
1736	John Theophilus Desaguliers		laureat wielokrotny
1737	John Belchier
1738	James Valoue
1739	Stephen Hales
1740	Alexander Stuart
1741	John Theophilus Desaguliers		laureat wielokrotny
1742	Christopher Middleton
1743	Abraham Trembley
1744	Henry Baker
1745	William Watson
1746	Benjamin Robins
1747	Gowin Knight
1748	James Bradley
1749	John Harrison
1750	George Edwards
1751	John Canton		laureat wielokrotny
1752	John Pringle
1753	Benjamin Franklin
1754	William Lewis
1755	John Huxham
1756	nie przyznano
1757	Charles Cavendish
1758	John Dollond
1759	John Smeaton
1760	Benjamin Wilson
1761	nie przyznano
1762	nie przyznano
1763	nie przyznano
1764	John Canton		laureat wielokrotny
1765	nie przyznano
1766	William Brownrigg, Edward Delaval i Henry Cavendish
1767	John Ellis
1768	Peter Woulfe
1769	William Hewson
1770	William Douglas Hamilton
1771	Matthew Raper
1772	Joseph Priestley
1773	John Walsh
1774	nie przyznano
1775	Nevil Maskelyne
1776	James Cook
1777	John Mudge
1778	Charles Hutton
1779	nie przyznano
1780	Samuel Vince
1781	William Herschel
1782	Richard Kirwan
1783	John Goodricke i Thomas Hutchins
1784	Edward Waring
1785	William Roy
1786	nie przyznano
1787	John Hunter
1788	Charles Blagden
1789	William Morgan
1790	nie przyznano
1791	James Rennell i Jean-iré Deluc
1792	Benjamin Thompson
1793	nie przyznano
1794	Alessandro Volta
1795	Jesse Ramsden
1796	George Atwood
1797	nie przyznano
1798	George Shuckburgh-Evelyn i Charles Hatchett
1799	John Hellins
1800	Edward Charles Howard
1801	Astley Paston Cooper
1802	William Hyde Wollaston
1803	Richard Chenevix
1804	Smithson Tennant
1805	Humphry Davy
1806	Thomas Andrew Knight
1807	Everard Home
1808	William Henry
1809	Edward Troughton
1810	nie przyznano
1811	Benjamin Collins Brodie
1812	nie przyznano
1813	William Thomas Brande
1814	James Ivory
1815	David Brewster
1816	nie przyznano
1817	Henry Kater
1818	Robert Seppings
1819	nie przyznano
1820	Hans Christian Ørsted
1821	Edward Sabine i John Herschel		J. Herschel to laureat wielokrotny
1822	William Buckland
1823	John Pond
1824	John Brinkley
1825	François Arago i Peter Barlow
1826	James South
1827	William Prout i Henry Foster
1828	nie przyznano
1829	nie przyznano
1830	nie przyznano
1831	George Biddell Airy
1832	Michael Faraday i Siméon Poisson		Faraday to laureat wielokrotny
1833	nie przyznano
1834	Giovanni Plana
1835	William Snow Harris
1836	Jöns Jacob Berzelius i Francis Kiernan
1837	Antoine César Becquerel i John Frederic Daniell
1838	Carl Friedrich Gauss i Michael Faraday		Faraday to laureat wielokrotny
1839	Robert Brown
1840	Justus von Liebig i Jacques Charles François Sturm
1841	Georg Ohm
1842	James MacCullagh
1843	Jean-Baptiste Dumas
1844	Carlo Matteucci
1845	Theodor Schwann
1846	Urbain Le Verrier
1847	John Herschel		laureat wielokrotny
1848	John Couch Adams
1849	Roderick Murchison
1850	Peter Andreas Hansen
1851	Richard Owen
1852	Alexander von Humboldt
1853	Heinrich Wilhelm Dove
1854	Johannes Peter Müller
1855	Jean Bernard Léon Foucault
1856	Henri Milne-Edwards
1857	Michel Eugène Chevreul
1858	Charles Lyell
1859	Wilhelm Weber
1860	Robert Bunsen
1861	Louis Agassiz
1862	Thomas Graham
1863	Adam Sedgwick
1864	Charles Darwin
1865	Michel Chasles
1866	Julius Plücker
1867	Karl Ernst von Baer
1868	Charles Wheatstone
1869	Henri Victor Regnault
1870	James Prescott Joule
1871	Julius Robert von Mayer
1872	Friedrich Wöhler
1873	Hermann von Helmholtz
1874	Louis Pasteur
1875	August Wilhelm von Hofmann
1876	Claude Bernard
1877	James Dwight Dana
1878	Jean-Baptiste Boussingault
1879	Rudolf Clausius
1880	James Joseph Sylvester
1881	Charles-Adolphe Wurtz
1882	Arthur Cayley
1883	William Thomson (Lord Kelvin)
1884	Carl Ludwig
1885	Friedrich August Kekulé von Stradonitz
1886	Franz Ernst Neumann
1887	Joseph Dalton Hooker
1888	Thomas Henry Huxley
1889	George Salmon
1890	Simon Newcomb
1891	Stanislao Cannizzaro
1892	Rudolf Virchow
1893	George Gabriel Stokes
1894	Edward Frankland
1895	Karl Weierstraß
1896	Karl Gegenbaur
1897	Albert von Kölliker
1898	William Huggins
1899	John William Strutt (Lord Rayleigh)
1900	Marcellin Pierre Berthelot
1901	Josiah Willard Gibbs
1902	Joseph Lister
1903	Eduard Suess
1904	William Crookes
1905	Dmitrij Mendelejew
1906	Ilja Miecznikow
1907	Albert Abraham Michelson
1908	Alfred Russel Wallace
1909	George William Hill
1910	Francis Galton
1911	George Howard Darwin
1912	Felix Klein
1913	Ray Lankester
1914	Joseph John Thomson
1915	Iwan Pawłow
1916	James Dewar
1917	Pierre Paul Émile Roux
1918	Hendrik Lorentz
1919	William Maddock Bayliss
1920	Horace Tabberer Brown
1921	Joseph Larmor
1922	Ernest Rutherford
1923	Horace Lamb
1924	Edward Albert Sharpey-Schafer
1925	Albert Einstein
1926	Frederick Hopkins
1927	Charles Sherrington
1928	Charles Algernon Parsons
1929	Max Planck
1930	William Henry Bragg
1931	Arthur Schuster
1932	George Ellery Hale
1933	Theobald Smith
1934	John Scott Haldane
1935	Charles Thomson Rees Wilson
1936	Arthur Evans
1937	Henry Hallett Dale
1938	Niels Bohr
1939	Thomas Hunt Morgan
1940	Paul Langevin
1941	Thomas Lewis
1942	Robert Robinson
1943	Joseph Barcroft
1944	Geoffrey Ingram Taylor
1945	Oswald Theodore Avery
1946	Edgar Douglas Adrian
1947	Godfrey Harold Hardy
1948	Archibald Vivian Hill
1949	George Charles De Hevesy
1950	James Chadwick
1951	David Keilin
1952	Paul Adrien Maurice Dirac
1953	Albert Kluyver
1954	Edmund Whittaker
1955	Ronald Fisher
1956	Patrick Maynard Stuart Blackett
1957	Howard Walter Florey
1958	John Edensor Littlewood
1959	Frank Macfarlane Burnet
1960	Harold Jeffreys
1961	Hans Adolf Krebs
1962	Cyril Norman Hinshelwood
1963	Paul Fildes
1964	Sydney Chapman
1965	Alan Lloyd Hodgkin
1966	William Lawrence Bragg
1967	Bernard Katz
1968	Tadeus Reichstein
1969	Peter Medawar
1970	Alexander Robertus Todd
1971	Norman Pirie
1972	Nevill Francis Mott
1973	Andrew Fielding Huxley
1974	William Vallance Douglas Hodge
1975	Francis Crick
1976	Dorothy Crowfoot Hodgkin
1977	Frederick Sanger
1978	Robert Woodward
1979	Max Perutz
1980	Derek Harold Richard Barton
1981	Peter Dennis Mitchell
1982	John Cornforth
1983	Rodney Robert Porter
1984	Subrahmanyan Chandrasekhar
1985	Aaron Klug
1986	Rudolf Peierls
1987	Robert Hill
1988	Michael Atiyah
1989	César Milstein
1990	Abdus Salam
1991	Sydney Brenner
1992	George Porter
1993	James Dewey Watson
1994	Frederick Charles Frank
1995	Frank Fenner
1996	Alan Cottrell
1997	Hugh Huxley
1998	Michael James Lighthill
1999	John Maynard Smith
2000	Alan Rushton Battersby
2001	Jacques Miller
2002	John Pople
2003	John Bertrand Gurdon
2004	Harold Kroto
2005	Paul Nurse
2006	Stephen Hawking
2007	Robert May
2008	Roger Penrose
2009	Martin Evans
2010	David Roxbee Cox i Tomas Lindahl
2011	Dan McKenzie
2012	John Ernest Walker
2013	Andriej Gejm	„Za swój liczny wkład naukowy, w szczególności, za inicjowanie badań nad dwuwymiarowością kryształów atomowych i ich sztucznych heterostruktur”.
2014	Alec Jeffreys
2015	Peter Higgs
2016	Richard Henderson
2017	Andrew Wiles
2018	Jeffrey I. Gordon
2019	John B. Goodenough
2020	Alan Fersht
2021	Jocelyn Bell Burnell
2022	twórcy szczepionki Oxford-AstraZeneca
2023	Martin Rees
2024	Gregory P. Winter		^[2]

Zamknij

Nagroda Nobla

Przeszło pięćdziesiąt razy zdarzało się, że Medal Copleya otrzymywali nobliści – ówcześni lub późniejsi, z trzech różnych dziedzin (fizyka, chemia, medycyna z fizjologią). Poniżej przykłady pogrupowane według dziedzin noblowskich^[c].

Fizyka (17 przypadków)

1899: John William Strutt vel Lord Rayleigh
(nobel 1904),
1907: Albert Michelson (nobel 1907),
1914: Joseph John Thomson (nobel 1906),
1918: Hendrik Lorentz (nobel 1902),
1925: Albert Einstein (nobel 1921),
1929: Max Planck (nobel 1918),
1930: William Henry Bragg (nobel 1915),
1935: Charles Wilson (nobel 1927),
1938: Niels Bohr (nobel 1922),
1950: James Chadwick (nobel 1935),
1952: Paul Dirac (nobel 1933),
1966: William Lawrence Bragg (nobel 1915),
1984: Subrahmanyan Chandrasekhar
(nobel 1983).
1990: Abdus Salam (nobel 1979),
2008: Roger Penrose (nobel 2020),
2013: Andriej Gejm (nobel 2010),
2015: Peter Higgs (nobel 2013).

Chemia (20 przypadków)

1922: Ernest Rutherford (nobel 1908),
1942: Robert Robinson (nobel 1947),
1949: György von Hevesy (nobel 1943),
1962: Cyril Hinshelwood (nobel 1956),
1970: Alexander Todd (nobel 1957),
1976: Dorothy Crowfoot Hodgkin (nobel 1964),
1977: Frederick Sanger (nobel 1958 i 1980),
1978: Robert Woodward (nobel 1965),
1979: Max Perutz (nobel 1962),
1980: Derek Barton (nobel 1969),
1981: Peter D. Mitchell (nobel 1978),
1982: John Cornforth (nobel 1975),
1985: Aaron Klug (nobel 1982),
1992: George Porter (nobel 1967),
2002: John Pople (nobel 1998),
2004: Harold Kroto (nobel 1996),
2010: Tomas Lindahl (nobel 2015),
2012: John Ernest Walker (nobel 1997),
2016: Richard Henderson (nobel 2017),
2019: John B. Goodenough (nobel 2019).

Medycyna z fizjologią (18 przypadków)

1906: Ilja Miecznikow (nobel 1908),
1915: Iwan Pawłow (nobel 1904),
1926: Frederick Hopkins (nobel 1929),
1939: Thomas Hunt Morgan (nobel 1933),
1948: Archibald Vivian Hill (nobel 1922),
1957: Howard Florey (nobel 1945),
1961: Hans Adolf Krebs (nobel 1953),
1965: Alan Lloyd Hodgkin (nobel 1963),
1967: Bernard Katz (nobel 1970),
1968: Tadeusz Reichstein (nobel 1950),
1969: Peter Medawar (nobel 1960),
1973: Andrew Fielding Huxley (nobel 1963),
1975: Francis Crick (nobel 1962),
1983: Rodney Robert Porter (nobel 1972),
1991: Sydney Brenner (nobel 2002),
1993: James Watson (nobel 1962).
2003: John Gurdon (nobel 2012),
2005: Paul Nurse (nobel 2001).

Nagrody matematyczne

Medal Copleya jest przyznawany także za badania w tych dziedzinach, które nie są objęte Nagrodami Nobla, np. w matematyce. Medal Copleya otrzymywali laureaci najwyższych wyróżnień matematycznych jak Nagroda Abela czy starszy Medal Fieldsa i jeszcze starszy Medal Sylvestera; przykłady to:

1947: Godfrey Harold Hardy (Medal Sylvestera 1940),
1954: Edmund Whittaker (Medal Sylvestera 1931),
1958: John Edensor Littlewood (Medal Sylvestera 1943),
1988: Michael Atiyah (Medal Fieldsa 1966, Nagroda Abela 2004),
2017: Andrew Wiles (Nagroda Abela 2016).

Inni wybitni matematycy odznaczeni Medalem Copleya to np. Edward Waring (1784), Siméon Denis Poisson (1832), Carl Friedrich Gauss (1838), Jacques Charles François Sturm (1840), James Joseph Sylvester (1880), Arthur Cayley (1882), Karl Weierstrass (1895) i Felix Klein (1912).

[a]
Do 2021 roku takich lat było 21 – 13 w XVIII w. i 8 w XIX w.: 1733, 1735, 1756, 1761–63, 1765, 1774, 1779, 1786, 1790, 1793, 1797, 1810, 1812, 1816, 1819, 1828–1830 i 1833.
[b]
Do 2021 roku było 13 takich przypadków – 4 w XVIII w., 8 w XIX w. i raz w XXI w.: 1766, 1783, 1791, 1798, 1821, 1825, 1827, 1832, 1836–1838, 1840 i 2010. Przypadek trojga laureatów zdarzył się tylko raz, w 1766.
[c]
Tacy podwójni laureaci przeważnie otrzymują najpierw Nagrodę Nobla, a dopiero potem Medal Copleya. Odwrotnych przypadków było kilkanaście: w fizyce Rayleigh i Penrose; w chemii Robinson, Lindahl i Henderson; w fizjologii z medycyną Miecznikow, Hopkins, Katz, Brenner i Gurdon. Frederick Sanger to unikalny przypadek Nagrody Nobla i przed, i po Medalu Copleya.

[1]
Copley Medal. Royal Society. [dostęp 2021-09-22]. (ang.).
[2]
Copley Medal | Royal Society [online], royalsociety.org [dostęp 2024-01-28].

Medal Copleya na stronie Towarzystwa Królewskiego

[2] [a]
Do 2021 roku takich lat było 21 – 13 w XVIII w. i 8 w XIX w.: 1733, 1735, 1756, 1761–63, 1765, 1774, 1779, 1786, 1790, 1793, 1797, 1810, 1812, 1816, 1819, 1828–1830 i 1833.

[3] [b]
Do 2021 roku było 13 takich przypadków – 4 w XVIII w., 8 w XIX w. i raz w XXI w.: 1766, 1783, 1791, 1798, 1821, 1825, 1827, 1832, 1836–1838, 1840 i 2010. Przypadek trojga laureatów zdarzył się tylko raz, w 1766.

[5] [c]
Tacy podwójni laureaci przeważnie otrzymują najpierw Nagrodę Nobla, a dopiero potem Medal Copleya. Odwrotnych przypadków było kilkanaście: w fizyce Rayleigh i Penrose; w chemii Robinson, Lindahl i Henderson; w fizjologii z medycyną Miecznikow, Hopkins, Katz, Brenner i Gurdon. Frederick Sanger to unikalny przypadek Nagrody Nobla i przed, i po Medalu Copleya.

[copley-1] [1]
Copley Medal. Royal Society. [dostęp 2021-09-22]. (ang.).

[4] [2]
Copley Medal | Royal Society [online], royalsociety.org [dostęp 2024-01-28].

[1]

[a]

[b]

[2]

[c]

Nagroda Nobla

Nagrody matematyczne

Wikiwand in your browser!

Medal Copleya

Nagroda Nobla

Nagrody matematyczne

Wikiwand in your browser!

Reguły i zwyczaje przyznawania

Laureaci

Medal Copleya a inne nagrody

Uwagi

Przypisy

Linki zewnętrzne