Christine Paul-Podlasky

Krystyna Podleska^[1], znana również jako Christine Paul-Podlasky (ur. 21 stycznia 1948 w Londynie) – polska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna.

Christine Paul-Podlasky

Christine Paul-Podlasky (2011)
Imię i nazwisko	Krystyna Podleska
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1948 Londyn
Zawód	aktorka, tłumaczka
Współmałżonek	Janusz Różycki Jacek Kaspszyk Janusz Szydłowski (od 1998)
Lata aktywności	od 1967

Życiorys

Urodziła się w Londynie. Jest córką urodzonego w Imperium Rosyjskim na Uralu Czesława Podleskiego, wywodzącego się z rodziny ziemiańskiej z Kresów Wschodnich oraz Urszuli z domu Lubelskiej, pochodzącej z rodziny polskich Żydów, córki rzeźbiarza Mieczysława Lubelskiego, bratanicy Alfreda Lubelskiego^[2], prawnuczki Filipa Lubelskiego^[3]. Rodzice Podleskiej zawarli związek małżeński w 1943 roku, gdy jej ojciec był oficerem 1 Dywizji Pancernej dowodzonej przez gen. Stanisława Maczka^[4].

Uczęszczała do szkoły baletowej Royal Ballet „White Lodge”, której nie ukończyła. W okresie młodzieńczym należała do kontrkultury hippisowskiej^[4]. Jest absolwentką Webber Douglas Academy of Dramatic Art w Londynie (1969). Po ukończeniu szkoły zmieniła, za radą dyrektora, pisownię imienia i nazwisko z Christina Podleska na Christine Paul^[a][4]. Do używania właściwego nazwiska – Krystyna Podleska – powróciła dopiero po osiedleniu się w Polsce^[5].

Do Polski przyjechała po raz pierwszy w 1958. Poznała wówczas Stanisława Dygata, przyjaciela ojca z lat młodości, co kilkanaście lat później zaowocowało propozycją głównej roli w filmie Stanisława Lenartowicza Za rok, za dzień, za chwilę...^[4].

W latach 1967–1992 występowała w Teatrze Nowym w POSK-u w Londynie. Pracowała również m.in. w Polskim Teatrze Dramatycznym w Londynie, Royal Court Theatre, Richmond Theatre, Phoenix Theatre Leicester, The Almost Free Theatre i Lyric Theatre. Występowała m.in. z Ireną Anders (pseud. art. Renata Bogdańska), Zofią Terné i Henrykiem Vogelfängerem^[5]. Reżyserzy i krytycy teatralni doceniali jej talent komiczny, zachwycali się jej urodą i żywiołowością^[4].

Od połowy lat 70. przyjeżdżała okazjonalnie do Polski na zdjęcia do filmów Krzysztofa Zanussiego, Stanisława Lenartowicza, Stanisława Barei i Ewy Kruk. Jej plany rozwoju kariery w Polsce zniweczyło wprowadzenie w grudniu 1981 stanu wojennego – wybrała wówczas dalsze życie w Wielkiej Brytanii^[5]. Po śmierci rodziców w 1999 osiedliła się w Zielonkach pod Krakowem^[5]. Występowała m.in. w Teatrze Ludowym w Krakowie (w latach 1998–1999, 2002, 2005), gdzie grała m.in. w sztuce Mój boski rozwód, która swą premierę miała 26 czerwca 2005^[6]. W 2008 zagrała epizodyczną rolę – Barbarę Podlaską-Dżekson, sąsiadkę Kiepskich i Paździochów, która przybyła ze Stanów Zjednoczonych – w serialu Świat według Kiepskich.

25 stycznia 2014 w Teatrze Druga Strefa w Warszawie odbył się jej benefis z okazji 45. rocznicy pracy artystycznej i 66. urodzin^[7]. Jej dorobek filmowy to role w 11 filmach fabularnych (spośród których najbardziej znaną jest rola Aleksandry Kozeł w filmie Miś)^[4] i 10 serialach telewizyjnych.

Poza aktorstwem zajmuje się tłumaczeniem sztuk z języka angielskiego na polski.

Życie prywatne

Jej pierwszym mężem był polski szermierz i zdobywca srebrnego medalu na igrzyskach olimpijskich w Tokio Janusz Różycki, z którym rozwiodła się po 7 latach małżeństwa. Kolejnym, drugim mężem był dyrygent Jacek Kaspszyk, z którym rozwiodła się po 5 latach. Od 1998 jest żoną aktora i reżysera Janusza Szydłowskiego, którego poznała 10 lat wcześniej^[4].

Filmografia

Filmy fabularne

• 1970: Na samym dnie (Deep End) – dziewczyna w białym ubraniu
• 1971: Tragedia Makbeta – tancerka^[b]
• 1972: Cyrk wampirów (Vampire Circus) – Rosa
• 1976: Barwy ochronne – Nelly Livington-Pawluk, uczestniczka obozu
• 1976: Za rok, za dzień, za chwilę... – Wanda Borejko
• 1980: Kontrakt – Patrycja, córka Penelopy
• 1981: Miś^[c] – Aleksandra Kozeł
• 1983^[d]: Palace Hotel – Nicole, córka państwa Lacoste
• 2006: Job, czyli ostatnia szara komórka – nauczycielka angielskiego
• 2008: Jak żyć? – położna
• 2009: Zamiana – Aldona Piesko

Seriale telewizyjne

• 1975: The Venturers, odc. 4 pt. Gilt Edged – kelnerka (udział gościnny)
• 1975: The Rough with the Smooth, odc. 5 – Sammy (udział gościnny)
• 2003^[e]: Tygrysy Europy 2 – pani Helenka, sekretarka Nowaka
• 2008: Ranczo, odc. 31 pt. Radio interaktywne – Belgijka Carol (udział gościnny)
• 2008: Świat według Kiepskich, odc. 284 pt. Podlaska – Barbara Podlaska-Dżekson; odc. 384 pt. Trzeba zabić tę miłość (2012) – Wioletta
• 2008: Egzamin z życia, odc. 106
• 2009: Niania^[f], odc. 126 pt. Na obczyźnie – Krysia z Misia (udział gościnny)
• 2010: Licencja na wychowanie^[f], odc. 2 – Marianna Lebiega, przewodnicząca komitetu rodzicielskiego
• 2010: Ojciec Mateusz, odc. 31 pt. Spa – Elżbieta Domaszczyńska
• 2010–2011: Pierwsza miłość – babcia Wanda; taksówkarka, która na zlecenie Sabiny Weksler ścigała samochód prowadzony przez Aleksa Bieleckiego

Role teatralne

• 1967: Piękna Lucynda (Teatr Polski ZASP, Londyn; reż. Marian Hemar) – trzy role: Terpsychora, Zuzanna i Wawrzonek (specjalnie dopisana dla Krystyny Podleskiej)^[4][8][9]
• 1970: Obrona Ksantypy (Teatr Polski ZASP, Londyn; reż. Leopold Kielanowski) – Sofrone^[10]
• 1977: Polka prosto z kraju (Teatr Polski ZASP, Londyn; reż. Leopold Kielanowski) – Ewa Morowiec, z kraju, na urlopie w Anglii^[11]
• 1978: W małym domku (Teatr Polski ZASP, Londyn; reż. Maryna Buchwaldowa) – Maria, żona doktora^[12]
• 1979: Moralność pani Dulskiej (Teatr Polski ZASP, Londyn; reż. Krzysztof Różycki) – Hesia Dulska^[13][14]
• 1988: Powróćmy jak za dawnych lat (Teatr Nowy w POSK-u, Londyn; reż. Włada Majewska)^[4][15]
• 1989: Żołnierz królowej Madagaskaru (Teatr Nowy w POSK-u, Londyn; reż. Jerzy Wróblewski)^[16]
• 1990: Fifty-fifty (Teatr Nowy w POSK-u, Londyn; reż. Bogdan Hussakowski)^[17]
• 1995: Zwierzoczłekoupiór (Teatr TV; reż. Mikołaj Grabowski) – matka Bawoła
• 1998: Wieczór kawalerski (Teatr Ludowy w Krakowie, Scena pod Ratuszem; reż. Janusz Szydłowski) – Daphne^[18][19]
• 2002: Siostry Parry (Teatr Ludowy w Krakowie. Scena pod Ratuszem; reż. Piotr Szalsza) – Malka
• 2005: Mój boski rozwód (monodram, Teatr Ludowy w Krakowie; reż. Jerzy Gruza) – Angela Kennedy Lipsky

Przekłady i tłumaczenia

• 2002: Alistair Foot, Anthony Marriott, Bez seksu proszę – współautorstwo przekł. z Anną Wołek
• 2003: John Boynton Priestley, Pan Inspektor przyszedł – współautorstwo przekł. z Anną Wołek
• 2005: Geraldine Aron, Mój boski rozwód – współautorstwo przekł. z Anną Wołek
• 2006: Marie Jones, Kamienie w kieszeniach (spektakl TV) – współautorstwo przekł. z Anną Wołek
• 2008: Mike Leigh, Przyjęcie (spektakl TV, 2009) – współautorstwo przekł. pierwowzoru z Anną Wołek
• 2009: Good Morning, Lenin! (film dokumentalny) – współautorstwo tłum. z Rafałem Dominiczakiem i Alicją Szyszkowiak
• 2011: Steven Markwick, Mały lord (musical) – współautorstwo przekł. z Anną Wołek

Uwagi

1. Ta oraz kolejna zmiana w 1981, polegająca na dopisaniu przez twórców w czołówce filmu Miś do nazwiska „Paul” drugiego członu „Podlasky” (wyglądającego na angielskie zniekształcenie właściwego nazwiska „Podleska”), spowodowały spore zamieszanie. Do dziś aktorka figuruje w różnych źródłach danych pod trzema nazwiskami: Christine Paul, Christine Paul-Podlasky (role filmowe) i Krystyna Podleska (role teatralne i nowsze role filmowe). Zdarzyły się ponadto dwa przypadki błędnej pisowni nazwiska („Podlewska”) w napisach filmowych.
2. Rola niewymieniona w czołówce.
3. W napisach czołówki jako Christine Paul-Podlasky. Zmiana nazwiska „Podleska” na „Podlasky” spotkała się z dezaprobatą aktorki (patrz: przyp.).
4. Podano rok premiery. Rok realizacji: 1977.
5. Podano rok premiery. Rok realizacji: 2001.
6. W napisach błędny zapis nazwiska: „Podlewska” zamiast „Podleska”.