Boracin

Boracin (biał. Барацін; ros. Баратин) – wieś na Białorusi, w rejonie korelickim obwodu grodzieńskiego, około 8 km na północny zachód od Korelicz i 14 km na wschód od Nowogródka.

Boracin

Барацін

Widok wsi w 2021 roku
Państwo	Białoruś
Obwód	grodzieński
Rejon	korelicki
Sielsowiet	Krasna
Populacja (2009) • liczba ludności	48[1]
Tablice rejestracyjne	1
Położenie na mapie Białorusi Boracin
Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego Boracin
53°36′42,1″N 26°02′04,8″E

Historia

Pierwsze wzmianki o Boracinie pochodzą z XVI wieku^[2]. Pod koniec XIX wieku dobra te liczyły 2256 mórg^[3]. Od Radziwiłłów kupili je Czeczottowie. W II połowie XIX wieku należały do Konstantego Czeczotta (1812–1897), następnie do jego córki, Jadwigi (1845–1923) i zięcia Władysława Łozińskiego (1839–1928).

Po III rozbiorze Polski w 1795 roku Boracin, wcześniej należący do powiatu nowogródzkiego województwa nowogródzkiego Rzeczypospolitej, znalazł się na terenie powiatu nowogródzkiego (ujezdu), wchodzącego w skład kolejno guberni: słonimskiej, litewskiej, grodzieńskiej i mińskiej Imperium Rosyjskiego. Po ustabilizowaniu się granicy polsko-radzieckiej w 1921 roku wieś wróciła do Polski, weszła w skład gminy Horodeczna (od 1936 roku w gminie Nowogródek) powiatu nowogródzkiego województwa nowogródzkiego, od 1945 roku – był w ZSRR, od 1991 roku – na terenie Republiki Białorusi^[4].

W 1870 roku urodził się tu biskup miński i piński Zygmunt Łoziński, syn Władysława i Jadwigi, późniejszych właścicieli majątku.

Dawny dwór

Dwór Łozińskich w 1923 roku

Czeczottowie, a później Łozińscy mieszkali w starym (zbudowanym po 1780 roku^[2]), drewnianym, parterowym dworze z czterokolumnowym gankiem, krytym gontowym czterospadowym dachem. Po lewej stronie od domu stała podobna do niego, XVIII-wieczna, długa, parterowa oficyna, również z czterokolumnowym gankiem^[5]. W pobliżu stały również, zbudowane na przełomie XIX i XX wieku: murowany, piętrowy spichlerz i murowana, parterowa stajnia, jedyne budynki, których ruiny przetrwały do dzisiejszych czasów^[6]. Dwór i oficyna zostały zniszczone po 1939 roku^[2].

Dwór był otoczony przez park z dużą liczbą sędziwych, liściastych i iglastych drzew. Wielki samotny modrzew rósł na środku gazonu przed dworem i oficyną^[5].

Majątek w Boracinie jest opisany w 2. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego^[5].

Zobacz w indeksie Słownika geograficznego Królestwa Polskiego hasło Boracin

W Boracinie urodził się i dorastał Bohdan Łoziński, późniejszy inżynier i założyciel kopalni „Biała Góra” pod Tomaszowem Mazowieckim^[7].

Przypisy

1. Liczby ludności miejscowości obwodu grodzieńskiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 14 października 2009 roku. (ros.).
2. Boracin na stronie Radzima.org. [dostęp 2015-09-20].
3. Boracin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 307.
4. Boracin na stronie Radzima.net. [dostęp 2015-09-20].
5. Boracin, [w:] RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 2: Województwa brzesko-litewskie, nowogrodzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1993, s. 190–191, ISBN 83-04-03784-X, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
6. Боратин na stronie Atlas Białorusi. [dostęp 2015-09-20].
7. StefanS. Zdonek StefanS., Historia Smardzewic, 2008, s. 287, ISBN 978-83-927940-0-4 [dostęp 2023-06-20] (pol.).