Loading AI tools
polski pięściarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Jan Gołota, w trakcie kariery zawodowej Andrew Golota (ur. 5 stycznia 1968 w Warszawie) – polski pięściarz, brązowy medalista olimpijski z Seulu i mistrzostw Europy z Aten, zawodowy mistrz Ameryki Północnej federacji IBF, czterokrotny mistrz Polski w wadze ciężkiej. W rankingu BoxRec jest siódmym największym polskim zawodnikiem wszech czasów, pound for pound[2].
 | |||||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia |
5 stycznia 1968 | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obywatelstwo |
polskie, | ||||||||||||||||||
| Wzrost |
193[1] cm | ||||||||||||||||||
| Masa ciała |
99-117 kg | ||||||||||||||||||
| Styl walki |
praworęczny | ||||||||||||||||||
| Kategoria wagowa |
ciężka | ||||||||||||||||||
| Bilans walk zawodowych[a] | |||||||||||||||||||
| Liczba walk |
52 | ||||||||||||||||||
| Zwycięstwa |
41 | ||||||||||||||||||
| Przez nokauty |
33 | ||||||||||||||||||
| Porażki |
9 | ||||||||||||||||||
| Remisy |
1 | ||||||||||||||||||
| Nieodbyte |
1 | ||||||||||||||||||
| Dorobek medalowy | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Startował w barwach Legii Warszawa, był czterokrotnym mistrzem Polski (1986–1990). Jego trenerami byli kolejno Tadeusz Branicki, Janusz Gortat i Czesław Ptak.
Zdobywał medale na imprezach międzynarodowych. W 1985 został wicemistrzem świata juniorów (przegrał w finale z Kubańczykiem Félixem Savónem). We wrześniu 1986 w Kopenhadze został mistrzem Europy juniorów w wadze ciężkiej, pokonując 4:1 reprezentanta ZSRR, Nikołaja Seturi[3][4].
W 1988 odniósł największy sukces w karierze amatorskiej: zdobył brązowy medal na Igrzyskach Olimpijskich w Seulu, przegrywając przez RSC (nokaut) w walce półfinałowej z Koreańczykiem Baekiem Hyun-manem. Wcześniej stoczył wygrane walki ze Swilenem Rusinowem z Bułgarii i Haroldem Obungą z Kenii, obu pokonując wynikiem 5:0.
Reprezentował Polskę na mistrzostwach Europy (Turyn 1987, ćwierćfinał i Ateny 1989, brązowy medal) i świata (Moskwa 1989, ćwierćfinał). Jako amator stoczył 114 walk (99 wygrał, 2 zremisował i 13 przegrał).
Zawodową karierę rozpoczął 7 lutego 1992 w Milwaukee, pokonując Roosevelta Shulera. Do końca 1992 stoczył siedem zwycięskich walk.
16 maja 1995 w Atlantic City wygrał z Samsonem Poʻuhą z Tonga (nokaut w piątej rundzie)[5]. 15 marca 1996 Gołota pokonał przez techniczny nokaut Amerykanina Danella Nicholsona.
Kolejnym rywalem Gołoty miał być Riddick Bowe, w tej sytuacji promotorzy przeciwstawili byłemu mistrzowi świata pogromcę jego niedoszłego przeciwnika. Walka w nowojorskiej Madison Square Garden (11 lipca 1996) zakończyła się dyskwalifikacją Gołoty za ciosy poniżej pasa. Zdarzeniu towarzyszyła bijatyka wokół ringu, w szpitalu znaleźli się m.in. menedżer Gołoty Lou Duva, a także sam Gołota, uderzony w głowę radiotelefonem[6]. Ciosy poniżej pasa potwierdziły opinię o Gołocie jako o bokserze często faulującym, ale walka z Bowe'em przyniosła mu także wiele pozytywnych opinii. Prowadził z nim wyrównany pojedynek, przez długi czas prowadząc na punkty. Zyskany rozgłos wykorzystano do zorganizowania walki rewanżowej, która odbyła się 14 grudnia 1996 w Atlantic City. Ponownie pojedynek zakończył się dyskwalifikacją Gołoty za nieczyste ciosy, ale Polak był jeszcze bliższy zwycięstwa niż w pierwszym pojedynku. Riddick Bowe w drugiej walce z Andrzejem Gołotą po raz drugi i trzeci w karierze leżał na deskach. W chwili dyskwalifikacji Polak prowadził na punkty u wszystkich sędziów[7].
Pomimo dwóch kolejnych porażek, w następnej walce Gołota stanął przed pierwszą w karierze szansą zdobycia tytułu mistrza świata w wadze ciężkiej organizacji WBC. 4 października 1997 w Atlantic City, w pojedynku z Brytyjczykiem Lennoxem Lewisem, został jednak znokautowany już w pierwszej rundzie[8]. Po tej porażce Gołota wygrał w sześciu następnych walkach, m.in. z byłym mistrzem świata WBC i WBA, Timem Witherspoonem. Pojedynek ten odbył się 2 października 1998 w Hali Ludowej we Wrocławiu i był pierwszą zawodową walką Gołoty w Polsce. Walka ta była transmitowana przez telewizję Polsat i przyniosła wysoką oglądalność – prawie 12,5 miliona widzów[9]. Walka otworzyła Gołocie możliwość pojedynku eliminacyjnego WBC z Michaelem Grantem. 20 listopada 1999 w Atlantic City był bliski pokonania Granta, w pierwszej rundzie dwukrotnie kładąc rywala na deski i prowadząc przez większość walki na punkty, jednak w dziesiątej rundzie (pojedynek był zakontraktowany na 12 rund) zaliczył nokdaun i odmówił kontynuowania walki[10].
20 października 2000 w Detroit zmierzył się z Mikiem Tysonem. Już w pierwszej rundzie Polak był liczony, a w przerwie między drugą i trzecią rundą odmówił kontynuowania walki, zszedł z ringu i udał się do szatni[11]. W 2001 wprawdzie komisja boksu stanu Michigan uznała walkę za nieodbytą (wykryto niedozwolone substancje w organizmie Tysona), jednak kariera Gołoty wydawała się ostatecznie zakończona. Po tej walce Gołota miał trzyletnią przerwę w boksowaniu.
Od 2003 stoczył kilka zwycięskich walk, a 27 kwietnia 2004, w walce z Chrisem Byrdem, dostał drugą szansę walki o pas mistrzowski, tym razem organizacji IBF. Pojedynek zakończył się remisem[12].
Następna walka to trzecia próba walki o pas mistrza świata (tym razem organizacji WBA). 13 listopada 2004 przegrał na punkty z Johnem Ruizem po kontrowersyjnym werdykcie (111:114, 111:114, 112:113) przy stosunku celnych ciosów 141-103 na korzyść Gołoty i nokdaunie Ruiza w 2. rundzie[13].
22 maja 2005 podczas gali w hali United Center w Chicago został znokautowany w 53 sekundzie walki przez Lamona Brewstera w swojej czwartej walce o tytuł mistrza świata federacji WBO[14]. Po tej walce miał dwuletnią przerwę w boksowaniu.
Na ring powrócił 9 czerwca 2007, pokonując w Katowicach Amerykanina Jeremiego Batesa w drugiej rundzie przez techniczny nokaut[15]. W kolejnej walce, 6 października 2007 w hali Madison Square Garden w Nowym Jorku, pokonał Irlandczyka Kevina McBride'a w szóstej rundzie, także przez techniczny nokaut, zdobywając tytuł mistrza Ameryki Północnej federacji IBF[16].
19 stycznia 2008 w Madison Square Garden zwyciężył jednogłośną decyzją sędziów na punkty z Mikiem Mollo, zdobywając pas mistrza Ameryki Łacińskiej – WBA Fedelatin wagi ciężkiej[17]. 7 listopada 2008 w Chengdu zmierzył się z Rayem Austinem o pas WBC USNBC. Przegrał przez techniczny nokaut po pierwszej rundzie – w trzeciej sekundzie pojedynku zaliczył nokdaun, a 40 sekund później doznał kontuzji lewego ramienia, wskutek czego musiał zrezygnować z dalszej walki.
24 października 2009 podczas gali Polsat Boxing Night, której stawką był pas IBF International, w łódzkiej hali Atlas przegrał z Tomaszem Adamkiem przez TKO w piątej rundzie.
3 listopada 2012 w łódzkiej Atlas Arenie miała odbyć się walka na zasadach wrestlingu, w której Gołota miał się pojedynkować z Riddickiem Bowe'em. Walkę jednak odwołano.
|
|
23 lutego 2013 w Gdańsku, w Ergo Arenie Gołota przegrał w szóstej rundzie przez nokaut z Przemysławem Saletą[18].
25 października 2014 w Częstochowie zmierzył się w pożegnalnej walce pokazowej z Danellem Nicholsonem. Organizatorem walki był Marcin Najman[19].
14 grudnia 2017 na konferencji prasowej w Zdunach ogłoszono powstanie Krotoszyńskiego Klubu Bokserskiego im. Andrzeja Gołoty, powstałego m.in. dzięki tygodnikowi „Życie Krotoszyna”. Inauguracja klubu odbyła się 7 listopada 2018 w Krotoszynie, podczas wielkiego treningu, w którym udział wziął m.in. sam Gołota[20][21].
| Statystyka stoczonych walk zawodowych |
|---|
| Zwycięstw: 41 (KO – nokautów: 33, walk zakończonych na punkty: 8) Przegranych: 9 (KO – nokautów: 6, walk zakończonych na punkty: 1, dyskwalifikacji: 2) Remisów: 1 |
| Wynik | Rekord | Przeciwnik | Rozstrzygnięcie | Runda | Data | Miejsce | Uwagi |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Przegrana | 41-9-1 |  Przemysław Saleta (43-7, 20 KO) |
KO | 6 (10) 2:49 | 23 lutego 2013 | Ergo Arena, Gdańsk |
|
| Przegrana | 41-8-1 | Tomasz Adamek (38-1, 25 KO) |
TKO | 5 (12), 1:20 | 24 października 2009 | Atlas Arena, Łódź |
Walka o pas IBF International. |
| Przegrana | 41-7-1 |  Ray Austin (25-4-4, 17 KO) |
TD | 1 (12) 3:00 | 7 listopada 2008 |  Sichuan Gymnasium, Chengdu |
Walka o pas WBC–USNBC. |
| Zwycięstwo | 41-6-1 | Mike Mollo (19-1, 12 KO) |
UD | 12 | 19 stycznia 2008 | Madison Square Garden, Nowy Jork |
Zdobył pas WBA Fedelatin. |
| Zwycięstwo | 40-6-1 |  Kevin McBride (34-5-1, 29 KO) |
TKO | 6 (12), 2:42 | 6 października 2007 | Madison Square Garden, Nowy Jork |
Zdobył pas IBF North American. |
| Zwycięstwo | 39-6-1 | Jeremy Bates (21-13-1, 18 KO) |
TKO | 2 (10) 2:59 | 9 czerwca 2007 | Spodek, Katowice |
|
| Przegrana | 38-6-1 | Lamon Brewster (31-2, 27 KO) |
TKO | 1 (12), 0:52 | 21 maja 2005 | United Center, Chicago |
Walka o mistrzostwo świata WBO. |
| Przegrana | 38-5-1 | John Ruiz (40-5-1, 27 KO) |
UD | 12 | 13 listopada 2004 | Madison Square Garden, Nowy Jork |
Walka o mistrzostwo świata WBA. |
| Remis | 38-4-1 | Chris Byrd (37-2, 20 KO) |
SD | 12 | 17 kwietnia 2004 | Madison Square Garden, Nowy Jork |
Walka o mistrzostwo świata IBF. |
| Zwycięstwo | 38-4 | Terrence Lewis (32-13-1, 22 KO) |
TKO | 6 (10) 1:25 | 14 listopada 2003 | Turning Stone Resort Casino, Verona |
|
| Zwycięstwo | 37-4 | Brian Nix (18-10, 3 KO) |
TKO | 7 (10) 2:43 | 14 sierpnia 2003 | Dover Downs, Dover |
|
| NC | 36-4 | Mike Tyson (48-3, 42 KO) |
NC | 2 (10) | 20 października 2000 | The Palace, Auburn Hills |
Walka nierozstrzygnięta. Początkowo Gołota przegrał przez RTD, ale później walka została uznana za NC, ponieważ Tyson był w jej trakcie pod wpływem marihuany[22]. |
| Zwycięstwo | 36-4 | Orlin Norris (50-5, 21 KO) |
UD | 10 | 16 czerwca 2000 | Mandalay Bay Events Center, Paradise |
|
| Zwycięstwo | 35-4 | Marcus Rhode (24-16, 24 KO) |
TKO | 3 (10), 2:19 | 22 kwietnia 2000 | Tianhe Stadium, Kanton |
|
| Przegrana | 34-4 | Michael Grant (30-0, 19 KO) |
TKO | 10 (12) 1:31 | 20 listopada 1999 | Etess Arena, Atlantic City |
Walka o mistrzostwo świata NABF. |
| Zwycięstwo | 34-3 | Quinn Navarre (24-6-1, 16 KO) |
TKO | 6 (10) | 26 czerwca 1999 | Hala Stulecia, Wrocław |
|
| Zwycięstwo | 33-3 | Jesse Ferguson (26-17, 16 KO) |
UD | 10 | 30 stycznia 1999 | Convention Hall, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 32-3 | Tim Witherspoon (46-7, 29 KO) |
UD | 10 | 2 października 1998 | Hala Stulecia, Wrocław |
|
| Zwycięstwo | 31-3 | Corey Sanders (16-5, 9 KO) |
UD | 10 | 21 lipca 1998 | Etess Arena, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 30-3 | Jack Basting (21-12, 6 KO) |
TKO | 3 (10) | 8 maja 1998 | Trump Marina, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 29-3 | Eli Dixon (19-3-1, 13 KO) |
KO | 6 (10) | 14 kwietnia 1998 | Foxwoods Casino, Ledyard |
|
| Przegrana | 28-3 |  Lennox Lewis (31-1, 25 KO) |
KO | 1 (12) 1:35 | 4 października 1997 | Convention Hall, Atlantic City |
Walka o mistrzostwo świata WBC. |
| Przegrana | 28-2 | Riddick Bowe (39-1, 29 KO) |
DQ | 9 (10), 2:58 | 14 grudnia 1996 | Convention Hall, Atlantic City |
Dyskwalifikacja za powtarzające się ciosy poniżej pasa. |
| Przegrana | 28-1 | Riddick Bowe (38-1, 29 KO) |
DQ | 7 (12) | 11 lipca 1996 | Madison Square Garden, Nowy Jork |
Dyskwalifikacja za powtarzające się ciosy poniżej pasa. |
| Zwycięstwo | 28-0 | Danell Nicholson (24-1, 17 KO) |
TD | 8 (10), 3:00 | 15 marca 1996 | Convention Hall, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 27-0 | Charles Hostetter (16-9, 8 KO) |
TKO | 2 (10) | 30 stycznia 1996 | Medieval Times, Lyndhurst |
|
| Zwycięstwo | 26-0 | Jason Waller (20-9-2, 15 KO) |
TKO | 2 (10) | 18 listopada 1995 | Convention Hall, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 25-0 | West Turner (17-8, 15 KO) |
TKO | 1 (8) 0:39 | 26 sierpnia 1995 | Convention Hall, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 24-0 |  Samson Poʻuha (15-1, 15 KO) |
TKO | 5 (10), 2:44 | 16 maja 1995 | Resorts Hotel & Casino, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 23-0 | Marion Wilson (7-14-3, 3 KO) |
UD | 10 | 11 kwietnia 1995 | Bismarck Hotel, Chicago |
|
| Zwycięstwo | 22-0 | Dwayne Hall (4-10, 3 KO) |
TKO | 1 (8) | 26 stycznia 1995 | Rosemont |
|
| Zwycięstwo | 21-0 | Darren Hayden (13-1-1, 7 KO) |
TD | 7 (10) | 1 listopada 1994 | MGM Grand Garden Arena, Paradise |
|
| Zwycięstwo | 20-0 | Jeff Lampkin (38-17-1, 33 KO) |
TD | 1 (10), 3:00 | 13 sierpnia 1994 | The Aladdin, Paradise |
|
| Zwycięstwo | 19-0 | Jesse Shelby (21-13-1, 18 KO) |
TKO | 2 (8) | 18 czerwca 1994 | Bismarck Hotel, Chicago |
|
| Zwycięstwo | 18-0 | Terry Davis (30-3-2, 22 KO) |
TKO | 1 (10), 1:51 | 6 maja 1994 | Convention Hall, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 17-0 | Larry Davis (8-11, 6 KO) |
KO | 1 (8) | 16 marca 1994 | Bismarck Hotel, Chicago | |
| Zwycięstwo | 16-0 | Donnell Wingfield (21-6-1, 10 KO) |
TKO | 1 (8) | 14 stycznia 1994 | Carmel High School, Mundelein |
|
| Zwycięstwo | 15-0 | Calvin Jones (15-7, 9 KO) |
TKO | 2 (6) | 23 listopada 1993 | Hyatt Regency O’Hare, Rosemont |
|
| Zwycięstwo | 14-0 | Andre Smith (13-3, 8 KO) |
KO | 1 (8), 2:59 | 4 września 1993 | The Aladdin, Paradise |
|
| Zwycięstwo | 13-0 | Marion Wilson (6-6-2, 3 KO) |
PTS | 8 | 10 lipca 1993 | Fernwood Resort, Bushkill |
|
| Zwycięstwo | 12-0 | Carlton West (9-20, 4 KO) |
TKO | 2 (8) | 22 czerwca 1993 | Trump Taj Mahal, Atlantic City |
|
| Zwycięstwo | 11-0 | Kevin P. Porter (14-10-2, 8 KO) |
KO | 3 (8) | 15 maja 1993 | Eagles Auditorium, Milwaukee |
|
| Zwycięstwo | 10-0 | Bobby Crabtree (46-25-1, 43 KO) |
TKO | 2 (10), 1:14 | 26 marca 1993 | Union Hall, Countryside | |
| Zwycięstwo | 9-0 | Andre Crowder (6-21-2, 2 KO) |
TKO | 1 (6) | 5 lutego 1993 | Eagles Auditorium, Milwaukee |
|
| Zwycięstwo | 8-0 | Eddie Taylor (31-16-1, 17 KO) |
TKO | 1 (8), 2:49 | 5 grudnia 1992 | Expo Center, Dolton |
|
| Zwycięstwo | 7-0 | Aaron Brown (18-32-2, 8 KO) |
TKO | 2 (6) | 3 października 1992 | St. Andrews Gym, Chicago |
|
| Zwycięstwo | 6-0 | James Holley (3-26, 1 KO) |
KO | 1 (6) | 28 sierpnia 1992 | Union Hall, Countryside |
|
| Zwycięstwo | 5-0 | Robert Smith (2-3-2, 2 KO) |
PTS | 6 | 24 lipca 1992 | Union Hall, Countryside |
|
| Zwycięstwo | 4-0 | Joey Christjohn (12-12-3, 7 KO) |
TKO | 1 (6) | 20 czerwca 1992 | St. Andrews Gym, Chicago |
|
| Zwycięstwo | 3-0 | Charles Presswood (0-5, 0 KO) |
KO | 1 (4) | 27 marca 1992 | Union Hall, Countryside |
|
| Zwycięstwo | 2-0 | Joe Jones (debiutant) |
KO | 1 (4), 2:13 | 28 lutego 1992 | Union Hall, Countryside |
|
| Zwycięstwo | 1-0 | Roosevelt Shuler (debiutant) |
TKO | 3 (4) | 7 lutego 1992 | United Community Center, Milwaukee |
debiut zawodowy |
TKO – techniczny nokaut, KO – nokaut, UD – jednogłośna decyzja, SD- niejednogłośna decyzja, MD – decyzja większości, PTS – walka zakończona na punkty, TD – decyzja techniczna, DQ – dyskwalifikacja, NC – nie rozstrzygnięta
Według zeznań świadka koronnego Jarosława Sokołowskiego, ps. „Masa” Gołota był członkiem grupy przestępczej Andrzeja Kolikowskiego, ps. „Pershing”, ściągającej haracze. Prokuratura nie potwierdziła tej kwestii i nie wszczęła postępowania przeciw bokserowi[23]. W maju 1990 Gołota pobił we Włocławku gości jednego z lokali, a następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Do Polski powrócił sześć lat później, otrzymując list żelazny. Za pobicie został skazany na karę roku pozbawiania wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na trzyletni okres próby[23].
Gołota utrzymywał kontakt z liderem gangu pruszkowskiego Andrzejem Kolikowskim, ps. „Pershing”, który jako kibic uczestniczył w walkach boksera w Stanach Zjednoczonych, m.in. w pojedynku z Michaelem Grantem w 1999[24]. W wywiadzie prasowym udzielonym w 2004 Gołota stwierdził: „byliśmy kolegami, to prawda”[25].
W 2002 Gołotę ścigano listem gończym w USA za niestawienie się w sądzie w związku z oskarżeniem o podawanie się za policjanta. W październiku tegoż roku oskarżono go w Polsce o ponowne wdanie się w bijatykę w hotelu w Sopocie, w związku z czym w marcu 2003 został zatrzymany, postawiono mu zarzuty i wypuszczono za kaucją 30 tys. zł. Dwa miesiące później, po niestawieniu się przezeń na jedną z rozpraw, sąd wydał w lipcu postanowienie o jego aresztowaniu, ale wkrótce – po przedstawieniu przez jego obrońców dowodów na to, że pięściarz w tym czasie przechodził rehabilitację – wycofał to postanowienie. We wrześniu 2004 prokuratura odstąpiła od dalszego prowadzenia z urzędu sprawy pobicia w Sopocie, a poszkodowany zrezygnował z wniesienia przeciw Gołocie oskarżenia prywatnego. Sprawę ostatecznie umorzono[26].
W 1990 poślubił Mariolę (z d. Babicz), z wykształcenia prawniczkę i licencjonowaną sędzię bokserską[27][28]. Mają dwoje dzieci, Alexandrę (ur. 1991) i Andrzeja (ur. 1997)[29][30]. Mieszkają w Northbrook, niedaleko Chicago[31].
Wystąpił w amerykańskiej reklamie zachęcającej do udziału w spisie powszechnym Census 2010[38].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
