Andrzej Gołota

Andrzej Jan Gołota, w trakcie kariery zawodowej Andrew Golota (ur. 5 stycznia 1968 w Warszawie) – polski pięściarz, brązowy medalista olimpijski z Seulu i mistrzostw Europy z Aten, zawodowy mistrz Ameryki Północnej federacji IBF, czterokrotny mistrz Polski w wadze ciężkiej. W rankingu BoxRec jest siódmym największym polskim zawodnikiem wszech czasów, pound for pound^[2].

Zobacz też: singel pt. Andrzej Gołota.

Andrzej Gołota

Data i miejsce urodzenia	5 stycznia 1968 Warszawa
Obywatelstwo	polskie, amerykańskie (od 2013)
Wzrost	193[1] cm
Masa ciała	99-117 kg
Styl walki	praworęczny
Kategoria wagowa	ciężka
Bilans walk zawodowych[a]
Liczba walk	52
Zwycięstwa	41
Przez nokauty	33
Porażki	9
Remisy	1
Nieodbyte	1
Dorobek medalowy
Igrzyska olimpijskie brąz Seul 1988 boks (waga ciężka) Mistrzostwa Europy brąz Ateny 1989 waga ciężka Mistrzostwa Świata Juniorów srebro Bukareszt 1985 (waga ciężka)
Bilans walk aktualny na 23 lutego 2013.

Andrzej Gołota na początku lat 80.

Kariera amatorska

Startował w barwach Legii Warszawa, był czterokrotnym mistrzem Polski (1986–1990). Jego trenerami byli kolejno Tadeusz Branicki, Janusz Gortat i Czesław Ptak.

Zdobywał medale na imprezach międzynarodowych. W 1985 został wicemistrzem świata juniorów (przegrał w finale z Kubańczykiem Félixem Savónem). We wrześniu 1986 w Kopenhadze został mistrzem Europy juniorów w wadze ciężkiej, pokonując 4:1 reprezentanta ZSRR, Nikołaja Seturi^[3][4].

W 1988 odniósł największy sukces w karierze amatorskiej: zdobył brązowy medal na Igrzyskach Olimpijskich w Seulu, przegrywając przez RSC (nokaut) w walce półfinałowej z Koreańczykiem Baekiem Hyun-manem. Wcześniej stoczył wygrane walki ze Swilenem Rusinowem z Bułgarii i Haroldem Obungą z Kenii, obu pokonując wynikiem 5:0.

Reprezentował Polskę na mistrzostwach Europy (Turyn 1987, ćwierćfinał i Ateny 1989, brązowy medal) i świata (Moskwa 1989, ćwierćfinał). Jako amator stoczył 114 walk (99 wygrał, 2 zremisował i 13 przegrał).

Kariera zawodowa

Zawodową karierę rozpoczął 7 lutego 1992 w Milwaukee, pokonując Roosevelta Shulera. Do końca 1992 stoczył siedem zwycięskich walk.

16 maja 1995 w Atlantic City wygrał z Samsonem Poʻuhą z Tonga (nokaut w piątej rundzie)^[5]. 15 marca 1996 Gołota pokonał przez techniczny nokaut Amerykanina Danella Nicholsona.

Kolejnym rywalem Gołoty miał być Riddick Bowe, w tej sytuacji promotorzy przeciwstawili byłemu mistrzowi świata pogromcę jego niedoszłego przeciwnika. Walka w nowojorskiej Madison Square Garden (11 lipca 1996) zakończyła się dyskwalifikacją Gołoty za ciosy poniżej pasa. Zdarzeniu towarzyszyła bijatyka wokół ringu, w szpitalu znaleźli się m.in. menedżer Gołoty Lou Duva, a także sam Gołota, uderzony w głowę radiotelefonem^[6]. Ciosy poniżej pasa potwierdziły opinię o Gołocie jako o bokserze często faulującym, ale walka z Bowe'em przyniosła mu także wiele pozytywnych opinii. Prowadził z nim wyrównany pojedynek, przez długi czas prowadząc na punkty. Zyskany rozgłos wykorzystano do zorganizowania walki rewanżowej, która odbyła się 14 grudnia 1996 w Atlantic City. Ponownie pojedynek zakończył się dyskwalifikacją Gołoty za nieczyste ciosy, ale Polak był jeszcze bliższy zwycięstwa niż w pierwszym pojedynku. Riddick Bowe w drugiej walce z Andrzejem Gołotą po raz drugi i trzeci w karierze leżał na deskach. W chwili dyskwalifikacji Polak prowadził na punkty u wszystkich sędziów^[7].

Pomimo dwóch kolejnych porażek, w następnej walce Gołota stanął przed pierwszą w karierze szansą zdobycia tytułu mistrza świata w wadze ciężkiej organizacji WBC. 4 października 1997 w Atlantic City, w pojedynku z Brytyjczykiem Lennoxem Lewisem, został jednak znokautowany już w pierwszej rundzie^[8]. Po tej porażce Gołota wygrał w sześciu następnych walkach, m.in. z byłym mistrzem świata WBC i WBA, Timem Witherspoonem. Pojedynek ten odbył się 2 października 1998 w Hali Ludowej we Wrocławiu i był pierwszą zawodową walką Gołoty w Polsce. Walka ta była transmitowana przez telewizję Polsat i przyniosła wysoką oglądalność – prawie 12,5 miliona widzów^[9]. Walka otworzyła Gołocie możliwość pojedynku eliminacyjnego WBC z Michaelem Grantem. 20 listopada 1999 w Atlantic City był bliski pokonania Granta, w pierwszej rundzie dwukrotnie kładąc rywala na deski i prowadząc przez większość walki na punkty, jednak w dziesiątej rundzie (pojedynek był zakontraktowany na 12 rund) zaliczył nokdaun i odmówił kontynuowania walki^[10].

20 października 2000 w Detroit zmierzył się z Mikiem Tysonem. Już w pierwszej rundzie Polak był liczony, a w przerwie między drugą i trzecią rundą odmówił kontynuowania walki, zszedł z ringu i udał się do szatni^[11]. W 2001 wprawdzie komisja boksu stanu Michigan uznała walkę za nieodbytą (wykryto niedozwolone substancje w organizmie Tysona), jednak kariera Gołoty wydawała się ostatecznie zakończona. Po tej walce Gołota miał trzyletnią przerwę w boksowaniu.

Od 2003 stoczył kilka zwycięskich walk, a 27 kwietnia 2004, w walce z Chrisem Byrdem, dostał drugą szansę walki o pas mistrzowski, tym razem organizacji IBF. Pojedynek zakończył się remisem^[12].

Następna walka to trzecia próba walki o pas mistrza świata (tym razem organizacji WBA). 13 listopada 2004 przegrał na punkty z Johnem Ruizem po kontrowersyjnym werdykcie (111:114, 111:114, 112:113) przy stosunku celnych ciosów 141-103 na korzyść Gołoty i nokdaunie Ruiza w 2. rundzie^[13].

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. walki z Brewsterem

22 maja 2005 podczas gali w hali United Center w Chicago został znokautowany w 53 sekundzie walki przez Lamona Brewstera w swojej czwartej walce o tytuł mistrza świata federacji WBO^[14]. Po tej walce miał dwuletnią przerwę w boksowaniu.

Walka Gołota-McBride (2007)

Na ring powrócił 9 czerwca 2007, pokonując w Katowicach Amerykanina Jeremiego Batesa w drugiej rundzie przez techniczny nokaut^[15]. W kolejnej walce, 6 października 2007 w hali Madison Square Garden w Nowym Jorku, pokonał Irlandczyka Kevina McBride'a w szóstej rundzie, także przez techniczny nokaut, zdobywając tytuł mistrza Ameryki Północnej federacji IBF^[16].

19 stycznia 2008 w Madison Square Garden zwyciężył jednogłośną decyzją sędziów na punkty z Mikiem Mollo, zdobywając pas mistrza Ameryki Łacińskiej – WBA Fedelatin wagi ciężkiej^[17]. 7 listopada 2008 w Chengdu zmierzył się z Rayem Austinem o pas WBC USNBC. Przegrał przez techniczny nokaut po pierwszej rundzie – w trzeciej sekundzie pojedynku zaliczył nokdaun, a 40 sekund później doznał kontuzji lewego ramienia, wskutek czego musiał zrezygnować z dalszej walki.

Zobacz wiadomość w serwisie Wikinews pt. Polsat Boxing Night 2009 – zwyciężył Adamek

24 października 2009 podczas gali Polsat Boxing Night, której stawką był pas IBF International, w łódzkiej hali Atlas przegrał z Tomaszem Adamkiem przez TKO w piątej rundzie.

3 listopada 2012 w łódzkiej Atlas Arenie miała odbyć się walka na zasadach wrestlingu, w której Gołota miał się pojedynkować z Riddickiem Bowe'em. Walkę jednak odwołano.

Trenerzy: Sam Colona Lou Duva Al Certo Andrzej Gmitruk

23 lutego 2013 w Gdańsku, w Ergo Arenie Gołota przegrał w szóstej rundzie przez nokaut z Przemysławem Saletą^[18].

25 października 2014 w Częstochowie zmierzył się w pożegnalnej walce pokazowej z Danellem Nicholsonem. Organizatorem walki był Marcin Najman^[19].

14 grudnia 2017 na konferencji prasowej w Zdunach ogłoszono powstanie Krotoszyńskiego Klubu Bokserskiego im. Andrzeja Gołoty, powstałego m.in. dzięki tygodnikowi „Życie Krotoszyna”. Inauguracja klubu odbyła się 7 listopada 2018 w Krotoszynie, podczas wielkiego treningu, w którym udział wziął m.in. sam Gołota^[20][21].

Lista walk zawodowych

Statystyka stoczonych walk zawodowych
Zwycięstw: 41 (KO – nokautów: 33, walk zakończonych na punkty: 8) Przegranych: 9 (KO – nokautów: 6, walk zakończonych na punkty: 1, dyskwalifikacji: 2) Remisów: 1

Wynik	Rekord	Przeciwnik	Rozstrzygnięcie	Runda	Data	Miejsce	Uwagi
Przegrana	41-9-1	Przemysław Saleta (43-7, 20 KO)	KO	6 (10) 2:49	23 lutego 2013	Ergo Arena, Gdańsk
Przegrana	41-8-1	Tomasz Adamek (38-1, 25 KO)	TKO	5 (12), 1:20	24 października 2009	Atlas Arena, Łódź	Walka o pas IBF International.
Przegrana	41-7-1	Ray Austin (25-4-4, 17 KO)	TD	1 (12) 3:00	7 listopada 2008	Sichuan Gymnasium, Chengdu	Walka o pas WBC–USNBC.
Zwycięstwo	41-6-1	Mike Mollo (19-1, 12 KO)	UD	12	19 stycznia 2008	Madison Square Garden, Nowy Jork	Zdobył pas WBA Fedelatin.
Zwycięstwo	40-6-1	Kevin McBride (34-5-1, 29 KO)	TKO	6 (12), 2:42	6 października 2007	Madison Square Garden, Nowy Jork	Zdobył pas IBF North American.
Zwycięstwo	39-6-1	Jeremy Bates (21-13-1, 18 KO)	TKO	2 (10) 2:59	9 czerwca 2007	Spodek, Katowice
Przegrana	38-6-1	Lamon Brewster (31-2, 27 KO)	TKO	1 (12), 0:52	21 maja 2005	United Center, Chicago	Walka o mistrzostwo świata WBO.
Przegrana	38-5-1	John Ruiz (40-5-1, 27 KO)	UD	12	13 listopada 2004	Madison Square Garden, Nowy Jork	Walka o mistrzostwo świata WBA.
Remis	38-4-1	Chris Byrd (37-2, 20 KO)	SD	12	17 kwietnia 2004	Madison Square Garden, Nowy Jork	Walka o mistrzostwo świata IBF.
Zwycięstwo	38-4	Terrence Lewis (32-13-1, 22 KO)	TKO	6 (10) 1:25	14 listopada 2003	Turning Stone Resort Casino, Verona
Zwycięstwo	37-4	Brian Nix (18-10, 3 KO)	TKO	7 (10) 2:43	14 sierpnia 2003	Dover Downs, Dover
NC	36-4	Mike Tyson (48-3, 42 KO)	NC	2 (10)	20 października 2000	The Palace, Auburn Hills	Walka nierozstrzygnięta. Początkowo Gołota przegrał przez RTD, ale później walka została uznana za NC, ponieważ Tyson był w jej trakcie pod wpływem marihuany[22].
Zwycięstwo	36-4	Orlin Norris (50-5, 21 KO)	UD	10	16 czerwca 2000	Mandalay Bay Events Center, Paradise
Zwycięstwo	35-4	Marcus Rhode (24-16, 24 KO)	TKO	3 (10), 2:19	22 kwietnia 2000	Tianhe Stadium, Kanton
Przegrana	34-4	Michael Grant (30-0, 19 KO)	TKO	10 (12) 1:31	20 listopada 1999	Etess Arena, Atlantic City	Walka o mistrzostwo świata NABF.
Zwycięstwo	34-3	Quinn Navarre (24-6-1, 16 KO)	TKO	6 (10)	26 czerwca 1999	Hala Stulecia, Wrocław
Zwycięstwo	33-3	Jesse Ferguson (26-17, 16 KO)	UD	10	30 stycznia 1999	Convention Hall, Atlantic City
Zwycięstwo	32-3	Tim Witherspoon (46-7, 29 KO)	UD	10	2 października 1998	Hala Stulecia, Wrocław
Zwycięstwo	31-3	Corey Sanders (16-5, 9 KO)	UD	10	21 lipca 1998	Etess Arena, Atlantic City
Zwycięstwo	30-3	Jack Basting (21-12, 6 KO)	TKO	3 (10)	8 maja 1998	Trump Marina, Atlantic City
Zwycięstwo	29-3	Eli Dixon (19-3-1, 13 KO)	KO	6 (10)	14 kwietnia 1998	Foxwoods Casino, Ledyard
Przegrana	28-3	Lennox Lewis (31-1, 25 KO)	KO	1 (12) 1:35	4 października 1997	Convention Hall, Atlantic City	Walka o mistrzostwo świata WBC.
Przegrana	28-2	Riddick Bowe (39-1, 29 KO)	DQ	9 (10), 2:58	14 grudnia 1996	Convention Hall, Atlantic City	Dyskwalifikacja za powtarzające się ciosy poniżej pasa.
Przegrana	28-1	Riddick Bowe (38-1, 29 KO)	DQ	7 (12)	11 lipca 1996	Madison Square Garden, Nowy Jork	Dyskwalifikacja za powtarzające się ciosy poniżej pasa.
Zwycięstwo	28-0	Danell Nicholson (24-1, 17 KO)	TD	8 (10), 3:00	15 marca 1996	Convention Hall, Atlantic City
Zwycięstwo	27-0	Charles Hostetter (16-9, 8 KO)	TKO	2 (10)	30 stycznia 1996	Medieval Times, Lyndhurst
Zwycięstwo	26-0	Jason Waller (20-9-2, 15 KO)	TKO	2 (10)	18 listopada 1995	Convention Hall, Atlantic City
Zwycięstwo	25-0	West Turner (17-8, 15 KO)	TKO	1 (8) 0:39	26 sierpnia 1995	Convention Hall, Atlantic City
Zwycięstwo	24-0	Samson Poʻuha (15-1, 15 KO)	TKO	5 (10), 2:44	16 maja 1995	Resorts Hotel & Casino, Atlantic City
Zwycięstwo	23-0	Marion Wilson (7-14-3, 3 KO)	UD	10	11 kwietnia 1995	Bismarck Hotel, Chicago
Zwycięstwo	22-0	Dwayne Hall (4-10, 3 KO)	TKO	1 (8)	26 stycznia 1995	Rosemont
Zwycięstwo	21-0	Darren Hayden (13-1-1, 7 KO)	TD	7 (10)	1 listopada 1994	MGM Grand Garden Arena, Paradise
Zwycięstwo	20-0	Jeff Lampkin (38-17-1, 33 KO)	TD	1 (10), 3:00	13 sierpnia 1994	The Aladdin, Paradise
Zwycięstwo	19-0	Jesse Shelby (21-13-1, 18 KO)	TKO	2 (8)	18 czerwca 1994	Bismarck Hotel, Chicago
Zwycięstwo	18-0	Terry Davis (30-3-2, 22 KO)	TKO	1 (10), 1:51	6 maja 1994	Convention Hall, Atlantic City
Zwycięstwo	17-0	Larry Davis (8-11, 6 KO)	KO	1 (8)	16 marca 1994	Bismarck Hotel, Chicago
Zwycięstwo	16-0	Donnell Wingfield (21-6-1, 10 KO)	TKO	1 (8)	14 stycznia 1994	Carmel High School, Mundelein
Zwycięstwo	15-0	Calvin Jones (15-7, 9 KO)	TKO	2 (6)	23 listopada 1993	Hyatt Regency O’Hare, Rosemont
Zwycięstwo	14-0	Andre Smith (13-3, 8 KO)	KO	1 (8), 2:59	4 września 1993	The Aladdin, Paradise
Zwycięstwo	13-0	Marion Wilson (6-6-2, 3 KO)	PTS	8	10 lipca 1993	Fernwood Resort, Bushkill
Zwycięstwo	12-0	Carlton West (9-20, 4 KO)	TKO	2 (8)	22 czerwca 1993	Trump Taj Mahal, Atlantic City
Zwycięstwo	11-0	Kevin P. Porter (14-10-2, 8 KO)	KO	3 (8)	15 maja 1993	Eagles Auditorium, Milwaukee
Zwycięstwo	10-0	Bobby Crabtree (46-25-1, 43 KO)	TKO	2 (10), 1:14	26 marca 1993	Union Hall, Countryside
Zwycięstwo	9-0	Andre Crowder (6-21-2, 2 KO)	TKO	1 (6)	5 lutego 1993	Eagles Auditorium, Milwaukee
Zwycięstwo	8-0	Eddie Taylor (31-16-1, 17 KO)	TKO	1 (8), 2:49	5 grudnia 1992	Expo Center, Dolton
Zwycięstwo	7-0	Aaron Brown (18-32-2, 8 KO)	TKO	2 (6)	3 października 1992	St. Andrews Gym, Chicago
Zwycięstwo	6-0	James Holley (3-26, 1 KO)	KO	1 (6)	28 sierpnia 1992	Union Hall, Countryside
Zwycięstwo	5-0	Robert Smith (2-3-2, 2 KO)	PTS	6	24 lipca 1992	Union Hall, Countryside
Zwycięstwo	4-0	Joey Christjohn (12-12-3, 7 KO)	TKO	1 (6)	20 czerwca 1992	St. Andrews Gym, Chicago
Zwycięstwo	3-0	Charles Presswood (0-5, 0 KO)	KO	1 (4)	27 marca 1992	Union Hall, Countryside
Zwycięstwo	2-0	Joe Jones (debiutant)	KO	1 (4), 2:13	28 lutego 1992	Union Hall, Countryside
Zwycięstwo	1-0	Roosevelt Shuler (debiutant)	TKO	3 (4)	7 lutego 1992	United Community Center, Milwaukee	debiut zawodowy

TKO – techniczny nokaut, KO – nokaut, UD – jednogłośna decyzja, SD- niejednogłośna decyzja, MD – decyzja większości, PTS – walka zakończona na punkty, TD – decyzja techniczna, DQ – dyskwalifikacja, NC – nie rozstrzygnięta

Procesy sądowe

Według zeznań świadka koronnego Jarosława Sokołowskiego, ps. „Masa” Gołota był członkiem grupy przestępczej Andrzeja Kolikowskiego, ps. „Pershing”, ściągającej haracze. Prokuratura nie potwierdziła tej kwestii i nie wszczęła postępowania przeciw bokserowi^[23]. W maju 1990 Gołota pobił we Włocławku gości jednego z lokali, a następnie wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Do Polski powrócił sześć lat później, otrzymując list żelazny. Za pobicie został skazany na karę roku pozbawiania wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na trzyletni okres próby^[23].

Gołota utrzymywał kontakt z liderem gangu pruszkowskiego Andrzejem Kolikowskim, ps. „Pershing”, który jako kibic uczestniczył w walkach boksera w Stanach Zjednoczonych, m.in. w pojedynku z Michaelem Grantem w 1999^[24]. W wywiadzie prasowym udzielonym w 2004 Gołota stwierdził: „byliśmy kolegami, to prawda”^[25].

W 2002 Gołotę ścigano listem gończym w USA za niestawienie się w sądzie w związku z oskarżeniem o podawanie się za policjanta. W październiku tegoż roku oskarżono go w Polsce o ponowne wdanie się w bijatykę w hotelu w Sopocie, w związku z czym w marcu 2003 został zatrzymany, postawiono mu zarzuty i wypuszczono za kaucją 30 tys. zł. Dwa miesiące później, po niestawieniu się przezeń na jedną z rozpraw, sąd wydał w lipcu postanowienie o jego aresztowaniu, ale wkrótce – po przedstawieniu przez jego obrońców dowodów na to, że pięściarz w tym czasie przechodził rehabilitację – wycofał to postanowienie. We wrześniu 2004 prokuratura odstąpiła od dalszego prowadzenia z urzędu sprawy pobicia w Sopocie, a poszkodowany zrezygnował z wniesienia przeciw Gołocie oskarżenia prywatnego. Sprawę ostatecznie umorzono^[26].

Życie prywatne

W 1990 poślubił Mariolę (z d. Babicz), z wykształcenia prawniczkę i licencjonowaną sędzię bokserską^[27][28]. Mają dwoje dzieci, Alexandrę (ur. 1991) i Andrzeja (ur. 1997)^[29][30]. Mieszkają w Northbrook, niedaleko Chicago^[31].

Andrzej Gołota (2014)

Odniesienia w kulturze

• W 1998 na polskim rynku wydawniczym pojawiła się książka „Andrzej Gołota – Pierwsza autoryzowana biografia”, której autorami są: Stefan Bieńkowski, Przemysław Garczarczyk, Bogusław Kubisz i Krzysztof Rzeszot ISBN 83-86156-01-5.
• Do osoby Gołoty odnosił się tekst utworu zespołu Kazik na Żywo „Andrzej Gołota”, wydany na albumie pt. Las Maquinas de la Muerte (1999)^[32][33][34].
• Grupa hip-hopowa Projekt Nasłuch stworzyła w 2011 utwór będący hołdem dla Gołoty^[35].
• W 2016 Gołota został wprowadzony do Galerii Sław Boksu – Illinois Boxing Hall of Fame^[36].

Udział w programach telewizyjnych

• 2010: Taniec z gwiazdami (TVN) – uczestnik programu^[37]
• 2010: Uwaga! – Kulisy Sławy: Miłość boksera i prawniczki (TVN) – bohater odcinka
• 2010: Szymon Majewski Show (TVN) – gość programu
• 2010: Taka miłość się nie zdarza. Mariola i Andrzej Gołotowie (TVN) – bohater reportażu dokumentalnego
• 2011: Dzień dobry TVN (TVN) – bohater reportażu pt. Z amerykańską wizytą u Gołotów
• 2013: Kulisy sportu (Polsat) – gość programu
• 2013: Andrzej Gołota. Prawdziwa historia (Polsat Sport) – bohater reportażu dokumentalnego
• 2013: Granice kariery (Polsat) – gość programu
• 2013: Tomasz Lis na żywo (TVP) – gość programu
• 2019: Agent – Gwiazdy (TVN) – uczestnik programu

Reklama

Wystąpił w amerykańskiej reklamie zachęcającej do udziału w spisie powszechnym Census 2010^[38].