Nasielsk
miasto w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
miasto w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nasielsk (ⓘ) – miasto w Polsce, w województwie mazowieckim, w powiecie nowodworskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nasielsk, położone 50 km na północ od Warszawy, nad Nasielną, w dawnej ziemi zakroczymskiej historycznego Mazowsza[3].
miasto w gminie miejsko-wiejskiej | |||||
Centrum miasta | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Województwo | |||||
Powiat | |||||
Gmina | |||||
Prawa miejskie |
1386 | ||||
Burmistrz |
Radosław Kasiak | ||||
Powierzchnia |
12,57[1] km² | ||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
Strefa numeracyjna |
+48 23 | ||||
Kod pocztowy |
05-190 | ||||
Położenie na mapie gminy Nasielsk | |||||
Położenie na mapie Polski | |||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |||||
Położenie na mapie powiatu nowodworskiego | |||||
52°35′23″N 20°48′15″E | |||||
TERC (TERYT) |
1414044 | ||||
SIMC |
0930740 | ||||
Urząd miejski ul. Elektronowa 305-190 Nasielsk | |||||
Strona internetowa |
30 czerwca 2015 miasto zamieszkiwało 7640 osób[4].
Ludność Nasielska na przestrzeni ostatnich 230 lat.
Formy zapisu nazwy miasta używane w historycznych dokumentach: Nasilzco, Nosidlsk, Nosylsk, Nosydlsk, Nosielsk, Nosselia, Nosidlsko, Nasidlsko, Nosilsko, Nasilsko, Nasylsco.
Przykładowa liczba ludności miasta Nasielska:
Przykładowa liczba ludności gminy Nasielsk:
W latach 835–850 zbudowano najstarszy wał grodu w Nasielsku. Z badań dendrochronologicznych wynika, że wał był przebudowany po 871 roku[5].
Nazwa Nasilzco pojawiła się po raz pierwszy w tzw. falsyfikacie mogileńskim z 1155 roku – był to dokument książęcy opisujący nadania dla klasztoru benedyktynów w Mogilnie, wystawiony rzekomo w roku 1065. Miejscowość wymieniono także w dokumencie Bolesława Kędzierzawego z roku 1155, tym razem pod nazwą Nasidlzk. W roku 1257 Siemowit, książę mazowiecki nadał trzecią część Nasielska klasztorowi w Czerwińsku.
W 1532 król Zygmunt I Stary ustanowił w Nasielsku targ tygodniowy, który miał się odbywać w każdy poniedziałek (później przeniesiony na niedzielę, a następnie dodano drugi targ – w środę) oraz 3 doroczne jarmarki, wyznaczone na św. Wojciecha, św. Jakuba Apostoła i św. Barbarę. Obecnie targi nie odbywają się w dni ustalone historycznie, gdyż mają one miejsce w każdy wtorek i piątek przy ulicy Lipowej oraz Tylnej.
W 1837 wprowadzono w Nasielsku pierwsze latarnie uliczne.
W 1844 odkryto srebrny skarb wczesnośredniowieczny, świadczący o udziale Nasielska także w handlu międzynarodowym; nie zachowały się informacje o wielkości tego skarbu.
W opisie z 1847, zawartym w księdze hipotecznej miasta Nasielska, powierzchnię miasta określono następująco: „Miasto Nasielsk ma ogólnej rozległości: włók 24, morgów 21, prętów 171”.
W 1885 w Nasielsku było 229 domów (w tym 16 murowanych), 9 garbarni, fabryka octu, 2 młyny wodne przy grobli, 2 wiatraki, 9 zdunów i 121 szewców.
Główną osią komunikacyjną Nasielska była droga prowadząca z Serocka do Nowego Miasta; obecnie jest to również główny trakt komunikacyjny – tworzy go ciąg ulic: Warszawska, Kilińskiego, Kościuszki i Płońska.
4 lutego 1905 chłopi w gminie Nasielsk zażądali wprowadzenia jako urzędowego języka polskiego w gminie i odmówili podpisania protokołu zebrania, gdyż wójt nie zgodził się napisać go po polsku; było to pierwsze wystąpienie w powiecie pułtuskim w ramach rewolucji 1905 roku.
Obecny kościół św. Wojciecha z początku XX wieku, projektował i budował inż. Józef Pius Dziekoński, znany budowniczy wielu kościołów na Mazowszu i w Polsce (np. katedra św. Floriana diecezji warszawsko-praskiej, kościół farny w Białymstoku).
W 1927 otwarto w Nasielsku średnią szkołę handlową.
W 1937 miał miejsce strajk w nasielskiej fabryce guzików – fabryka ta zaspokajała potrzeby krajowe, jak również produkty były wysyłane za granicę.
Do jesieni 1940 roku siedzibą gminy była wieś Chrcynno, później Niemcy przenieśli ją do miasta Nasielska.
10 kwietnia 1940 aresztowany i wywieziony do obozu został Feliks Rostkowski, długoletni burmistrz Nasielska (jako jeden z nielicznych przeżył obóz i powrócił do Nasielska).
W latach 1941–1943 w Nasielsku w domu piętrowym z podwórzem o powierzchni 1500 m² przy ul. Berka Joselewicza (obecnie ul. Starzyńskiego – teren byłej mleczarni i teren Liceum Ogólnokształcącego) znajdował się obóz pracy nieistniejący w niemieckim wykazie obozów pracy.
Tajne nauczanie we wsi Ruszkowo gm. Nasielsk w czasie wojny prowadziła Maria Sienkiewicz, siostrzenica Henryka Sienkiewicza (zmarła pod koniec okupacji i została pochowana na cmentarzu w Cieksynie gm. Nasielsk).
W mieście podczas okupacji hitlerowskiej działały m.in. oddziały 1 batalionu Armii Ludowej „Ziemi Płockiej” i 5 batalionu Armii Ludowej „Narew” z brygady „Synowie Ziemi Mazowieckiej”[7].
Straty osobowe miasta i gminy Nasielsk w czasie hitlerowskiej okupacji wyniosły 6650 osób, tj. 35% ogółu ludności.
Ośrodek usługowy i przemysłowy. W mieście znajduje się chłodnia należąca do firmy PPHU „KAM-POL” Import – Eksport Piotr Furmański oraz dawna odlewnia aluminium i stopów.
Znaczący węzeł drogowy i kolejowy (dworzec w Nowych Pieścirogach).
Linie kolejowe, łączą stację Nasielsk z innymi miastami:
W mieście krzyżują się drogi wojewódzkie:
Około 5 km na południowy wschód od miasta funkcjonuje lądowisko Chrcynno.
W mieście działa klub sportowy MLKS „Żbik Nasielsk”. Klub posiada również drużynę kobiecą, grającą w III lidze kobiet. W 2016 roku piłkę nożną trenuje około 250 zawodników w różnym wieku. Ponadto klub posiada sekcję tenisa stołowego, brydża sportowego i szachów. Prezesem „Żbika” jest Marek Prusinowski. Znajdują się również dwa kluby atletyczne „TKKF Spartakus Nasielsk”, „MKS Power 2005 Nasielsk” (obydwa Trójbój Siłowy i Wyciskanie Leżąc). W gminie Nasielsk działa także amatorska organizacja, która ma na celu zachęcić i skupić lokalną społeczność do uprawiania i promocji sportu – „Nasielsk-Baszta Bike Team”, a od 19 października 2017 r. działa jako 'Stowarzyszenie Nasielsk Baszta Team”.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.