Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Czerwińsk nad Wisłą
miasto w województwie mazowieckim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Czerwińsk nad Wisłą – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, w powiecie płońskim[4][5].
Remove ads
Administracyjnie Czerwińsk nad Wisłą ma status sołectwa[6].
Miejscowość jest siedzibą gminy Czerwińsk nad Wisłą oraz rzymskokatolickiej parafii Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Znajduje się tutaj niewielka przystań żeglugi śródlądowej na Wiśle.
Czerwieńsk położony był w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sąchockim ziemi ciechanowskiej województwa mazowieckiego[7]. W 1785 miasto Czerwińsk wchodziło w skład klucza czerwińskiego biskupstwa płockiego[8].
Remove ads
Historia
Podsumowanie
Perspektywa
Historia Czerwińska przez stulecia była związana z historią tutejszego klasztoru kanoników regularnych, powstałego w XII w. Pierwszy dokument wspominający o Czerwińsku, to bulla papieża Hadriana IV dotycząca klasztoru, pochodząca z 1155 Dzięki nadaniom i darowiznom książąt mazowieckich zakon ten stał się jednym z większych właścicieli feudalnych na Mazowszu.
Położona nad Wisłą miejscowość stanowiła ważny punkt na szlaku handlowym łączącym Pomorze z Mazowszem. Była też ważnym punktem obronnym podczas najazdów pruskich, jaćwieskich i litewskich. Prawa miejskie Czerwińsk uzyskał w dwóch etapach, jako że osada podzielona była na dwie części – biskupią, wschodnią (gdzie biskupi płoccy posiadali dwór), i klasztorną, zachodnią. W 1373 część Czerwińska należąca do biskupów płockich otrzymała prawa miejskie[9].
.jpg)
W lipcu 1410 w okolicach Czerwińska wojska polskie Władysława Jagiełły przeprawiły się przez Wisłę po moście łyżwowym zbudowanym przez mistrza Jarosława[10], aby połączyć się z wojskami litewskimi i ruszyć na państwo zakonne. W 1419 w tutejszym klasztorze toczono rokowania z posłami króla Eryka Pomorskiego. W lipcu 1422 Jagiełło wydał tu przywilej dla stanu szlacheckiego, gwarantujący nietykalność dóbr dziedzicznych bez wyroku sądowego, tzw. przywilej czerwiński,. W XV w. odbywały się tutaj sejmy mazowieckie, a także synod diecezjalny. W 1475 powstał tzw. Kodeks Czerwiński książąt mazowieckich.
W 1526 Czerwińsk został wcielony do ziem Królestwa Polskiego. W 1582 część klasztorna uzyskała formalnie prawa miejskie (mieszkańcy części klasztornej faktycznie korzystali już wcześniej z praw miejskich).
Choć w 1647 uznano za cudowny znajdujący się w kościele klasztornym obraz Matki Boskiej Czerwińskiej, który przyciągał pielgrzymów, od XVII w. postępował proces marginalizacji opactwa oraz samego Czerwińska, często nawiedzanego przez pożary i powodzie. Z około 500 domów, istniejących w XVI w., po potopie szwedzkim pozostała połowa, a w końcu XVIII w. istniało 40 domów. Gdy w 1795 włączono Czerwińsk do Prus, zamieszkiwało go niespełna 300 osób, nie było żadnej szkoły. Kilkanaście lat później, w dobie Księstwa Warszawskiego, mieszkańców było 150. W 1815 Czerwińsk znalazł się w granicach Kongresówki. W 1819 skasowano podupadający już klasztor. W 1870 Czerwińsk formalnie utracił prawa miejskie i został włączony do gminy Sielec[11].
Do 1954 siedziba wiejskiej gminy Sielec, w latach 1954–1972 gromady Czerwińsk nad Wisłą[12], a od 1 stycznia 1973 gminy Czerwińsk nad Wisłą[13]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa płockiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (marzec 2011) wieś liczyła 1089 mieszkańców[14].
Z dniem 1 stycznia 2020 miejscowość otrzymała status miasta[15].
Remove ads
Polityka
Wójtowie i burmistrzowie Czerwińska:
Osoby związane z Czerwińskiem nad Wisłą
- w Czerwińsku nad Wisłą mieszkał, tworzył i zmarł 24 grudnia 1837 kompozytor, Antoni Milwid
- 28 listopada 1928 urodził się tutaj Jan Fotek.
- 20 lipca 1911 urodziła się tutaj Loda Halama.
- 31 stycznia 1874 urodził się tutaj Piotr Pręgowski.
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads