Ćwiercie
wieś w województwie opolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
wieś w województwie opolskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ćwiercie (dodatkowa nazwa w j. niem. Schwärze) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Walce. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest w Kotlinie Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2019) |
59 |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
47-344[1] |
Tablice rejestracyjne |
OKR |
SIMC |
0504516 |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa opolskiego | |
Położenie na mapie powiatu krapkowickiego | |
Położenie na mapie gminy Walce | |
50°23′15″N 17°57′30″E[2] |
W latach 1945–1954 miejscowość należała do gminy Walce w powiecie prudnickim. W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.
Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 54 osoby[3].
Wieś znajduje się przy drodze z Kromołowa do Rozkochowa.
Miejscowość miała w swej historii kilka nazw, takich jak: Ćwierci, Ćwiercice, Schwärze,
Wieś po raz pierwszy wzmiankowana była w 1568. W tymże roku Sebastian Stolcz pan na Naczęsławicach sprzedał majątki ziemskie w Ćwierciu i Rozkochowie hrabiowi Hansowi von Redern[4]. Wieś i majątek ziemski Ćwiercie, ściśle związane z Rozkochowem, należały wraz z nim do zakonu norbertanek w Czarnowąsach[5].
Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego głogóweckiego w Monarchii Habsburgów[6]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[7]. W 1818 majątek Ćwiercie należał do zarządcy Winklera, który w 1825 sprzedał go hrabiemu von Harrachowi[5]. Ten z kolei, po śmierci swojej żony, w 1853 sprzedał Rozkochów, Brzezinę, Ćwiercie i Zwiastowice hrabiemu Ernestowi von Seherr-Thoss[8]. W 1864 majątek w Ćwierciu liczył 720 morgów gruntów ornych, 6 łąk, 4 ogrody, 28 pastwisk, 23 lasy i 2 stawy. Trzymano 20 wołów, 6 krów i 1000 owiec. We wsi mieszkało 8 zagrodników i 4 chałupników[5]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu kościół, a w otoku napis: SCHWAERTZER […] / NEYSTAETER CREIS (pol. Gmina Ćwiercie / Powiat Prudnicki)[9].
Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 141 mieszkańców Ćwiercia 1 posługiwał się językiem niemieckim, a 140 językiem polskim[10]. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Ćwiercie znalazło się po stronie wschodniej, w obszarze objętym plebiscytem[11]. Do głosowania uprawnionych było w Ćwierciu 81 osób, z czego 63, ok. 77,8%, stanowili mieszkańcy (w tym 62, ok. 76,5% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 79 głosów (ok. 97,5% uprawnionych), w tym 79 (100%) ważnych; za Niemcami głosowało 76 osób (96,2%), a za Polską 3 osoby (3,8%)[12]. W latach 20. XX wieku w Ćwierciu powstał pomnik upamiętniający mieszkańców wsi, którzy zginęli podczas I wojny światowej.
Po II wojnie światowej, od marca do maja 1945 powiat prudnicki znajdował się pod kontrolą radzieckiej komendantury wojskowej. 11 maja 1945 polska administracja przejęła władzę cywilną w powiecie prudnickim[13]. Mieszkańcom Ćwiercia, posługującym się dialektem śląskim bądź znającym język polski, pozwolono pozostać we wsi po otrzymaniu polskiego obywatelstwa.
W latach 1945–1950 Ćwiercie należało do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego. W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Walce[14], w latach 1954–1961 do gromady Rozkochów[15], a w latach 1961–1972 do gromady Walce. Podlegała urzędowi pocztowemu w Głogówku[16].
Do 1956 roku Ćwiercie należało do powiatu prudnickiego. W związku z reformą administracyjną, w 1956 Ćwiercie zostało odłączone od powiatu prudnickiego i przyłączone do nowo utworzonego krapkowickiego[17].
Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Ćwierciu chroniona jest[18]:
Na terenie wsi mieszka 1% mieszkańców gminy, a zajmuje ona 0,9% powierzchni gminy tj. 0,62 km², co czyni wioskę, najmniejszym sołectwem w gminie Walce[19].
Katolicy z Ćwiercia należą do parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Rozkochowie (dekanat Głogówek)[25].
Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Ćwierciu[26].
Do 1998 bezpieczeństwo pożarowe w Ćwierciu było nadzorowane przez Komendę Rejonową PSP w Prudniku[27].
Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 7 Komendy Powiatowej Policji w Krapkowicach[28].
Teren wsi, jak i całej gminy Walce, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[29]. Gminę Walce obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[30].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.