Loading AI tools
cesarzowa Niemiec, księżniczka brytyjska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wiktoria, ang. Victoria Adelaide Mary Louise Saxe-Coburg-Gotha (ur. 21 listopada 1840 w Londynie, zm. 5 sierpnia 1901 na zamku Friedrichshof) – księżniczka królewska (Princess Royal) jako najstarsza córka królowej Wiktorii Hanowerskiej i księcia Alberta, cesarzowa niemiecka.
 | |
 | |
 | |
| Cesarzowa niemiecka | |
| Okres |
od 9 marca 1888 |
|---|---|
| Jako żona | |
| Poprzedniczka | |
| Następczyni |
Augusta Wiktoria ze Szlezwika-Holsztynu-Sonderburga-Augustenburga |
| Królowa Prus | |
| Okres |
od 9 marca 1888 |
| Jako żona |
Fryderyk III Hohenzollern |
| Poprzedniczka |
Augusta Sachsen-Weimar |
| Następczyni |
Augusta Wiktoria von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Data i miejsce urodzenia | |
| Data i miejsce śmierci |
5 sierpnia 1901 |
| Miejsce spoczynku |
mauzoleum królewskie we Friedenskirche w Poczdamie |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Mąż | |
| Dzieci |
Wilhelm, Charlotta, Henryk, Zygmunt, Wiktoria, Waldemar, Zofia, Małgorzata |
| Odznaczenia | |
           | |
Wiktoria urodziła się w Buckingham Palace. Została ochrzczona w sali tronowej pałacu Buckingham 10 lutego 1841. Chrztu udzielił jej arcybiskup Canterbury William Howley. Jej rodzicami chrzestnymi byli: królowa-wdowa Adelajda, król Belgów Leopold I Koburg, książę Saksonii-Koburga-Gothy Ernest I, August Fryderyk Hanowerski, książę Sussex, księżna Gloucester i Edynburga oraz księżna-wdowa Kentu.
Jako córce panującego monarchy przysługiwał jej predykat „Jej Królewskiej Wysokości” (Her Royal Highness). Od urodzenia do czasu przyjścia na świat jej brata Alberta 9 listopada 1841 była następczynią tronu Zjednoczonego Królestwa. W 1841 otrzymała tytuł „księżniczki królewskiej” (Princess Royal), przysługujący najstarszej córce panującego monarchy. Jej oficjalny tytuł brzmiał: „Jej Królewska Wysokość Księżniczka Królewska” (Her Royal Highness The Princess Royal). Rodzina nazywała ją „Vicky”.
Edukacja Wiktorii odbywała się pod ścisłym nadzorem jej rodziców. Wiktoria była inteligentnym i bystrym dzieckiem. Dzięki swojej guwernantce, lady Lyttelton, umiała czytać i pisać przed ukończeniem 5 roku życia. Dzięki swojej francuskiej niani biegle władała językiem francuskim. Od innych guwernantek nauczyła się również niemieckiego. Sara Ann Hildyard uczyła ją historii, literatury, przedmiotów ścisłych i łaciny. Pod okiem ojca uczyła się polityki i filozofii.
W 1851 Wiktoria poznała swojego przyszłego męża, księcia Fryderyka Hohenzollerna (ur. 18 października 1831, zm. 15 czerwca 1888), syna księcia Wilhelma Hohenzollerna, następcy tronu Prus, i Augusty, córki wielkiego księcia Saksonii-Weimar-Eisenach Karola Fryderyka. Fryderyk i jego rodzice zostali zaproszeni przez Wiktorię i Alberta na uroczystość otwarcia Wielkiej Wystawy.
Zaręczyny Wiktorii i Fryderyka odbyły się w 1855, kiedy Fryderyk przybył z wizytą do Balmoral. Pałac Buckingham i dwór pruski podały je do publicznej wiadomości 19 maja 1857. Ślub Vicky i Fritza odbył się w obecności królowej Wiktorii 25 stycznia 1858 w kaplicy królewskiej St. James’s Palace. Małżeństwo to było wspaniałym sojuszem dynastycznym, ale było również szczęśliwe – małżonkowie szczerze się kochali. Książę Albert miał dzięki temu małżeństwu nadzieję na zacieśnienie więzi Wielkiej Brytanii z Prusami i przebudowę monarchii Hohenzollernów w duchu bardziej liberalnym.
Fryderyk i Wiktoria mieli razem czterech synów i cztery córki:
Żonie następcy tronu okazywano niechęć w Prusach. Już w chwili ogłoszenia zaręczyn z Fryderykiem Wilhelmem osiemnastoletnia Vicky nie zyskała sympatii z powodu swego angielskiego pochodzenia. Ponadto źle znosiła etykietę na dworze pruskim i nie kryła swych wrażeń związanych z nowym miejscem zamieszkania: „Berlin to straszna dziura. Bez kanalizacji, chodniki źle ułożone, straszliwy odór. Spędziłam pierwszy rok bez łazienki, i nawet nie miałam wody do własnej dyspozycji. Nie było też szaf na ubrania, musiałam trzymać swoje rzeczy w walizkach...” – pisała później do jednej z córek[potrzebny przypis].
Trzeba przyznać, że na dworze pruskim obowiązywał w owym czasie wojskowy, sztywny i oficjalny ceremoniał. Młoda księżniczka została pewnego dnia surowo skarcona przez królową za kichnięcie w jej obecności. I choć Vicky pragnęła wzbudzić przyjazne uczucia w sercach swych poddanych, poniosła klęskę: jej szczerość i typowo angielskie poglądy nie znalazły u nich uznania.
W 1861 zmarł stryj Fryderyka, król Fryderyk Wilhelm IV Hohenzollern. Tron pruski objął teść Wiktorii, Wilhelm I. Fryderyk został następcą tronu z tytułem „księcia Korony”. Wiktoria została więc „księżną Korony”. Następca tronu i jego żona byli odizolowani na pruskiej scenie politycznej. Ich liberalne i anglofilskie poglądy kontrastowały z autokratycznym stylem sprawowania rządów premiera Bismarcka. Swojego najstarszego syna Wilhelma, Fryderyk i Wiktoria próbowali wychować w duchu brytyjskim, ale młody książę wolał swoich niemieckich nauczycieli, pochwalających rządy autorytarne. Młody Wilhelm odizolował się więc od rodziców, o których sądził, że przedkładają interesy brytyjskie nad pruskie[potrzebny przypis].
Podczas trzech wojen o zjednoczenie Niemiec – prusko-duńskiej (1864), prusko-austriackiej (1866) i prusko-francuskiej (1870) – Wiktoria i Fryderyk popierali działania Prus i Związku Północnoniemieckiego. Te deklaracje spowodowały pewien konflikt z rodziną Wiktorii, gdyż jej brat, książę Albert, był ożeniony z duńską księżniczką Aleksandrą, której ojciec pretendował do spornych księstw Szlezwiku i Holsztyna[potrzebny przypis].
18 stycznia 1871 w Wersalu proklamowano Cesarstwo Niemieckie z Wilhelmem I jako dziedzicznym cesarzem z tytułem „Jego Cesarskiej i Królewskiej Mości” (Kaiserliche und Königliche Majestät). Fryderyk i Wiktoria otrzymali wówczas tytuły Niemieckiego Księcia Korony i Niemieckiej Księżnej Korony z predykatem „Cesarskiej i Królewskiej Wysokości” (Kaiserliche und Königliche Hoheit).
Po śmierci swojego ojca 9 marca 1888 mąż Wiktorii został cesarzem Fryderykiem III. Wiktoria przyjęła tytuł „Jej Cesarskiej i Królewskiej Mości Cesarzowej Niemiec”. Fryderyk jednak zmarł po 99 dniach panowania na skutek raka krtani. Po śmierci męża Wiktoria najlepiej znana była jako „cesarzowa Fryderykowa” – po niemiecku Kaiserin Friedrich. Była również nazywana „Angielką” (Die Engländerin), chociaż więcej w niej było krwi niemieckiej. Wiktoria była zrozpaczona po śmierci męża. Cesarzowa tak pisała do matki: „Bogu dzięki, jego serce nie cierpi tak jak moje! Jestem teraz wdową po nim, jeśli przestałam być żoną! Czyż zniosę tę rozłąkę?”
Zostawszy cesarzową-wdową, Vicky – zgodnie z życzeniem syna – musiała wyprowadzić się z pałacu. Wściekła, przeniosła się do wiejskiej posiadłości. Jeszcze większy żal miała do syna o to, że uroczystości pogrzebowe jej męża zostały zorganizowane przez Wilhelma w tak niestosownym pośpiechu, że nie mogła w nich uczestniczyć.
Vicky tak skarżyła się matce, królowej Wiktorii: „Wilhelm nigdy mnie nie odwiedza, a inni mnie ignorują. Jestem traktowana jak piąte koło u wozu.”
Owdowiała Wiktoria zamieszkała w zamku Friedrichshof, który zbudowała ku pamięci swojego męża na wzgórzach niedaleko Kronberg im Taunus w pobliżu Frankfurtu nad Menem. Wiktoria pozostała osobą o poglądach liberalnych, co kontrastowało z jej konserwatywnym synem, cesarzem Wilhelmem II. Chłodne relacje matki z synem poprawiły się, kiedy Wiktoria wycofała się z życia publicznego. W Berlinie cesarzowa-wdowa fundowała szkoły dla dziewcząt oraz szkoły dla pielęgniarek. Jako utalentowana plastycznie i sama też czasem tworząca kobieta, Wiktoria patronowała również ludziom sztuki. W 1872 była jednym z organizatorów Wystawy Sztuki Przemysłowej.
Podczas swojego małżeństwa i wdowieństwa Wiktoria utrzymywała bliskie kontakty z pozostałymi członkami rodziny królewskiej, zwłaszcza ze swoim bratem, księciem Albertem, późniejszym królem Edwardem VII. Regularnie korespondowała z matką. Według Royal Encyclopaedia skatalogowano 3777 listów od królowej Wiktorii do córki oraz ponad 4000 od córki do matki. Wiele z tych listów wyraża obawę o przyszłość Niemiec pod rządami Wilhelma II[potrzebny przypis].
Wiktoria zmarła na raka kręgosłupa we Friedrichshof 5 sierpnia 1901, kilka miesięcy po śmierci swojej matki. Została pochowana w mauzoleum królewskim w Kościele Pokoju w Poczdamie 13 sierpnia 1901 obok swojego ukochanego męża. W tym samym mauzoleum spoczywają również Zygmunt i Waldemar, synowie Wiktorii zmarli w dzieciństwie. Wiktoria zażyczyła, aby pochować ją w angielskiej trumnie i w obrządku anglikańskim. Wilhelm II spełnił życzenie matki, jednak po jakimś czasie kazał zmienić trumnę na niemiecką i pochować ją według niemieckiej tradycji[potrzebny przypis].
Do 1874[1]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
