Loading AI tools
polski architekt Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Ludwik Beksiński (ur. 16 czerwca 1850 w Sanoku, zm. 9 kwietnia 1929 tamże[1]) – polski inżynier architekt.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
9 kwietnia 1929 |
Miejsce spoczynku | |
Zawód, zajęcie |
architekt |
Narodowość |
polska |
Uczelnia | |
Stanowisko |
architekt miejski |
Pracodawca | |
Rodzice |
Mateusz Beksiński |
Małżeństwo |
Helena Zajchowska |
Dzieci |
Stanisław, Zygmunt, Władysława, Maria, Karolina |
Krewni i powinowaci |
Zdzisław Beksiński, Tomasz Beksiński, Walenty Lipiński, Kazimierz Lipiński, Henryk Kopia, Franciszek Orawiec |
Władysław Ludwik Beksiński urodził się 16 czerwca 1850 w Sanoku[2][3][4]. Był synem Mateusza (1814-1886), powstańca listopadowego, założyciel Zakładów Kotlarskich, które dały początek późniejszej fabryce wagonów i autobusów Autosan) i Karoliny z domu Machalskiej (1830-1891)[2]. Miał siostrę Izabelę Marię (1848-1856[5][6]). Był spowinowacony z Walentym i Kazimierzem Lipińskimi oraz Henrykiem Kopią[7].
Ukończył gimnazjum realne w Tarnowie[8][9]. Został absolwentem architektury na Politechnice Lwowskiej. Po studiach pracował jako inżynier miejski w Nadwórnej. W 1886, po śmierci ojca, przeprowadził się ponownie do Sanoka, zamieszkał w domu pod ówczesnym adresem ulicy Lwowskiej 225b nad Potokiem Płowieckim[10] (obecnie ulica Jagiellońska). 30 października 1890 został mianowany na stanowisko inżyniera miejskiego w Sanoku z charakterem prowizorycznym[11]. Od tego czasu piastował tę posadę w magistracie Sanoka[12]. 29 października 1891 otrzymał tzw. stabilizację i został mianowany stałym urzędnikiem miejskim[13]. Jednocześnie do 16 września 1897 pełnił funkcję komisarza ogniowego w Sanoku[14]. Od około 1902 był znawcą dla oceniania realności z większych przedsiębiorstw przemysłowych dla całego okręgu C. K. Sądzie Obwodowego w Sanoku (błędnie wskazywany jako Józef Beksiński)[15]. W 1890 roku wszedł w skład Komisji Wodociągowej w Sanoku, zmierzającej do opracowania projektu wodociągów w mieście. W 1904 roku sporządził „Memoriał do Rady Gminnej Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka w sprawie mających się urządzić wodociągów”, który powstał w wyniku jego badań lokalizacji ujęć wody. Pełnił funkcje zastępcy dyrektora kasjera, od stycznia 1900 był członkiem zarządu[16], od lipca 1904 członkiem dyrekcji Powiatowego Towarzystwa Zaliczkowego w Sanoku[17][18] (drugim dyrektorem w 1905[19]). Zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa Kasy Zaliczkowej w Sanoku[20]. 15 marca 1904 został wybrany na okres trzech lat cenzorem Kasy Oszczędności w Sanoku[21]. W listopadzie 1910 został przewodniczącym komisji egzaminacyjnej dla czeladników rękodzielniczych[22]. Został II zastępcą prezesa zarządu założonego 24 kwietnia 1904 sanockiego oddziału Towarzystwa Ligi Pomocy Przemysłowej[23]. Od grudnia 1920 był członkiem dyrekcji stowarzyszenia Towarzystwo Spółdzielcze przy Powiatowym Towarzystwie Zaliczkowym w Sanoku[24]. Do sierpnia 1925 zasiadał w dyrekcji Kasy Zaliczkowej w Sanoku[25]. Na przełomie 1890/1891 przystąpił do Krakowskiego Towarzystwa Technicznego[26]. Od 1878 był członkiem zwyczajnym Polskiego Towarzystwa Politechnicznego we Lwowie[27][28][29][30]. W 1912 uczestniczył w VI Zjeździe Techników Polskich w Krakowie[31]. W 1921 został powołany na liście znawców z zawodu budownictwa i inżynierii dla oszacowania przedmiotów i gruntów, mogących ulec wywłaszczeniu dla kolei żelaznej oraz do wyznaczenia wynagrodzeń za wywłaszczenie praw wodnych[32].
Był członkiem wspierającym[33][34][35][36] i członkiem zwyczajnym - założycielem Macierzy Szkolnej dla Księstwa Cieszyńskiego; przystąpił w 1913[37][38]. Został członkiem założycielem[39] i zasiadał we władzach sanockiego gniazda Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, działającego w gmachu przy ulicy Mickiewicza[40][41], był we władzach wydziału i komisji budowlanej[42][43], otrzymał tytuł członka honorowego[44][45]. Jego nazwisko zostało umieszczone w drzewcu sztandaru TG Sokół w Sanoku, na jednym z 125 gwoździ upamiętniających członków gniazda[46]. 20 stycznia 1897 został wybrany członkiem wydziały Kółka Dramatyczno-Muzycznego w Sanoku[47]. Był członkiem wydziału Towarzystwa „Korpusy Wakacyjne” w Sanoku[48]. Był także jednym z najaktywniejszych członków Towarzystwa Upiększania Miasta Sanoka (1904-1914)[49][50][51] (w 1910, 1912 wybierany wydziałowym[52][53][54]). Był członkiem komitetu organizacyjnego Krajowy Zjazd Strażacki w Sanoku zorganizowany w lipcu 1904[55]. 27 października 1905 został wybrany członkiem komisji rewizyjnej Towarzystwa Pomocy Naukowej w Sanoku[56]. 4 listopada 1906 został wybrany skarbnikiem Rady Parafialnej przy Parafii Przemienienia Pańskiego w Sanoku[57].
Po 26 latach pracy na stanowisku inżyniera miejskiego w Sanoku na jego prośbę miejscowa Rada Miejskiej 28 grudnia 1916 przyjęła wniosek o przeniesienie go w stan spoczynku[58]. Po wieloletniej, niespełna 40-letniej pracy na stanowisku architekta miejskiego i kierownika Wydziału Budowlanego magistratu w Sanoku[59], z dniem 5 stycznia 1928 przeszedł na emeryturę. Tego samego dnia na posiedzeniu Rady Miejskiej w Sanoku przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka jako uczczenie całokształtu pracy zawodowej i społecznej[60].
Władysław Beksiński zmarł 9 kwietnia 1929 w Sanoku[3]. Został pochowany w zaprojektowanym przez siebie rodzinnym grobowcu na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 11 kwietnia 1929[3][61].
Jego żoną przez przeszło 40 lat była Helena[3] (wzgl. Maria Helena[4][62]) z domu Zajchowska (pochodząca z Dynowa, działaczka Towarzystwa św. Wincentego à Paulo w Sanoku[63], zm. 21 czerwca 1940[64]). Ich dziećmi byli: Stanisław Mateusz (1887-1953), Zygmunt Jan (ur. 1888[65], zmarł na gruźlicę 12 listopada 1905 w wieku 18 lat)[66][67][68][uwaga 1], Władysława Helena (zm. 1 grudnia 1897 trzy dni po urodzeniu[62][69][70]), Maria Władysława (1899-1947) i Karolina Zofia (ur. 1900). Był dziadkiem Zdzisława (1929-2005), i pradziadkiem Tomasza (1958-1999). Córka Władysława w 1922 wyszła za mąż za Franciszka Orawca. Młoda para otrzymała jako wiano część wybudowanej przez Władysława Beksińskiego w latach 90. XIX wieku[71] kamienicy przy ul. Jana III Sobieskiego[72] (drugą część budynku otrzymał syn Stanisław)[71], po czym zamieszkali w Poroninie (wiosną 1940 Franciszek został zamordowany w Katyniu; był stryjem Bronisławy Orawiec-Löffler, która 10 kwietnia 2010 roku zginęła w katastrofie lotniczej w Smoleńsku[73]). Władysława Orawiec po powstaniu warszawskim została wywieziona do III Rzeszy, a po powrocie wskutek ciężkiej choroby zmarła[74] (osieroconego syna Władysławy, Jerzego, adoptowała siostra Franciszka, Aniela Gut-Stapińska[75]; Jerzy Orawiec (1935-1990) później został reżyserem filmów dokumentalnych[76][77]). Druga córka została żoną S. Wahla (dyrektor rafinerii ropy naftowej we Wróbliku Szlacheckim). Syn Władysława, Stanisław, inżynier geometra, także uzyskał wykształcenie na Politechnice Lwowskiej, i podobnie jak jego ojciec pracował w Wydziale Budowlanym sanockiego Urzędu Miejskiego.
1 października 2011 otwarto w Sanoku ścieżkę spacerową pod nazwą „Śladami Rodu Beksińskich”, wytyczoną i przebiegającą przez miejsca w mieście związane z rodziną Beksińskich. Na jej trasie umieszczono jedenaście tablic informujących o dokonaniach przedstawicieli rodziny. Tablice wykonano w formie sztalug malarskich z uwagi na działalność Zdzisława Beksińskiego i artystyczne profesje innych członków rodziny[78][79].
Władysław Beksiński nadzorował i budował oraz był autorem wielu projektów budowy i planów przebudowy budynków mieszkalnych i użyteczności publicznej, zrealizowanych w Sanoku, które do dziś są ozdobą miasta[80].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.