Loading AI tools
aktor szwedzki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stellan John „Skarzie” Skarsgård[1][2] (ur. 13 czerwca 1951 w Göteborgu) – szwedzki aktor filmowy, teatralny i telewizyjny. Okazjonalnie zajmuje się również produkcją filmową[3].
Stellan Skarsgård (2017) | |
Imię i nazwisko |
Stellan John Skarsgård |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
13 czerwca 1951 |
Zawód |
aktor |
Współmałżonek |
My Skarsgård |
Lata aktywności |
od 1968 |
Strona internetowa |
Urodził się w Göteborgu[4] jako syn Gudrun (z domu Larsson) i Jana Skarsgårda[5]. W dzieciństwie często wraz z rodziną przeprowadzał się i mieszkał, między innymi, w takich miejscowościach jak Helsingborg, Totebo, Kalmar, Marielund i Uppsala[6].
W wieku siedemnastu lat zadebiutował na szklanym ekranie w serialu dla młodzieży Bombi Bitt och jag (Bombi Bitt i ja, 1968), a tytułowa rola Bombi Bitta przyniosła mu dużą popularność wśród masowej widowni[7].
W 1972 dołączył do Królewskiego Teatru Dramatycznego w Sztokholmie[8], gdzie grał m.in. w sztukach Augusta Strindberga – Ett drömspel (1986) czy Mistrz Olof (1988). Przez całe lata 70. i 80. występował w szwedzkich produkcjach teatralnych i filmowych, m.in. u Allana Edwalla, Bo Widerberga i Carla-Gustava Nykvista.
Międzynarodowy rozgłos zyskał dzięki rolom w Prostodusznym mordercy (1982) Hansa Alfredsona, za którą otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego aktora na 32. MFF w Berlinie, oraz w nominowanym do Oscara filmie Wół (1991) Svena Nykvista[9]. Ponadto do jego osiągnięć z tego okresu zalicza się rolę Raoula Wallenberga z obrazu Dobry wieczór, panie Wallenberg (1990)[10].
Pod koniec lat 80. rozpoczął pracę w Stanach Zjednoczonych[11]. Pojawił się w niewielkich rolach inżyniera w Nieznośnej lekkości bytu (1988) Philipa Kaufmana i rosyjskiego wojskowego Tupolewa w Polowaniu na Czerwony Październik (1990) Johna McTiernana.
Na szybkim rozwoju jego kariery w dużym stopniu zaważyło spotkanie z Larsem von Trierem. Wystąpił w pięciu jego filmach. W Przełamując fale (1996)[12] zagrał toksycznego, sparaliżowanego męża głównej bohaterki, kreowanej przez Emily Watson. Ponadto pojawił się w epizodach w Królestwo II (1996), Tańcząc w ciemnościach (2000), Dogville (2002) i Melancholii (2011)[13].
Koniec lat 90. i początek XXI wieku zaowocowały interesującymi rolami w ambitnych obrazach amerykańskich, takich jak Buntownik z wyboru (1997) Gusa van Santa (profesor matematyki), Amistad (1997) Stevena Spielberga (idealistyczny abolicjonista), Time Code (2000) Mike’a Figgisa (spec od reklamy z problemem alkoholowym) czy Duchy Goi (2006) Miloša Formana (Francisco Goya). Skarsgård nie stroni również od produkcji czysto komercyjnych. Pojawił się u boku Roberta De Niro i Jeana Reno w Roninie (1998) Johna Frankenheimera, a także w horrorach Renny'ego Harlina: Piekielna głębia (1999) i Egzorcysta: Początek (2004).
W 2006 dołączył do obsady popularnej serii Piraci z Karaibów. Dotychczas w roli awanturnika-ojca Willa Turnera wystąpił w dwóch częściach: Skrzyni umarlaka (2006) i Na krańcu świata (2007)[14].
Ma za sobą także przygodę z musicalem. W Mamma Mia! (2008) Phyllidy Lloyd, gdzie zagrał obok Meryl Streep, Pierce’a Brosnana i Colina Firtha, zaśpiewał piosenki „Our Last Summer” i „Take a Chance on Me” z repertuaru ABBY. W 2018 roku powrócił do musicalu w roli Billa w kontynuacji opowieści o Donnie i jej córce w filmie Ola Parkera Mamma Mia: Here We Go Again![15].
Mimo intensywnej pracy w Stanach Zjednoczonych nie zrezygnował z udziału w produkcjach rodzimych. Wystąpił w głównej roli w Bezsenności (1997) Erika Skojldbjaerga, której amerykański remake kilka lat później nakręcił Christopher Nolan. Za rolę alkoholika Tomasa z Aberdeen (2000) Hansa Pettera Molanda dostał nominację do Europejskiej Nagrody Filmowej[16]. W następnym roku otrzymał to samo wyróżnienie, tym razem za rolę Wilhelma Furtwänglera, słynnego niemieckiego kompozytora, decydującego się na pozostanie w hitlerowskich Niemczech, w obrazie Istvána Szabó Sztuka wyboru (2001)[17]. Pojawił się w teledysku Lykke Li do piosenki „Sadness is a blessing” (2011).
27 kwietnia 1975 poślubił My Sonję Marie Agnes, z którą ma sześcioro dzieci: pięciu synów – Alexandra (ur. 25 sierpnia 1976), Gustafa (ur. 12 listopada 1980), Sama (ur. 5 czerwca 1982), Billa (ur. 9 sierpnia 1990) i Valtera (ur. 25 października 1995) oraz córkę Eiję (ur. 27 lutego 1992)[18]. 1 maja 2007 doszło do rozwodu. 12 stycznia 2009 ożenił się z Megan Everett[19]. Mają dwóch synów: Ossiana (ur. 26 kwietnia 2009) i Kolbjörna (ur. 24 sierpnia 2012).
Jest zdeklarowanym humanistą i ateistą[20]. Stwierdził, że jeśli „Bóg jest tak próżny, że wymaga dla siebie uwielbienia, to nie jest tego uwielbienia godny”.
Rok | Tytuł filmu / serialu | Reżyser | Rola |
---|---|---|---|
1968 | Bombi Bitt i ja (serial TV) | Bengt Lagervist | Bombi Bitt |
1982 | Prostoduszny morderca | Hans Alfredson | Sven |
1984 | Åke i jego świat | Allan Edwall | Ebenholtz |
1987 | Droga węża na skale | Bo Widerberg | Karl Orsa |
1987 | Hip, hip hurra! | Kjell Grede | malarz Søren Krøyer |
1988 | Nieznośna lekkość bytu | Philip Kaufman | inżynier |
1989 | Kobiety na dachu | Carl-Gustav Nykvist | Willy |
1990 | Polowanie na Czerwony Październik | John McTiernan | kmdr por. Viktor Tupolev |
1990 | Dobry wieczór, panie Wallenberg | Kjell Grede | Raoul Wallenberg |
1991 | Wół | Sven Nykvist | Helg Roos |
1992 | Wiatr | Carroll Ballard | Joe Heiser |
1996 | Przełamując fale | Lars von Trier | Jan Nyman |
1997 | Bezsenność | Erik Skojldbjaerg | detektyw Jonas Ekström |
1997 | Królestwo II | Lars von Trier | adwokat Stiga Helmera |
1997 | Buntownik z wyboru | Gus Van Sant | profesor Gerard Lambeau |
1997 | Amistad | Steven Spielberg | Tappan, idealistyczny abolicjonista |
1998 | Ronin | John Frankenheimer | Gregor, rosyjski ekspert od komputerów |
1999 | Piekielna głębia | Renny Harlin | dr Jim Whitlock |
2000 | Tańcząc w ciemnościach | Lars von Trier | lekarz |
2000 | Time Code | Mike Figgis | Alex Green |
2000 | Aberdeen | Hans Petter Moland | alkoholik Tomas |
2001 | Dom Glassów | Daniel Sackheim | Terrence „Terry” Glass |
2001 | Sztuka wyboru | István Szabó | Wilhelm Furtwängler |
2002 | Zakładnik | Bob Rafelson | Tyrone |
2002 | Dogville | Lars von Trier | Chuck |
2003 | Helena Trojańska | John Kent Harrison | Tezeusz |
2004 | Król Artur | Antoine Fuqua | Cedric, okrutny wódz Sasów |
2004 | Egzorcysta: Początek | Renny Harlin | Ojciec Merrin |
2005 | Torte Bluma | Benjamin Ross | Franz Stangl |
2006 | Duchy Goi | Miloš Forman | Francisco Goya |
2006 | Piraci z Karaibów: Skrzynia umarlaka | Gore Verbinski | Bill „Rzemyk” Turner |
2007 | Piraci z Karaibów: Na krańcu świata | Gore Verbinski | Bill „Rzemyk” Turner |
2007 | Reguła – WΔZ | Tom Shankland | detektyw Edward „Eddie” Argo |
2008 | Mamma Mia! | Phyllida Lloyd | pisarz-podróżnik Bill Anderson |
2009 | Anioły i demony | Ron Howard | komandor Richter |
2009 | Frankie and Alice | Geoffrey Sax | doktor Oz |
2010 | Pewien dżentelmen | Hans Petter Moland | Ulrik |
2010 | Wyspa skazańców | Marius Holst | Håkon |
2011 | Melancholia | Lars von Trier | Jack |
2011 | Dziewczyna z tatuażem | David Fincher | Martin Vanger |
2011 | Thor | Kenneth Branagh | Erik Selvig |
2012 | Avengers | Joss Whedon | Erik Selvig |
2013 | Thor: Mroczny świat | Alan Taylor | Erik Selvig |
2013 | Nimfomanka | Lars von Trier | Seligman |
2014 | Obywatel roku | Hans Petter Moland | Nils Dickman |
2014 | Kopciuszek | Kenneth Branagh | Wielki Książę |
2015 | Avengers: Czas Ultrona | Joss Whedon | Erik Selvig |
2017 | Borg/McEnroe. Między odwagą a szaleństwem | Lennart Bergelin | Janus Metz Pedersen |
2018 | Mamma Mia: Here We Go Again! | Ol Parker | pisarz-podróżnik Bill Anderson |
2019 | Czarnobyl (miniserial) | Johan Renck | Boris Szczerbina |
2021 | Diuna | Denis Villeneuve | baron Vladimir Harkonnen |
2022 | Thor: Miłość i grom | Taika Waititi | Selvig |
2022 | To, co pozostało | Ran Huang | Soren Rank |
2022 | Andor (serial TV) | Tony Gilroy | Luthen Rael |
2024 | Diuna: Część druga | Denis Villeneuve | baron Vladimir Harkonnen |
Rok | Tytuł filmu | Wyróżnienie |
---|---|---|
1982 | Prostoduszny morderca | Srebrny Niedźwiedź dla najlepszego aktora na 32. MFF w Berlinie Złoty Żuk (najlepszy szwedzki aktor) |
1989 | Kobiety na dachu | Złoty Żuk (najlepszy szwedzki aktor) |
2000 | Aberdeen | nom. do Europejskiej Nagrody Filmowej (najlepszy aktor) |
2001 | Sztuka wyboru | nom. do Europejskiej Nagrody Filmowej (najlepszy aktor) |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.