Loading AI tools
angielski aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Colin Andrew Firth (ur. 10 września 1960 w Grayshott) – brytyjski aktor filmowy i teatralny, laureat Oscara, Złotego Globu, dwóch nagród BAFTA i trzech Nagród Gildii Aktorów Ekranowych, zdobywca Pucharu Volpiego na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Laureat Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego za rolę króla Jerzego VI w dramacie historycznym Toma Hoopera Jak zostać królem (2010).
 Colin Firth (2016) | |
| Imię i nazwisko |
Colin Andrew Firth |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
10 września 1960 |
| Zawód |
aktor, scenarzysta |
| Współmałżonek |
Livia Giuggioli (1997–2019; separacja) |
| Lata aktywności |
od 1983 |
| Odznaczenia | |
 | |
_britischer_Schauspieler.png) | |
| Strona internetowa | |
Urodził się w Grayshott w hrabstwie Hampshire w Anglii w rodzinie nauczycieli akademickich jako najstarsze z trojga dzieci. Jego matka, Shirley Jean (z domu Rolles), była wykładowcą religii porównawczej w King Alfred’s College w Winchesterze, a jego ojciec, David Norman Lewis Firth, był wykładowcą historii u króla Alfreda i dyrektorem ds. edukacji w rządzie Nigerii[1][2]. Wychowywał się z młodszą siostrą, Kate, trenerką głosu, i młodszym bratem, Jonathanem (ur. 1967), aktorem[2]. Jego dziadkowie ze strony matki byli misjonarzami kongregacjonalistami, a dziadek ze strony ojca był anglikańskim kapłanem; wykonywali zagraniczną pracę misjonarską i oboje jego rodzice spędzili czas w Indiach.
Jako małe dziecko podróżował z rodzicami po całym świecie. Gdy miał zaledwie dwa tygodnie, jego rodzice zabrali go do Nigerii, gdzie spędził pierwsze lata życia. W 1971 rodzina przeniosła się na rok do Saint Louis w Stanach Zjednoczonych. W latach 1973–1976 uczęszczał do King Alfred’s College[3] w Winchesterze. W latach 1976–1978 uczył się w Barton Peveril Sixth Form College[3] w Eastleigh. Mając 10 lat, uczęszczał na warsztaty teatralne. Kiedy miał 14 lat, postanowił zostać profesjonalnym aktorem.
Po sześciu latach nauki przeprowadził się do Londynu i dołączył do National Youth Theatre. Potem dostał pracę w dziale garderoby w Royal National Theatre. W latach 1980–1983 studiował dramat w Drama Centre w Londynie[3], gdzie zwrócił na siebie uwagę rolą Hamleta i został zauważony przez dramaturga Juliana Mitchella, który w 1983 obsadził go jako ambitnego ucznia Guya Bennetta w przedstawieniu Inny kraj w Queens Theatre w Londynie na West Endzie.
Zadebiutował na kinowym ekranie w roli Tommy’ego Judda, prostego, marksistowskiego przyjaciela Guya Bennetta (w tej roli Rupert Everett) w melodramacie historycznym Inny kraj (Another Country, 1984). W telewizyjnej adaptacji powieści J.B. Priestleya Światła kabaretów (Lost Empires, 1986), która miała swoją premierę na kanale ITV wystąpił w roli Richarda Herncastle, który w 1913 dołączył do trupy swojego wujka i poznaje wciągający świat angielskiego musicalu, zanim wybuchnie I wojna światowa. W dramacie Miesiąc na wsi (A Month in the Country, 1987) zagrał weterana I wojny światowej restauratora dzieł sztuki Toma Birkina. Zagrał tytułową rolę w kostiumowym dramacie Miloša Formana Valmont (1989)[4] na podstawie powieści Niebezpieczne związki. W nominowanym do nagrody jury Sundance Film Festival argentyńskim dreszczowcu psychologicznym Apartament zero (1989) wcielił się w paranoiczną postać mieszkającego w Buenos Aires Anglika, który przyjmuje do swego mieszkania tajemniczego współlokatora (Hart Bochner). Alejandro Jodorowsky zaangażował go do roli w dramacie fantasy Złodziej tęczy (Wings of Fame, 1990).
Popularność wśród telewidzów zdobył rolą wyniosłego arystokraty pana Fitzwilliama Darcy’ego w serialowej adaptacji powieści Jane Austen Duma i uprzedzenie (1995). Później grał drugoplanowe role w filmach, takich jak uhonorowany Oscarem za najlepszy film roku Angielski pacjent (1996), Tysiąc akrów krzywd (1997), Zakochany Szekspir (1998) i Związki rodzinne (Relative Values, 2000). Zagrał Szekspira w komedii krótkometrażowej BBC Czarna Żmija: Tam i z powrotem (Blackadder Back and Forth, 1999).
Dzięki kreacji Marka Darcy’ego w komedii na podstawie powieści Helen Fielding Dziennika Bridget Jones (2001) i jej sequelu Bridget Jones: W pogoni za rozumem (2004) stał się rozchwytywanym odtwórcą ról amantów w Hollywood. W musicalu Mamma Mia! (2008) i jego sequelu Mamma Mia: Here We Go Again! (2018) wystąpił jako brytyjski bankier Harry Bright. W 2009 zagrał tytułową rolę w filmie Samotny mężczyzna, za którą otrzymał nagrodę BAFTA oraz został nominowany do Złotego Globu i Oscara za rolę pierwszoplanową. W 2010 otrzymał Złoty Glob dla najlepszego aktora w filmie dramatycznym za rolę w filmie Jak zostać królem, a rok później za tę rolę otrzymał drugą z rzędu nagrodę BAFTA oraz pierwszego Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego.
W styczniu 2011 odsłonił swoją gwiazdę na Hollywood Walk of Fame.
Odznaczony Komandorią Orderu Imperium Brytyjskiego (CBE).
W latach 1989–1994 był w związku z aktorką Meg Tilly[5], z którą ma syna Willa (ur. 1990). 21 czerwca 1997 ożenił się z realizatorką filmów dokumentalnych Livią Giuggioli. Mają dwóch synów: Lukę (ur. 2001) i Matteo (ur. 2003). W 2019 ogłosił, że po 22 latach małżeństwa planuje się rozwieść[6].
Mieszka w Londynie i we Włoszech. Od 2017 posiada także włoskie obywatelstwo[7].
Jest zaangażowany w kampanię przeciw deportacji uchodźców z Demokratycznej Republiki Konga.
| Rok | Nagroda | Kategoria | Film |
|---|---|---|---|
| 1999 | Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Najlepsza obsada filmowa | Zakochany Szekspir (1998) |
| 2001 | Europejska Nagroda Filmowa | Najlepszy aktor europejski | Dziennik Bridget Jones (2001) |
| 2009 | 66. Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Wenecji | Najlepszy aktor | Samotny mężczyzna (2009) |
| 2010 | Nagroda BAFTA | Najlepszy aktor pierwszoplanowy | |
| Nagroda Satelita | Najlepszy aktor w filmie dramatycznym | Jak zostać królem (2010) | |
| 2011 | Nagroda Akademii Filmowej | Najlepszy aktor pierwszoplanowy | |
| Złoty Glob | Najlepszy aktor w filmie dramatycznym | ||
| Europejska Nagroda Filmowa | Najlepszy aktor europejski | ||
| Nagroda BAFTA | Najlepszy aktor pierwszoplanowy | ||
| Nagroda Gildii Aktorów Ekranowych | Najlepszy aktor pierwszoplanowy | ||
| Najlepsza obsada filmowa | |||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
