Pałac Ministra Skarbu

Pałac Ministra Skarbu^[1][2], także pałac Ministrów Skarbu^[3] – pałac znajdujący się przy placu Bankowym 3/5 w Warszawie.

Pałac Ministra Skarbu

nr rej. 468 z 1.07.1965
Pałac Ministra Skarbu i pomnik Juliusza Słowackiego
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Miejscowość	Warszawa
Adres	plac Bankowy 3/5
Styl architektoniczny	klasycyzm[1][2]
Architekt	Antonio Corazzi
Kondygnacje	3
Rozpoczęcie budowy	1825
Ukończenie budowy	1830
Zniszczono	1944
Odbudowano	1950–1954
Pierwszy właściciel	Franciszek Ksawery Drucki Lubecki
Położenie na mapie Warszawy Pałac Ministra Skarbu
Położenie na mapie Polski Pałac Ministra Skarbu
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Pałac Ministra Skarbu
52°14′31,326″N 21°00′08,075″E

Historia

Pałac powstał w latach 1825–1830 według projektu Antonia Corazziego w wyniku przebudowy barokowego pałacu należącego do rodziny Ogińskich^[3]. Budynek wzniesiony z przeznaczeniem na rezydencję ministra skarbu Franciszka Ksawerego Druckiego Lubeckiego^[2] pomiędzy budynkiem Giełdy i Banku Polskiego a pałacem Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu.

Pałac jest 3-kondygnacyjny, 11-osiowy^[4]. Charakterystyczną cechą budynku są wielkie tarasy, rzadko spotykane w architekturze Warszawy^[3].

Od lat 70. XIX wieku do 1915 roku pałac był siedzibą rosyjskiego I Gimnazjum Żeńskiego^[5]. We wrześniu 1918 roku zaczęto adaptację gmachu na siedzibę Rady Stanu, która jednak w następnym miesiącu, kiedy trwały jeszcze prace budowlane, została rozwiązana^[6]. Zakładano, że gmach mógłby stać się tymczasową siedzibą Sejmu, jednak odstąpiono od tego pomysłu^[6].

W dwudziestoleciu międzywojennym gmach, po adaptacji dokonanej w latach 1920–1921 przez Mariana Lalewicza, wraz z sąsiednim pałacem Komisji Przychodów i Skarbu był siedzibą Ministerstwa Skarbu (z adresem ul. Rymarska 3/5)^[7][8].

We wrześniu 1939 budynek został zbombardowany i spalony^[4]. Został odbudowany w latach 1950–1954 pod kierunkiem Piotra Biegańskiego i wraz z sąsiednim Pałacem Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu został przeznaczony na siedzibę Prezydium Stołecznej Rady Narodowej^[3].

W 1951 przed pałacem odsłonięto pomnik Feliksa Dzierżyńskiego dłuta Zbigniewa Dunajewskiego^[9]. Monument został rozebrany w 1989, a w 2001 w pobliżu miejsca, w którym stał, odsłonięto pomnik Juliusza Słowackiego.

Pałac jest połączony z sąsiadującym pałacem Komisji Rządowej Przychodów i Skarbu (z którym ma wspólny adres) i pełni funkcje administracyjne. Większą część gmachu zajmują biura Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. W znajdującej się na pierwszym piętrze Sali im. Stefana Starzyńskiego obraduje Sejmik Województwa Mazowieckiego.

Tablice pamiątkowe

Tablice umieszczone na budynku pomiędzy arkadami parteru upamiętniają:

• przywódców Klubu Jakobinów (odsłonięta w 1952)^[10].
• Antonia Corazziego (w 1977, w stuletnią rocznicę śmierci architekta)^[10]
• Franciszka Ksawerego Druckiego-Lubeckiego^[10]
• Eugeniusza Kwiatkowskiego (2000)^[11]
• Piotra Michałowskiego (2011)

Galeria

• 
  Pałac przed 1939
• 
  Pałac przed 1939 od strony ul. Rymarskiej
• 
  Sala im. Stefana Starzyńskiego, miejsce obrad Sejmiku Województwa Mazowieckiego

Przypisy

1. Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: Arkada Pracownia Historii Sztuki, 2005, s. 155. ISBN 83-908950-8-0.
2. Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 59.
3. Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 86. ISBN 83-223-2047-7.
4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 601. ISBN 83-01-08836-2.
5. Małgorzata Omilanowska. Pierwsza siedziba Sejmu II Rzeczypospolitej. Addenda et corrigenda. „Biuletyn Historii Sztuki”. LXXXIII nr 1, s. 122, 2021.
6. Małgorzata Omilanowska. Pierwsza siedziba Sejmu II Rzeczypospolitej. Addenda et corrigenda. „Biuletyn Historii Sztuki”. LXXXIII nr 1, s. 123, 2021.
7. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 599, 601. ISBN 83-01-08836-2.
8. Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 16. ISBN 978-83-61253-51-8.
9. Wiesław Głębocki: Warszawskie pomniki. Warszawa: Wydawnictwo PTTK „Kraj”, 1990, s. 132. ISBN 83-7005-211-8.
10. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 32. ISBN 83-912463-4-5.
11. Stanisław Ciepłowski: Wpisane w kamień i spiż. Inskrypcje pamiątkowe w Warszawie XVII–XX w.. Warszawa: Argraf, 2004, s. 32–33. ISBN 83-912463-4-5.

Bibliografia

• Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 601. ISBN 83-01-08836-2.
• Tadeusz S. Jaroszewski: Księga pałaców Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1985, s. 86. ISBN 83-223-2047-7.

Linki zewnętrzne

• Archiwalne widoki pałacu w bibliotece Polona