Loading AI tools
polski poeta i komunistyczny działacz polityczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lucjan Szenwald (ur. 13 marca 1909 w Warszawie, zm. 22 sierpnia 1944 pod Kurowem) – polski poeta, żołnierz, działacz komunistyczny.
Urodził się w rodzinie inteligenckiej, przesiąkniętej kultem sztuki[1]. Uczęszczał do I Gimnazjum w Warszawie przy ul. Żurawiej 49[2]. Debiutował w 1925 roku w Skamandrze wierszami Infekcja i Garnek[3]. Wcześniej młody poeta publikował w szkolnych czasopismach. Zamieszczał tam swoje wiersze, przekłady i artykuły. Już jako uczeń gimnazjum wykazywał lingwistyczne zainteresowania: w wieku szkolnym podjął się tłumaczenia Williama Szekspira, Percy Bysshe Shelleya, Władimira Majakowskiego.
Po zdaniu matury w 1926 roku, Szenwald rozpoczął studia na Filologii Klasycznej pod kierunkiem prof. Tadeusza Zielińskiego, któremu później poświęcił jeden ze swoich wierszy Ku czci filologa. W czasie studiów poznał późniejszych członków grupy Kwadryga, którą później współtworzył od 1927 roku: Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego, Mieczysława Bibrowskiego, Stefana Flukowskiego, Władysława Sebyłę, Stanisława Ciesielczuka, Włodzimierza Słobodnika, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego i Aleksandra Maliszewskiego. W drugim numerze czasopisma wydawaną przez tę grupę, o tym samym tytule, Szenwald opublikował artykuł programowy całej grupy O śmierci[4]. Po upadku pisma w 1931 roku Szenwald nawiązał współpracę z lewicą komunistyczną. W 1932 wstąpił do KPP[5]. Dwa lata później zaczyna publikować agitacyjne wiersze, zostaje redaktorem Na Przełaj. Teksty podpisuje pseudonimami: Adam Greczan, Max i Marian Wohl. W 1935 roku powstaje jego najobszerniejszy utwór Scena przy strumieniu.
Następny okres w życiu poety przypada na lata 1937–1939 i wiąże się z twórczością dramaturgiczną: Krzysztof Kolumb na morzu Sargassowym, Ptaki i gady; pierwszy utwór był emitowany jako słuchowisko. Ogromna część utworów z tego okresu nie zachowała się.
Po wybuchu II wojny światowej udał się do Kowla, a następnie w grudniu 1939 wyjechał do Lwowa, gdzie znalazł pracę w polskiej redakcji radia dziecięcego. We Lwowie pisał zaginiony później dramat o Jarosławie Dąbrowskim, poemat o Mikołaju Koperniku, tłumaczył też utwory Michaiła Tyczyny, Maksyma Rylskiego i Aleksandra Puszkina, które również się nie zachowały. W tym okresie poeta złożył podanie z prośbą o przyjęcie do Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików)[6]. W czerwcu brał udział w manewrach oddziału Armii Czerwonej. Do 1943 przebywał na Syberii, gdzie powstał jego wiersz Pożegnanie Syberii. Od 1943 prowadził kroniki 1 Dywizji Piechoty im. T. Kościuszki. Był uczestnikiem bitwy pod Lenino z 12–13 października 1943. Poetyckim upamiętnieniem udziału w tej bitwie jest Ballada o pierwszym batalionie, napisana w tym samym miesiącu i dotycząca 1 pułku piechoty (w jej tekście dwie zwrotki poświęcił dowódcy batalionu, poległemu wówczas mjr. Bronisławowi Lachowiczowi)[7][8][9].
W 1944 roku po awansie do stopnia kapitana Szenwald dostał rozkaz podjęcia pracy w szkole Oficerów Polityczno-Wychowawczych. W tym samym roku zmarł w wyniku obrażeń odniesionych w wypadku pod Kurowem 22 sierpnia 1944 roku[10]. Został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A28-tuje-3)[11].
W poematach i wierszach nawiązywał do tradycji klasycznej i romantycznej; dokonywał także przekładów z literatury angielskiej i rosyjskiej. Autor tekstu znanej do dziś piosenki Niech żyje wojna, śpiewanej po wojnie m.in. przez Stanisława Grzesiuka i Macieja Maleńczuka, a także wiersza z frontu Ballada o pierwszym batalionie. Utwór Niech żyje wojna znalazł się także na płycie Luksus, śpiewany przez Muńka Staszczyka z zespołu Szwagierkolaska[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.