Loading AI tools
żydowski poeta i dramaturg Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Icchak Kacenelson, jid. יצחק קאַצענעלסאָן (ur. 19 czerwca?/1 lipca 1886 w Koreliczach k. Nowogródka, zm. 1 maja 1944 w Auschwitz) – żydowski poeta i dramaturg tworzący w języku jidysz i hebrajskim, pedagog, tłumacz[1].
Początkowo wychowywała go babka, mniej więcej od 6 roku życia mieszkał z ojcem Jakubem Beniaminem Kacenelsonem, literatem oraz dyrektorem chederów w Zgierzu i Łodzi, gdzie młody Icchak przez kolejne 6 lat pobierał nauki. Z uwagi na problemy finansowe przerwał naukę i rozpoczął pracę w fabryce włókienniczej. Debiutował w 1904. Do wybuchu II wojny światowej mieszkał w Łodzi, gdzie prowadził prywatną szkołę hebrajską i związał się z grupą Jung Idysz[2]. W tym czasie tworzył też cieszące się popularnością pieśni, baśnie i utwory sceniczne dla dzieci i młodzieży, zebrane następnie i wydane w 1938.
W czasie okupacji niemieckiej znalazł się w getcie warszawskim, skąd jego żonę Chanę oraz dwóch synów Bencjona i Jomela deportowano w 1942 do obozu zagłady w Treblince. Należał do grupy tworzącej podziemne archiwum getta (Archiwum Ringelbluma)[2]. Mimo podeszłego wieku i braku broni odmówił ukrycia w bunkrze i zgłosił się z najstarszym synem Cwi do Icchaka Cukiermana, by walczyć. Dołączony do grupy bojowej ŻOB, uczestniczył w powstaniu w getcie. Następnie ukrywał się wraz z synem Cwi po „stronie aryjskiej”. W 1943 dzięki tzw. sprawie Hotelu Polskiego otrzymał paszport Hondurasu, wystawiony przez Grupę Ładosia[3], i wyjechał wraz z synem do obozu internowania w Vittel we Francji. Stamtąd zostali przetransportowani do obozu w Drancy, a następnie, 1 maja 1944, do obozu zagłady Auschwitz, gdzie tego samego dnia trafili do komory gazowej[1].
Był starszym bratem pedagoga Berla Kacenelsona.
Icchak Kacenelson został upamiętniony na jednym z kamiennych bloków warszawskiego Traktu Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów przy ulicy Stawki. Na jego cześć nazwano także Muzeum Bojowników Getta w kibucu Lochame ha-Geta’ot w Izraelu[1].
Jest uważany za twórcę nowoczesnego dramatu hebrajskiego. Do najwybitniejszych dzieł Kacenelsona należy hebrajski poemat dramatyczny Ha-Nawi (1922) i powstały w obozie w Vittel poemat w jidysz Dos lid fun ojsgehargetn jidiszn fołk (Pieśń o zamordowanym żydowskim narodzie) – świadectwo Zagłady spisane przez jej świadka i ofiarę, przetłumaczone na język polski w 1986 roku przez Jerzego Ficowskiego. Poemat powstawał przez dziesięć miesięcy, został ukryty w butelce i zakopany w ziemi[4].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.