Loading AI tools
pułkownik pilot Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bolesław Feliks Stachoń (ur. 18 maja 1897 w Woli Wadowskiej, zm. 4 lipca 1941 nad Holandią) – pułkownik pilot Wojska Polskiego i Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, pośmiertnie mianowany na stopień generała brygady, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Bolesław Feliks Stachoń (1934) | |
pułkownik pilot | |
Data i miejsce urodzenia |
18 maja 1897 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 lipca 1941 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
do 1941 |
Siły zbrojne |
Cesarsko-królewska Obrona Krajowa |
Formacja | |
Jednostki |
37 pułk piechoty |
Stanowiska |
dowódca pułku |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Urodził się 18 maja 1897 w majątku Kądzielnia we wsi Wola Wadowska, w rodzinie Wojciecha i Honoraty z Dobrowolskich[1][2]. Był bratem: Stefanii (ur. 1894), Karoliny Stachoń-Weit (1895–1987), Władysława (1902–1977) i Marii (1918–1922). Jego dziadek Jakub Dobrowolski pełnił obowiązki kasjera miejskiego Ropczyc, a następnie wiceburmistrza (od 1878) i burmistrza Ropczyc (1892–1895).
Uczęszczał do Gimnazjum Klasycznego w Dębicy, w którym w 1915 zdał maturę. Działał w dębickiej Drużynie Strzeleckiej[3]. Następnie ukończył studia na Wydziale Budowy Maszyn Politechniki Lwowskiej[4].
W czasie I wojny światowej wcielony 15 października 1915 do cesarsko-królewskiej Obrony Krajowej, służył w 17 Pułku Piechoty Obrony Krajowej[5]. Po ukończeniu szkoły oficerskiej piechoty w Lubaczowie (marzec 1916) skierowany na front włoski w składzie 33 Pułku Piechoty Obrony Krajowej, który w następnym roku został przemianowany na Pułk Strzelców Nr 33[5]. W maju 1918 ukończył kurs karabinów maszynowych w Trebinie i otrzymał nominację na stopień podporucznika ze starszeństwem z 1 listopada 1917[3]. Powrócił do kraju i od 8 listopada 1918 dowodził kompanią Karabinów Maszynowych Baonu Zapasowego „Ziemi Ropczyckiej”, z którą dotarł do Przemyśla[5][4].
Od listopada 1918 do grudnia 1919 dowodził kompanią i batalionem w Pułku Ziemi Ropczyckiej, a następnie w 37 pułku piechoty Ziemi Łęczyckiej. 25 lutego 1920 został warunkowo (do czasu zakończenia prac Komisji Weryfikacyjnej) mianowany z dniem 1 grudnia 1919 na stopień porucznika w piechocie[6][3][7]. Uczestniczył w wojnie polsko-ukraińskiej i polsko-bolszewickiej. Walczył w wyprawie kijowskiej i bitwie warszawskiej[5]. Szczególnie zasłużył się w walkach na froncie ukraińskim, za które został później odznaczony Orderem Virtuti Militari[4].
Ranny pod Płońskiem 18 sierpnia[5]. 20 września, po wyleczeniu, został przydzielony do batalionu zapasowego 37 pułku piechoty na stanowisko dowódcy kompanii karabinów maszynowych[8]. 30 listopada tego roku został urlopowany celem ukończenia studiów. 1 sierpnia 1921, na własną prośbę, wrócił do służby w baonie zapasowym 37 pp[8]. 27 października tego roku został odkomenderowany na kurs dowódców batalionów w Głównym Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1541. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był wówczas 72 pułk piechoty w Radomiu[9]. W tym samym roku ukończył Niższą Szkołę Pilotażu w Bydgoszczy i Wyższą Szkołę Pilotów w Grudziądzu. W 12 stycznia 1923 przejął po kpt. Władysławie Kalkusie dowództwo nad 6 Eskadrą Wywiadowczą. Od grudnia 1923 do 15 lipca 1924 pracował w Departamencie IV MSWojsk. W sierpniu tego roku przekazał dowództwo eskadry kpt. obs. Zygmuntowi Pistlowi i przeniesiony został do Centralnych Zakładów Lotniczych w Warszawie na stanowisko oblatywacza. W latach 1925–1926 był pilotem doświadczalnym w Polskiej Misji Zakupów w Paryżu. Następnie zajmował stanowiska komendanta parku lotniczego w 11 Pułku Myśliwskim[10] w Lidzie i 6 Pułku Lotniczym we Lwowie. 12 kwietnia 1927 został mianowany na stopień majora ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 6. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa[11]. Z dniem 30 czerwca tego roku, na własną prośbę, został przeniesiony do rezerwy[12]. 24 sierpnia 1927 roku zarządzenie Prezydenta RP o przeniesieniu go do rezerwy zostało unieważnione[13]. W latach 1928–1929 był szefem pilotażu w Centralnej Szkole Podoficerów Pilotów Lotnictwa w Bydgoszczy, a w latach 1929–1932 komendantem Lotniczej Szkoły Strzelania i Bombardowania w Grudziądzu[14][15][1]. Z dniem 7 stycznia 1930 został przydzielony na trzymiesięczny kurs oficerów sztabowych lotnictwa przy Wyższej Szkole Wojennej[16].
W październiku 1931 ukończył kurs szybowcowy, a we wrześniu 1932 uzyskał kategorię C pilota szybowcowego w Bezmiechowej. Uczestniczył w tworzeniu szybownictwa w Polsce: współorganizował Wojskowy Obóz Szybowcowy w Ustjanowej i pełnił tam funkcję komendanta I Kursu Szybowcowego (czerwiec 1934), przetłumaczył niemiecki podręcznik, „Praktyczny podręcznik pilota szybowcowego” (E. Bachema), był to pierwszy tego typu podręcznik wydany w Polsce.
5 marca 1934 został awansowany na stopień podpułkownika ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 4. lokatą w korpusie oficerów aeronautyki[17]. 18 stycznia 1936 został zwolniony ze stanowiska komendanta szkoły i oddany do dyspozycji dowódcy 3 Grupy Aeronautycznej z równoczesnym skierowaniem do Moskwy w charakterze szefa misji lotniczej[3]. Od 5 maja 1936 do sierpnia 1939 dowodził 4 Pułkiem Lotniczym w Toruniu[3][18]. W międzyczasie ukończył kurs informacyjny w Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie (19–31 października 1936) oraz I Kurs Wyższej Szkoły Lotniczej w Warszawie (1 listopada 1936 – 3 listopada 1937)[3]. Na stopień pułkownika został mianowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 i 2. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa, grupa liniowa[19][20].
W latach 1936–1939 był członkiem Aeroklubu Pomorskiego. Był pilotem bardzo wszechstronnym, od lekkich maszyn turystycznych i szybowców, przez samoloty obserwacyjne, liniowe, do myśliwców i wielosilnikowych bombowców. Był pierwszym w Polsce pilotem wiropłata, sprowadzając lotem z Anglii do Polski zakupiony wiatrakowiec Cierva C.30A i lądując po trudnym przelocie (w warunkach zimowych) w Warszawie 10 grudnia 1934.
W kampanii wrześniowej 1939 dowodził lotnictwem i obroną przeciwlotniczą Armii „Pomorze”[21]. Ewakuował się do Rumunii. W ambasadzie RP w Bukareszcie kierował (październik – listopad) akcją przerzutu polskich lotników do Francji. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 76608[22]. 18 grudnia 1939 objął dowództwo nad Obozem Lotnictwa Polskiego w Eastchurch w Wielkiej Brytanii, 1 lipca 1940 został przeniesiony na stanowisko komendanta stacji RAF w Bramcote. Był również komendantem polskiej Stacji Lotniczej w Swinderby[23]. Na własną prośbę przeszedł do służby w linii i po przeszkoleniu na samolotach „Wellington” latał jako drugi pilot w 301 Dywizjonie Bombowym. Zginął 4 lipca 1941 podczas lotu na bombardowanie Bremy. Jego samolot zestrzeliły myśliwce niemieckie k. Absen w Holandii. Reszta załogi uratowała się i dostała do niewoli. Został pochowany na cmentarzu Exloermond Odoorn Drenthe (grób 1, rząd 4, działka płd.-wsch.)[3]. W 1962 prochy pułkownika spoczęły na cmentarzu wojskowym w Bredzie w Holandii.
Generał broni Władysław Anders mianował go pośmiertnie na stopień generała brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964[24][3][25].
Bolesław Feliks Stachoń był żonaty z Jadwigą Marią z Konopińskich, z którą miał syna Zygmunta (ur. 14 października 1927)[3][4].
Jego imię nadano Szkole Podstawowej w Woli Wadowskiej.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.