Loading AI tools
polski poseł, kurator literacki, działacz gospodarczy i społeczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Lubomirski książę h. Szreniawa bez Krzyża (ur. 22 lipca 1862 w Krakowie, zm. 29 listopada 1953 w Jacarezinho) – polski poseł, kurator literacki, działacz gospodarczy i społeczny, trzeci i ostatni ordynat przeworski.
 książę Andrzej Lubomirski (1934) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Poseł na Sejm Krajowy Galicji | |
| Okres |
od 1898 |
| Poseł do Austriackiej Rady Państwa | |
| Okres |
od 1907 |
| Poseł na Sejm RP III kadencji | |
| Okres |
od 1930 |
| Przynależność polityczna | |
| Odznaczenia | |
 | |
.jpg)
Urodził się w rodzinie Jerzego Henryka i Cecylii hr. Zamoyskiej h. Jelita (1831–1904)[1], polityka galicyjskiego. Był trzecim, po swym ojcu, ordynatem przeworskim.
Dzieciństwo spędził na zamku w Krakowie. W latach 1873–1880 kształcił się w Gimnazjum św. Anny w Krakowie. W latach 1880–1886 studiował na wydziale prawa na Uniwersytecie Karola w Pradze. W 1886 roku uzyskał doktorat z prawa i powrócił do Przeworska.
Był jednym z przywódców konserwatystów galicyjskich, kuratorem Ossolineum we Lwowie, członkiem austriackiej Izby Panów od 1887 roku i prezesem Galicyjskiego Towarzystwa Muzycznego we Lwowie od 1897 roku. W połowie roku 1895 został mianowany konserwatorem na obwód sanocki w sekcji I dla przedmiotów z czasów przedhistorycznych i starożytnej sztuki klasycznej[2].
Posłował na Sejm Galicyjski od 1898 roku, później do Rady Państwa w Wiedniu w Wiedniu XI kadencji (1907–1911)[3]. W latach 1889–1901 był konserwatorem zabytków historycznych i sztuki w Galicji Zachodniej. Zasłynął jako krzewiciel przemysłu krajowego. Od 1904 roku był prezesem Ligi pomocy przemysłowej dla Galicji. W 1908 roku został mianowany tajnym radcą[4]. Został jednym ze wspólników fabryki cukierniczej „Dr. Jan Rucker i Sp.” we Lwowie[5]. Członek i działacz Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członek jego Komitetu (23 czerwca 1889 – 20 czerwca 1914)[6]. Członek Towarzystwa Kółek Rolniczych we Lwowie, prezes jego Zarządu Powiatowego w Przeworsku (1914)[7].
Według stanu z 1914 roku był prezesem Własnego Galicyjskiego Zakładu Kredytowego Krajowego Związku Zdrojowisk i Uzdrowisk we Lwowie[8]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku jako przedstawiciel Podolaków był członkiem sekcji wschodniej Naczelnego Komitetu Narodowego[9]. Był ekspertem delegacji polskiej na konferencji pokojowej w Paryżu w 1919 roku zajmującym się zagadnieniami gospodarczymi[10]. Wiceprezes Rady Centralnego Związku Polskiego Przemysłu, Górnictwa, Handlu i Finansów w 1920 roku[11].
W 1925 roku w swojej posiadłości przy młynie w Gorzycach założył kaplicę mszalną, a księżna Eleonora wyposażyła ją w paramenty liturgiczne[12]. W latach 1930–1935 był posłem na sejm RP III kadencji wybranym z listy Bezpartyjnego Bloku Współpracy z Rządem. 9 grudnia 1930 roku, w dniu otwarcia sejmu III kadencji, pełnił funkcję marszałka seniora[13].
W 1939 roku został wraz z synem Jerzym Rafałem aresztowany przez Niemców i osadzony na zamku rzeszowskim. Po kilku tygodniach wypuszczony i osadzony w areszcie domowym. W lipcu 1944 roku wyjechał do Mszany Dolnej, a następnie tułał się po Europie. W 1946 roku trafił do przytułku dla starców w Belgii. Bezskutecznie starał się o powrót do Przeworska. W 1952 roku wyjechał do Jacarezinho w Brazylii, gdzie w 1953 roku zmarł[14].
Po sprowadzeniu jego szczątków z Brazylii, 20 stycznia 2024 roku odbył się jego pogrzeb w Przeworsku, gdzie spoczął w krypcie rodowej pod Kaplicą Bożego Grobu w Bazylice kolegiackiej Ducha Świętego[15].
Był bratem Teresy (1856–1883), Elżbiety (1858–1859), Marii (1860–1942) oraz Kazimierza [1].
Od 5 maja 1885 roku był mężem Eleonory Teresy Jadwigi hr. Husarzewskiej h. wł. (1866–1940), z którą miał trzy córki: Helenę Marię po mężu Sierakowską, Teresę Izabelę Karolinę (1888–1964) i Marię Innocentę Ewę (1894–1979) oraz syna Jerzego Rafała[1].
3 maja 1928 roku został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[16][17].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
