Čerťák

Čerťák – kompleks pięciu skoczni narciarskich, zlokalizowany w czeskim Harrachovie, na wysokości 862 m n.p.m., na północnych zboczach Čertovej hory (1021 m n.p.m.).

Čerťák

Punkt konstrukcyjny K185
Skocznia Čerťák HS210 (po prawej)
Państwo	Czechy
Kraj	liberecki
Miejscowość	Harrachov
Data otwarcia	27 marca 1980
Rozmiar skoczni (HS)	210 m
Igelit	brak
Rekord	214,5 m
(2002-03-09)	Matti Hautamäki
(2008-01-18)	Thomas Morgenstern
Najdłuższy skok	220,0 m
(2013-02-03)	Jurij Tepeš
Kluby	TJ Jiskra Harrachov
Położenie na mapie kraju libereckiego Čerťák
Położenie na mapie Czech Čerťák
50°46′03,01″N 15°25′31,30″E

Čertak

Punkt konstrukcyjny K120
dwie największe skocznie kompleksu
Państwo	Czechy
Kraj	liberecki
Miejscowość	Harrachov
Data otwarcia	5 stycznia 1980
Rozmiar skoczni (HS)	142 m
Igelit	brak
Rekord	151 m
(2004-12-17)	Martin Koch
Kluby	TJ Jiskra Harrachov

Čerťák

Punkt konstrukcyjny K90
Trzy mniejsze obiekty, od lewej: K90, K70 i K40
Państwo	Czechy
Kraj	liberecki
Miejscowość	Harrachov
Data otwarcia	1952
Rozmiar skoczni (HS)	100 m
Igelit	jest
Rekord	102,5 m
(2006-09-16)	Roman Koudelka
Kluby	TJ Jiskra Harrachov

W skład kompleksu wchodzą:

• skocznia mamucia o punkcie konstrukcyjnym K185 i rozmiarze HS 205 lub 210
• skocznia duża (K120)
• skocznia normalna (K90)
• skocznia średnia (K70)
• skocznia mała (K40)

Podzielony jest on na dwie części: dwa największe obiekty usytuowane są obok siebie w północno-zachodniej części zbocza Čertovej hory, trzy pozostałe skocznie znajdują się natomiast w północno-wschodniej części wzgórza.

Trybuny skoczni wybudowane w 1980 r. mogą pomieścić do 50 tysięcy widzów. Obiekt wyposażony jest w sztuczne oświetlenie, które zostało zainstalowane w 2009 r. Charakterystyczne jest położenie kompleksu – znajduje się dość wysoko i skoczkowie narażeni są na silne boczne podmuchy wiatru; aby zminimalizować jego wpływ, wzdłuż rozbiegu rozwieszono płachty materiału. Na skoczniach mamuciej i dużej w latach 1985–2013 odbywały się konkursy Pucharu Świata.

Skocznia mamucia

Historia

Od sezonu 2001/02 do sezonu 2007/08 skocznia była nieużywana, gdyż przechodziła przebudowę, która miała na celu znaczne obniżenie wysokości lotu zawodników. Zawody Pucharu Świata powróciły tu w styczniu 2008 r. Z powodu niekorzystnych warunków atmosferycznych rozegrano tylko jedną serię w niedzielę, 20 stycznia (przełożoną z soboty, 19 stycznia, niedzielny konkurs został odwołany). Ostatnie zawody Pucharu Świata na Čerťáku odbyły się 3 lutego 2013 (rozegrano dwa konkursy jednego dnia). 14 marca 2014 rozegrano na Čerťáku mistrzostwa świata w lotach. Planowane na 15 i 16 marca 2014 trzecia i czwarta seria konkursu indywidualnego oraz konkurs drużynowy zostały odwołane ze względu na niekorzystne warunki atmosferyczne.

Na skoczni Čerťák Robert Mateja jako pierwszy Polak przekroczył granicę 200 metrów, skacząc na odległość 201,5 metra. W 2001 r. podczas dwóch konkursów o Puchar Świata Adam Małysz ustanowił dwukrotnie rekord Polski w długości skoku, oddając najpierw skok na odległość 206,5 metra (był to rekord skoczni), a następnego dnia na odległość 212 metrów. Do Harrachova przyjechało wtedy kilkanaście tysięcy kibiców z Polski. Było to zaledwie tydzień po niespodziewanym tryumfie Małysza w Turnieju Czterech Skoczni, które wywołało efekt małyszomanii^[1].

W 2002 r. podczas treningu przed konkursem o mistrzostwo świata w lotach narciarskich Matti Hautamäki skoczył na odległość 214,5 metra, ustanawiając rekord obiektu. Simon Ammann w 2011 r. skoczył metr dalej niż rekord skoczni, jednak podparł skok. 3 lutego 2013 reprezentant Słowenii Jurij Tepeš uzyskał 220 metrów, ale skoku również nie ustał.

W 2014 r. na skoczni mamuciej zostały oddane ostatnie skoki, od tego czasu jest ona nieczynna^[2]. W 2017 roku przez czeską młodzież została podjęta inicjatywa „na mamuta”, która miała na celu zapobiegnięcie całkowitemu zniszczeniu obiektu i zebranie środków na jego przebudowę^[3].

W 2020 r. Czeski Związek Narciarski i Kraj liberecki zorganizowali przetarg na wykonanie projektu przebudowy kompleksu. Wygrała go polska firma Archigeum z Zielonki pod Bydgoszczą^[4], która ma wykonać projekt do końca 2020 r.^[5].

Parametry skoczni

• Punkt konstrukcyjny: 185 m
• Wielkość skoczni (HS): 210 m
• Długość najazdu: 118,5 m
• Nachylenie najazdu: 35°
• Długość progu: 8 m
• Nachylenie progu: 10,5°
• Wysokość progu: 4,62 m
• Nachylenie zeskoku: 34,5°
• Najdłuższy skok: 220 m Jurij Tepeš  Słowenia (03.02.2013) – upadek

Lista triumfatorów zawodów

Data	Skocznia	Zawody	1. miejsce	2. miejsce	3. miejsce
27-30 marca 1980	K165	TLN	Steve Collins
19-20 marca 1983	K180	MŚwLN	Klaus Ostwald	Pavel Ploc	Matti Nykänen
23 lutego 1985	K180	PŚ	Ole Gunnar Fidjestøl	Miran Tepeš	Jiří Parma
24 lutego 1985	K180	PŚ	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru
18 marca 1989	K180	PŚ	Ole Gunnar Fidjestøl	Mike Holland	Jan Boklöv
19 marca 1989	K180	PŚ	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru
21-22 marca 1992	K180	MŚwLN / PŚ	Noriaki Kasai	Andreas Goldberger	Roberto Cecon
9 marca 1996	K180	PŚ	Andreas Goldberger	Christof Duffner	Jaroslav Sakala
9 marca 1996	K180	PŚ	zawody odwołane
6 lutego 1999	K185	PŚ	zawody odwołane; przeniesione na obiekt K120 na następny dzień
13 stycznia 2001	K185	PŚ	Adam Małysz	Martin Schmitt	Risto Jussilainen
14 stycznia 2001	K185	PŚ	Adam Małysz	Janne Ahonen	Martin Schmitt
10 marca 2002	K185	MŚwLN	Sven Hannawald	Martin Schmitt	Matti Hautamäki
19 stycznia 2008	HS205	PŚ	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru
20 stycznia 2008	HS205	PŚ	Janne Ahonen	Tom Hilde	Anders Jacobsen
8 stycznia 2011	HS205	PŚ	Martin Koch	Thomas Morgenstern	Adam Małysz
9 stycznia 2011	HS205	PŚ	Thomas Morgenstern	Simon Ammann	Roman Koudelka
2 lutego 2013	HS205	PŚ	zawody odwołane; przeniesione na następny dzień i zredukowane do jednej serii
3 lutego 2013	HS205	PŚ	Gregor Schlierenzauer	Robert Kranjec	Jan Matura
3 lutego 2013	HS205	PŚ	Gregor Schlierenzauer	Jan Matura	Jurij Tepeš
15 marca 2014	HS205	MŚwLN-I	Severin Freund	Anders Bardal	Peter Prevc
17 marca 2014	HS205	MŚwLN-D	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru

* TLN - tydzień lotów narciarskich; MŚwLN – mistrzostwa świata w lotach narciarskich; PŚ – Puchar Świata; D – konkurs drużynowy; I – konkurs indywidualny

Rekordziści skoczni

Data	Zawodnik	Odległość	Zawody
27 marca 1980	Armin Kogler	176,0 m	Puchar Świata
18 lutego 1983	Pavel Ploc	181,0 m	MŚ w Lotach Narciarskich
23 lutego 1985	Ole Gunnar Fidjestøl	183,0 m	Puchar Świata
9 lutego 1996	Roar Ljøkelsøy	201,0 m	Puchar Świata
9 lutego 1996	Andreas Goldberger	201,0 m	Puchar Świata
9 lutego 1996	Jakub Jiroutek	201,0 m	Puchar Świata
9 lutego 1996	Jan Balcar	203,0 m	Puchar Świata
9 lutego 1996	Andreas Goldberger	204,0 m	Puchar Świata
13 stycznia 2001	Matti Hautamäki	205,0 m	Puchar Świata
13 stycznia 2001	Adam Małysz	206,5 m	Puchar Świata
13 stycznia 2001	Janne Ahonen	206,5 m	Puchar Świata
14 stycznia 2001	Risto Jussilainen	212,5 m	Puchar Świata
9 marca 2002	Anders Bardal	212,5 m	MŚ w Lotach Narciarskich
9 marca 2002	Matti Hautamäki	214,5 m	MŚ w Lotach Narciarskich
18 stycznia 2008	Thomas Morgenstern	214,5 m	Puchar Świata

Skocznia duża

Historia

W odróżnieniu od skoczni mamuciej jest skocznią naturalną. Jesienią 2004 r. przeszła niewielką przebudowę. Zeskok obiektu został wyprofilowany i dopasowany do obecnych standardów FIS-u. Punkt konstrukcyjny został przesunięty o 5 m – na 125 m. Najdłuższy i jedyny skok powyżej 150 metrów na tym obiekcie oddał Martin Koch podczas zawodów Pucharu Kontynentalnego w 2004 r. Przed modernizacją, rekord skoczni należał przez wiele lat do Kazuyoshiego Funakiego i wynosił 141,5 m. W sezonie 2004/05 po raz pierwszy od ponad pięciu lat rozegrano na skoczni dużej w Harrachovie zawody Pucharu Świata. 11 grudnia 2004 w pucharowych zawodach zwyciężył Adam Małysz, przerywając serię zwycięstw Janne Ahonena. Dzień później Fin po raz kolejny stanął na najwyższym stopniu podium, a Polak zajął 11. miejsce.

Kolejny Puchar Świata gościł na skoczni 10 i 11 grudnia 2005. 9 i 10 grudnia 2006 miały się tu odbyć kolejne zawody, jednak z powodu braku śniegu i wysokich temperatur panujących w Karkonoszach przygotowanie skoczni stało się niemożliwe i zawody odwołano. Od tego czasu skocznia nie znajdowało uznania FIS-u przy układaniu kalendarza zawodów Pucharu Świata. 12 i 13 grudnia 2009 miały się odbyć kolejne zawody Pucharu Świata na tej skoczni, jednak podobnie jak w 2006 r. zawody odwołano z powodu wysokich temperatur i braku śniegu. Konkursy miały się odbyć już przy nowym sztucznym oświetleniu. Właśnie dzięki nowemu oświetleniu konkursy w Czechach będą odbywały się w lepszym czasie antenowym. Do dyspozycji zawodników będzie również nowa wioska narciarska. Kolejne zawody miały się odbyć 11 i 12 grudnia 2010. Oba konkursy odwołano jednak z powodu niekorzystnych warunków atmosferycznych – silnego wiatru i obfitych opadów śniegu.

Ostatnie zawody Pucharu świata odbyły się na Čertaku w dniach 9-11 grudnia 2011. W konkursach indywidualnych triumfowali Gregor Schlierenzauer oraz Richard Freitag, natomiast w zawodach drużynowych najlepsza okazała się reprezentacja Norwegii.

Parametry skoczni

• Punkt konstrukcyjny: 120 m
• Wielkość skoczni (HS): 142 m
• Długość najazdu: 115,5 m
• Nachylenie najazdu: brak danych
• Długość progu: brak danych
• Nachylenie progu: 10,5°
• Wysokość progu: 3,9 m
• Nachylenie zeskoku: 37,0°
• Rekord skoczni: 151,0 m – Martin Koch, Austria (17.12.2004)

Lista triumfatorów w konkursach Pucharu Świata

Data	Skocznia	Zawody	1. miejsce	2. miejsce	3. miejsce
10 stycznia 1981	K120	PŚ	Roger Ruud	Armin Kogler	Per Bergerud Hubert Neuper
8 stycznia 1983	K120	PŚ	Holger Freitag	Markku Pusenius	Klaus Ostwald
9 stycznia 1983	K120	PŚ	Pavel Ploc	Klaus Ostwald	Markku Pusenius
14 stycznia 1984	K120	PŚ	Jiří Parma	Jens Weißflog	Pavel Ploc
11 stycznia 1986	K120	PŚ	Matti Nykänen	Ernst Vettori	Jiří Parma
10 stycznia 1988	K120	PŚ	zawody odwołane
15 stycznia 1989	K120	PŚ	Jan Boklöv	Risto Laakkonen	Ladislav Dluhoš
12 stycznia 1990	K120	PŚ	Dieter Thoma	Ladislav Dluhoš	Jiří Parma
16 stycznia 1993	K120	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
17 stycznia 1993	K120	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
14 grudnia 1996	K120	PŚ	Kazuyoshi Funaki	Primož Peterka	Takanobu Okabe
15 grudnia 1996	K120	PŚ	Primož Peterka	Andreas Goldberger	Kristian Brenden
19 grudnia 1998	K120	PŚ	Janne Ahonen	Ronny Hornschuh	Kazuyoshi Funaki
20 grudnia 1998	K120	PŚ	Janne Ahonen	Noriaki Kasai	Andreas Widhölzl
7 lutego 1999	K120	PŚ	Janne Ahonen	Lasse Ottesen	Jakub Sucháček
11 grudnia 2004	HS142	PŚ	Adam Małysz	Janne Ahonen	Georg Späth
12 grudnia 2004	HS142	PŚ	Janne Ahonen	Roar Ljøkelsøy	Jakub Janda
10 grudnia 2005	HS142	PŚ	Andreas Küttel	Michael Uhrmann	Janne Ahonen
11 grudnia 2005	HS142	PŚ	Jakub Janda	Janne Ahonen	Andreas Küttel
9 grudnia 2006	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
10 grudnia 2006	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
12 grudnia 2009	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
13 grudnia 2009	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu braku śniegu
11 grudnia 2010	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru; przeniesione na 17 grudnia 2010 do Engelbergu
12 grudnia 2010	HS142	PŚ	zawody odwołane z powodu zbyt silnego wiatru; przeniesione na 23 stycznia 2011 do Zakopanego
9 grudnia 2011	HS142	PŚ	Gregor Schlierenzauer	Daiki Itō	Anders Bardal
10 grudnia 2011	HS142	PŚ-D	Norwegia Tom Hilde Bjørn Einar Romøren Vegard Sklett Anders Bardal	Austria Thomas Morgenstern David Zauner Andreas Kofler Gregor Schlierenzauer	Słowenia Jernej Damjan Jure Šinkovec Peter Prevc Robert Kranjec
11 grudnia 2011	HS142	PŚ	Richard Freitag	Thomas Morgenstern	Severin Freund

Przypisy

1. Drogowskaz, tysiące fanów i 3-godzinne kolejki. 19 lat od najazdu na Harrachov. Tam wybuchła "Małyszomania" [online], sport.tvp.pl, 14 stycznia 2020 [dostęp 2021-11-28].
2. Adam Bucholz, Anna Libera: Koniec skoków narciarskich w Harrachovie?. skijumping.pl, 2016-11-11. [dostęp 2019-01-07].
3. Kinga Stanaszek: Projekt „Na Mamuta”, czyli młodzież ratuje skocznię w Harrachovie. 2017-04-08. [dostęp 2019-01-07].
4. Skocznia w Harrachovie zostanie przebudowana. Według projektu architektów spod Bydgoszczy
5. Największa skocznia świata tuż przy polskiej granicy? To możliwe [online], sport.onet.pl [dostęp 2020-07-26].

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Čerťák

• Vítejte v Harrachově (archiwum). skiflying-harrachov.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-26)]. (cz.)
• Adidas Arena – Čerťák, Harrachov >> skisprungschanzen.com