30 - De zesde Elfstedentocht wordt verreden. Er komen vijf schaatsers tegelijk over de finish die allen als winnaar worden aangeschreven, Sjoerdtsje Faber komt als eerste vrouw over de finish.
In het besneeuwde Nederland heerst een nieuwe rage: skijöring. Iemand laat zich op ski's trekken door een auto. Op een krantenfoto beoefent prins Bernhard de nieuwe sport.
februari
3 - De voormalige Sovjet-Russische volkscommissaris en hoofd van de NKVDNikolaj Jezjov wordt in een geheim "proces" ter dood veroordeeld en de volgende dag volgens zijn eigen methoden geëxecuteerd.
5 - De Nederlandse regering ontslaat de opperbevelhebber generaal Izaäk Reijnders. Deze legt op 6 februari zijn functie neer en wordt opgevolgd door generaal Henri Winkelman.
22 - Gyatso wordt ingehuldigd als de dalai lama, spirituele leider van Tibet.
29 - Gone with the Wind, een van de grootste bioscoopsuccessen aller tijden, wint acht Oscars. Daarbij is ook die voor beste vrouwelijke bijrol: Hattie McDaniel is de eerste zwarte acteur die een Oscar wint.
maart
3 - Pete Seeger ontmoet Woody Guthrie op een avond georganiseerd ter ondersteuning van de arme boerenknechten in Californië, naar aanleiding van het boek 'Grapes of Wrath' van John Steinbeck, dat net is uitgekomen en inmiddels is verfilmd. Volgens Alan Lomax, die ook aanwezig is, ontstaat op die avond de moderne folkmuziek.
5 - Stalin ondertekent het bevel voor de massamoord op het kader van de Poolse samenleving.
15 - De CPN besluit om zich tot ondergrondse verzetsorganisatie om te vormen. Bernardus IJzerdraat verspreidt in Rotterdam een oproep om verzet tegen de Duitse bezetting te plegen, dit is het begin van de verzetsgroep De Geuzen.
15 - De linkse schrijver Menno ter Braak pleegt suïcide door een combinatie van een slaapmiddel en een injectie, toegediend door zijn broer, omdat hij weinig goeds van de Duitsers te verwachten heeft.
15 - In de Verenigde Staten begint de verkoop van nylonkousen. Per klant mag slechts één paar worden aangeschaft, maar toch is aan het einde van de dag de hele voorraad uitverkocht.
16 - De Duitse bezetters voeren de Midden-Europese Tijd en de zomertijd in Nederland in, in plaats van de tot dan toe gebruikelijke Amsterdamse Tijd. De klok wordt één uur en veertig minuten vooruitgezet.
23 - Duitse troepen bereiken Boulogne en Het Kanaal.
23-28 - De Leieslag, de enige echte slag tussen het Belgische en Duitse Leger vindt plaats.
25 - op het Kasteel van Wijnendale vindt een bespreking plaats van Koning Leopold III met premier Hubert Pierlot en drie andere ministers. De vorst weigert met de regering het land te verlaten en deelt de ministers mee dat hij bij zijn troepen blijft.
27 - Bloedbad van Vinkt, waarbij 111 dorpelingen door de Duitsers worden terechtgesteld of omkomen door artillerievuur.
30 - Het binnenvaartschip Rhenus 127, dat met ongeveer 1200 Belgische krijgsgevangenen op weg is naar Duitsland, loopt op het Hollandsch Diep bij Willemstad op een mijn en zinkt. Ongeveer 200 mannen verdrinken.
31 - In Limoges spreekt de Belgische eerste minister Hubert Pierlot het parlement toe. Hij ontneemt koning Leopold alle bevoegdheden.
15 - Sovjettroepen trekken Litouwen binnen. Er komt een pro-Russische regering aan de macht, die Moskou "verzoekt om te mogen worden opgenomen in de Sovjet-Unie", waarna het land als Litouwse Socialistische Sovjetrepubliek verder gaat.
16 - De Franse premier Reynaud delft het onderspit in zijn kabinet en treedt af. Vice-premier Pétain volgt hem op, en stafchef Weygand wordt minister van defensie. Met deze verschuiving koerst Frankrijk af op een wapenstilstand met Duitsland.
22 - Frankrijk ondertekent een wapenstilstand met Duitsland. De bezetters openen in Compiègne bij Parijs het Kamp Royallieu voor politieke gevangenen en joden.
25 - De Nederlandse onderzeeboot O 13 wordt officieel als vermist beschouwd nadat het schip niet terugkwam van een patrouille op de Noordzee.
26 - De Sovjet-Unie valt Roemenië binnen. Roemenië wordt gedwongen zowel de noordelijke Boekovina als Bessarabië en het Hertsagebied af te staan.
27 - Het communistische Volksdagblad wordt als eerste Nederlandse krant door de Duitsers verboden, nadat het zich de vorige dag niet aan de censuurvoorschriften had gehouden.
29 - Een aantal Nederlanders protesteert zwijgend tegen de "nieuwe orde" door op de verjaardag van prins Bernhard een witte anjer te dragen.
Engelse troepen vallen Italiaanse strijdkrachten in Noord-Afrika aan.
juli
3 - Aanval van de Royal Navy in de havens van het Algerijnse Mers-el-Kébir op de daar gelegen Franse marineschepen om te voorkomen dat deze in Duitse handen zullen vallen. Zo'n 1300 Fransen vinden de dood; in Britse havens nemen Britten 40 Franse marineschepen en 160 andere Franse schepen over.
8 - In Amerika wordt de ]Boeing 307 Stratoliner in dienst genomen, het eerste niet-experimentele vliegtuig met een drukcabine.
10 - Begin van de Slag om Engeland, (Battle of Britain): Duitse bombardementen op Engeland, strijd tussen Engeland en Duitsland om controle van het luchtruim.
20 - De NSB'er Meinoud Rost van Tonningen neemt als 'Kommissar für die marxistischen Parteien' het gebouw van De Arbeiderspers in bezit. Directeur Ybele Geert van der Veen pleegt zelfmoord.
25 - Frans Goedhart begint met de 'Nieuwsbrief van Pieter 't Hoen', later voortgezet als de illegale krant Het Parool.
27 - Het officiële debuut van Bugs Bunny in het tekenfilmpje A Wild Hare.
1 - Jan Broeksz treedt af als bestuurder van de VARA omdat hij niet wenst mee te werken aan de plannen van 'Kommissar für die marxistischen Parteien' Meinoud Rost van Tonningen.
3 - In Londen verschijnt het eerste nummer van Vrij Nederland.
3 - De Japanse plaats Tamano op Honshu krijgt het statuut van stad.
5 - 's Nachts wordt in de Nederlandse plaats Zandvoort de synagoge aan de Mezgerstraat door onbekenden opgeblazen.[1]
9 - Walther Funk ontzegt in zijn functie van minister van Economische Zaken en president van de Reichsbank Joden de toegang tot hun banktegoeden en bij institutionele beleggers ondergebracht vermogen.
13 - Begin van de 'Operatie Adelaar' door de Duitse Luftwaffe in het Britse luchtruim.
? - De eerste ondergrondse publicatie verschijnt, namelijk het pamflet Vrede door revolutie van de communisten.
20 - Moordaanslag met een ijsbijl op de Sovjet-Russische politicus en revolutionair Leon Trotski in Mexico-Stad; hij overlijdt een dag later.
26 - In Waalwijk wordt voetbalclub RKC (Rooms Katholieke Combinatie) opgericht.
4 - In Berlijn houdt Adolf Hitler een toespraak waarin hij verklaart dat nazi-Duitsland alle nachtelijke bombardementen door Engeland met nog grotere bombardementen zal vergelden.
17 - Britse vliegtuigen van het vliegdekschip HMS Illustrious vallen, ondersteund door het slagschip HMS Valiant, de havenstad Benghazi aan. In de haven worden vier Italiaanse schepen tot zinken gebracht.
28 - Totstandkoming van een gezelschap van intellectuelen met als doel culturele samenwerking met de Duitsers, de Nederlandse Kultuurkring, te Den Haag.[2]
oktober
7 - Meer dan honderd prominente Nederlanders worden opgepakt en naar Buchenwald overgebracht als represaille voor de internering van Duitsers in Nederlands-Indië.
28 - De Griekse regering wijst een Italiaans ultimatum van de hand; begin van de Grieks-Italiaanse Oorlog.
? - Het eerste nummer van het Haagse communistische verzetsblad De Vonk verschijnt.
oktober - de Japanse politieke partijen ontbinden zich op verzoek van de regering, en gaan daarna op in de Taisei yokusankai, Associatie voor de steun aan de Keizerlijke Regering).
november
1 - Het Japans slagschip Musashi wordt op de scheepswerf van Nagasaki in alle stilte te water gelaten. De Musashi is het grootste slagschip ooit gebouwd. Het is 263 meter lang, 71.659 ton zwaar en heeft de grootste kanonnen ooit op een schip gemonteerd (de negen kanonnen hebben een diameter van 46cm met een bereik van 41.000 meter en wegen 2.200 ton per stuk).
4 - Spanje annexeert de internationale zone van Tanger, die het op 14 juni 1940 bezet heeft.
23 - Het eerste nummer van het landelijke communistische blad De Waarheid verschijnt.
25 - De SD arresteert de Schiedammer Bernardus IJzerdraat, leider van de verzetsgroep De Geuzen. Bij hem thuis wordt een naamlijst gevonden van de hele groep.
25 - De Hagana laat in de haven van Haifa een bom ontploffen aan boord van het SS Patria,nadat de Britten honderden illegale Joodse immigranten aan boord hebben gebracht om naar Mauritius te worden getransporteerd. Het schip explodeert en zinkt, waarbij 267 ingescheepten verdrinken.
26 - In een rede voor een stampvolle aula houdt de Leidse hoogleraar Cleveringa een vlammende protesttoespraak tegen het ontslag van de Joodse hoogleraren.
7 - Duitsland begint de Blitz op Londen. Gedurende de aanhoudende bombardementen schuilen 177.000 mensen wekenlang in de ondergrondse stations van de underground. 30.000 mensen worden gedood, 100.000 huizen en een derde deel van Londen worden vernield, vooral in de wijk East End.
23 - Winston Churchill richt zich in een radio-rede rechtstreeks tot het Italiaanse volk en houdt hen voor dat Mussolini hen in een oorlog met het Verenigd Koninkrijk dreigt te storten, terwijl er traditioneel hechte vriendschapsbanden tussen beide landen bestaan.
Zie Film in 1940 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Lou Bandy: Wie heeft er suiker in de erwtensoep gedaan?
8 januari: Enige vorstvrije dag in januari in Ukkel.
20 januari: Laagste minimumtemperatuur ooit in België: −30,1°C in Rochefort. Elders in het land zakt het minimum tot −22,2°C in Vilvoorde en tot −25,5°C in Haacht.
23 januari: Laagste minimumtemperatuur van de eeuw in Ukkel −18,7°C.
24 januari: Nachtelijke minimumtemperatuur aan de grond in Ukkel −24,5°C.
28 januari: 19cm sneeuw in Ukkel, 31cm in Grobbendonk en tot 60cm in Drossart (Baelen) en Robertville (Waimes).
januari: Januari telt dertig vorstdagen in Ukkel. Dit is een record, ex aequo met 1945 en 1963.
januari: Januari met laagste gemiddelde minimumtemperatuur: −8,4°C (normaal −0,3°C).
14 februari: Minimumtemperatuur −21,0°C in Leopoldsburg en op de Baraque Michel (Jalhay).