Nobelprijs voor de Vrede

De Nobelprijs voor de Vrede is een prijs die wordt toegekend aan mensen die zich verdienstelijk hebben gemaakt bij de bevordering van de vrede.

Nobel Vredescentrum

De Nobelprijs voor de Vrede wordt uitgereikt in het raadhuis van Oslo en is de enige Nobelprijs die wordt toegekend door een Noors instituut. De andere Nobelprijzen worden toegekend door verschillende Zweedse universitaire commissies en uitgereikt in Stockholm, Zweden. Het Noors Nobelcomité is aangesteld om deze Nobelprijs toe te kennen. De leden van het comité, thans vijf, worden gekozen door het parlement van Noorwegen. De prijs wordt uitgereikt door de voorzitter; sinds 2017 is dat Berit Reiss-Andersen.^[1] Aan de prijs is een geldbedrag verbonden dat uit de nalatenschap van Alfred Nobel beschikbaar is gesteld.

Kritiek

In het verleden is er kritiek geweest op de keuze van de winnaars. Henry Kissinger - Nobelprijswinnaar in 1973 - was verantwoordelijk voor de bombardementen op Cambodja in 1969 en 1970 waarbij circa 800.000 burgers zijn gedood. In 1994 werd de prijs toegekend aan Shimon Peres, Yitzhak Rabin en Yasser Arafat, die later door onder meer Israël van terrorisme werd beschuldigd. In 2009 was er kritiek op de toekenning van de prijs aan de Amerikaanse president Barack Obama, die na zijn eerste negen maanden in het Witte Huis weliswaar veel goede intenties had uitgesproken maar nog weinig had bereikt. Er wordt dan ook wel gezegd dat deze Nobelprijs meer een politieke keuze is en dat het vooral iets zegt over degene die kiest en over de tijdgeest.^{[bron?][2][3]}

Nobelprijswinnaars

Het Rode Kruis heeft vier keer de Nobelprijs voor de Vrede gewonnen (waarvan het ICRC drie keer en de stichter Henri Dunant één keer).

Jaar	Naam	Toelichting
1901	Frédéric Passy (1822-1912)	"Als een van de oprichters van de Interparlementaire Unie en tevens voor het medeorganiseren van het eerste Universele Vredescongres."[4]
	Henri Dunant (1828-1910)	"Voor zijn rol in het stichten van het Internationale Rode Kruis."[4]
1902	Élie Ducommun (1833-1906)	"Eresecretaris van het Internationaal Bureau voor de Vrede"[5]
	Albert Gobat (1843-1914)	"Secretaris-generaal, Interparlementaire Unie; eresecretaris, Internationaal Bureau voor de Vrede"[5]
1903	William Randal Cremer (1828-1908)	"Lid van het Britse Parlement; secretaris van de Internationale Arbitrage"[6]
1904	Institut de Droit International	"Voor zijn pogingen, als onofficieel orgaan, tot het ontwikkelen van de standaardprincipes van de wetenschap van het internationaal recht."[7]
1905	Bertha von Suttner (1843-1914)	"Erevoorzitter van het Internationaal Bureau voor de Vrede; auteur van Die Waffen nieder!"[8]
1906	Theodore Roosevelt (1858-1919)	"Voor zijn succesvolle tussenkomst in de Russisch-Japanse oorlog en zijn interesse in justitie, door de eerste zaak voor te brengen voor het Haagse Permanent Hof van Arbitrage"[9]
1907	Ernesto Teodoro Moneta (1833-1918)	"Voorzitter van de Lombardische Vredesunie"[10], was "een prominent vredesactivist in Italië."[11]
	Louis Renault (1843-1918)	"Professor Internationaal Recht,"[10] was "de permanente afgevaardigde van Frankrijk bij het Permanent Hof van Arbitrage."[11]
1908	Klas Pontus Arnoldson (1844-1916)	"Stichter van de Zweedse vereniging voor vrede en arbitrage"[12]
	Fredrik Bajer (1837-1922)	"voor zijn werk in de Interparlementaire Unie en als eerste voorzitter van het Internationaal Bureau voor de Vrede"[12]
1909	Auguste Beernaert (1829-1912)	"Voormalig eerste minister; lid van het Belgisch Parlement Lid van het Permanent Hof van Arbitrage"[13]
	Paul Henri Balluet d'Estournelles de Constant (1852-1924)	"Lid van het Frans Parlement (Sénateur); stichter en president van het French parliamentary group for voluntary arbitration; stichter van het Committee for the Defense of National Interests and International Conciliation"[13]
1910	Internationaal Bureau voor de Vrede	"Gesticht in 1891"[14]
1911	Tobias Asser (1838-1913)	"Initiator van de Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht; minister; jurist"[15]
	Alfred Hermann Fried (1864-1921)	"Journalist; oprichter van Die Friedenswarte"[15]
1912	Elihu Root (1845-1937)	"Voormalig minister van Buitenlandse Zaken; initiator van diverse arbitrageverdragen"[16]
1913	Henri La Fontaine (1854-1943)	"Lid van het Belgisch Parlement (senator); president, Internationaal Bureau voor de Vrede"[17]
1914	Niet uitgereikt
1915	Niet uitgereikt
1916	Niet uitgereikt
1917	Internationaal Comité van het Rode Kruis	[18]
1918	Niet uitgereikt
1919	Woodrow Wilson (1856-1924)	"President van de Verenigde Staten van Amerika; oprichter van de Volkenbond"[19]
1920	Léon Bourgeois (1851-1925)	"Voormalig minister van Buitenlandse Zaken, lid van het Frans Parlement (Senaat); president, raad van de Volkenbond"[20]
1921	Hjalmar Branting (1860-1925)	"Minister President van Zweden; Zweeds afgevaardigde van de Raad van de Volkenbond"[21]
	Christian Lange (1869-1938)	"Secretaris-generaal van de Interparlementaire Unie"[21]
1922	Fridtjof Nansen (1861-1930)	"Wetenschapper; ontdekker, Noors afgevaardigde Volkenbond; initiator van "Nansenpaspoort""[22]
1923	Niet uitgereikt
1924	Niet uitgereikt
1925	Austen Chamberlain (1863-1937)	"Minister van Buitenlandse Zaken; mede-initiator van het Verdrag van Locarno"[23]
	Charles Dawes (1865-1951)	"Vicepresident van de Verenigde Staten; voorzitter van de Commissie voor Geallieerde Herstelbetalingen (initiator van het "Dawesplan")"[23]
1926	Aristide Briand (1862-1932)	"Minister van Buitenlandse Zaken; mede-initiator van het Verdrag van Locarno en Briand-Kelloggpact"[24]
	Gustav Stresemann (1878-1929)	"Voormalig rijkskanselier van Duitsland; minister van Buitenlandse Zaken; mede-initiator van het Verdrag van Locarno"[24]
1927	Ferdinand Buisson (1841-1932)	"Voormalig professor, Universiteit van Sorbonne, Parijs; oprichter en president van de Liga voor Mensenrechten in Frankrijk"[25]
	Ludwig Quidde (1858-1941)	"Professor, Universiteit van Berlijn; lid van het Duits Parlement; deelnemer aan diverse vredesconferenties"[25]
1928	Niet uitgereikt
1929	Frank Billings Kellogg (1856-1937)	"Voormalig minister van Buitenlandse Zaken; mede-initiator van het Briand-Kelloggpact"[26]
1930	Nathan Söderblom (1866-1931)	"Aartsbisschop; leider van de oecumenische beweging"[27]
1931	Jane Addams (1860-1935)	"Sociologe; internationaal president Women's International League for Peace and Freedom"[28]
	Nicholas Murray Butler (1862-1947)	"President Columbia-universiteit; promotor van het Briand-Kelloggpact"[28]
1932	Niet uitgereikt
1933	Norman Angell (1872-1967)	"Schrijver; lid van het Uitvoerend Comité van de Volkenbond en van National Peace Council"[29]
1934	Arthur Henderson (1863-1935)	"Voormalig minister van Buitenlandse Zaken; president van Conferentie voor Ontwapening in 1932"[30]
1935	Carl von Ossietzky (1889-1938)	"Journalist (die Weltbühne); pacifist"[31]
1936	Carlos Saavedra Lamas (1878-1959)	"Minister van Buitenlandse Zaken; president van de Volkenbond; bemiddelaar in een conflict tussen Paraguay en Bolivia"[32]
1937	Robert Cecil (1864-1958)	"Schrijver, voormalig Lord Privy Seal; oprichter en president van de Internationale Vredescampagne"[33]
1938	Office international Nansen pour les réfugiés	"Een internationale hulporganisatie, gestart door Fridtjof Nansen in 1921"[34]
1939	Niet uitgereikt
1940	Niet uitgereikt
1941	Niet uitgereikt
1942	Niet uitgereikt
1943	Niet uitgereikt
1944	Internationaal Comité van het Rode Kruis	[35]
1945	Cordell Hull (1871-1955)	"Voormalig minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten; prominent deelnemer in de stichting van de Verenigde Naties"[36]
1946	Emily Greene Balch (1867-1961)	"Voormalig professor in Geschiedenis en Sociologie; ere internationaal president van de Women's International League for Peace and Freedom"[37]
	John R. Mott (1865-1955)	"Voorzitter van het International Missionary Council; president, World Alliance of Young Men's Christian Associations"[37]
1947	Friends Service Council	[38]
	American Friends Service Committee
1948	Niet uitgereikt
1949	John Boyd Orr (1880-1971)	"Arts; politicus; prominent organisator en directeur Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN; president, National Peace Council en Wereld Unie van Vredesorganisaties"[39]
1950	Ralph Bunche (1903-1971)	"Professor, Harvard-universiteit, MA; directeur, Trustschapsraad, VN; 'Acting Mediator' in Palestina, 1948"[40]
1951	Léon Jouhaux (1879-1954)	"President van de Internationale Comité van de Europese Raad, vicepresident van de Internationaal Verbond van Vrije Vakverenigingen, vicepresident van de "World Federation of Trade Unions", lid van de Internationale Arbeidsorganisatie, afgevaardigde van de VN"[41]
1952	Albert Schweitzer (1875-1965)	"Missionaris arts; oprichter van Lambaréné (République de Gabon)"[42]
1953	George Marshall (1880-1959)	"President van het Amerikaanse Rode Kruis; voormalig minister van Defensie; afgevaardigde van de VN; initiator van het "Marshallplan""[43]
1954	Bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen	"Een internationaal hulporganisatie opgericht door de VN in 1951"[44]
1955	Niet uitgereikt
1956	Niet uitgereikt
1957	Lester Bowles Pearson (1897-1972)	"Voor zijn rol in de pogingen tot het beëindigen van het Suez-conflict en het oplossen van het Midden-Oostenvraagstuk door de Verenigde Naties"[45]
1958	Dominique Pire (1910-1969)	"Pater van de Dominicaanse Orde; leider van de vluchtelingenorganisatie "L'Europe du Coeur au Service du Monde""[46]
1959	Philip Noel-Baker (1889-1982)	"Parlementslid; zijn hele leven bedreven voorvechter van internationale vrede en samenwerking"[47]
1960	Albert Luthuli (1898-1967)	"President van het Afrikaans Nationaal Congres,"[48] "was in the very forefront of the struggle against apartheid in South Africa."[49]
1961	Dag Hammarskjöld (1905-1961)	"Secretaris-generaal van de VN,"[50] awarded "for strengthening the organization."[49]
1962	Linus Pauling (1901-1994)	"Voor zijn campagne tegen kernwapentesten"[51]
1963	Internationaal Comité van het Rode Kruis	[52]
	Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen
1964	Martin Luther King (1929-1968)	"Voorvechter van burgerrechten"[53]
1965	UNICEF	"Een internationale hulporganisatie."[54]
1966	Niet uitgereikt
1967	Niet uitgereikt
1968	René Cassin (1887-1976)	"President van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens"[55]
1969	Internationale Arbeidsorganisatie	[56]
1970	Norman Borlaug (1914-2009)	"Voor zijn bijdragen aan de "Groene revolutie" welke een grote impact op de voedselproductie in Azië en Latijns-Amerika had"[57]
1971	Willy Brandt (1913-1992)	"Bondskanselier; voor West-Duitslands Ostpolitik"[58]
1972	Niet uitgereikt
1973	Henry Kissinger (1923-2023)	"Voor de Parijse Akkoorden van 1973, om tot een staakt-het-vuren in de Vietnamoorlog te komen en tot terugtrekking van de Amerikaanse strijdkrachten"[49][59]
	Le Duc Tho (1911-1990)
1974	Seán MacBride (1904-1988)	"President van het Internationaal Bureau voor de Vrede; president van de Commissie van Namibië."[60] "Voor zijn sterke betrokkenheid bij de mensenrechten: het dirigeren van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens door de Europese Raad, het medeoprichten en het leiden van Amnesty International en het dienen als secretaris-generaal van de Internationale Commissie van Juristen"[49]
	Eisaku Sato (1901-1975)	"Minister-president van Japan,"[60] "voor zijn afzwering van de nucleaire optie voor Japan en voor zijn inspanningen voor verdere afzwering in de regio"[49]
1975	Andrej Sacharov (1921-1989)	"[Voor zijn] strijd voor mensenrechten, ontwapening en samenwerking tussen alle naties"[61][62]
1976	Betty Williams (1943-2020)	"Stichter[s] van de Noord-Ierse vredesbeweging (later hernoemd naar "Community of Peace People")"[63]
	Mairead Corrigan (1944)
1977	Amnesty International	"[Voor] het beschermen van de mensenrechten van gewetensgevangenen"[49][64]
1978	Anwar Sadat (1918-1981)	"Voor hun bijdrage aan de twee vredesakkoorden in het Midden-Oosten, en aan de vrede tussen Egypte en Israël, welke ondertekend werden in Camp David op 17 september 1978"[65]
	Menachem Begin (1913-1992)
1979	Moeder Teresa (1910-1997)	"Leidster van de Missionarissen van Naastenliefde"[66]
1980	Adolfo Pérez Esquivel (1931)	"Mensenrechtenleider;"[67] "founded non-violent human rights organizations to fight the military junta that was ruling his country (Argentina)."[49]
1981	Bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen	"Een internationale hulporganisatie, opgericht door de VN in 1951"[68]
1982	Alva Myrdal (1902-1986)	"[Voor] hun voortreffelijk werk in de ontwapeningsonderhandelingen van de Verenigde Naties, waar zij beiden een cruciale rol en internationale erkenning hebben verworven"[69][70]
	Alfonso García Robles (1911-1991)
1983	Lech Wałęsa (1943)	"Oprichter van Solidarność; voorvechter van mensenrechten"[71]
1984	Desmond Tutu (1931-2021)	"Bisschop van Johannesburg; voormalig secretaris-generaal, Zuid-Afrikaanse Kerkenraad"[72]
1985	International Physicians for the Prevention of Nuclear War	"Voor de gezaghebbende informatie en voor het creëren van een bewustzijn voor de katastrofale gevolgen van een atoomoorlog. De commissie is van mening dat dit op zijn beurt bijdraagt tot een verhoging van de druk van publieke oppositie tegen de proliferatie van atoomwapens en een herdefiniëring van prioriteiten, met meer aandacht voor gezondheids- en andere humanitaire kwesties".[73]
1986	Elie Wiesel (1928-2016)	"Voorzitter van de "The President's Commission on the Holocaust" (De Presidentiële Commissie met betrekking tot de Holocaust)".[74]
1987	Óscar Arias (1940)	"Voor zijn werk voor vrede in Centraal-Amerika, inspanningen die tot een vredesovereenkomst in Guatemala op 7 augustus 1987 leidden"[75]
1988	VN-vredesmacht	"(Voor) hun belangrijke inspanningen (die) bijgedragen hebben aan de realisatie van een van de fundamentele beginselen van de Verenigde Naties "[76][77]
1989	Tenzin Gyatso, 14e dalai lama (1935)	"Voor zijn strijd voor de bevrijding van Tibet en zijn inspanningen voor een vreedzame oplossing in plaats van het gebruik van geweld." De voorzitter van de Nobelprijscommissie zei dat de prijs voor een deel een eerbetuiging was ter herinnering aan Mahatma Gandhi.[78]
1990	Michail Gorbatsjov (1931-2022)	"Voor zijn leidende rol in het vredesproces, dat vandaag de dag belangrijke onderdelen van de internationale gemeenschap kenmerkt"[79]
1991	Aung San Suu Kyi (1945)	"Voor haar geweldloze strijd voor democratie en mensenrechten"[80] in Myanmar.
1992	Rigoberta Menchú (1959)	"Ter erkenning van haar werk voor sociale gerechtigheid en etnisch-culturele verzoening gebaseerd op respect voor de rechten van de inheemse bevolking"[81] Guatemala.
1993	Nelson Mandela (1918-2013)	"Voor hun inspanningen voor het vreedzaam einde van het apartheidsregime en het leggen van de funderingen voor een nieuw democratisch Zuid-Afrika"[82]
	Frederik Willem de Klerk (1936-2021)
1994	Yasser Arafat (1929-2004)	"Voor hun inspanningen om vrede te bereiken in het Midden-Oosten"[83]
	Shimon Peres (1923-2016)
	Yitzhak Rabin (1922-1995)
1995	Józef Rotblat (1908-2005)	"Voor hun inspanningen om de invloed van atoomwapens in de internationale politiek te verminderen en deze op de lange termijn uit te bannen"[84]
	Pugwash Conferences on Science and World Affairs
1996	Carlos Filipe Ximenes Belo (1948)	"Voor hun werk voor een rechtvaardige en vreedzame oplossing voor het conflict in Oost-Timor"[85]
	José Ramos-Horta (1949)
1997	International Campaign to Ban Landmines	"Voor hun pogingen om anti-persoonsmijnen te verbieden en op te sporen"[86]
	Jody Williams (1950)
1998	John Hume (1937-2020)	"Voor hun pogingen een vreedzame oplossing te vinden voor het conflict in Noord-Ierland"[87]
	David Trimble (1944-2022)
1999	Artsen zonder Grenzen	"Ter erkenning van het humanitaire pionierswerk van de organisatie"[88]
2000	Kim Dae-jung (1925-2009)	"Voor zijn werk voor democratie en mensenrechten in Zuid-Korea en Oost-Azië in het algemeen, en voor de vrede en verzoening met Noord-Korea in het bijzonder"[89]
2001	Verenigde Naties	"Voor hun werk voor een beter georganiseerde en vreedzame wereld"[90]
	Kofi Annan (1938-2018)
2002	Jimmy Carter (1924)	"Voor decennialang onvermoeid pogingen doen om een vreedzame oplossing te vinden voor internationale conflicten, om de democratie en mensenrechten te verspreiden en het promoten van economische en sociale vooruitgang"[91]
2003	Shirin Ebadi (1947)	"Voor haar werk voor democratie en mensenrechten. Haar focus lag vooral op problemen rondom de rechten van vrouwen en kinderen."[92] Iran.
2004	Wangari Maathai (1940-2011)	"Voor haar bijdrage voor duurzame ontwikkelingen, democratie en vrede"[93]
2005	Internationaal Atoomenergie Agentschap	"Voor hun pogingen te voorkomen dat nucleaire energie wordt gebruikt voor militaire doeleinden en er voor te zorgen dat de nucleaire energie die gebruikt wordt voor vreedzame doeleinden op de meest veilige manier wordt gebruikt."[94]
	Mohammed el-Baradei (1942)
2006	Muhammad Yunus (1940)	"Voor hun pogingen economische en sociale ontwikkelingen te stimuleren vanaf de laagste rangen."[95]
	Grameen Bank
2007	Al Gore (1948)	"Voor hun pogingen voor het verspreiden en uitbreiden van de kennis over klimaatveranderingen, die veroorzaakt worden door de mens, en het leggen van de funderingen van de maatregelen die nodig zijn om deze veranderingen te voorkomen."[96]
	Intergovernmental Panel on Climate Change
2008	Martti Ahtisaari (1937)	"Voor zijn belangrijke pogingen, op verschillende continenten en gedurende meer dan drie decennia, om internationale conflicten te voorkomen."[97]
2009	Barack Obama (1961)	"Voor zijn buitengewone pogingen om de internationale diplomatie en de samenwerking tussen mensen te versterken."[98] "Obama's diplomatie is gebaseerd op het principe dat wie de wereld leidt, dat moet doen op basis van de normen en waarden die door het merendeel van de wereldbevolking gedeeld worden" aldus de commissie.
2010	Liu Xiaobo (1955-2017)	"Voor zijn lange en niet-gewelddadige strijd voor fundamentele mensenrechten in China"
2011	Ellen Johnson Sirleaf (1938)	"Voor hun geweldloze inzet ten behoeve van de rechten en veiligheid van vrouwen om volwaardig mee te doen in het bereiken van vrede"[99]
	Leymah Gbowee (1972)
	Tawakkul Karman (1979)
2012	Europese Unie	"De Unie en haar voorlopers hebben meer dan zes decennia bijgedragen aan de bevordering van vrede en verzoening, democratie en mensenrechten in Europa."[100]
2013	OPCW	"Voor haar uitvoerige inspanningen om chemische wapens te elimineren."[101]
2014	Kailash Satyarthi (1954)	"Voor hun strijd tegen de onderdrukking van jongeren en voor het recht van alle kinderen op onderwijs"[102]
	Malala Yousafzai (1997)
2015	Kwartet voor Nationale Dialoog in Tunesië	"Voor zijn beslissende bijdrage aan het bouwen van een pluralistische democratie in de nasleep van de Jasmijnrevolutie in 2011"[103]
2016	Juan Manuel Santos (1951)	"Voor zijn resolute inspanningen om een einde te maken aan de burgeroorlog die meer dan vijftig jaar in Colombia woedde"[104]
2017	Internationale Campagne tot Afschaffing van Kernwapens (ICAN)	"Voor hun werk om de aandacht te vestigen op de rampzalige humanitaire gevolgen van het gebruik van kernwapens en voor hun baanbrekende inspanningen om een verdrag te bereiken dat dergelijke wapens verbiedt."[105]
2018	Denis Mukwege (1955)	"Voor hun inspanningen om het gebruik te beëindigen van seksueel geweld als wapen in oorlogen en gewapende conflicten"[106]
	Nadia Murad Basee (1993)
2019	Abiy Ahmed (1976)	"Voor zijn inspanningen om vrede en internationale samenwerking te bereiken, en in het bijzonder voor zijn beslissende initiatief om het grensconflict met buurland Eritrea op te lossen"[107]
2020	Wereldvoedselprogramma	"Voor hun inspanningen om honger te bestrijden, voor hun bijdrage tot het verbeteren van de vredescondities in conflictueuze gebieden en voor het handelen als drijvende kracht in de inspanningen om het gebruik van honger als een wapen in oorlog en conflict te voorkomen"
2021	Maria Ressa en Dmitri Moeratov	"Voor hun inspanningen om de vrijheid van meningsuiting te vrijwaren"
2022	Ales Bjaljazki, Memorial en Centrum voor Burgerlijke Vrijheden	"Voor het promoten van het recht om machthebbers te bekritiseren, en het beschermen van de fundamentele rechten van burgers."[108]
2023	Narges Mohammadi	"Voor haar strijd tegen de onderdrukking van vrouwen in Iran en haar strijd om de mensenrechten en vrijheid voor iedereen te bevorderen."
2024	Nihon Hidankyō	"Voor haar strijd voor een wereld zonder kernwapens"

Literatuur

• Luttikhuis, Paul (2013). Nobelprijs voor de Vrede gedijt vooral bij herrie. In: NRC Handelsblad, 11-10-2013, p. 4
• Stenersen, Øivind, Ivar Libæk & Asle Sveen (2003). The Nobel peace prize : one hundred years for peace : laureates 1901-2000 + Addendum: Laureates 2002-2003. Capellen, Oslo. 303 p. ISBN 82-02-18935-7.
• Abrams, Irwin (red.) (2001). De helden van de vrede / vert.: M.S. Snel. Karakter Uithoorn. 172 p. ISBN 90-6112-851-X. Oorspr. uitg.: The words of peace. Newmarket Press, New York, 1990. Bloemlezing van de toespraken van de winnaars.
• Abrams, Irwin (2001). The Nobel Peace Prize and the laureates : an illustrated biographical history, 1901-2001 / 2nd Centennial ed. Science History Publications, Nantucket (MA). XVII, 350 p. ISBN 0-88135-388-4.
• Stenersen, Øivind, Ivar Libæk & Asle Sveen (2001). The Nobel Peace Prize, 1901-1939: the decision-making process. In: Peace and change : a journal of peace research, jrg.26(2001)nr.4, p. 443-487. ISSN 0149-0508.

Zie ook

• Genomineerden
• Alfred Nobel
• Nobelprijs
• Vredesbeweging

Bronnen, noten en/of referenties

1. Libell, Henrik Pryser, "Lawyer and Crime Novelist to Lead Nobel Peace Prize Committee", The New York Times, 2 May 2017. Gearchiveerd op 12 november 2020. Geraadpleegd op 3 May 2017.
2. Oud-directeur Nobelprijs: spijt van Vredesprijs voor Obama. NOS (17 september 2015). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
3. (en) Murphy, Clare, The Nobel: Dynamite or damp squib?. BBC (8 oktober 2004). Geraadpleegd op 20 oktober 2022.
4. Overzicht van de Nobelprijs 1901 op nobelprize.org
5. Overzicht van de Nobelprijs 1902 op nobelprize.org
6. Overzicht van de Nobelprijs 1903 op nobelprize.org
7. Overzicht van de Nobelprijs 1904 op nobelprize.org
8. Overzicht van de Nobelprijs 1905 op nobelprize.org
9. Overzicht van de Nobelprijs 1906 op nobelprize.org
10. The Nobel Peace Prize 1907. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 6 november 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
11. Peace Prize is divided; Teodoro Moneta of Italy and Louis Renault of France Share It. The New York Times (11 december 1907). Gearchiveerd op 22 juli 2011. Geraadpleegd op 25 januari 2009.
12. The Nobel Peace Prize 1908. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
13. The Nobel Peace Prize 1909. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
14. The Nobel Peace Prize 1910. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
15. The Nobel Peace Prize 1911. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
16. The Nobel Peace Prize 1912. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
17. The Nobel Peace Prize 1913. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
18. The Nobel Peace Prize 1917. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
19. The Nobel Peace Prize 1919. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
20. The Nobel Peace Prize 1920. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
21. The Nobel Peace Prize 1921. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
22. The Nobel Peace Prize 1922. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
23. The Nobel Peace Prize 1925. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
24. The Nobel Peace Prize 1920. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
25. The Nobel Peace Prize 1927. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
26. The Nobel Peace Prize 1929. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 6 november 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
27. The Nobel Peace Prize 1930. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
28. The Nobel Peace Prize 1931. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
29. The Nobel Peace Prize 1933. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
30. The Nobel Peace Prize 1934. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
31. The Nobel Peace Prize 1935. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
32. The Nobel Peace Prize 1936. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
33. The Nobel Peace Prize 1937. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 16 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
34. The Nobel Peace Prize 1938. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
35. The Nobel Peace Prize 1944. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
36. The Nobel Peace Prize 1945. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
37. The Nobel Peace Prize 1946. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 18 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
38. The Nobel Peace Prize 1947. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
39. The Nobel Peace Prize 1949. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 4 november 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
40. The Nobel Peace Prize 1950. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
41. The Nobel Peace Prize 1951. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
42. The Nobel Peace Prize 1952. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 18 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
43. The Nobel Peace Prize 1953. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
44. The Nobel Peace Prize 1954. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
45. Geschiedenis van de Nobelprijs op nobelprize.org
46. The Nobel Peace Prize 1958. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
47. The Nobel Peace Prize 1959. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
48. The Nobel Peace Prize 1960. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
49. Lundestad, Geir, The Nobel Peace Prize, 1901–2000. Nobel Foundation (15 maart 2001). Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 28 november 2008.
50. The Nobel Peace Prize 1961. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 11 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
51. The Nobel Peace Prize 1962. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
52. The Nobel Peace Prize 1963. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
53. The Nobel Peace Prize 1964. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 11 november 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
54. The Nobel Peace Prize 1965. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 23 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
55. The Nobel Peace Prize 1968. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 22 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
56. The Nobel Peace Prize 1969. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
57. The Nobel Peace Prize 1970. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
58. The Nobel Peace Prize 1971. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
59. The Nobel Peace Prize 1973. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 17 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
60. The Nobel Peace Prize 1974. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
61. The Nobel Peace Prize 1975. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 22 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
62. The Nobel Peace Prize 1975–Presentation Speech. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 3 december 2008.
63. The Nobel Peace Prize 1976. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
64. The Nobel Peace Prize 1977. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 20 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
65. Speech op nobelprize.org
66. The Nobel Peace Prize 1979. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 21 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
67. The Nobel Peace Prize 1980. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 24 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
68. The Nobel Peace Prize 1981. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 19 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
69. The Nobel Peace Prize 1982. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 12 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
70. The Nobel Peace Prize 1982–Presentation Speech. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 8 december 2008. Geraadpleegd op 3 december 2008.
71. The Nobel Peace Prize 1983. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 17 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
72. The Nobel Peace Prize 1984. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 22 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
73. The Nobel Peace Prize 1985. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 11 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
74. The Nobel Peace Prize 1986. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 8 december 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
75. Overzicht van de Nobelprijs 1987 op nobelprize.org
76. The Nobel Peace Prize 1988. Nobel Foundation. Gearchiveerd op 21 oktober 2008. Geraadpleegd op 12 november 2008.
77. The Nobel Peace Prize 1988–Press release. Nobel Foundation (29 september 1988). Gearchiveerd op 10 december 2008. Geraadpleegd op 28 november 2008.
78. (en) Tibetaanse regering in ballingschap (10 december 1989) His Holiness the Dalai Lama's Nobel Prize acceptance speech - University Aula, Oslo
79. Overzicht van de Nobelprijs 1990 op nobelprize.org
80. Overzicht van de Nobelprijs 1991 op nobelprize.org
81. Overzicht van de Nobelprijs 1992 op nobelprize.org
82. Overzicht van de Nobelprijs 1993 op nobelprize.org
83. Overzicht van de Nobelprijs 1994 op nobelprize.org
84. Overzicht van de Nobelprijs 1995 op nobelprize.org
85. Overzicht van de Nobelprijs 1996 op nobelprize.org
86. Overzicht van de Nobelprijs 1997 op nobelprize.org
87. Overzicht van de Nobelprijs 1998 op nobelprize.org
88. Overzicht van de Nobelprijs 1999 op nobelprize.org
89. Overzicht van de Nobelprijs 2000 op nobelprize.org
90. Overzicht van de Nobelprijs 2001 op nobelprize.org
91. Overzicht van de Nobelprijs 2002 op nobelprize.org
92. Overzicht van de Nobelprijs 2003 op nobelprize.org
93. Overzicht van de Nobelprijs 2004 op nobelprize.org
94. Overzicht van de Nobelprijs 2005 op nobelprize.org
95. Overzicht van de Nobelprijs 2006 op nobelprize.org
96. Overzicht van de Nobelprijs 2007 op nobelprize.org
97. Overzicht van de Nobelprijs 2008 op nobelprize.org
98. Overzicht van de Nobelprijs 2009 op nobelprize.org
99. Overzicht van de Nobelprijs 2011 op nobelprize.org
100. Vredesprijs 2012 nobelprize.org, bezocht 9-10-2015
101. Vredesprijs 2013 nobelprize.org, bezocht 9-10-2015
102. Vredesprijs 2014 nobelprize.org, bezocht 9-10-2015
103. Vredesprijs 2015 nobelprize.org, bezocht 9-10-2015
104. Vredesprijs 2016 nobelprize.org, bezocht 7-10-2016
105. "Internationale Campagne Tegen Kernwapens" wint Nobelprijs voor de Vrede - vrt nws, 6 oktober 2017
106. Vredesprijs 2018
107. Vredesprijs 2019
108. https://www.nobelprize.org/prizes/peace/2022/press-release/

Nobelprijs

Alfred Nobel · Sveriges Riksbank

Karolinska-instituut · Zweedse Academie · Koninklijke Zweedse Academie voor Wetenschappen · Noors Nobelinstituut / Noors Nobelcomité

Economie · Fysiologie of Geneeskunde · Literatuur · Natuurkunde · Scheikunde · Vrede

Winnaars van de Nobelprijs voor de Vrede

1901: Dunant, Passy · 1902: Ducommun, Gobat · 1903: Cremer · 1904: Institut de Droit International · 1905: Von Suttner · 1906: Roosevelt · 1907: Moneta, Renault · 1908: Arnoldson, Bajer · 1909: Beernaert, Balluet d'Estournelles de Constant · 1910: IPB · 1911: Asser, Fried · 1912: Root · 1913: La Fontaine · 1917: ICRC · 1919: Wilson · 1920: Bourgeois · 1921: Branting, Lange · 1922: Nansen · 1925: Chamberlain, Dawes · 1926: Briand, Stresemann · 1927: Buisson, Quidde · 1929: Kellogg · 1930: Söderblom · 1931: Addams, Butler · 1933: Angell · 1934: Henderson · 1935: Von Ossietzky · 1936: Lamas · 1937: Cecil · 1938: Office international Nansen pour les réfugiés · 1944: ICRC · 1945: Hull · 1946: Balch, Mott · 1947: Friends Service Council, American Friends Service Committee · 1949: Orr · 1950: Bunche · 1951: Jouhaux · 1952: Schweitzer · 1953: Marshall · 1954: Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) · 1957: Pearson · 1958: Pire · 1959: Noel-Baker · 1960: Luthuli · 1961: Hammarskjöld · 1962: Pauling · 1963: ICRC, IFRC · 1964: King · 1965: UNICEF · 1968: Cassin · 1969: Internationale Arbeidsorganisatie · 1970: Borlaug · 1971: Brandt · 1973: Kissinger, Lê Đức Thọ · 1974: MacBride, Satō · 1975: Sacharov · 1976: Williams, Corrigan · 1977: Amnesty International · 1978: Sadat, Begin · 1979: Moeder Teresa · 1980: Esquivel · 1981: Hoog Commissariaat voor de Vluchtelingen (UNHCR) · 1982: Myrdal, Robles · 1983: Wałęsa · 1984: Tutu · 1985: IPPNW · 1986: Wiesel · 1987: Arias · 1988: VN-vredesmacht · 1989: Gyatso · 1990: Gorbatsjov · 1991: Suu Kyi · 1992: Menchú · 1993: Mandela, De Klerk · 1994: Arafat, Peres, Rabin · 1995: Rotblat, Pugwash Conferences on Science and World Affairs · 1996: Ximenes Belo, Ramos-Horta · 1997: ICBL, Williams · 1998: Hume, Trimble · 1999: AzG · 2000: Dae-jung · 2001: VN, Annan · 2002: Carter · 2003: Ebadi · 2004: Maathai · 2005: IAEA, El-Baradei · 2006: Grameen Bank, Yunus · 2007: Gore, IPCC · 2008: Ahtisaari · 2009: Obama · 2010: Liu · 2011: Johnson Sirleaf, Gbowee, Karman · 2012: Europese Unie · 2013: OPCW · 2014: Satyarthi, Yousafzai · 2015: Kwartet voor Nationale Dialoog in Tunesië · 2016: Santos · 2017: ICAN · 2018: Mukwege, Murad Basee · 2019: Ahmed · 2020: Wereldvoedselprogramma · 2021: Ressa, Moeratov · 2022: Bjaljazki, Memorial, Centrum voor Burgerlijke Vrijheden · 2023: Mohammadi