Tobias Asser

Tobias Michel Karel Asser (Amsterdam, 28 april 1838 – Den Haag, 29 juli 1913), ook bekend als T.M.C. Asser,^[a] was een Nederlandse jurist, en winnaar (met Alfred Fried) van de Nobelprijs voor de Vrede in 1911 vanwege zijn rol bij het tot stand komen van het Permanent Hof van Arbitrage op de eerste Haagse vredesconferentie in 1899.

Tobias Asser
Persoonlijke gegevens
Volledige naam	Tobias Michel Karel Asser
Geboortedatum	28 april 1838
Geboorteplaats	Amsterdam
Overlijdensdatum	29 juli 1913
Overlijdensplaats	Den Haag
Nationaliteit	Nederlands
Beroep	jurist,[1] rechter, politicus, advocaat, professor, diplomaat, academisch docent
Religie	Joods
Lid van	Institut de Droit International,[2] Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Académie royale des sciences, des lettres et des beaux-arts de Belgique, Roemeense Academie
Academische achtergrond
Alma mater	Universiteit Leiden Universiteit van Amsterdam
Proefschrift	Geschiedenis en beginselen van het Nederlandsche staatsregt omtrent het bestuur der buitenlandsche betrekkingen (1860)
Promotor(s)	Simon Vissering
Wetenschappelijk werk
Vakgebied(en)	Internationaal recht
Universiteit	Universiteit van Amsterdam
Soort hoogleraar	Gewoon hoogleraar
Bekend van	Grondlegger van het Permanente Hof van Arbitrage
Promovendi	A. Fentener van Vlissingen
Prijzen en erkenningen	Nobelprijs voor de Vrede (1911),[3][4] Honorary doctor of the Humboldt University of Berlin (1911), Honorary doctor of the University of Bologna, honorary doctorate from the University of Cambridge, eredoctor van de Universiteit Leiden (1913)[5]
Bekende werken	Schets van het Nederlandsche handelsregt (1873) Schets van het internationaal privaatrecht (1880)
Dbnl-profiel

Internationaal recht

Verdragen Geneefse Conventies GC I GC II GC III GC IV A.P. I A.P. II A.P. III Haagse Conventies Haags Adoptieverdrag Haags Kinderbeschermingsverdrag 1961 Haags Kinderontvoeringsverdrag Haags Kinderbeschermingsverdrag 1996 Haagse Regels Landoorlogreglement Verenigde Naties VN-Handvest Vluchtelingenverdrag Anti-discriminatieverdrag IVBPR IVESCR Anti-vrouwendiscriminatieverdrag VN-Zeerechtverdrag Kinderrechtenverdrag Gerechtshoven Internationaal Internationaal Gerechtshof Internationaal Strafhof Permanent Hof van Arbitrage Permanent Hof van Internationale Justitie Europa Europees Hof voor de Rechten van de Mens Hof van de Europese Vrijhandelsassociatie Europese Unie Hof van Justitie van de Europese Unie Gerecht Gerecht voor ambtenarenzaken van de Europese Unie Amerikaans Inter-Amerikaans Hof voor de Rechten van de Mens Tribunalen Tribunalen Cambodja Joegoslavië Libanon Oost-Timor Rwanda Sierra Leone Tweede Wereldoorlog Neurenberg, hoofdproces Neurenberg, IG Farben Neurenberg, overigen Tokio Organisaties Haagsche Academie voor Internationaal Recht Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht Institut de Droit International  Interparlementaire Unie The Hague Forum for Judicial Expertise T.M.C. Asser Instituut Verenigde Naties Volkenbond Geschiedenis Oudheid Ius gentium 16e eeuw Jean Bodin Francisco Suárez Fernando Vazquez de Menchaca Francisco de Vitoria 17e eeuw Hugo de Groot De iure belli ac pacis Mare liberum Samuel von Pufendorf 18e eeuw Emer de Vattel Le droit des gens Cornelis van Bijnkershoek Immanuel Kant Francis Lieber Lieber Code Georg Friedrich von Martens Abbé de Saint-Pierre Christian Wolff 19e eeuw Jeremy Bentham Tobias Asser William Randal Cremer Guillaume-Henri Dufour Henri Dunant Gustave Rolin-Jaequemyns Gustave Moynier 20e eeuw Frédéric Passy Paul d'Estournelles de Constant Elihu Root Woodrow Wilson Veertien Punten

Familie

Asser was een telg uit het joodse juristengeslacht Asser. Zijn vader mr. Carel Daniël Asser was raadsheer in de Hoge Raad der Nederlanden; zijn moeder, Rosette Henry Godefroi, was een zuster van Michel Henry Godefroi, de eerste joodse minister van Nederland. Zijn oom van vaderskant Eduard Isaac Asser was een bekend fotograaf. Zijn neef Carel Asser jr. zou later hoogleraar aan de Universiteit Leiden worden en naamgever van de Asser-serie. In 1864 trouwde hij met zijn volle nicht Johanna Ernestina Asser (zus van Carel jr.), uit welk huwelijk drie zoons en een dochter werden geboren. Eén van deze zoons, Carel Daniël jr. (roepnaam Daan), trad in zijn vaders voetsporen als advocaat en hoogleraar en trouwde met Wilhelmina Thorbecke, dochter van landsadvocaat Willem Thorbecke; een andere zoon, Hendrik Lodewijk (bijgenaamd Henri) werd rechter.

Carrière

Hij promoveerde in 1860 aan de Universiteit Leiden bij Simon Vissering op de dissertatie Geschiedenis en beginselen van het Nederlandsche staatsregt omtrent het bestuur der buitenlandsche betrekkingen. In 1862 werd Asser hoogleraar aan het Athenaeum Illustre in Amsterdam, dat in 1877 werd omgevormd tot (gemeentelijke) Universiteit van Amsterdam. Nadien was hij tot 1893 buitengewoon hoogleraar in het handelsrecht en het internationaal privaatrecht.

Asser was sinds 1870 lid (en sinds 1898 voorzitter) van de Staatscommissie voor internationaal privaatrecht. Hij was mede-initiator en voorzitter van de eerste Haagse Conferentie voor Internationaal Privaatrecht in 1892. Daarna was hij nog driemaal voorzitter van achtereenvolgende conferenties in 1894, 1900 en 1904 en van de Wisselconferenties van 1910 en 1912. In 1904 is hij benoemd tot minister van staat.

Onderscheidingen

Asser verwierf gedurende zijn carrière de volgende onderscheidingen en erkenningen:

• Nobelprijs voor de Vrede, 1911 (for his role as co-founder of the Institut de droit international, initiator of the Conferences on International Private Law (Conférences de Droit international privé) at the Hague, and pioneer in the field of international legal relations)
• Commandeur in de Orde van de Nederlandse Leeuw, K.B. van 3 januari 1898 no. 25 (reg.nr. 782);
• Commandeur in de Orde van Oranje-Nassau, K.B. van 12 januari 1895 no. 2 (reg.nr. 74);
• Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, K.B. van 19 februari 1876 no. 13 (reg. 5089).
• Honorary doctor of the Humboldt University of Berlin, 1911
• Honorary doctor of the University of Bologna
• Honorary doctorate from the University of Cambridge
• Eredoctor van de Universiteit Leiden, 1913^[6]

Nalatenschap

Tobias Asser is de naamgever van het T.M.C. Asser Instituut in Den Haag en van een Leids pleitdispuut. In 1991 verscheen er een postzegel met daarop zijn beeltenis. In Wageningen werden de straat Asserpark en het daar gelegen studentencomplex naar hem genoemd. In Nijkerk is de Asserhof te vinden. In Diemen is een Tobias Asserlaan.