Волфрам

Волфрам (W, лат. wolframium) — преоден метал од VIB група.^[4][5] Името го добил од германскиот збор Wolfram која означува безвреден метал.

Волфрам  (₇₄W)

Општи својства
Име и симбол	волфрам (W)
Изглед	сјаен сивкаво-бел
Волфрамот во периодниот систем
Mo ↑ W ↓ Sg тантал ← волфрам → рениум
Атомски број	74
Стандардна атомска тежина (±) (Ar)	183,84(1)[1]
Категорија	преоден метал
Група и блок	група 6, d-блок
Периода	VI периода
Електронска конфигурација	[Xe] 4f14 5d4 6s2[2]
по обвивка	2, 8, 18, 32, 12, 2
Физички својства
Фаза	цврста
Точка на топење	3.695 K ​(3.422 °C)
Точка на вриење	6.203 K ​(5.930 °C)
Густина близу с.т.	19,25 г/см3
кога е течен, при т.т.	17,6 г/см3
Критична точка	13.892 K,  MPa
Топлина на топење	35,3 kJ/mol
Топлина на испарување	774 kJ/mol
Моларен топлински капацитет	24,27 J/(mol·K)
парен притисок P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k при T (K) 3.477 3.773 4.137 4.579 5.127 5.823
Атомски својства
Оксидациони степени	6, 5, 4, 3, 2, 1, 0, −1, −2, −4 ​(благ киселински оксид)
Електронегативност	Полингова скала: 2,36
Енергии на јонизација	I: 770 kJ/mol II: 1.700 kJ/mol
Атомски полупречник	емпириски: 139 пм
Ковалентен полупречник	162±7 пм
Спектрални линии на волфрам
Разни податоци
Кристална структура	​телоцентрирана коцкеста (тцк)
Брзина на звукот тенка прачка	4.620 м/с (при с.т.) (кален)
Топлинско ширење	4,5 µм/(m·K) (при 25 °C)
Топлинска спроводливост	173 W/(m·K)
Електрична отпорност	52,8 nΩ·m (при 20 °C)
Магнетно подредување	парамагнетно[3]
Модул на растегливост	411 GPa
Модул на смолкнување	161 GPa
Модул на збивливост	310 GPa
Поасонов сооднос	0,28
Мосова тврдост	7,5
Викерсова тврдост	3.430–4.600 MPa
Бринелова тврдост	2.000–4.000 MPa
CAS-број	7440-33-7
Историја
Наречен по	од германски wolfram
Откриен	Карл Вилхелм Шиле (1781)
Првпат издвоен	Хуан Хосе Елхујар and Фаусто Елхујар (1783)
Најстабилни изотопи
Главна статија: Изотопи на волфрамот
изо ПЗ полураспад РР РЕ (MeV) РП 180W 0,12 % 1,8×1018 г α 2,516 176Hf 181W веш 121,2 д ε 0,188 181Ta 182W 26,50 % >1,7×1020 г (α) 1,772 178Hf 183W 14.31 % >8×1019 г (α) 1,680 179Hf 184W 30,64 % >1,8×1020 г (α) 1,123 180Hf 185W веш 75,1 д β− 0,433 185Re 186W 28,43 % >4,1×1018 г (α) 1,656 182Hf (β−β−) – 186Os
Режимите на распад во загради се предвидени, но сè уште не се забележани
преглед разговор уреди | наводи | Википодатоци

Волфрамот е застапен во Земјината кора во количина од 1 ppm (англ. parts per million). Најважни минерали на волфрамот се: шелит CaWO₄ и волфрамит (Fe,Mn)WO₄.

Наводи

1. Standard Atomic Weights 2013. Commission on Isotopic Abundances and Atomic Weights
2. Berger, Dan. „Why does Tungsten not 'Kick' up an electron from the s sublevel ?“. Bluffton College, USA.
3. Lide, D. R., уред. (2005). „Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds“. CRC Handbook of Chemistry and Physics (PDF) (86th. изд.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN 0-8493-0486-5.
4. Housecroft C. E., Sharpe A. G. (2008). Inorganic Chemistry (3rd ed.). Prentice Hall. ISBN 978-0131755536.
5. Parkes, G.D. & Phil, D. (1973). Melorova moderna neorganska hemija. Beograd: Naučna knjiga.