Historia Scotiae

Historia Scotiae nobis nota saeculo primo coepit, cum actores Imperii Romani advenirent, provinciá Romaná Britanniae ad septentriones usque ad Vallum Antoninum attingentibus. Ad septentriones patebat Caledonia, regio a Pictis habitata, quorum rebelliones legiones Romanas ad Vallum Aelium reppulerunt. Praedatores Godeli^? Scoti appellati, militibus imperii ad ultimum a totá Britanniá avocatis, colonias in Scotia occidentali et Cambria deducere coeperunt. Ante aevum Romanum, Scotia praehistorica aevum neolithicum circa 4000 a.C.n., aevum aeneum circa 2000 a.C.n., aevumque ferreum circa 700 a.C.n. intraverat.

Eques Romanus Pictos victos proterit. Stela ex anno 142 fere, Boness in vico inventa, nunc in Museo Nationali Scotiae curata.

Clach an Tiompain, lapis symbolicus Strathpeffer in loco inventus.

Veterrima domus in Europa Septentrionali ad Knap Howar ex anno 3500 a.C.n. fere stat.

Dál Riata, regnum Godelicum, in occidentali Scotiae litore saeculo sexto conditum est. Proximo autem saeculo, missionarii Christiani Pictos, antea paganos, ad Christianitatem Celticam duxerunt. Post missionem Gregorianam Anglosaxonicam, Nechtan, rex Pictorum, plurimos usus Celticos pro ritu Romano abolevit, gratiam Godelicam^? in suo regno circumscribens, bellumque cum Angliana Northumbria evitans.^[1] Saeculo octavo exeunte, incursiones Viccingorum coeperunt, unde Picti et Godelici^? sumultates inter se finierunt; sese saeculo nono coniunxerunt, regnum Scotorum constituentes.

Regnum Scotorum sub Domu Alpina coaluit, cuius cives inter se per successiones controversas pugnabant. Milcolumbo II, ultimo rege Alpino, saeculo undecimo ineunte sine prole mortuo, regnum per suum filiae filium domui Dunkeldianae (vel Canmore) translatum est. Alexander III, ultimus rex Dunkeldianus, anno 1286 mortuus est. Sola heres erat Margareta puella Norvegica, neptis infans, quae ipsa quattuor post annos obiit. Anglia, Eduardo I rege malleo Scotorum appellato, in Scotos iterum atque iterum bella inferebat, cum regnum vicissim inter domus Balliolensis et domus Brus vindicaretur. Ultima autem Scotiae victoria regnum sui iuris ac prorsus libera effecit.

Scotia in tabula geographica a Matthaeo Paris anno 1250 fere facta.

Alexander III, rex Scotorum (laeva), cum Llywelyn principe Walliae (dextra), hospites Eduardi I regis Angliae in sessione parlamenti Anglici.

Eduardus I rex Angliae, "Malleus Scotorum," in impressione lignea saeculo quinto decimo exeunte pictus.

Terrae altae anno 1482 pictae.

Heraldica regis Scotorum pictura, ex armoriale Francico saeculi quinti decimi.

Despectus in Edimburgum ex regiis monarcharum Stuartensium conclavibus in Castello Edimburgensi.

Caedes Davidis Rizzio anno 1566. Pictura in statua duxic Buccleuch.

Ioannes Knox a Genava anno 1559 rediit ad reformationem Calvinisticam in Scotia ducendam.

Tumultus in Cathedrali Sancti Giles^? a Jenny Geddes coeptus, qui bella episcoporum dicta initiavit.

Iacobus Graham, primus marquess Montrose^? expeditionem prosperam pro rege in terris altis annis ab 1644 ad 1646 duxit.

"Cromwell at Dunbar." Pictura ab Andrea Carrick Gow facta. Proelio Dunbarensi Scotici pacti homines magnopere oppressi sunt,

Iacobus VII Scotiae (et II Angliae, qui regnum anno 1688 effugit.

Vexillum unionis crucem Sancti Georgii Angliae cum crucem Sancti Andreae Scotiae coniungit.

Carolus Eduardus Stuart, petitor iuvenis et Bonnie Prince Charlie appellatus, qui rebellionem anno 1745 duxit.

Archibaldus Campbell, tertius dux Argyll et persona praevalens in Scotia ab annis 1720 ad annum 1761.

Reliqua veterum run rig strips iuxta Loch Eynort Skiae.

Adam Smith, pater oeconomicae hodiernae.

Olim praesidium British Linen Bank in St Andrew Square Edimburgi. Nunc Argentaria Scotiae.

Ebenezer Erskine.

Robertus Burns (1759–96), nationalis Scotiae poeta appellatus.

Collegium Vetus, anno 1789 refectum secundum descriptiones a Roberto Adam factas.

Fabrica gossypina secundum ripas fluminis Clyde ad New Lanark, anno 1786 condita.

"Navigatio in Clyde." Pictura a Ioannes Atkinson Grimshaw anno 1881 facta.

Gualteri Scott mythistoriae Waverleienses identitatem Scoticam saeculo undevicensimo definire adiuverunt.

Georgius IV, rex Britanniarum Regni. Pictura regis kilt indutui gerentis, a Davide Wilkie facta.

Statua Andreae Carnegie, emigrantis, industrialistae, philanthropistae, Dumferline in eius loco originis posita.

Carola Anna Duffy, prima poeta laureatus Scoticus.

Davide II mortuo sine prole, Robertus II, sororis filius, domum Stuartensem constituit, quae Scotiam sine vindicatione tria saecula regnabant. Iacobus VI, rex Stuartensis Scotorum, regnum Anglicum anno 1603 hereditate excepit, et reges reginaeque Stuartenses ambo regna libera regnabant donec Actus Unionis anno 1707 bina regna in novam civitatem sui iuris misceret, quae regnum Magnae Britanniae appellatur.^[2][3][4] Anna, quae usque ad annum 1714 regnavit, fuit ultima monarcha Stuartensis. Ex 1914, successio monarcharum Britannicarum domuum Hanoverae et Saxe-Coburg et Gothae (Windsor) quia progenies sunt Iacobi VI et I domus Stuartensis.

Scotia tempore illuminismi Scotici et conversionis industrialis facta est una ex Europaeis commercii, intellectus, industriaeque potestatibus. Deinde, defectio suae oeconomiae post secundum bellum mundanum praesertim acris erat. Recentioribus autem decenniis, Scotia quandam renascentiam industriae culturaeque experta est, partim a ministeriis pecuniariis, partim a lucris gasii et petrolei maris septentrionalis sustentam. Ex annis 1950, nationalismus res politica magni momenti factus est, seriis disputationibus de libertate Scotica atque in referendo anno 2014 de abitu ab unione Britannica habitis.

Homines

• Gnaeus Iulius Agricola
• Iacobus Matthaeus Barrie
• Iacobus Boswell
• Robertus Burns
• Thomas Carlyle
• Arthurus Conan Doyle
• David Hume
• Macbethus
• Maria I, regina Scotorum
• Iacobus Clerk Maxwell
• Gualterus Scott
• Adam Smith
• Robertus Ludovicus Stevenson
• Iacobus Watt
• Guillelmus Wallaceus