Italiae urbs et municipium From Wikipedia, the free encyclopedia
Augusta Taurinorum[1] (Italiane Torino) est urbs Italica et municipium, circiter 896 350 incolarum, locus princeps regionis Pedemontii et caput urbis metropolitanae Taurinensis.
Gestio
Geographia
Coniunctiones urbium
Tabula aut despectus
Fuit colonia Romana, ab Augusto principe condita, sed iam ante Imperium Romanum fuerat, ut videtur, metropolis civitatis Taurinorum. Temporibus recentioribus fuit caput ducatus Sabaudiae, regni Sardiniae, et ab 1861 ad 1865 Regni Italiae omnis; unde nuncupari potest cunabula unificationis paeninsulae. Urbium industrialium Italiae hodiernae loco tertio enumeratur.
Hic admiratione digna sunt Porta Palatina urbis Romanae, Palatium Madama reginarum Sabaudiensium, moles Antonelliana ad museum cinematographicum accommodata, necnon ecclesia cathedralis Sancti Ioannis Baptistae, ubi servatur sindon Taurinensis; hinc praeterea formosissimae Alpium occidentalium valles visitantur.
Antiquissimum urbis nomen, si recte huic loco adsignatur, est Taurasia; ita appellabatur caput civitatis Taurinorum, quo tempore Hannibal hanc terram transivit.[2] Colonia Romana ibi ad honorem imperatoris Augusti nomine pleno et sollemni Colonia Iulia Augusta Taurinorum,[3] nomine autem communi Augusta Taurinorum laureata est.[4] Haec appellatio a recentioribus saepe adhibetur. Multi autem brevius Taurinum Latine nuncupant.[5] Haec urbs Italiane hodie Torino appellatur, sed sermone Pedemontico huius regionis (sicut et Theodisce) Turin. Incola Latine Taurinensis[6] (Italiane Torinese ; Pedemontice Turinèis) nuncupatur.
Tertio saeculo a.C.n. secundum ripas Padanas primae tribus collocabantur, ab Alpibus venientes, quaerentes campos, quos colerent. Hi homines ex stirpe Celto-Ligura appellabantur, etiam Taurini et nomen loci Taurasia dederunt; nomen autem e tauro non oritur, qui signum civitatis postea factum erit, sed a Celtico verbo tau, quod 'mons' significat.
Socii Romanorum invasioni Hannibalis anno 218 a.C.n. restiterunt. Sita in via per Gallias, postea Castra Taurinorum a Gaio Iulio Caesare anno 58 a.C.n. condita sunt.
Urbs comprehenditur in Imperio Romano, Augusto Principe, ut praesidia limitum, nomine Augusta Taurinorum. Ex illo tempore oritur institutio tabulae latrunculariae, quae pertinet et ampliatur usque ad hodiernos dies, cum decumano, qui vocatur hodie Via Garibaldi, et cardine, qui constituitur viis Sancti Thomae et portae Palatinae.
Primo saeculo a.C.n. constructum est theatrum Romanum, e quo amplae partes exstant. Porta Palatina etiam illo tempore constructa est. Anno 69 in proelio inter Othonem et Vitellium incendium civitatem partim delevit.
Anno 1861 Augusta Taurinorum, quae ab anno 1563 caput ducatús Sabaudiae (ab anno 1720 regni Sardiniae) fuerat, primum caput Italiae facta est; sed anno 1865 caput Italiae Florentiam et postea Romam translatum est.
Urbi Taurinensi inter climata duo per enumerationem Köppen–Geiger, videlicet subtropicum humidum et oceanicum. Clima in stationes quattuor dividitur, hieme frigida et admodum sicca, aestate calida, vere et autumno pluviosioribus, pluviis violentibus aestate interdum incidentibus; temperatura aëris media mense Ianuario 2° atque mense Iulio 22.5°, minima inter −2.5° et 17°, maxima inter 6.5° et 28°, sed minima extrema usque hodie nota −21.8°, maxima extrema 37.1°; pluviis mense Decembri ad 45 mm tantum, mense Maio 145 mm, toto anno non minus quam 981 mm elevatis; diebus pluviosis per annum totum fere 81 incidentibus; humiditate relativa inter mensuras 67 centesimas et 80 centesimas reperta, horis solis fulgentis mense Novembri 105, mense Iulio 260, per annum totum 1990 relatis.[7]
Ab anno 2016 praefectus urbis est Clara Appendino.
Augusta Taurinorum est sedes episcopalis metropolitana (Archidioecesis Taurinensis) Ecclesiae Catholicae. Praesens archiepiscopus Caesar Nosiglia est. Multi archiepiscopi Augustae Taurinorum etiam cardinales fuerunt. Augustae Taurinorum archiepiscopus est custos sindonis Taurinensis.
Augustae Taurinorum vixerunt aut nati sunt (praeter alios praeclaros incolas):
Augusta Taurinorum est urbs industrialis. Hic est FIAT, maxima societas lucrativa ad autocineta facienda in Italia dicata. Taurini La Stampa, clarum diarium, ac tertium, quod ad propagationem in Italia pertinet, edita est.
Anno 1839 Bibliotheca Regalis condita est.
Juventus FC et Torino FC turmae pediludii urbis Augustae Taurinorum sunt.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.