Түркілер
түркі тілдерінде сөйлейтін халықтар тобы / From Wikipedia, the free encyclopedia
Түркі халықтары — Орталық, Шығыс, Солтүстік және Батыс Азияның, сонымен қатар Еуропа мен Солтүстік Африканың бөліктерін мекендейтін этнолингвистикалық топтардың жиынтығы. Түркі халқы Алтай тауларынан Шығыс Монғолияға дейін созылған аймақта пайда болған. Кейбір лингвисттер түркі халықтарының тамырын Маньчжуриядағы Батыс Ляо өзенінің бассейнінен табуға болады деген болжам айтады. Түркілер түркі тілдері отбасына жататын тілдерде сөйлеседі. Олар әртүрлі дәрежеде, белгілі бір мәдени ерекшеліктермен, жалпы ата-бабаларымен және тарихи шығу тегтерімен бөліседі.[6][7]
Түркілер | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
шамамен 170 - 230 миллион | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Түркия |
76,000,000 |
Өзбекстан |
28,900,000 |
Иран |
29,500,000 |
Қазақстан |
14,000,000 |
Қытай |
12,500,000 |
Ресей |
11,000,000 |
Әзербайжан |
9,500,000 |
Түрікменстан |
5,500,000[1] |
Қырғызстан |
5,500,000 |
Еуропа одағы | |
Ирак |
3,000,000 |
Ауғанстан |
1,100,000[2] |
Болгария |
847,000 |
АҚШ |
1,900,000 |
Солтүстік Кипр |
280,000 |
Аустралия |
250,000 |
Украина |
948,200[3] |
Сауд Арабиясы |
200,000 |
Грекия |
150,000 |
Солтүстік Македония |
77,959 |
Пәкістан |
90,000[4] |
Тілдері | |
Діні | |
Уақыт өте келе батыс түріктері (оғыздар) басқа этностарды сіңірді және Иран халықтарының ықпалына түсті. Анадолы түріктеріне түркітілдес емес халықтар қатты әсер етті.
Осыған қарамастан, көптеген адамдар тілдік емес сипаттамаларды бөліседі, мысалы, мәдени ерекшеліктер, ортақ генофондтан шыққан тег және тарихи тәжірибе. Қазіргі заманғы түркітілдес этникалық топтардың қатарына:
- Түріктер
- әзербайжандар
- өзбектер
- қазақтар
- түрікмендер
- қырғыздар
- сахалар
- ұйғырлар және т.б. жатады.