From Wikipedia, the free encyclopedia
Bursaphelenchus xylophilus, er tegund af þráðormi sem sýkir furur.[1][2] Hann kemur fyrir í Bandaríkjunum, Kanada og Mexíkó. Hann hefur einnig fundist í Japan, Kína, Taiwan, Kóreu, og Portúgal.[2]
Bursaphelenchus xylophilus | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
male with spicule visible | ||||||||||||||||||||
Vísindaleg flokkun | ||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Tvínefni | ||||||||||||||||||||
Bursaphelenchus xylophilus (Steiner & Buhrer) Nickle | ||||||||||||||||||||
Tegundir af ættkvíslinni Bursaphelenchus eru illgreinanlegar frá hver annrri vegna mikilla líkinda í ytri útlitseinkennum.[3][4]
Furudauði ("Pine mortality") í Japan var fyrst skráður af Munemoto Yano (矢野宗幹) í Nagasakihéraði 1905.[5]
Þráðormurinn fannst fyrst í fenjafuru (Pinus palustris) í Louisiana, Bandaríkjunum. Steiner og Burhrer tilkynntu hann sem nýja tegund, og nefndu hana Aphelenchoides xylophilus 1934.[6] Japönsku plöntusjúkdómafræðingarnir Tomoya Kiyohara (清原友也) og Yozan Tokushige (徳重陽山), uppgötvuðu marga ókennilega þráðorma 1969 á dauðum furum kringum Kyushu eyjar í Japan.[7] Í rannsóknarskyni smituðu þeir heilbrigða furu og önnur barrtré með þráðorminum og drápust fururnar, sérstaklega rauðfura og niðfura. Hinsvegar lifðu Pinus taeda, gráfura, Cryptomeria og Chamaecyparis obtusa af.[8] Niðurstaða þeirra var að þráðormurinn var ástæða aukinna affalla á japönskum furum.
Ári eftir útgáfu greinarinnar eftir Kiyohara og Tokushige, Yasuharu Mamiya (真宮靖治) og T. Kiyohara lögðu fram að þráðormurinn væri ástæðan fyrir furudauða, og að þetta væri ný tegund. Þeir nefndu hana Bursaphelenchus lignicolous .[9] Bursaphelenchus lingnicolous, var endurflokkuð sem B. xylophilus in 1981.[10]
Faraldrar eru sérstaklega í heitum og þurrum sumrum.[3][11][12][13]
B. xylophilus er með stysta lífsferil þekktra skíkjudýra. Í ræktun á rannsóknarstofu hefur ferillinn aðeins tekið fjóra daga. Í náttúrunni fjölgar hann sér hraðast á sumrin og myndar fjölda afkvæma sem dreifast eftir æðakerfi furanna í stofn, greinar og rætur. Ef að trjáfrumur eru ekki lengur aðgengilegar getur þráðormurinn nærst og fjölgað sér á sveppþráðum sem vaxa í æðakerfinu. Á haustin og veturna verður þráðormurinn óvirkur.[3][4][14]
Jafnskjótt og að þráðormurinn var þekktur sem ástæða furudauða var ljóst að bjöllutegundin Monochamus alternatus ætti mikla hlutdeild í dreifingunni.[15] Þráðormurinn smitast með fleiri tegundum barkarbjalla og viðarbjalla, og tengist helst tegundum í ættkvíslinni Monochamus.
Furuno(1982)[17] rannsakaði furur í japönskum skógum og flokkað þær eftir þoli. Furur með "Mikið þol" drepast sjaldan vegna sníkjudýrsins, en smáplöntur og veikluð tré geta drepist.[3][17]
, P. pinaster, P. sylvestris, P. ponderosa, P. rudis, P. pseudostrobus, P. oocarpa, P. radiata, P. greggii
Fylgst er með stöðunni í Evrópu á http://www.efiatlantic.efi.int/portal/policy_support/pine_wood_nematode_information/
Innflutningsbann er á ómeðhöndluðu timbri frá Bandaríkjunum og Kanada. Smituð tré eru ýmist brennd eða kurluð, og allt timbur sem er flutt erlendis er annaðhvort gasmeðhöndlað eða hitaþurrkað. Þrátt fyrir varnaraðgerðir hefur þráðormurinn fundist í Portúgal og gæti dreifst um Evrópu .[3][11][12][13][4]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.