ձեռնարկություն From Wikipedia, the free encyclopedia
Honda, միջազգային արդյունաբերական ընկերություն, որը զբաղվում է մոտոցիկլետների արտադրությամբ։ Ընկերությունը գտնվում է աշխարհի ավտոմեքենաներ արտադրող առաջին տասնյակի մեջ։ Հիմնական արտադրական ներուժները գտնվում են Ճապոնիայում, ԱՄՆ -ում, Հնդկաստանում և Բրազիլիայում, հիմնական շուկաներն են ԱՄՆ-ն և Հարավարևելյան Ասիան։ Honda ընկերությունը հիմնադրվել է 1948 թվականին գյուտարար և ձեռնարկատեր Սոիտիրո Հոնդայի և Տակեո Ֆուդզիսայի կողմից։ Ընկերության կարգախոսը՝ "The Power of Dreams" («Երևակայության ուժը»)։
Սոիտիրո Հոնդայի ձեռնարկատիրական գործունեության առաջին փորձը մխոցային օղակների արտադրությունն էր, որը նա հիմնել էր ավտոտնակում՝ 1938 թվականին։ Երկու տարի անց նա խոշոր պատվեր ստացավ Տոյոտա ընկերության կողմից, որի կատարման համար ստիպված է եղել նոր գործարան կառուցել։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո նա իր գործարանը վաճառեց Տոյոտա ընկերությանը և Ֆուձիսավայի օգնությամբ սկսեց զբաղվել մոտոցիկլետների արտադրությամբ, որն ապահովում էր նոր ընկերության ֆինանսավորումը, ինչպես նաև զբաղվում էր մարքեթինգային ռազմավարությամբ։ 1946 թվականին ստեղծվեց «Honda Technical Research Institute»-ը (Հոնդայի տեխնիկական հետազոտական ինստիտուտ), 1948 թվականի սեպտեմբերի 24-ին այն գրանցվեց որպես ընկերություն, որտեղ այդ ընթացքում կար 20 աշխատակից[14][15]։ 1950 թվականին Հոնդային հաջողվեց մշակել քառակտային շարժիչ՝ կրկնակի ավել հզորությամբ, քան մինչ այդ էր, ինչի շնորհիվ Honda-ի մոտոցիկլետներն արագորեն մեծ համբավ սկսեցին ձեռք բերել։ 1954 թվականին Ճապոնիայում նրանք ձեռք բերեցին15 տոկոս շուկայական մասնաբաժին։ Բացի այդ, մինչև 1950-ականների վերջը, Հոնդայի կողմից մշակված մոտոցիկլետները հաղթել են աշխարհի բոլոր մոտոարշավները[16]։
1958 թվականին ընկերությունը ներկայացրել է «Super Cub» մոտոցիկլետի մոդելը, որը հիմնականում ուղղված էր փոքր ձեռներեցներին, որոնց համար այն փոխարինեց հեծանիվին. այն էժան էր, հեշտ կառավարվող և անվտանգ։ Նոր մոդելի պահանջարկն այնքան մեծ էր, որ կառուցվեց ամսական 30 հազար մոտոցիկլետ արտադրող նոր գործարան։ 1959 թվականին Honda-ն դարձավ առաջատար՝ ճապոնական մոտոցիկլետների արտադրության ծավալներով։ Վաճառքի ծավալը կազմում էր 55 մլն դոլար, մեկ տարվա ընթացքում վաճառվում էր 285 հազար մոտոցիկլետ, որոնցից 168 հազարը Super Cub մոդելներն էին։ Նույն թվականին ԱՄՆ-ում հիմնադրվել է «Honda Motor Company»-ի դուստր ընկերությունը, որը սկսել է ճապոնական մոտոցիկլետների վաճառքը, որոնք զգալիորեն ավելի էժան էին, քան ամերիկյանը (250$-ը ՝ 1000-1500 $-ի դիմաց), բայց միաժամանակ երկու անգամ ավելի հզոր։ 1960-ին ԱՄՆ-ում վաճառքն աճում է 500 հազար դոլարից (1960 թվական) մինչև 77 մլն. դոլարի (1965 թվական)։ Դրան մեծապես նպաստել է ակտիվ գովազդային արշավը (միայն 1961 թվականին արշավի վրա ծախսվել է 150 հազար դոլար), որը կոչված է քանդելու մոտոցիկլիստ-բայքերի ամերիկյան բացասական կարծրատիպը։ Այս գովազդային արշավի կարգախոսն էր՝ «You meet the nicest people on a Honda» («Լավագույններն ընտրում են Honda»), ինչի արդյունքում 1964 թվականին ԱՄՆ-ում յուրաքանչյուր երկրորդ վաճառված մոտոցիկլետը պատկանում էր Honda-ին[16][17]։
1967 թվականին Honda-ն դարձավ մոտոցիկլետների աշխարհում խոշորագույն արտադրողը և սկսեց ընդլայնել արտադրանքի տեսականին։ 1963 թվականին սկսվեց Honda-ի առաջին մեքենաների՝ փիքափի և սպորտային մեքենայի արտադրությունը։ Հետագա տարիներին ներկայացվել են մարդատար ավտոմեքենաների և փիքափների այլ մոդելներ, սակայն դրանք ունեցան սահմանափակ պահանջարկ, ինչպես Ճապոնիայում, այնպես էլ ԱՄՆ-ում։ Բեկումնային դարձավ 1973 թվականին ներկայացված Honda Civic-ը։ Այս տնտեսական մոդելի հաջողությանը մեծապես նպաստեց 1973 թվականի նավթային ճգնաժամը, որի ազդեցության տակ այլ ավտոարտադրողներ կրճատեցին թողարկումը։ Այն տարի, երբ ընկերությունը նշում էր իր 25-ամյակը, Սոիտիրո Հոնդան հեռացավ նախագահի պաշտոնից և այդ ժամանակից ի վեր ընկերության գործերին գրեթե չի մասնակցել[18]։ Երեք տարի անց Honda Civic-ի վաճառքները գերազանցեցին 1 միլիոնը, իսկ այդ ժամանակ ներկայացվեց Accord-ի ավելի թանկ մոդելը, որը նույնպես մեծ պահանջարկ էր վայելում, հատկապես ԱՄՆ-ում։ 1982 թվականին այդ մոդելի արտադրության համար Օհայո նահանգում բացվեց գործարան[18]։ Նույն տարում մոտոցիկլետների վաճառքը հասավ 3,5 մլն-ի։ 1986 թվականից սկսած Honda-ն սկսել է զբաղվել ռոբոտների մշակմամբ և արտադրությամբ։ Նույն թվականին հիմնադրվել է նաև Acura ստորաբաժանումը, որը սկսել է թողարկել պրեմիում դասի ավտոմեքենաներ, ինչը Honda-ին թույլ է տվել 1980-ականների վերջին մտնել ավտոմեքենաների արտադրության խոշորագույն ընկերությունների թվի մեջ։ 1990-ից մինչև 1992 թվականը Acura մակնիշի ավտոմեքենաները եղել են ԱՄՆ-ում ամենավաճառվողը, իսկ Honda-ն վաճառված մեքենաների թվով երրորդ ընկերությունը։ Միևնույն ժամանակ, 1990-ականների սկզբին ԱՄՆ -ի ավտոշուկան հագեցած էր, և 1993-ից ի վեր ԱՄՆ-ում ավտոմեքենաների վաճառքներն սկսեցին նվազել, ինչը Honda-ին ստիպեց աշխարհում ընդլայնել իր ներկայությունը. միայն 1997-ին գործարաններ բացվեցին Հնդկաստանում, Վիետնամում, Թուրքիայում, Ինդոնեզիայում և Բրազիլիայում, 1992-ին համատեղ ձեռնարկություն հիմնադրվեց Չինաստանում՝ մոտոցիկլների արտադրության համար, 1998-ին ՝ ևս մեկը[16]։
2004 թվականին ԱՄՆ-ում հիմնադրվել է դուստր ընկերություն։ Աշխատանքի հիմնական ուղղությունը GE-ի հետ համատեղ մշակված ռեակտիվ շարժիչների արտադրությունն էր։ Այս ընկերության գլխավոր գրասենյակը և առաջին գործարանը գտնվում են Բերլինգտոն քաղաքում (Հյուսիսային Կարոլինա)[19]։ 2006 թվականի հոկտեմբերին ռեակտիվ ինքնաթիռների արտադրության գործարանը Գրինսբորոյում սկսեց աշխատանքը (նաև Հյուսիսային Կարոլինայի նահանգ)[20], իսկ 2016 թվականի ապրիլին Բերլինգտոնի գործարանը զգալիորեն ընդլայնվեց և արդիականացվեց[21]։
2006 թվականի դեկտեմբերին հիմնադրվեց «Honda Soltec» դուստր ընկերությունը, որն զբաղվում էր ֆոտոգալվանային տարրերի մշակմամբ։ 2008 թվականին այս ընկերությանը հաջողվեց մշակել CIGS-ի բարակ թաղանթով տարրերը՝ հիմնվելով պղնձի, ինդիումի, գալիումի և սելենի վրա, որոնք արտադրության մեջ առավել արդյունավետ և ավելի էժան էին, քան իրենց փոխարինիչները։ Սակայն հետագա տարիներին ընկերությունը սկսել է զիջել մրցակիցներին և 2013 թվականի վերջին որոշում է կայացվել այն լուծարելու մասին[22]։
2011 թվականի մարտի 11-ի երկրաշարժը խիստ վնասել է Տոտիգի պրեֆեկտուրայում Honda հետազոտական կենտրոնը, և Ճապոնիայում մեկ ամսով դադարեցվել Է ընկերության բոլոր գործարանների աշխատանքը։ Ընկերության կրած ընդհանուր վնասը գնահատվել է 45,7 մլրդ յեն (500 մլն դոլար)[23]։
2016 թվականի մարտի 31-ի դրությամբ թողարկվել է 1,8 մլրդ բաժնետոմս։ Հիմնական բաժնետերերը.
Honda ընկերության հիմնական ստորաբաժանումները[24][29].
Honda-ն արտադրական հզորություններ ունի հետևյալ երկրներում[24]։
2016 թվականին Forbes Global 2000-ի աշխարհի խոշորագույն հանրային ընկերությունների ցանկում Honda ընկերությունը 74-րդ տեղն Է զբաղեցրել, այդ թվում ՝ շրջանառության 36-րդը, զուտ շահույթով՝ 132-րդը, ակտիվներով՝ 175-րդը և շուկայական կապիտալիզացիայով՝ 176-րդ հորիզոնականները։ Honda-ն նաև զբաղեցրել է 23-րդ տեղը ամենաթանկ բրենդների ցանկում և 239-րդ տեղը ԱՄՆ լավագույն գործատուների ցուցակում[30]։
| Տարեթիվ | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Շրջանառությունը, տրիլիոն ¥ | 6,231 | 6,099 | 6,464 | 7,362 | 7,971 | 8,163 | 8,650 | 9,908 | 11,09 | 12,00 | 10,01 | 8,579 | 8,937 | 7,948 | 9,878 | 12,51 | 13,33 | 14,60 |
| Զուտ շահույթը, ¥մլրդ | 305 | 262,4 | 232,2 | 362,7 | 426,7 | 464,3 | 486,2 | 597 | 612,4 | 627,3 | 150,9 | 282,6 | 563,5 | 222 | 393 | 666 | 561 | 406 |
| Ակտիվները, տրիլիոն ¥ | 5,034 | 4,898 | 5,667 | 6,941 | 7,681 | 8,329 | 9,317 | 10,57 | 12,04 | 12,62 | 11,82 | 11,63 | 11,58 | 11,79 | 13,64 | 16,05 | 18,43 | 18,23 |
| Սեփական կապիտալ,
տրիլիոն ¥ |
1,764 | 1,930 | 2,230 | 2,574 | 2,630 | 2,874 | 3,289 | 4,126 | 4,611 | 4,692 | 4,130 | 4,456 | 4,573 | 4,526 | 5,205 | 6,559 | 7,383 | 7,032 |
| Մոտոցիկլ վաճառքի,
մլն հատ |
4,295 | 4,436 | 5,118 | 6,095 | 8,08 | 9,206 | 10,48 | 10,27 | 10,37 | 9,32 | 10,11 | 9,639 | 11,45 | 15,47 | 16,79 | 17,01 | 17,59 | 17,06 |
| Ավտոմեքենաների վաճառք,
մլն հատ |
2,333 | 2,473 | 2,58 | 2,666 | 2,888 | 2,983 | 3,242 | 3,391 | 3,652 | 3,925 | 3,517 | 3,392 | 3,512 | 3,817 | 4,279 | 4,34 | 4,367 | 4,734 |
Նշում. Արժեքները նշված են յուրաքանչյուր տարվա մարտի 31-ով, երբ Ճապոնիայում ավարտվում է ֆինանսական տարին։
Դեռ 1920-ականներին, երբ Սոիտիրո Հոնդան աշխատում էր Տոկիոյի արհեստանոցում, նա օգնում էր արհեստանոցի սեփականատիրոջը հավաքել մրցարշավային մեքենաներ, ինչպես նաև ինքն էր մասնակցում մրցարշավներին։ Նրա մրցարշավորդի կարիերան ավարտվել է 1936 թվականին, երբ, մասնակցելով Տոկիոյի և Յոկոգամայի միջև ռալիին, վթարի է ենթարկվել[15]։
1964 թվականին Honda-ն իր նորամուտը նշեց Գերմանիայի Գրան պրի Ֆորմուլա-1-ում, և թիմի առաջին մրցարշավորդը դարձավ Ռոնի Բակնեմը[17]։ 1965 թվականի մրցաշրջանում, երբ թիմ էր եկել Ռիչի Գինտերը, Honda-ն առաջին միավորը ստացավ Բելգիայի Գրան պրի-ում, իսկ Մեքսիկայում ՝ առաջին հաղթանակը։ Բայց 1968 թվականին, իր ավտոարշավորդ Ժո Շլեսերի մահից հետո, ավելի քան տասը տարով դադարեցրել է մասնակցությունը Ֆորմուլա-1-ում։ 1980-ականներին և 1990-ականների սկզբին Honda-ն շարժիչներ էր մատակարարում տարբեր թիմերի՝ Spirit Racing, WilliamsF1, McLaren և այլն։ 1990-ականների վերջին սկսել է շարժիչներ մատակարարել British American Racing (BAR) թիմի համար, իսկ 2005-ին գնել է այդ թիմը՝ այդպիսով վերադառնալով Ֆորմուլա-1-ին որպես կոնստրուկտոր, սակայն արդեն 2008-ի վերջին կրկին լքել է այն՝ փոխանցելով վերահսկողությունը Ռոս Բրաունի թիմին։ Honda ընկերությունը նաև շարժիչներ է մատակարարել այլ առաջնությունների տարբեր թիմերին, ինչպիսիք են Ֆորմուլա-2-ը, Champ Car-ը և այլն։
2013 թվականի մայիսի 16-ին Honda-ն պաշտոնապես հայտարարեց Ֆորմուլա-1 վերադառնալու մասին։ 2015 թվականին ճապոնական ընկերությունը դարձել է McLaren թիմի շարժիչների մատակարարը։ Երեք անհաջող մրցաշրջաններից հետո համագործակցությունը դադարեցվել է, և Honda-ն երկարաժամկետ պայմանագիր է կնքել Toro Rosso-ի հետ[35]։ 2018-ի հունիսին հայտարարվել էր, որ 2019-ից Honda-ն նույնպես ուժային սարքեր կմատակարարի Red Bull Racing թիմին[36]։
Անկախ Honda-ից գոյություն ունի Mugen Motorsports ընկերությունը, որը 1973 թվականին հիմնադրվել է Սոիտիրո Հոնդա Հիրոտոշիի ավագ որդու կողմից։ Այդ ընկերության թիմը հանդես է եկել Ֆորմուլա-2-ի 1992-1999 թվականների առաջնությունում։
Մոտոցիկլետների մրցումներին մասնակցելու համար 1973 թվականին ստեղծվել է Racing Service Center ստորաբաժանումը։ 1982 թվականին այն գրանցվել է որպես առանձին ընկերություն։ Նրա խնդիրն էր մշակել, արտադրել և վաճառել մրցարշավային մոտոցիկլետները և դրանց մասերը։ 2007 թվականից HRC-ն սկսել է համագործակցել իսպանական Repsol-Repsol Montesa team նավթային ընկերության թիմի հետ։
Honda Motors-ը արտադրության անվտանգության բարձիկներն օգտագործող ընկերություններից մեկն է, որոնք հայտնվել են սկանդալի կենտրոնում, կապված այն բանի հետ, որ դրանցում օգտագործվող նյութը՝ ամոնիումի նիտրատը, որոշակի պայմաններում պայթյունավտանգ է դառնում[37]։ Արձանագրվել է Honda ավտոմեքենաների անվտանգության բարձիկների պայթյունի ավելի քան 100 դեպք, որոնցից 12-ը մահացու ելքով (9-ը ԱՄՆ-ում և 3-ը Մալայզիայում)։ Այս անվտանգության բարձիկները պատմության մեջ խոշորագույն հետկանչի պատճառ են դարձել. ընդհանուր առմամբ բարձիկների փոխարինման համար արձագանքել են ավելի քան 60 մլն մեքենաներ՝ այնպիսի արտադրողների, ինչպիսիք են BMW, Chrysler, Ford, Mazda, Nissan, Toyota, General Motors и Ferrari[38], սակայն Honda-ին դա վերաբերում է մյուսներից շատ, քանի որ այն Takata-ի արտադրանքի խոշորագույն գնորդն է, ինչպես նաև նրան է պատկանում ճապոնական այդ ընկերության բաժնետոմսերի փաթեթը։ Ինչպես հայտնի է դարձել ԶԼՄ-ներին, Honda-ն դեռևս 2009 թվականին, առաջին մահացու դեպքից հետո, Takata-ին խնդրել էր շտկել անվտանգության բարձիկների թերությունները, սակայն ավտոմեքենաների զանգվածային արձագանքները կատարվել են միայն 2014 թվականից (ընդհանուր առմամբ հետ է կանչվել 8,5 մլն «Հոնդա»)։ Բացի այդ Honda-ն այդ խնդիրների մասին չի տեղեկացրել մայրուղիներում երթևեկության անվտանգության ազգային վարչությանը[28][39][40]։
2009 թվականին Honda գործարանի գովազդը ճանաչվել է լավագույնը Մեծ Բրիտանիայում։ Winner of Winners (հաղթողներից հաղթող) կոչումը գովազդին շնորհվել է Awards for National Newspaper Advertising[41] կայքի կողմից։
2012 թվականի արդյունքներով Մեծ Բրիտանիայի ապահովագրողները ամենահուսալին ճանաչել են Honda ավտոմեքենաները։
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
