Թոր (ֆիլմ)

«Թոր» (անգլ.՝ Thor), Քեննեթ Բրանայի գեղարվեստական ֆիլմը, որը հիմնված է Marvel Comics-ի համանուն կոմիքսի վրա։ Կինոնկարի ստեղծմամբ զբաղվել է Marvel Studios-ը, իսկ տարածմամբ՝ Paramount Pictures-ը։ Ֆիլմի գլխավոր հերոս Թորը ամպրոպի ինքնահավան և վեհ աստված է, ով զրկվում է իր ուժից և աքսորվում ինն աշխարհներից մեկից՝ Ասգարդից։ Հայտնվելով Երկրի վրա, նա ծանոթանում է երիտասարդ աստղաֆիզիկոս Ջեյն Ֆոսթերի հետ, ում նկատմամբ նրա մոտ առաջանում են որոշ զգացմունքներ։ Բացի այդ, Թորը պետք է կանգնեցի իր եղբայր Լոկիին, ով փորձում է դառնալ Ասգարդի արքա։ Ֆիլմը դարձավ Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի մասը, որի կինոնկարները միավորվում են ընդհանուր սյուժետային շղթայում։

Թոր անգլ.՝ Thor[1]
Թատրոնային թողարկման շապիկ
Երկիր	ԱՄՆ
Ժանր	մարտաֆիլմ[2][3][4][…], ֆենթեզի ֆիլմ[2][5][3][…], արկածային ֆիլմ, ֆիլմ սուպերհերոսների մասին և ֆանտաստիկ ֆիլմ
Հիմք	Թոր
Թվական	մայիսի 6, 2011[2][3], ապրիլի 27, 2011[6], մայիսի 6, 2011, ապրիլի 29, 2011[6] և ապրիլի 28, 2011[7]
Լեզու	անգլերեն
Ռեժիսոր	Քեննեթ Բրանա[8]
Պրոդյուսեր	Քևին Ֆայգի
Սցենարի հեղինակ	Էշլի Միլլեր[8], Զաք Սթենց[8], Դոն Փեյն[9], Մարկ Պրոտոսևիչ[8][10], Ջոզեֆ Մայքլ Ստրաժինսկի[11], Սթեն Լի[11], Լարրի Լիբեր[11] և Ջեք Քիրբի[11]
Դերակատարներ	Քեթ Դենինգս[12][13][14][…], Քրիս Հեմսվորթ[15][12][13][…], Նատալի Փորտման[12][13][14][…], Թոմ Հիդելսթոն[8], Ստելլան Սկարսգորդ[13][16][14][…], Քոլմ Ֆիորի[12][13][14][…], Ռեյ Սթիվենսոն[12][13][14][…], Իդրիս Էլբա[12][13][14][…], Ռենե Ռուսսո[12][13][14][…], Էնթոնի Հոփքինս[12][13][14][…], Քլարք Գրեգ[13][14][17], Ջեյմի Ալեքսանդր[13][14][9], Տադանոբու Ասանո[13][14][9][…], Ջոշ Դալլաս[13][14][9][…], Ջերեմի Ռեներ[14], Սեմյուել Ջեքսոն[14], Դուգլաս Թեյթ[18], Ադրիանա Բարասա[19], Մաքսիմիլիանո Էռնանդես[19], Ռիչարդ Սեթրոնե[19], Դարեն Քենդրիք[19], Ջոշուա Քոքս[19], Ջես Սմիթ կրտսեր[19], Ջոզեֆ Գաթ[19], Լյուկ Մեսի[19], Մեթ Դյուսե[19], Ջեյսոն Քեմփ[19], Բադի Սոսթհենդ[19], Բլեյք Սիլվեր[19], Ջեյմի ՄակՇեյն[19][18], Դեյլ Գոդբոլդո[19][18], Պատրիկ Օ'Բրայան Դեմսի[19], Ջիմ Փալմեր[19], Սեթ Քոլթան[19], Ջոզեֆ Մայքլ Ստրաժինսկի[19], Ռայան Շեֆեր[19], Մեթ Բաթալյա[19], Սթեն Լի[19], Ջոել ՄակՔրերի[19][18], Իսահակ Քափի[19][18], Ջուլիետ Լոպես[19], Ռոբ Մարս[19], Քերրի Լազար[19], Հարլի Գրեհեմ[19], Ալեքսանդր Ռայթ[19], Հիլարի Փինգլ[19], Շոն-Քոլին Յանգ[19], Քինսի ՄակԼին[19], Քելլի Հոթորն[19], Դակոտա Գոյո[19] և Թեդ Ալփրես[19]
Օպերատոր	Հարիս Զամբարլուկոս
Երաժշտություն	Պատրիկ Դոյլ
Մոնտաժ	Փոլ Ռուբել
Պատմվածքի վայր	Նյու Մեքսիկո[20], Ասգարդ[21], Յոտունհեյմ[21], Պուենտե Անտիգուո[22] և Նորվեգիա
Նկարահանման վայր	Manhattan Beach Studios[23], Cerro Pelon Ranch?[24], Սանտա Ֆե[24], Նյու Մեքսիկո և Լոս Անջելես
Կինոընկերություն	Marvel Studios[10]
Տևողություն	114 րոպե[25]
Բյուջե	150 000 000 $[26]
Շահույթ	449 326 618 $[27], 181 030 624 $[27] և 8 531 647,98 €[28]
Պաշտոնական կայքէջ
Thor (film) Վիքիպահեստում

Ռեժիսոր Սեմ Ռեյմին Թորի մասին ֆիլմի կոնցեպցիայի վերաբերյալ մտածեց 1990-ականներին և 2001 թվականին նույնիսկ սցենարը ներկայացրեց վերանայման, սակայն նախագիծը սառեցվեց և Ռեյմին լքեց այն։ Մինչև 2006 թվականը էկրանավորման իրավունքները փոխանցվում էին մի ստուդիայից մյուսին, բայց Marvel Studios-ը պայմանագիր կնքեց սցենարիստ Մարկ Պրոտոսևիչի հետ, ով Paramount Pictures-ի համար սկսեց ֆիլմի մտահղացման աշխատանքը։ Սկզբնական շրջանում ռեժիսորը Մեթյու Վոնն էր, և ֆիլմի պրեմիերան պլանավորվել էր 2010 թվականին։ Սակայն 2008 թվականին Վոնը լքեց ծրագիրը, և ռեժիսորական բազկաթոռը զբաղեցրեց Քենեթ Բրանան, իսկ թողարկումն էլ հետաձգվեց մինչև 2011 թվական։ 2009 թվականին անցկացվեց քասթինգ, իսկ նկարահանումները սկսեցին 2010 թվականին և կատարվեցին Կալիֆորնիայում և Նյու Մեքսիկոյում։

Ֆիլմի համաշխարհային պրեմիերան տեղի ունեցավ 2011 թվականի ապրիլի 17-ին, Սիդնեյում, իսկ վարձույթը սկսեց չորս օր անց։ Միացյալ Նահանգներում ֆիլմը մեծ էկրաններին բարձրացավ մայիսի 6-ին^[29]՝ 3D և IMAX ձևաչափերով։ Կինոնկարն ունեցավ կոմերցիոն հաջողություն, ողջ աշխարհում հավաքելով ավելի քան $449 միլիոն և ստացավ դրական քննադատություններ։

Սյուժե

Մեր թվարկությունից առաջ տասներորդ դարում, Ասգարդի արքա Օդինը (Էնթոնի Հոփքինս) պատերազմում էր Յոտունհեյմի սառցե հսկաների և իրենց առաջնորդ Լաֆեյի (Կոլմ Ֆիոր) հետ, որպեսզի կանխարգելի նրանց կողմից ինն աշխարհների գրավումը։ Ասգարդը պարտության է մատնում հսկաներին, ինչպես նաև իր հետ տանում նրանց ուժի աղբյուրը՝ սառցե սնդուկը։ Լաֆեյը և իր ժողովուրդը ուժասպառ են լինում և վտարվում։

Ներկա ժամանակում, Ասգարդում, ամպրոպի երիտասարդ աստված Թորը (Քրիս Հեմսվորթ), Օդինի երկու որդիներից մեկը^{[Ն 1]}, պատրաստվում է նստել գահին, սակայն թագադրումը կանգնեցնում է յոտունների ներխուժումը, որոնք կարողացել էին հասնել նրանց ուժի աղբյուրին, սակայն վնասազերծվեցին սնդուկի պահապանի՝ Ավերողի կողմից։ Թորը վեճ է սարքում, առաջարկելով պատերազմել յոտունների դեմ, ովքեր խախտել էին պայմանագրի պայմանները, սակայն հայրն արգելում է։ Թորի եղբայր Լոկին (Թոմ Հիդլսթոն) հրահրում է նրան խախտել հոր արգելքը և առանց նրա իմացության գնալ պատերազմելու Յոտունհեյմում։ Թորն իր եղբոր գլխավորությամբ խումբ է հավաքում, որը բաղկացած է լինում իր մանկության ընկերուհի Սիֆից (Ջեյմի Ալեքսանդր) և երեք զինվորներից՝ Վոլշթագ (Ռեյ Սթիվենսոն), Ֆանդրալա (Ջոշուա Դալլաս) և Օգուն (Տադանոբու Ասանո)։ Ծիածանե կամրջի և նրա պահապան Հեյմդալի (Իդրիս Էլբա) շնորհիվ նրանք հայտնվում են Յոտունհեյմում, որտեղ գտնում են Լաֆեյին։ Լաֆեյը հայտնում է, որ Օդինի թագավորությունում կան շատ դավաճաններ և առաջարկում է նահանջել, ինչին Թորը համաձայնվում է։ Այնուհետև Լաֆեյը վիրավորանք է հասցնում Թորին, այդպիսով նրան ստիպելով մտնել կռվի մեջ։ Մարտի ժամանակ յոտուններն իրենց կարողությունների շնորհիվ փորձում են սառեցնել նրանց, սակայն Լոկին նկատում է, որ հսակների ուժն իր վրա չի ազդում և իր կաշվի հետ համարյա ոչինչ տեղի չի ունենում (չհաշված յոտուններին բնորոշ մաշկի վրա կապույտ պիգմենտի առաջացումը)։ Կռիվը համարյա վերջանում է Թորի պարտությամբ, նրանց շրջափակում են հսկաները, սակայն հայտնվում է Օդինը, ով ծիածանային կամրջով նրանց ետ է տանում Ասգարդ։ Բարկանալով Թորի մեծամտության և իր արգելքին դեմ գնալու համար, Օդինը զրկում է ուժից և մուրճ Մյոլնիրից՝ նրանց ուղարկելով Երկիր և ասելով, որ այս պահից ի վեր, ով կկարողանա բարձրացնել Մյոլնիրը, կստանա Թորի ուժը։

Նյու Մեքսիկոյի անապատում, երիտասարդ բժշկուհի Ջեյն Փոսթերը (Նատալի Փորտման), նրա ղեկավար-բժիշկ Էրիկ Սելվիգը (Ստելլան Սկարսգորդ) և ասպիրանտուհի Դարսի Լյուիսը (Քեթ Դենինգս) պատրաստվում են գիտականորեն ֆիքսել մի մթնոլորտային երևույթ։ Սպասվածի փոխարեն նրանք երկնքում տեսնում են տարօրինակ լուսավորում և փորձելով մոտենալ և այն տեսախցիկով նկարել, մեքենայով պատահական հարվածում են Թորին։ Այդ պահին, նրանցից հիսուն մղոն հեռավորության վրա ընկնում է Մյոլնիրը, իր շուրջը ձևավորելով հսկա ձագարափոս։ Պատահական անցորդը նկատում է մուրճը և փորձում այն բարձրացնել, սակայն չի կարողանում։ Որոշ ժամանակ անց, փոսի շուրթն է հավաքվում տեղի բնակիչների մի ամբողջ ամբոխ, որոնցից յուրաքանչյուրը փորձում է բարձրացնել մուրճը։ Ինչպես նաև հայտնվում է S.H.I.E.L.D.-ի գործակալ Ֆիլ Քոլսոնը (Քլարկ Գրեգ)^{[Ն 2]}։

Այդ պահին Ասգարդում Սիֆն ու երեք զինվորները քննարկում են Թորի աքսորի մասին և Լոկին խոստովանում է, որ ինքն է հայտնել հորն իրենց Յոտունհեյմ գնալու մասին, սակայն նա չէր էլ անգամ պատկերացնում, որ Թորին կարող են վռնդել։ Երբ Լոկին գնում է, մարտիկները կասկածում են նրան գաղտնի գործերի և Թորին նախանձելու մեջ, ինչպես նաև այն բանի մասին, որ հենց նա կարող էր յոտուններին բերել Ասգարդ Թորի թագադրման ժամանակ^{[Ն 3]}։ Զենքի պահեստում Օդինը Լոկիին պատմում է իրականությունն այն մասին, որ ինքը յոտունների տոհմից է սերում և Լաֆեյի որդին է, այդ պատճառով է նրանց ուժն իր վրա չի ազդում։ Պատերազմից հետո Օդինը գտել էր նորածնին, որի հասակը փոքր էր հսկաների համար և նա տարել էր իր հետ, հույս ունենալով, որ գոնե այդ հանգամանքը խաղաղություն կկնքի Յոտունհեյմի միջև և երկու աշխարհները կմիավորվեն։ Խոսակցության ժամանակ Օդինը կորցնում է գիտակցությունը և ընկնում խորը քնի մեջ^{[Ն 4]}։ Ժառանգության համաձայն, Ասգարդի գահին է նստում Լոկին։ Երեք մարտիկներն ու Սիֆը փորձում են համոզել արքա Լոկիին վերադարձնել Թորին Ասգարդ, սակայն վերջինս մերժում է նրանց խնդրանքը։

Քոլսոնն ու իր գործակալներն առևանգում են Ջեյն Փոսթերի բոլոր աշխատանքները, որոնք կարող էին հասցնել մուրճի հայտնվելու պատճառի պազրաբանմանը։ Սրճարանում Թորն իմանում է որտեղ է ընկել Մյոլնիրը և Ջեյնի հետ գնում է այնտեղ։ Տեղ հասնելով նրանք տեսնում են, որ ձագարափոսի շուրջ գործակալությունը կառուցել է գիտական մի ամբողջ լաբորատորիա։ Վնասազերծելով պահակներին և ներս մտնելով, Թորը փորձում է վերցնել մուրճը, սակայն այն տեղից չի շարժվում։ Գործակալները ձերբակալում են Թորին, իսկ Քոլսոնը հարցաքննում է նրան, հույս ունենալով իմանալու՝ ով է նա և ինչպես առանց դժվարության անցավ օբյեկտի պահակախմբին։ Որոշ ժամանակով Քոլսոնը հեռանում է և սենյակում հայտնվում Լոկին, ով հայտնում է հոր մահվան մասին, որը չէր կարողացել հաշտվել նրա քայլի հետ։

Թորի իրեն ետ վերադարձնելու խնդրանքին Լոկին պատասխանում է, որ իրենց մայրը դեմ է։ Լոկին գնում է, փորձելով դրանից առաջ բարձրացնել Մյոլնիրը, որն անշարժ է մնում^{[Ն 5]}։ Ջեյնի խնդրանքով Սելվիգը գնում է S.H.I.E.L.D.-ի օբյեկտ և Թորին ներկայացնում որպես իր գործընկեր Դոլանդ Բլեյք։ Քոլսոնը նրան բաց է թողնում, սակայն հրամայում է երկու գործակալների հետևել նրանց (իմանալով, որ Սոլվիգը խաբում է)։

Լոկին ուղևորվում է Յոտունհեյմ, որտեղ հայտնում է Լաֆեյին, որ հենց ինքն է օգնել իր հսկաներից մի քանիսին ներթափանցել սնդուկի մոտ, որպեսզի դիտավորյալ կանգնեցնի Թորի թագադրումը։ Նա առաջարկում է սպանել Օդինին, որի դիմաց առաջարկում է վերադարձնել սնդուկը՝ իրենց ուժի աղբյուրը, որը կօգնի ետ բերել Յոտունհեյմի վաղեմի հզորությունը, իսկ Օդինի մահը հնարավորություն կտա Լոկիին նստել Ասգարդի գահին։ Լոկիի վերադառնալուց հետո Հեյմդալ մատնում է նրան դավաճանության մեջ, մեղադրելով նրան Յոտունհեյմ գնալուց դիտավորյալ իր ամենատես աչքից թաքնվելու մեջ։ Լոկին, որպես նոր արքա, հրամայում է Հեյմդալին արգելել որևէ մեկին մոտենալու ծիածանային կամրջին, իսկ Հեյմդալին ենթարկվում է։ Անհանգստացած մարտիկները՝ Թորի ընկերները որոշում են իրենք զբաղվեն Թորի որոնումներով, իսկ Հեյմդալն օգնում է իրենց, ինչից հետո, իր անհնազանդության համար, Լոկին նրան սառեցնում է։ Վերադառնալով ամրոց, Լոկին հրամայում է Ավերողին ուղևորվել Երկիր և ոչնչացնել բոլորին։

Սիֆը, Վոլշթագը, Ֆանդրալը և Օգունը գտնում են Թորին։ Հասկանոլվ, որ չորսով հնարավոր չէ ազդել Ավերողի հարձակամ վրա, Թորը հրամայում է բոլորին ետ նահանջել, իսկ ինքն առաջարկում է Ավերողին վերցնել իր կյանքը և խղճալ մարդկայիններին։ Ավերողը շպռտում է Թորին իսկ ինքը՝ գնում։ Ջոյնը մոտենում՝ Թորին, մտածելով, որ նա մահացել է, սակայն այդ պահին S.H.I.E.L.D.-ի օբյետկում ակտիվանում է Մյոլնիրը և վերադառնում Թորի ձեռքին։ Թորը ընդունում է իր սովորական ասպազենքը և Մյոլնիրի օգնությամբ ոչնչացնում Ավերողին։ Այդ երևույթին ականատես են լինում S.H.I.E.L.D.-ի գործակալները, որոնք համաձայնվում են Ջեյնին վերադարձնել իր հետազոտությունները, ասելով, որ դրանք կօգնեն նրան հետագա աշխատանքում^{[Ն 6]}։

Ասգարդում Լոկին Յոտուններին բերում է ամրոց, որպեսզի սպանի Օդինին։ Երկրում Թորը կանչում է Հեյմդալն, որպեսզի նա բացի կամուրջը և նրանց ետ տանի։ Նրա կանչը ոչնչացնում է Լոկիի կախարդանքը և նա ազատվելով սառույցներին, Թորին և մարտիկներին տեղափոխում Ասգարդ։ Գնալուց առաջ Թորը համբուրում Ջեյնին և ասում, որ կվերադառնա նրա ետևից։

Լաֆեյը ներթափանցում է Օդինի սենյակ և պատրաստվում սպանել նրան, սակայն հայտնվում է Լոկին և փրկելով Օդինին՝ սպանում է Լաֆեյին, այդպիսով բացահայտելով իր իսկական ծրագիրը․ փրկել հորը կեղծ հարձակումից և կամրի ուժի շնորհիվ ոչնչացնել ամբողջ Յոտունհեյմը, որպեսզի գոնե մեկ անգամ լինել ավելի լավը քան Թորը, ինչի շնորհիվ Օդինը կհպարտանար հսկաների նկատմամբ իր հաղթանակով։ Նա խնդրում է Թորին նահանջել, սակայն իմանալով, որ Յոտունհեյմից հետո կոչնչացնի նաև Երկիրը, Թորը հարձակվում է նրա վրա։ Մարտի ժամանակ նրանք ընկնում են կամրջի վրա, որտեղ Թորը Մյոլնիրը դնելով Լոկիի վրա, փորձում է կանգնեցնել եղբոր ծրագիրը։ Թորը վերցնում է մուրճը և սկսում է հարվածել կամրջին, իմանալով, որ եթե ավերի Երկիր հասնելու միակ միջոցը՝ կամուրջը, նա երբեք չի տեսնի Ջեյնին։ Կամուրջը սկսում է քանդվել, երկու եղբայրներն ընկնում են, սակայն նրանց փրկում է արթնացած Օդինը։ Լոկին հասցնում է ասել, որ նրա մոտ ամեն ինչ կստացվեր բոլորի օգտին, սակայն տեսնելով, որ Օդին չի ընդունում նրա պլանը, թողնում է ձեռքը և ընկնում

Չնայած Լոկիի դավաճանությանը, Թորը տխրում է եղբոր համար և կարոտում Ջեյնին։ Օդինն առաջարկում է Թորին դառնալ թագավոր, սակայն վերջինս հրաժարվում է, ասելով, որ ինքը դեռ շատ բան պետք է սովորի։ Ավերված կամրջի վրա Թորը հարցնում է Հեյմդալ, թե կա արդյոք հույս Ջեյնին տեսնելու, ինչին Հեյդմալը պատասխանում է, որ հույս միշտ էլ կա և նա տեսնում է Ջեյնին՝ նա փնտրում է իրեն։

Տիտրերից հետո պրոֆեսոր Սելվիգը անցնումէ Լաբորատորիայով և հանդիպում Նիք Ֆյուրիին (Սեմյուել Լ․ Ջեքսոն)։ Զրույցում նրանք քննարկում են տեղի ունեցած իրադարձություններն ու Սելվիգի ուսումնասիրությունները։ Վերջում Նիք Ֆյուրին բացում է արծաթագույն քեյսը և գիտնականին ցույց տալիս մի բան, որը միացված է հաղորդիչներին^{[Ն 7]}։ Նիքն ասում է․ «Այս էներգիան, սովորենք այն դուրս հանել, և այն կդառնա անմար»։ Սելվիգի արտացոլանքի կողքին հայտնվում է Լոկին և ասում․ «Դե, ես կարծում եմ, որ արժի դրա վրա նայել»։ Սելվիգը ենթարկվելով կրկնում է Սելվիգի խոսքերը։

Դերակատարներ

Դերակատար Դեր Քրիս Հեմսվորթ Թոր Թոր Նատալի Փորտման Ջեյն Ֆոսթեր աստղաֆիզիկոս Ջեյն Ֆոսթեր Թոմ Հիդլսթոն Լոկի Լոկի Էնթոնի Հոփքինս Օդին Օդին Ստելլան Սկարսգորդ Էրիկ Սելվիգ բժիշկ Էրիկ Սելվիգ Քեթ Դենինգս Դարսի Լյուիս Դարսի Լյուիս Իդրիս Էլբա Հեյմդալ Հեյմդալ Կոլմ Ֆիոր Լաֆեյ Լաֆեյ Ռեյ Սթիվենսոն Վոլշթագ Վոլշթագ Տադանոբու Ասանո Օգուն Օգուն Ջոշուա Դալլաս Ֆանդրալ Ֆանդրալ Քլարկ Գրեգ Ֆիլ Քոլսոն S.H.I.E.L.D.-ի գործակալ Ֆիլ Քոլսոն

Դերակատար Դեր Ջեյմի Ալեքսանդր Սիֆ Սիֆ Ռենե Ռուսսո Ֆրիգգա Ֆրիգգա Ադրիանա Բարասա Իզաբել Ալվարես Իզաբել Ալվարես Մաքսիմիլիանո Էռնանդես Ջասփեր Սիթուել գործակալ Ջասփեր Սիթուել Ժոզեֆ Գաթ Գրունդրոտ Գրունդրոտ Ջոշուա Կոքս Հեյլստրամ Հեյլստրամ Ստեն Լի [30] կոտրված պիկապի վարորդ [30] (կամեո) Մայքլ Ստարժինսկի [31] քաղաքացի [31] Դակոտա Գոյո Թոր երիտասարդ Թոր Թեդ Օլփրես Լոկի երիտասարդ Լոկի Սեմյուել Լ. Ջեքսոն Նիք Ֆյուրի (կամեո) Նիք Ֆյուրի (կամեո) Ջերեմի Ռեներ Քլինթ Բարթոն / Բազեի աչք Քլինթ Բարթոն / Բազեի աչք

Ֆիլմի ստեղծում

Մտահղացում

Սեյմ Ռեյմին ցանկացավ դառնալ «Թոր»-ի բեմադրողը 1990 թվականի «Մթության մարդը» ֆիլմից անմիջապես հետո։ Հանդիպելով Ստեն Լիի հետ, նա սցենարի տարբերակն առաջարկեց 20th Century Fox-ին, սակայն այն մերժվեց^{[Ն 8][32]}։ Նախագիծը սառեցվեց մինչև 1997 թվականը ներառյալ, երբ Marvel Studios-ը սկսեց արագորեն տարածվել^[33]։ Ֆիլմի ստեղծման համար զարկ հանդիսացավ 2000 թվականին «Իքս մարդիկ» ֆիլմի հաջողված թողարկումը։ Սկզբում ծրագրվել էր, որ ֆիլմը կադապտացվի հեռուստատեսության համար։ «UPN» հեռուստաալիքը բանակցություններ էր տանում ֆիլմի եթեր դուրս գալու համար և Թորի դերում առաջարկում էր կանադացի դերասան Թայլեր Մեյնին^[34]։ 2000 թվականի մայիսին Marvel Studios-ը ֆիլմի օգնության և ֆինանսավորման համար դիմեց Artisan Entertainment-ին, սակայն 2002 թվականի ապրիլին «Թոր»-ն առաջվա պես մնում էր մշակման փուլում, իսկ 2004 թվականի հունիսին նախագիծը դեռ չէր վաճառվել ստուդիային^[35][36][37]։ Այնուամենայնիվ, ֆիլմի իրավունքները ձեռք բերեց Sony Pictures Entertainment կինոընկերությունը, իսկ 2004 թվականի դեկտեմբերին նկարահանումների բանակցություններ սկսեցին Դևիդ Գոյերի հետ^[38]։ 2005 թվականին պարզ դարձավ, որ չնայած անցկացված բանակցություններին, Գոյերը մասնակցություն չի ունենա ֆիլմի ստեղծմանը^[39]։

Թորի մասին կոմիքսների երկրպագու Մարկ Պրոտոսևիչը 2006 թվականի ապրիլին պայմանագիր կնքեց ֆիլմի սցենարի ստեղծման համար այն ժամանակ, երբ արդեն ստեղծվող ֆիլմի հեղինակային իրավունքները Sony-ից գնեց Paramount Pictures կինոընկերությունը^[40]։ Նույն թվականին հայտարարվեց, որ ֆիլմի արտադրությամբ կզբաղվի Marvel Studios-ը^[41]։ 2007 թվականի Պրոտոսևիչը նկարագրեց իր մտահղացումները․ «Այն նման կլինի սուպերհերոսի ծագման պատմությանը, այլ ոչ թե մի մարդու, ով ստացել է գերբնական կարողություննր»^[42]։ 2007 թվականի օգոստոսին Marvel Studios-ը պայմանագիր կնքեց Մեթյու Վոնի հետ, որպեսզի վերջինս դառնա ֆիլմի ռեժիսորը^[43]։ Վոնը կրկին գրեց Պրոտոսեևիչի սցենարը, որպեսզի ֆիլմի բյուջեն նախկինում պահանջված 300 միլիոն դոլարից իջեցնի 150 միլիոնի^[44]։ Վոնը պլանավորեց ֆիլմի նկարահանումները սկսել 2008 թվականի վերջին^[45], սակայն «Երկաթե մարդը» ֆիլմի հաջողությունից հետո Marvel Studios-ը հայտարարեց, որ Թորի մասին ֆիլմը պլանավորում է թողարկել 2010 թվականի հունիսի 2-ին՝ «Երկաթե մարդը 2»-ից անմիջապես հետո, որում եղան մի քանի մեջբերումներ Թորի վերաբերյալ^[46]։

Նկարահանումների նախապատրաստում

Քրիս Հեմսվորթը ֆիլմին նվիրված մամլո-ասուլիսին, Լոնդոն, 2011 թվականի ապրիլ։

Թոմ Հիդլսթոնը ֆիլմին նվիրված մամլո-ասուլիսին, Լոնդոն, 2011 թվականի ապրիլ։

2008 թվականի մայիսին Վոնը լքեց նախագիծը, երբ լրացավ նրա պայմանագրի ժամկետը, ինչից հետո Marvel-ը կրկին աշխատանքի հրավիրեց Պրոտոսևիչին և սկսեցին նոր ռեժիսորի որոնումները^[47]։ 2008 թվականի սեպտեմբերին ռեժիսորի պաշտոնի թեկնածուներից մեկը Դի Ջեյ Կարուզոն էր, սակայն նա ծանոթ չէր սցենարին^[48]։ Ավելի ուշ, նույն ամսում հայտնի դարձավ, որ բանակացություններ են տարվում Քեննեթ Բրանայի հետ^[49], իսկ 2008 թվականի դեկտեմբերին նա պաշտոնապես հայտարարեց, որ վաձվել է^[50]։ Բրանան հայտարարեց, որ նկարահանումները սկսելու է 2010 թվականի հունվարին^[51], որից հետո Marvel-ը տեղափոխեց ֆիլմի թողարկման ամսաթիվը 2011 թվականի հունիսի 17-ին, պլանավորածից համարյա մեկ տարի ուշ^[52]։ Ավելի ուշ, պրեմիերայի օրը փոխեցին 2011 թվականի մայիսի 20-ին, որպեսզի ֆիլմը լիներ Marvel Studios-ի մեկ այլ հերոսի՝ Կապիտան Ամերիկայի մասին պատմող «Առաջին վրիժառուն» ֆիլմի կողքին։ 2009 թվականի փետրվարին^[53] Սեմյուել Լ․ Ջեքսոնը, ով իր Նիք Ֆյուրիի դերով հայտնվել էր Երկաթե մարդու ֆիլմերի երկու մասերում, Marvel Studios-ի հետ ունիկալ պայմանագիր կնքեց՝ այդ դերում խաղալով ինը ֆիլմերում^[54]։ Սակայն 2010 թվականի ապրիլին Ջեքսոնը հայտնեց, որ «Թոր»-ում չի հայտնվի։ Այն հարցին, թե ինչու, նա պատասխանեց․ «Ես գաղափար անգամ չունեմ։ Ես նմանատիպ որոշումների համար պատասխանատվություն չեմ կրում։ Երբ ինձ հայտնեցին, որ ես գործում եմ, ես մտածեցի, «Օ՜, ես աշխատանք ստացա»։ Ես զանգահարեցի իմ գործակալին, և նա ասաց․ «Ոչ դու գործի մեջ չես»^[55]։ Ավելի ուշ, 2011 թվականի փետրվարին, «Ուշ գիշերը Ջիմի Ֆելոնի հետ» հեռուստաշոուում հայտնվելու ժամանակ Ջեքսոնը հայտնեց, որ այնուամենայնիվ կլինի «Թոր»-ում, որը «կապող օղակ» կհանդիսանա «Վրիժառուներ»-ի համար^[56]։

Երբ «Սարդ-մարդը 4» ֆիլմի արտադրությունը մտավ փակուղի, Paramount-ը և Marvel Entertainment-ը որոշեցին «Թոր»-ի պրեմիերան տեղափոխել երկու շաբաթով շուտ՝ 2011 թվականի մայիսի 6^[57]։ Science & Entertainment Exchange գործակալությունը Marvel Entertainment-ի Քենեթ Բրանայի և ֆիզիկոսնել Շոն Քերոլի, Քևին Հենդոնի և Ջիմի Հարթոմի, ինչպես նաև ուսանող-ֆիզիկոս Քևին Հիքերսոնի հետ աշխատեցին Թորի տիեզերքի գիտական ռեալիստական ստեղծման վրա։ Մի քանի կոնսուլտացիաներից հետո որոշվեց Ջեյն Գոսթերի մասնագիտությունը բժշկից փոխարինել աստղաֆիզիկոսի, ինչպես նաև փոփոխել մի քանի տերմինաբանություններ, ինչպես օրինակ Բիֆրյոստի ծիածանե կամրջի նկարագրման համար Այնշտայն-Ռոզենի կամրջակի օգտագործումը^[58]

Քասթինգ

Դերի քասթինգը սկսեց 2009 թվական փետրվարին։ Փնտրվում էր լավ ֆիզիկական տվյալներով դերասան, որը նման էր բնօրինակ կոմիքսի հերոսին^[59]։ 2009 թվականի մայիսին 25-ամյա դերասան Քրիս Հեմսվորթը բանակցություններ տարավ, որպեսզի կերպավորի գլխավոր հերոսին։ Սկզբնական շրջանում նա մերժվեց, այնուհետև ստանալով երկրորդ հնարավորություն՝ արդյունքում այն ստացավ։ Թորի դերում կարող էին լինել Չարլի Հաննեմը, Ալեքսանդր Սկարսգորդը, Լիամ Հեմսվորթը, Քևին Մակկիդը, Ջոել Քինամանը և WWE-ի չեմպիոն Թրիփլ Էյչ-ը, իսկ դերասան Դենիել Քրեյգը հրաժարվեց խաղալու գլխավոր հերոսին^{[60][61][62][63][64]}։ Շուտով, դրանից հետո Marvel-ը հայտարարեց, որ դերասան Թոմ Հիդլսթոնը, ով նախկինում Քենթ Բրենայի հետ աշխատել էր բրիտանական հեռուստասերիալ «Վալլանդեր»-ի և «Իվանով» պիեսի թատրոնային ներկայացման վրա^[65], ֆիլմում կկատարի Լոկիի դերը^[66][67]։ Նույն թվականի հունիսին ստուդիայի տնօրեն և ֆիլմի պրոդյուսեր Քևին Ֆեյջը հաստատեց, որ Հեմսվորթի և Հիդլսթոնի հետ պայմանագրերն արդեն կնքված են^[68]։ Ֆեյջը նաև նշեց, որ ֆիլմի գործողությունները տեղի են ունենալու Երկրի վրա՝ մեր ժամանակներում և Ասգարդում, սակայն Թորի մարդկային մարմնավորումը՝ բժիշկ Դոնալդ Բլեյքը ֆիլմում չի հայտնվի^[68]։

Հեմսվորթից ևՀիդլսթոնից հետո ֆիլմի պահունակում հայտնվեցին նաև այլ դերասաններ։ 2009 թվականի հունիսին Marvel-ը հայտարարեց, որ Նատալի Փորտմանը կմարմնավորի Թորի սիրեցյալ Ջեյն Ֆոսթերի դերը^[69]։ Գլխավոր հերոսուհու ընկերուհու դերի համար մրցում էին Ջեմմա Արթերթոնը և Ջեսիկա Բիլը։ Բիլը նաև կարող էր լինել նաև Սիֆի դերում^[70]։ Ջեյմի Ալեքսանդրը և Կոլմ Ֆիորը դերասանական հիմնական կազմին միացան սեպտեմբերին^[71]։ Ալեքսնդրին հասավ Սիֆի, իսկ Ֆիորին չարագործի դերը, որի անունը դեռ չէր բացահայտվում։ Ystads Allehanda շվեդական նորությունների կայքին տված հարցազրույցում Ստելլան Սկարսգորդը հայտնեց, որ միացել է ֆիլմի դերասանական կազմին, սակայն իր դերը չկոնկրետացրեց^[72][73]։ Հոկտեմբերին վերջին Օդինի դերը տրվեց Էնթոնի Հոփքինսին, իսկ մի քանի շաբաթ անց, Marvel-ը հայտարարեց այն դերասանների անունները, որոնք ստացել են երեք մարտիկները դերերը^[74]․ Ֆանդրալայի դերում՝ Ստյուարտ Թաունսեդը, Օգունի՝ Տադանոբու Ասանո, Վոլշթագի՝ Ռեյ Սթիվենսոն։ Մի քանի օր անց, նրանց միացավ Իդրիս Էլբան, ով կատարեց Հեյմդալի դերը^[75]։

Հարցազրույցներից մեկում Նատալի Փորտմանն ասաց, որ ֆիլմին է միանում Քեթ Դենինգսը, ով կկատարի իր հերոսուհու կոեգայի՝ Դարսի Լյուիսի դերը^[76]։ Դեկտեմբերին Ռենե Ռուսսոն ստացավ Թորի հարազատ մոր, Լոկիի մերացուի և Օդինի կնոջ՝ Ֆրիգգիի դերը։ Նույն ամսվա վերջին հայտնի դարձավ, որ ֆիլմի դերասանական կազմին են միացել դերասաններ Ժոզեֆ Գաթը, Թրոյ Բրեննան և Ջոշուա Կոքսը, սակայն իրենց կերպարների մանրամասները չբացահայտվեցին^[77]։ 2010 թվականի հունվարին միացավ Ադրիանա Բարրասան^[78], իսկ Ստյուարտ Թաունսենդը, ով պետք է խաղար Ֆանդրալի դերը, «ստեղծագործական անհամաձայնույունների» պատճառով փոխարինվեց դերասան Ջոշուա Դալլասով^[79]։

Նկարահանումներ

2008 թվականի հոկտեմբերին Marvel Studios-ը պայմանագիր կնքեց Raleigh Studios-ի հետ, այնտեղ չորս ֆիլմեր նկարահանելու համար․ «Երկաթե մարդը 2», «Թոր», «Առաջին վրիժառուն» և «Վրիժառուները»^[80]։ Ստուդիան տեղակայված է Կալիֆորնիա նահանգի Մանհեթեն-Բիչում։ Production Weekly հրատարակչությունը հայտնում է, որ Թորի նկարահանումները պետք է սկսեին հունվարի կեսերին Լոս Անջելեսում, իսկ ավելի ուշ տեղափոխվեին Սանտա Ֆե, Նյու Մեքսիկո՝ մարտից ապրիլ ընկած ժամանակահատվածում^[81]։ Հիմնական նկարահանումները սկսեցին 2010 թվականի հունվարի 11-ին^[82]։ Նկարահանումների սկզբից երկու օր անց հայտնի դարձավ, որ գործակալ Քոլսոնի դերով անձնակազմին է միացել Քլարկ Գրեգը, ով արդեն խաղացել էր այդ դերը «Եկրաթե մարդը» և «Երկաթե մարդը 2» ֆիլմերում^[83]։

Նկարահանումներից առաջ Քրիս Հեմսվորթը ձեռք բերեց 20 ֆունտ մկաններ, իր խոսքերով․ «անդադար սնունդ ընդունելու ճանապարհով»^[84]։ Լոկիիդերին նախապատրաստվելու համար, Թոմ Հիդլսթոնը սովորեց կապոէյրա մարտարվեստը, ինչպես նաև Քենեթ Բրանայի խնդրանքով նա պահեց սուղ դիետա, որպեսզի ձեռք չբերեր մկանային մասսա և մկանուտ Թորի հետ համամետած՝ երևար նիհար ու ճկուն^[85]։ Որպեսզի լիովին մտներ իր կերպարի մեջ, Նատալի Փորտմանը կարդաց մի քանի կին-գիտնականների կենսագրություններ, այդ թվում նաև Ռոզալինդ Ֆրանկլինինը^[86]։ Քոլմ Ֆիորիի դիմահարդարման վրա, ով մարմնավորում էր Լաֆեյի դերը, աշխատել են մոտավորապես հինգ ժամ^[87]։ Ինչպես նաև, արդեն ավանդույթ դարձած կերպով, ֆիլմի նկարահանումներին մասնակցեց նաև Ստեն Լին։ Նա կատարեց կոտրված պիկապի վարորդի կամեոն, ով փորձում էր հանել Մյոլնիրը ձագափոսից։ Մեկ այլ նկատելի կամեոյով հայտնվեց Ժոզեֆ Մայքլ Ստարժինսկին՝ անցնող վարորդի դերով, ով առաջինը հայտնաբերեց Թորի մուրճը։

Փետրվարին Paramount Pictures-ը բանակցություններ սկսեց Կալիֆորնիայի Դել-Մար քաղաքի ադմինիստրացիայի հետ՝ լողափի վարձակալության համար։ Paramount-ի կարծիքով այն ամենահարմար տեղանքն էր վեց ձիերի տեսարանի նկարահանումների համար^[88]։ 2010 թվականի մարտի 15-ին ֆիլմի նկարահանումները տեղափոխվեցին Նյու Մեքսիկո նահանգի Գալիստեո քաղաք, որտեղ նկարահանումների համար կառուցվել էր մի ամբողջ քաղաք^[89][90]։ 2010 թվականի ապրիլին Դել-Մարում նկարահանումների հեռանկարները չհաջողվեցին։ Paramount Pictures-ը նամակ ուղարկեց քաղաքի ադմինիստրացիային, որ վերջինս խափանվել է շտաբ-կայանից այդքա հեռավորության վրա տեխնիկաներ տեղափոխելու ծախսերի պատճառով^[91]։ Նկարահանումների պաշտոնական ավարտից մի քանի ամսի անց, 2010 թվականի հոկտեմբերին, մի քանի դերասաններ պահվեցին որոշ տեսարաններ կրկին նկարահանելու, իսկ որոշ տղամարդիկ, կանայք և երեխաներ համապատասխան դիմագծերով՝ մի քանի հավելյալ նկարահանումների համար^[92]։

Հետարտադրություն

Քրիս Հեմսվորթը հաստատեց, որ հիմնական նկարահանումներն ավարտվեցին 2010 թվականի մայիսի 6-ին և իսկ ֆիլմի նախապատրաստումն անցավ հետարտադրության փուլ^[93]։ Կինոնկարի վիզուալ էֆեկտների վրա աշխատեցին BUF Compagnie և Digital Domain ընկերությունները^[94][95]։ Քենեթ Բրենգեի խոսքերով, BUF Compagnie-ն աշխատեց տիեզերքում ծիածանե կամրջի միջոցով տեղափոխման հատուկ էֆեկնտերի վրա, որը ոգեշչնվել էր Հաբլ աստղադիտակի կողմից արված և տիեզերքի այլ պատկերներից ու նկարներից։ Բացի դրանից, Բրանագը հայտնեց, որ Յոտունհեյմի ստեղծման համար Digital Domain-ն օգտվեց նկարիչ Ուիլյամ Թըրների դասական կտավներից^[96]։

2010 թվականի հուլիսին հայտնի դարձավ, որ ֆիլմը կթողարկվի 3D ձևաչափով։ «Լոս Անջելես Թայմս»-ին տված հարցազրույցին Բրանան եգն ասաց․ «Մենք զգացինք, որ մեր դեպքում 3D-ն լավ ընկեր կիլնի սյուժեի և կերպարների համար»^[97]։ Չնայած հիմնական նկարահանուների համար օգտագործվեց 2D, պրոդյուսեր Քևին Ֆեյջը հայտարարեց, որ ֆիլմի վիզուալ էֆեկտները հենց ամենասկզբից մտածվել և իրագործվել են 3D ձևաչափով^[97]։

2011 թվականի մարտին Ադրիանան Բարասսայի տեսարանները մոնտաժի գործընթացում ջնջվեցին ֆիլմի թատրոնային տարբերակից։ Քենեթ Բրանան նրան ուղարկեց ներողություններիով նամակ և պատճառի բացատրությամբ, ինչպես նաև հետագայում աշխատանքի հրավերքով։ Դրան ի պատասխան Բարասսան ասաց․ «Այդ ամենն ինձ տխրեցրեց, քանի որ այն հրաշալի ֆիլմ է, և ես ընդգրկվել էի գործընթացում այնպիսի դերասանների հետ, որոնցով հիանում եմ, սակայն հասկանալով ֆիլմերի բնույթը, գիտեմ, որ նմանատիպ բաները կատարվում են ո՛չ առաջին, և ո՛չ էլ վերջին անգամ»^[98]։ Վերջնական կինոթատրոնային տարբերակու Բարասաային կարելի էր տեսնել միայն սրճարանի տեսարանում, որպես շինության տնօրեն, երբ Թորը կոտրում է բաժակը։ Նույն ամսում Դուգլասը Թեյտը հայտնում է, որ ավարտել է Յոտունների հսկաների շարժումների բռնման աշխատանքները^[99]։ Այ բանից հետո, Երբ Թեյտն անցավ քասթինգը, նա ասաց․ «Մինչ դերը ստանալը ես լսումներն անցա երկու անգամ։ Իմ հասակը 6 ֆուտ ւ 5 դյույմ է, ունեմ նիհար աթլետի մարմին, և նրանց վարձեցին այնպիսի տղաների, որոնց հասակը 6 ֆուտ և 7 դյույմ էր և նույնիսկ բարձր, իսկ քաշը՝ 250 ֆունտ։ Երբ խիմբը խմբագրվում էր, նրանք ստիպված եղան նրանց ավելի մեծացնել, ավելի բարձր և արագ։ Քասթինգին նրանք վերանայեցին շատ մարդկանց, սակայն արդյունքում Բրանան ընտրեց ինձ՝ հսկաների շարժումների բռնման իրականացման համար»^[99]։

2011 թվականի ապրիլին IMAX Corporation-ը, Paramount Pictures-ը և Marvel Entertainment-ը հայտարարեցին, որ համաձայնություն են ստացել ֆիլմը բարձրացնել IMAX էկրանների վրա։ Թողարկումն ամրապնդեցին ընկերությունների միջև համագործակցական հարաբերությունները, որոնք առաջացել էին դեռևս «Երկաթե մարդը 2» ֆիլմի դուրս գալուց^[100]։ Մեկ ամիս անց, 2011 թվականի մայիսին, Ստելլան Սքարսգորդը Կաննի կինոփառատոնի շրջանակներում «Empire» ամսագրին տված հարցազրույցին հայտարարեց, որ տիտրերից հետո ցուցադրվող տեսարանում, որտեղ Էրիկ Սելվիֆը հանդիպում է Նիք Ֆյուրիին, իրականում նկարահանվել է «Վրիժառուներ»-ի ռեժիսոր Ջոս Ուիդոնի կողմից^[101]։

Սաունդթրեք

Thor: Soundtrack from the Motion Picture
Պատրիկ Դոյլի Ֆիլմի երաժշտություն
Թողարկված	Մայիսի 3, 2011
Ձայնագրված	2011 թվական
Ժանր	Ֆիլմի երաժշտություն
Տևողություն	1:11:53
Լեյբլ	Buena Vista Marvel Music
Պրոդյուսեր	Քենեթ Բրենեգ Քևին Ֆեյջ Դեյվ Ջորդան Միտչել Լեիբ

Ֆիլմի երաժշտությունը, որի հեղինակն է կոմպոզիտոր Պատրիկ Դոյլը, կատարեց Լոնդոնյան սիմֆոնիկ նվագախումբը։ Երաժշտական ուղեկցության մասին մանրամասնել է Buena Vista Records ընկերությունը՝ 2011 թվականի մարտին։ Սաունդթրեքը դուրս եկավ ապրիլի վերջին Եվրոպայի մի քանի երկրներում և մայիսի 3-ին՝ Միացյալ Նահանգներում^[102]։

#	Անվանում	Տևողություն
1.	«Chasing the Storm»	3:11
2.	«Prologue»	3:09
3.	«Sons of Odin»	1:48
4.	«A New King»	3:00
5.	«Ride to Observatory»	2:10
6.	«To Jotunheim»	2:19
7.	«Laufey»	3:40
8.	«Frost Giant Battle»	4:22
9.	«Banishment»	1:53
10.	«Crisis In Asgard»	2:18
11.	«Odin Confesses»	2:43
12.	«Hammer Found»	1:11
13.	«Urgent Matter»	2:21
14.	«The Compound»	7:40
15.	«Loki’s Lie»	1:54
16.	«My Bastard Son»	2:39
17.	«Science and Magic»	2:53
18.	«The Destroyer»	2:57
19.	«Forgive Me»	2:40
20.	«Thor Kills the Destroyer»	1:53
21.	«Brothers Fight»	6:59
22.	«Letting Go»	3:17
23.	«Can You See Jane?»	2:23
24.	«Earth to Asgard»	2:33

2011 թվականի ապրիլին Marvel Studios-ի նախագահ Քևին Ֆեյջը հայտնեց, որ ֆիլմում կհնչի Foo Fighters խմբի «Walk» ստեղծագործությունը։ Ֆեյջի խոսքերով, դեռ երկու ամիս առաջ նրանք չէին որոշել այդ երգը ներառել ֆիլմում, սակայն դրա տեքստը համընկնում է կինոնկարի հիմնական թեմային՝ փոխհատուցում և հերոս լինելու կարողություն, իսկ սկզբում խոսվում է բաղանման և հեռավորության մասին, ինչը նույնպես համապատասխանում է, քանի որ Թորն ու Ջեյնը տարբեր աշխարհներից են^[103]։ Ֆիլմը հնչում է բարի տեսարանի ընթացքում, երբ Էրիկ Սելվիգն ու Թորն ըմպում են բոյելմեյքեր կոկտեյլը։

Պրեմիերա

Ֆիլմը ստացավ PG-13 վարձույթային վարկանիշ^[104]։ Համաշխարհային պրեմիերան տեղի ունեցավ 2011 թվականի ապրիլի 17-ին՝ Event Cinemas կինոթատրոնում, Սիդնեյ, Ավստրալիա^[105]։ ԱՄՆ-ում պրեմիերան տեղի ունեցավ մայիսի 2-ին՝ El Capitan Theatre-ում, Հոլիվուդ, Լոս Անջելես, Կալիֆորնիա։ Միջոցառումը կազմակերպված էր դերասան Իսայա Մուստաֆայի կողմից և հեռարձակվում էր ուղիղ եթերով՝ Marvel-ի պաշտոնական կայքում^[106]։

Վարձույթների սկսման ամսաթվերը^[29][107]։

 Ավստրալիա՝ ապրիլի 17, 2011 (համաշխարհային պրեմիերան Սիդնեյում)
 Հարավաֆրիկյան Հանրապետություն՝ ապրիլի 21, 2011
 Ավստրալիա՝ ապրիլի 27, 2011 (վարձույթի սկիզբ)
 Բելգիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Ֆրանսիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Իռլանդիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Իտալիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Նորվեգիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Շվեդիա՝ ապրիլի 27, 2011
 Միացյալ Թագավորություն՝ ապրիլի 27, 2011
 Եգիպտոս՝ ապրիլի 27, 2011
 Ադրբեջան՝ ապրիլի 28, 2011
 Արգենտինա՝ ապրիլի 28, 2011
 Բոսնիա և Հերցեգովինա՝ ապրիլի 28, 2011
 Չիլի՝ ապրիլի 28, 2011
 Խորվաթիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Չեխիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Դանիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Վրաստան՝ ապրիլի 28, 2011
 Գերմանիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Հունաստան՝ ապրիլի 28, 2011
 Չինաստան (Հոնկոնգ)՝ ապրիլի 28, 2011
 Հունգարիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Իսրայել՝ ապրիլի 28, 2011
 Ղազախստան՝ ապրիլի 28, 2011
 Մալայզիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Նիդերլանդներ՝ ապրիլի 28, 2011
 Պերու՝ ապրիլի 28, 2011
 Պորտուգալիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Ուկրաինա՝ ապրիլի 28, 2011
 Ռուսաստան՝ ապրիլի 28, 2011
 Սերբիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Սինգապուր՝ ապրիլի 28, 2011
 Սլովակիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Հարավային Կորեա՝ ապրիլի 28, 2011
 Թաիլանդ՝ ապրիլի 28, 2011
 ԱՄԷ՝ ապրիլի 28, 2011
 Լիբանան՝ ապրիլի 28, 2011
 Նոր Զելանդիա՝ ապրիլի 28, 2011
 Բրազիլիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Բուլղարիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Կոլումբիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Էստոնիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Հնդկաստան՝ ապրիլի 29, 2011
 Մեքսիկա՝ ապրիլի 29, 2011
 Պանամա՝ ապրիլի 29, 2011
 Ֆիլիպիններ՝ ապրիլի 29, 2011
 Լեհաստան՝ ապրիլի 29, 2011
 Իսպանիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Թայվան՝ ապրիլի 29, 2011
 Թուրքիա՝ ապրիլի 29, 2011
 Կիպրոս՝ ապրիլի 29, 2011
 Վենեսուելա՝ ապրիլի 29, 2011
 ԱՄՆ՝ մայիսի 2, 2011 (Պրեմիերան Լոս Անջելեսում)
 Ֆինլանդիա՝ մայիսի 4, 2011
 Կանադա՝ մայիսի 4, 2011
 ԱՄՆ՝ մայիսի 6, 2011 (վարձույթի սկիզբ)
 Հայաստան՝ մայիսի 14, 2011
 Պակիստան՝ մայիսի 20, 2011
 Ճապոնիա՝ հուլիսի 1 2011
 Բանգլադեշ՝ օգոստոսի 31, 2011
 Ինդոնեզիա՝ նոյեմբերի 3, 2011

Մարքեթինգ

Քրիս Հեմսվորթը, Նատալի Փորթմանը, Քեթ Դենինգսը և Թոմ Հիդլսթոնը 2010 թվականի San Diego Comic-Con International-ին

2010 թվականի հուլիսին Marvel Studios-ը San Diego Comic-Con International-ի շրջանականերում ֆիլմի դերասանական կազմ հետ իրականացրեց մամլո-ասուլիս, որին մասնակցեցին ռեժիսոր Քենեթ Բրանան, դերասաններ Քրիս Հեմսվորթը, Թոմ Հիդլսթոնը, Նատալի Փորտմանը, Քեթ Դենինգսը և Քլարկ Գրեգը։ Միջոցառման ընթացքում նրանք պատասխանեցին ֆիլմին վերաբերող հարցերին, ինչպես նաև ներկաայացրեցին մի քանի կադրեր^[108]։ Մի քանի օր անց ֆուտաժը հայտնվեց համացացնում^[109]։ 2010 թվականի դեկտեմբերին Marvel-ը ներկայացրեց կինոնկարի առաջին պաստառը, ինչպես նաև համացանց վերբեռնվեց առաջին թրեյլերը, որը նաև ցուցադրվեց «Նարնիայի ժամանակագրություններ։ Լուսաբացի նվաճողը» ֆիլմի ցուցադրության ժամանակ^[110]։ Առաջին հեռուստատեսային հոլովակը հայտնվեց Super Bowl XLV ամերիկյան ֆուտբոլի մրցման ժամանակ՝ Fox հեռուստաալիքով, Միացյալ Նահանգներում։ Այդ քայլն ընկերությանը 30 վայրկյանանոց տեսահոլովկի համար բերեց 3 միլիոն դոլար^[111]։ Marvel Studios-ը և Acura-ն Chicago Comics and Entertainment Expo 2011 փառատոնին թողարկեցին համատեղ վիրուսային մարկետինգի կամպանիա^[112]։ Մյուս պաշտոնական գովազդային հովանավորները դարձան Burger King-ը, Dr Pepper-ը, 7-Eleven-ը և Visa-ն^[113]։ Ֆիլմի առաջին կարգախոս «Երկու աշխարհներ, Մեկ հերոս»-ը ներկայացվեց արդեն հետարտադրության փուլում, իսկ 2011 թվականի մարտի վերջին հայտնվեց նորը՝ «Քաջությունն անմահ է», որը պատկերազարդված էր IMAX պաստառի վրա^[114]։ Ապրիլի սկզբին լուսյ տեսան կերպարների պաստառները, որոնցում յուրաքանչյուրն ուներ իր սեփական թեգլայնը․ Լոկի՝ «Չարաճճիության աստված», Թոր՝ «Ամպրոպի աստված», Օդին՝ «Ասգարդի արքա», Սիֆ՝ «Պատերազմի աստվածուհի», Հեյմդալ՝ «Աշխարհների պահապան», Ջեյն Ֆոսթեր՝ «Գիտության կին»^[115]։

2010 թվականի «Երկաթե մարդը 2» ֆիլմի տիտրերից հետո ցուցադրվող տեսարարանում S.H.I.E.L.D.-ի գործակալ Ֆիլ Քոլսոնը, ով կանգնած լինելով հսկա ձագարափոսի առջև, հեռախոսազանգով հայտնում էր, որ անապատում գտել է մի մուրճ։ Ռիկ Մարշալի MTV News-ին տված հարցազրույցում ենթադրեց, որ այն Մյոլնիրն է, որը պատկանում է Թորին, նշելով նաև, որ «այն շարունակում է պահպանել Marvel-ի տիեզերքում ավանդույթ դարձած ֆիլմերի միջև կապը»^[116]։

2008 թվականին Marvel Animation-ը հայտարարեց 26 սերիանոց անիմացիոն սերիալի թողարկման մասին, որը հեռարձակվեց 2010 թվականի վերջին՝ լիամետրաժ ֆիլմից կես տարի առաջ^[117]։ Ինչպես նաև ընկերությունը նկարահանեց «Թոր։ Ասգարդի ավանդազրույցները» անիմացիոն ֆիլմը, որի թողարկման օրը համարյա համապատասխանեցվեց կինոնկարի հետ^[118]։ «Thor: God of Thunder» (Կաղապար:Lange-hy) տեսախաղը լույս տեսավ 2011 թվականի մայիսի 3-ին։ Խաղը մշակվել էր Sega ընկերության կողմից, և դրա հնչյունավորմանը մասնակցեցին դերասաններ Քրիս Հեմսվորթը և Թոմ Հիդլսթոնը, հնչյունավորելով ֆիլմում խաղացած իրենց կերպարներին^[119]։

Ընդունում

Շահույթ

Ռեյտինգներ
Հրատարակություն	Գնահատական
allmovie	[120]
Rolling Stone	[121]
eFilmCritic	[122]
Internet Movie Database	[123]
Empire	[124]
IGN	[125]
The Guardian	[126]
New York Times	[127]
Filmcritic	[128]
Metacritic	[129]
Rotten Tomatoes	[130]
Yahoo! Movies	B (մաքս.՝ А)[131]
Latino Review	B- (մաքս.՝ А)[132]

«Թոր»-ը Ավստրալիայում վարձույթի առաջին ուիքենդում զբաղեցրերց երկրորդ հորիզոնականը՝ «Ֆորսաժ 5»-ից հետո, աշխատելով 5,8 միլիոն դոլար^[133]։ Հաջորդ շաբաթ, «Թոր»-ը դուրս եկավ միանգամից 56 արտասահմանյան վարձույթներում, առաջին հանգստյան օրերին հավաքելով 89,2 միլիոն դոլար^[134]։ Ֆիլմն առաջին ուիքենդում գլխավորեց հյուսամերիկյան վարձույթը 66 միլիոն դոլարով, ներառյալ 213 IMAX կինոթատրոններից ստացած 6,6 միլիոն դոլարը^[135]։ Box Office Mojo-ն «Թոր»-ի համար կանխատեսեց 290 միլիոն միջազգային և 180 միլիոն դոլար ԱՄՆ-ի շուկաներից^[136][137]։ 16 շաբաթ վարձույթում մնալուց, ֆիլմը հավաքեց 181,030,624 դոլար ԱՄՆ-ում և 268,295,994 դոլար այլ երկրներից։ Ֆիլմի ողջ հասույթը կազմեց 449,326,618 դոլար^[138], ինչի շնորհիվ այն զբաղեցրեց համաշխարհային մասշտաբով ամենաշատ շահույթ ստացած ֆիլմերի 116-րդ հորիզոնականը^[138]։

Քննադատական կարծիքներ

Ֆիլմը քննադատների կողմից ստացավ խառը գնահատականներ։ Rotten Tomatoes կայքում ֆիլմի սպասման վարկանիշը 78 % էր, իսկ դուրս գալուց հետո, ստացած 244 կարծիքներով, կինոնկարի միջին գնահատականը կազմեց 6.7/10^[139]։ Metacritic կայքը, որը միավորներ է տալիս հիմնվելով միջին թվաբանական հաշվարկի վրա և որտեղ ամեն կարծիք վերանայվում է տոկոսային հարաբերությամբ՝ մինչ միջին վարկանիշ տալը, ֆիլմին տվեց 100-ից 58 միավոր՝ հիմնվելով 39 կարծիքի վրա^[140]։

«Variety»-ի Ռիչայր Քեյփերսն ասաց․ «Թորը հենց այն է, որը պետք է մինչև այն պահը, երբ դեր ընտանեկան կոնֆլիկտները ձեռք են բերում տիեզերական մասշտաբներ, սակայն պակաս թատերական է նորվեգական աստծու Երկիր ժամանակավոր աքսորման ժամանակ»։ Քեյթերի կարծիքով, Բրանան հրաշալիորեն կատարեց իր աշխատանքը, չնայած այն բանի, որ ռեժիսորական աշխատանքները մեծ մասամբ ասոցացվում են Շեքսպիրի էկրանավորումների հետ։ Բաի այդ, նա դրական գնահատեց հագուստների նկարիչների և մասնագետները աշխատանքը, ովքեր զբաղվել են Ասգարդի ներկայացմամբ, ինչպես նաև Քրիս Հեմսվորթի խաղը․

Գլխավոր դերում Քրիս Հեմսվորթին ընտրելը ոչ միայն դարձավ օրինակելի։ Նա իր դերը կատարեց ոչ պերճաշուքորեն և նրբագեղ հասարակությամբ։ Բրենեգին հաջողությամբ ստացվեց դիցաբանական կերպարին դարձնել ավելի մարդկային։ - Ռիչարդ Քեյփերս[141]

«Chicago Sun-Times»-ի Ռիչարդ Րոփերը նշեց, որ «Բնօրինակ «Սարդ-մարդու» ժամանակներից, «Թոր»-ն ամենահանդիսադիր սուպերհերոսային դեբյուտն է»^[142]։

Ռոջեր Էբերթ-ը բացասական արտահայտվեց կինոնկարի մասին, ասելով․ «Թորն անհաջող է ֆիլմի տարբերակում, սակայն հաջողակ է մարքեթինգային տեսանկյունից»։ Էբերթը Թոմ Հիդլսթոնի խաղն անվանեց անհաջող, իսկ իր կերպարին՝ խարիզմայից զուրկ։ Ինչպես նաև թերություններ և անտրամաբանություններ նկատեց սցենարի որոշ մասերում։

Ֆիլմը Rotten Tomatoes-ում ստացավ 78 %, ինչի՞ համար։ Սուպերհերոսների մասին ֆիլերի ստանդարտները դրվել են «Սուպերմենի», «Մռայլ ասպետի» և նույնիսկ «Երկաթե մարդու» կողմից։ Համեմատած այդ խմբի հետ՝ Թորը խղճուկ տեսք ունի - Ռոջեր Էբերթ[143]

«Նյու Յորք Թայմս»-ի Էնթոնի Սքոթը ֆիլմի դիտումից հետո արտահայտեց խառը զգամունքներ, նշելով սցենարում մի քանի նկատելի կլիշե, սկսած արտադրական պլանից՝ Ասգարդի ճարտարապետությունը, մինչև Յոտունհեյմի համակարգչային հրեշները^[144]։ Los Angeles Times-ի Քենեթ Թուրանը գնահատեց Քրիս Հեմսվորթի, Էնթոնի Հոփքինսի, Իդրիս Էլբայի դերասանական խաղը, սակայն բացասական արտահայտվեց հատուկ էֆեկտների, ինչպես նաև Երկրի վրայի սյուժետային շղթայի մասին։ Նրան չտպավորեցին Սքարսգորդի, Դեննիսի և Փորթմանի հերոսները։

«Թոր»-ը ֆիլմի դուրս գալուց առաջ հանդիսատեսի գրավման Marvel-ի անհաջող փորձի կրկնումն է։ Նույն բանն է տեղի ունենում «Վրիժառուներ»-ի հետ․ ֆիլմը պետք է թողարկվի մեկ տարի անց, սակայն դրա շուրջ պտտվող աղմուկը միանգամայն ուռճացված է - Քենեթ Թուրան[145]

Հրատարակություններ

2011 թվականի հուլիսին Marvel Studios-ը և Paramount Pictures-ը հայտարարեցին ֆիլմի Blu-ray 3D, Blu-ray և DVD կրիչների վրա ֆիլմի թողարկման մասին։ Սկավառակները հասանելի դարձան 2011 թվականի սեպտեմբերի 13-ից։ Երեք սկավառակից բաղկացած տարբերակը, որը ներառում էր հավելյալ նյութեր, ֆիլմին ավելացավ նաև Blu-ray կոմպլեկտը, որը դուրս եկավ բարձր որակով՝ ինչպես 3D այնպես էլ 2D ձրաչափերով։Ավելի ուշ լույս տեսավ DVD-ի ստանդարդ թույլտվության թվային կրկնօրինակը, ինչպես նաև կոմբինացված Blu-ray/DVD տարբերակը։ Բոլոր հրատարակությունները ներառում էին ավելի քան 80 րոպեանոց հավելյալ նյութեր^[146]։ Քենեթ Բրանան նաև հայտնեց, որ ֆիլմի DVD տարբերակում կլինի 20 րոպե ջնջված տեսարանները, որոնք հիմնականում տեղի են ունեցել Ասգարդում և եղել են Օդինի ու Ֆրիգայի, Թորի ու Լոքիի միջև զրույցներ և մի փոքր նախապատմություններ^[147]։ Առաջին շաբաթում «Թոր»ը ԱՄՆ-ում վաճառվող DVD/Blu-ray սկավառակների և թվային դիստրիբուցիայի ցուցակում զբաղեցրեց առաջին հորիզոնականը^[148]։

Կոմպլետկներում ներառվեց նաև Marvel One-Shot: The Consultant (ռուս.՝ Marvel ուան-շոթ։ Խորհրդատուն) կարճամետրաժ հոլովակը^[149]։

Մրցանակներ և անվանակարգեր

Մրցանակներ և անվանակարգեր
Տարի	Մրցանակ	Կատեգորիա	Ստացող/աշխատանք	Արդյունք	Հղումներ
2011	Դեռահասների ընտրություն 2011	Ընտրված ֆիլմի բռնկում․ տղամարդ	Քրիս Հեմսվորթ	Առաջադրված	[150]
	Ճիչ մրցանակաբաշխություն 2011	Առավելագույն ճիչը	«Ֆիլմ»	Առաջադրված	[151]
		Լավագույն ֆենտեզի ֆիլմ	«Ֆիլմ»	Առաջադրված
		Լավագույն սուպերհերոս	Քրիս Հեմսվորթը Թորի դերում	Առաջադրված
		Երկրորդ պլանի լավագույն դերասանուհի	Ջեյմի Ալեքսանդր	Առաջադրված
		Բռնկումային կատարում․ կին	Ջեյմի Ալեքսանդր	Առաջադրված
		Բռնկումային կատարում․ տղամարդ	Քրիս Հեմսվորթ	Առաջադրված
		Բռնկումային կատարում․ տղամարդ	Թոմ Հիդլսթոն	Առաջադրված
		Լավագույն F/X	«Թոր»	Առաջադրված
		Լավագույն կոմիքս-ֆիլմ	«Թոր»	Առաջադրված
2012	Մարդկանց 38-րդ ընտրություն	Սիրված էքշն ֆիլմ	«Թոր»	Առաջադրված	[152]
		Սիրված ֆիլմի սուպերհերոս	Քրիս Հեմսվորթ	Առաջադրված
	Վիզուալ էֆեկտների հասարակություն	Կենդանի էշքն ֆիլմում հորինված շրջապատի ակնառու ստեղծում	«Հեյմդալի աստղադիտարանը»․ Պիեր Բաֆֆին, Օդրի Ֆերրարա, Յոել Գոդո, Դոմինիկ Վիդալ	Առաջադրված	[153]
		Կենդանի էշքն ֆիլմում ակնառու վիզուալ օպերատորություն	Խավիեր Ալլարդ, Պիեր Բաֆֆին, Նիկոլաս Չեվալլիեր	Առաջադրված
	Կայսրություն	Լավագույն նորեկ	Թոմ Հիդլսթոն	Հաղթանակ	[154]
		Լավագույն գիտական ֆանտաստիկա/ֆենտեզի	«Թոր»	Հաղթանակ
		3D-ի արվեստը ներկայացված RealD-ով	«Թոր»	Առաջադրված
	MTV ֆիլմի մրցանակաբաշխություն 2012	Լավագույն հերոս	«Թոր»	Առաջադրված
	Սատուրն մրցանակաբաշություն	Լավագույն ֆենտեզի ֆիլմ	«Թոր»	Առաջադրված	[155]
		Երկրորդ պլանի լավագույն դերասան	Թոմ Հիդսթոն	Առաջադրված
		Լավագույն արտադրական դիզայն	Բո Ուելչ	Առաջադրված
		Լավագույն կոստյում	Ալեքսանդրա Բայրն	Հաղթանակ

Կապը մյուս ստեսծագործությունների հետ

• Գործողությունները սկսում են «Երկաթե մարդը 2» ֆիլմի վերջաբանի հետ միաժամանակ, երբ գործակալ Ֆիլ Քոլսոնը հայտնում է Թոնի Սթարքին, որ նրան տեղափոխում են Նյու Մեքսիկո։ Հենց այդ պահին էր գտնվել ընկած Մյոլնիրը։ Հենց դրանից էլ սկսում են «Թոր»-ի իրադարձությունները, իսկ Քոլսոնի ձագարափոսի մոտ ժամանման տեսարանը կրկնում է «Երկաթե մարդը 2»-ի տիտրերից հետո ցուցադրվող տեսարանը։
• Թորի S.H.I.E.L.D-ի օբյեկտ ներխուժելու տեսարանում հայտնվում է ևս մեկ հայտնի սուպերհերոս և Վրիժառուների անդամ Բազեի աչք / Քլինթ Բարթոնը^[156]։ Ֆիլ Քոլսոնը նրան տալիս է նիզակով Թորի վրա նշան բռնելու հրաման
• Այն տեսարանում, երբ Սելվիգը և Ջեյն Ֆոսթերը տանիքին քննարկում են S.H.I.E.L.D-ի գործակալներին, Սելվիգն ասում է մի գիտնականի մասին, ով զբաղվում էր գամմա ճառագայթներով, նրա մոտ նույնպես էկել էին S.H.I.E.L.D-ի գործակալները և նրան այլևս ոչ ոք չի տեսել։ Խոսքը Բրյուս Բենների մասին, ով ավելի հայտնի է որպես Հալք։ Ապագայում նա նույնպես դառնում է Վրիժառուների անդամ^[157]։
• Ավելի ուշ, Սելվիգն ասում է, որ կզանգի իր ընկերոջը, ով S.H.I.E.L.D-ի հետ աշխատանքային փորձ ուներ։ Սկզբում այն պետք է լիներ հղում դեպի Հենկ Պիմին՝ Վրիժառուների հերոսներից մեկին, սակայն հետո այդ մտքից հրաժարվեցին^[157]։
• Ավերողի հայտնվելու տեսարանում, գործակալներից մեկը, տեսենլով նրան, ասում է․ «Ողջույն Սթարքի՞ց», ինչին Ֆիլ Քոլսոնը պատախսանում է․ «Չգիտեմ, նա ինձ ոչ մի բանի մասին չի պատմում»^{[Ն 9]}։ Սա նույնպես հղում դեպի Վրիժառուների հերոսների մեկի՝ Երկաթե մարդուն / Թոնի Սթարքին^[157]։
• Թորին փրկելով գործակալներից, Սելվիգն իրեն ներկայացնում է որպես բժիշկ Դոլանդ Բլեյք։ Բնօրինակ կոմիքսներում այդ անունն էր կրում այն մարդը, ով ծառայում էր որպես Թորի երկրային կերպար՝ անդամալույծ վիրաբույժ, ով Նորվեգիայում պատահականորեն գտել էր Մյոլնիրը։ Այդ անունը կար նաև այն շապիկի վրա, որը գրասենյակում Ջեյնը տվեց Թորին։ Թորի այն հարցին, թե ով է նա, Ջեյնը պատասխանեց, որ նա իր նախկին սիրեցյալն էր^[157]։

Վրիժառուները

Հիմնական հոդված՝ Վրիժառուները (ֆիլմ, 2012)

Թորը «Վրիժառուները» ֆիլմում հայտնվել էր որպես գլխավոր հերոսներից մեկը, որը դուրս է եկել 2012 թվականի ապրիլին։ Կինոնկարը նաև համարվում է Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի մասը և միավոր է ֆիլմերի կերպարների՝ «Անհավանական Հալքը», «Երկաթե մարդը», «Թոր»-ը և «Առաջին վրիժառուն»։

Սիկվել

Հիմնական հոդված՝ Թոր։ Մռայլ աշխարհը

Նշումներ

1. Ֆիլմում և կոմիքսներում Թորը հաճախակի է անվանվում Օդինի որդի Թոր, որը բնօրինակում հնչում է որպես Թոր Օդինսոն (անգլ.՝ Thor Odinson)։ Ինչն էլ համարվում է գերմանական, սկանդինավյան և անգլիական ազգանունների ձևավորման տիպիկ օրինակ։ Ինչպես նաև Լոկի լիարժեք անունը Լոկի Լաֆեյսոն է (անգլ.՝ Loki Laufeyson)։ Լոկին Լաֆեյի որդին է, սակայն ֆիլմում նա երբեք այդպես չի հիշատակվում։ Երբ Թորը Ավերողի տեսարանից հետո դիմում է գործակալ Քոլսոնին (անգլ.՝ Coulson), նա նրան անվանում է Քուլի որդի, ելնելով նրա ազգանունից։
2. S.H.I.E.L.D. գաղտնի գործակալությունը հայտնվել է Երկաթե մարդու մասին երկու նախկին ֆիլմերում։ Մինչև ֆիլմի վերջը պարզ չի լինում, թե այն ինչ գործողություններ է իրականացնում։ Միայն հայտնի է, որ այն ղեկավարում է Նիք Ֆյուրին, իսկ իր տնօրինության տակ են մտնում մի շարք գաղտնի ծրագրեր, ղեկավարության մշակումներ, ինչպես նաև Վրիժառուների հավաքագրումն ու հանցագործության դեմ պայքայրը։
3. Լոկիի հնարավոր դավաճանության մասին պոսելցի Ֆանդրալն ասում է․ «Լոկին, իհրակե, միշտ սիրել է թեթևակի չարաճճիություններ անել, բայց այն ինչ դու ասում ես, լիովին այլ բան է»։ Դա բնօրինակ Լոկիի պատրանքն է, որը համարվում է չարաճճիությունների աստվածը։
4. Օդինն ընկնում է այսպես կոչված Օդինի քնի մեձ (անգլ.՝ Odinsleep)։ Տարին մեջ անգամ Ասգարդի արքան պետք է քուն մտնի, որպեսզի երկարացնի իր կյանքը և մեծացնի աստվածային կարողությունները։ Եթե Օդինը դրանք ժամանակից շուտ է սպառում, ապա պետք է ժամանակից շուտ էլ քնի, որպեսզի վերականգնի ուժերը։ Ֆիլմում Ֆրիգան հիշատակում է Լոկիի հետ զրույցի մասին, որ «հայրը երկար ժամանակ մի կողմ էր դնում քունը»։
5. Լոկին կարող է իրեն տելեպորտացիա անել և ստեղծել խաբկանքներ, ինչի շնորհիվ էլ նա անտեսանելի մնաց S.H.I.E.L.D.-ի օբյեկտում, ավելի կոնկրետ Մյոլնիրը բարձրացնելու փորձին և Թորի զրույցի ժամանակ։ Նույն բանը նա արեց ծիածանե կամրջի վրա Թորի հետ կռվի ժամանակ, երբ վերջինս փորձում էր օգնել ընկնող Լոկիին, սակայն պարզեց, որ այն ուղղակի պրոեկցիա է։
6. Թորի նախադասությունը, որն այդ պահին նա ասում է Ֆիլ Քոլսոնին, կարելի է համարել հետագա ֆիլմում Վրիժառուների խմբի հավաքագրման փաստացի համաձայնում․ «Հիշիր, Քոուիլի որդի, ես ու դու ծառայում եք մի նպատակի՝ այս աշխարհի խաղաղությանը։ Կարող ես ինձ համարել քո համագործակիցը»։
7. Դրա մասին մենք իմանում ենք Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքի հաջորդ՝ «Կապիտան Ամերիկա։ Առաջին վրիժառուն» ֆիլմում
8. Ավելի ուշ, Ռեյմին նկարահանեց Marvel Comics-ի մեկ այլ սուպերհերոսի՝ Սարդ-մարդու մասին պատմող երեք ֆիլմեր։
9. Բնօրինակ․ «Is that one of Stark’s?» — «I don’t know. That guy never tells me anything».

Ծանոթագրություններ

1. MARVEL MOVIE UPDATE: NEW RELEASE SCHEDULE!: Marvel studios strengthens self-produced film release schedule through 2012 // marvel.com — Marvel Entertainment, 2009.
2. http://www.imdb.com/title/tt0800369/
3. http://www.metacritic.com/movie/thor
4. http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=129477.html
5. http://stopklatka.pl/film/thor-2011
6. http://www.boxofficemojo.com/movies/?page=intl&id=thor.htm
7. Internet Movie Database — 1990.
8. Marvel Studios Update: Loki Officially Cast in 2011 Thor Movie: Find out who's playing Loki in the upcoming "Thor" movie! // marvel.com — Marvel Entertainment, 2009.
9. https://www.siamzone.com/movie/m/6088
10. Kit B. Marvel Studios outlines slew of superhero titles // The Hollywood Reporter / J. Min — LA: Penske Media Corporation, 2006. — ISSN 0018-3660
11. Freebase տվյալների վերբեռնում — Google.
12. http://www.bbfc.co.uk/releases/thor-2011-3
13. http://www.cinemaquebec.com/sherbrooke/films/thor-v-f-2011
14. http://www.imdb.com/title/tt0800369/fullcredits
15. http://www.filmaffinity.com/es/film358790.html
16. http://www.bbfc.co.uk/releases/thor-2010
17. http://www.ofdb.de/film/208113,Thor
18. ČSFD (չեխերեն) — 2001.
19. https://www.imdb.com/title/tt0800369/fullcredits
20. Scott A. O. Have Golden Locks, Seeking Hammer // The New York Times / J. Kahn — Manhattan: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2011. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
21. Goldberg M. THOR Review // Collider — Canada: 2011.
22. Day P. K. Critical Mass: 'Thor' swings his hammer and the critics scream // Los Angeles Times — El Segundo: 2011. — ISSN 0458-3035; 2165-1736
23. http://www.raleighstudios.com/press-section/item/avatar-sequels-to-be-filmed-at-manhattan-beach-studio
24. http://www.movie-locations.com/movies/t/Thor.html
25. McMillan G. 'Captain America: Civil War' Will Be the Longest Marvel Studios Film to Date // The Hollywood Reporter / J. Min — LA: Penske Media Corporation, 2016. — ISSN 0018-3660
26. http://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thor.htm
27. https://www.boxofficemojo.com/movies/?id=thor.htm
28. Base de datos de películas calificadas
29. Release dates for Thor (2011) IMDb
30. ««Սթեն Լին հաստատեց Թորում խաղացած իր կամեոն»». /Film. 2009 թ․ դեկտեմբերի 6. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2009 թ․ դեկտեմբերի 7-ին.
31. «X-Men, Green Lantern, Red Sonja: March 18th Comic Reel». Comic Book Resources. 2010 թ․ մարտի 18. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 18-ին.
32. Գոլդմիթ, Ջեֆֆ (2006 թ․ հուլիսի 18). «Raimi well-suited for fantastic feats». Variety.
33. Ֆլեմինգ, Մայքլ (14 ապրիլի, 1997). «Մանիա Marvel-ի համար». Variety.. WebCitation archive
34. Լեթերտ, Ջեյսոն (2002 թ․ մայիսի 29). «Արդյո՞ք Թորի մուրճը գալիս է մեծ էկրաններ». Comics2Film.com.
35. Ֆլեմինգ, Մայքլ (2000 թ․ մայիսի 16). «Marvel-ը բանակցություններ է տանում Artisan-ի հետ». Variety.
36. Ֆլեմինգ, Մայքլ (22 ապրիլի, 2002). «Artisan, Marvel Pump Hero Punisher». Variety. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
37. Բրոդեսսեր, Քլոդ (13 հունիսի, 2004). «Spider Provider Grows New Legs». Variety. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
38. «Stax» (2004 թ․ դեկտեմբերի 13). «Գոյերը «Թոր»-ի վրա». IGN.
39. «Thor Hammers Sony». IGN. 2005 թ․ հունվարի 21. Վերցված է 1 июня 2011-ին.
40. ՄաքՔլինթոք, Պամելա (27 ապրիլի, 2006). «Marvel Making Deals for Title Wave». Variety. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
41. Կարկ, Քրիս (2006 թ․ հուլիսի 3). «Comic-Con 2006: Marvel-ը հայտարարեց եռյակի մասին». IGN.
42. Գայր, Դենն (2007 թ․ դեկտեմբերի 23). «I am Legend writer credits comics, horror films and pop culture». Daily Herald.
43. Ֆլեմինգ, Մայքլ (2007 թ․ օգոստոսի 9). «Մեթյու Վոնը կնկարահանի «Թոր»-ը». Variety.
44. Վոն, Մեթյու (7 հոկտեմբերի, 2007). «Իմ շաբաթը։ Մեթյու Վոն». The Guardian. Լոնդոն.. WebCitation archive.
45. Բեմիգբոյ, Բազ (2007 թ․ նոյեմբերի 16). «Matthew sprinkles Stardust on the British film industry». Daily Mail. London. Վերցված է 1 հունիսի, 2011-ին.
46. Marvel Entertainment (2008 թ․ մայիսի 5). «Marvel Studios-ը լուաբանում է ևս չորս ֆիլմերի պրեմիերաների ամսաթվեր». SuperheroHype.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ փետրվարի 21-ին. Վերցված է 1 հունիսի, 2011-ին.
47. Դևիս, Էրիկ (2008 թ․ մայիսի 8). ««Թոր»-ին նոր ռեժիսոր է պետք, Հալքը կունենա՞ կամեո «Երկաթե մարդը 2»-ում». Cinematical. Արխիվացված օրիգինալից 2008 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 1 июня 2011-ին.
48. Սանչես, Ռոբերտ (2008 թ․ սեպտեմբերի 8). «Is There a D.J. in Thor's Future?». IESB. Վերցված է 2008 թ․ սեպտեմբերի 9-ին.
49. Ֆլեմինգ, Մայքլ (2008 թ․ սեպտեմբերի 28). «Բրանագը բանակցում է «Թոր»-ի ռեժիսորը դառնալու համար». Variety. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 1-ին.
50. Հորոուից, Ջոշ (2008 թ․ դեկտեմբերի 13). «Բացառիկ։ Քենեթ Բրենեգը լռություն տարածեց «Թոր»-ի վրա, ասելով, որ դերասանների քասթինգը վաղաժամ է». MTV.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-06-20-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
51. Ուիգլեր, Ջոշ (2009 թ․ մայիսի 4). «Քենեթ Բրենեգը հայտարարեց, որ նկարահանումները սկսելու է հունվարին». MTV Splash Page. Արխիվացված է օրիգինալից 2009-05-09-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
52. Մարշալ, Ռիկ (2009 թ․ մայիսի 12). «Marvel-ի ֆիլմերը ստացել են թողարկման նոր ամսաթվեր։ «Թորը», «Վրիժառուները» և «Կապիտան Ամերիկա»-ն հետաձգվել են, իսկ «Երկաթե մարդը 2»-ը մնացել է անփոփոխ». MTV Splash Page. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-09-07-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
53. ՄաքՔլինթոք, Պամելա (2009 թ․ մարտի 16). ««Տրանսֆորմերներ 3»-ը ստացավ թողարկման ամսաթիվ». Variety.
54. Կիտ, Բորիս (2009 թ․ փետրվարի 25). «Jackson's Fury in flurry of Marvel films». Reuters. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
55. Ջեն Յամատո (2010 թ․ ապրիլի 19). «Սեմ Ջեքսոնի Նիք Ֆյուրին կնկարահանվի «Կապիտան Ամերիկա»-ում, բայց ոչ «Թոր»-ում». Cinematical. Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ ապրիլի 25-ին.
56. Դևիս, Էրիկ (2011 թ․ փետրվարի 3). «սեմ Ջեքսոնը հաստատեց «Կապիտան Ամերիկա»-ում և «Թոր»-ում իր կամեոները». Cinematical. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
57. ՄաքՔլինթոք, Պամելա (2010 թ․ հունվարի 6). «'Thor' set to bow May 6, 2011». Variety.. WebCitation archive.
58. «Մանրադիտակի տակ։ Թոր». The Science & Entertainment Exchange. National Academy of Sciences. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
59. «Սսկել է ֆիլմի համար Թորի դերի թասքինգը». Corona Coming Attractions. 2009 թ․ փետրվարի 18. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
60. Դենիել Քրեյգ․ «Հետաքրքրություն» չկա խաղալու Թորում
61. Թորի քասթինիգ նորություններ։ Նատալի Փորթմանը Marvel-ի Թոր-ու՞մ
62. Թվում է, թե Քևին Մակկիդը պոտենցիալ Թոր է
63. Hunnam Talks Thor IGN chats with the Sons of Anarchy star IGN
64. «Chris Hemsworth: Liam Was Supposed to Play Thor!». Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 13-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
65. «Marvel Studios Update: Լոկին պաշտոնապես հաստատված է 2011 թվականի Թորի դերասանական կազմում». Marvel.com. 2009 թ․ մայիսի 18. WebCitation archive.
66. «Marvel Studios Update: Լոկին պաշտոնապես հաստատված է 2011 թվականի Թորի դերասանական կազմում». Marvel Comics. 2009 թ․ մայիսի 18.
67. Նիքի Ֆինկի (16 մարտի, 2009). «Նրանք, ով կխաղան Թորում։ Անհայ՞տ են». Deadline.com.. WebCitation archive.
68. Բիլլինգթոն, Ալեքս (2009 թ․ հունիսի 7). «Profile on Marvel Studios with Big Updates from Kevin Feige». Firstshowing.net. Վերցված է 2 июня 2011-ին.
69. «Նատալի Փորթմանը կմիանա «Թոր»-ի դերասանական կազմին, Քրիս Հեմսվորթը հաստատված է գլխավոր դերում». MTV.com. 2009 թ․ հուլիսի 13. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-14-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
70. «Արդյո՞ք Ջեսիկա բիլին մենք կտեսնենք «Թոր»-ում». Արխիվացված է օրիգինալից 2010 թ․ օգոստոսի 21-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
71. Ուեյնթրոբ, Սթիվ (2010 թ․ դեկտեմբերի 10). «Colm Feore On Set Interview THOR; The King of the Frost Giants Reveals All!». Collider. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 5-ին.
72. Ռափփ, Էլիզաբեթ (2009 թ․ հոկտեմբերի 5). «Ստելլան Սկարսգորդը միանում է «Թոր»-ին». Cinematical. Արխիվացված օրիգինալից 2009 թ․ հոկտեմբերի 9-ին.
73. Ռափփ, Էլիզաբեթ (23 փետրվարի, 2011). «Բացառիկ։ Սցենարիստ Դոն Փեյնը խոսում է «Թոր»-ի մասին». CHUD.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.. .
74. «Thor Update: Երեք մարտիկների դերակատարները». Marvel.com. 2009 թ․ նոյեմբերի 16.
75. «Իդրիս Էլբան միանում է Marvel Studios-ի «Թոր»-ին». Reuters. 2009 թ․ նոյեմբերի 20. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 10-ին.
76. Ուորմոթ, Բրայան (23 նոյեմբերի, 2009). «Բացառիկ։ Քեթ Դենինգսը միանում է «Թոր»-ին, ասել է գլխավոր դերակատար Նատալի Փորթմանը». "Splash Page" (column), TMV.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
77. Վեյվոդա, Ջիմ (2009 թ․ դեկտեմբերի 17). «Russo, More Join Thor». IGN. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 5-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
78. Կիտ, Բորիս (2010 թ․ հունվարի 7). «'Babel' actress joining Marvel's 'Thor'». The Hollywood Reporter. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հունվարի 24-ին..
79. Weintraub, Steve (2010 թ․ դեկտեմբերի 10). «Ray Stevenson (Volstag) and Joshua Dallas (Fandril) On Set Interview THOR». Collider. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 5-ին.
80. «Marvel Signs Long-Term Lease with Raleigh». Raleigh Studios press release. 6 հոկտեմբերի, 2008. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 1-ին.. .
81. Բաքսթեր, Ժոզեֆ (2009 թ․ նոյեմբերի 13). «Թորի նկարահանումները կսկեն հունվարի կեսերին». G4. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
82. «Թոր ֆիլմ։ Սկսեցին հիմնական նկարահանումները». Marvel.com. 2010 թ․ հունվարի 11.. Обновлено 11 февраля, 2011. WebCitation archive.
83. Գրեյզեր, Մարկ (2010 թ․ հունվարի 18). «Gregg pulls double duty». Variety.
84. Շիրա, Դավի (2011 թ․ ապրիլի 18). «Քրիս Հեմսվորթը «Թոր»-ի համար ձեռք բերեց 20 ֆունտ մկաններ». People. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
85. Comic-Con 2010 Interview: We sit down for a chat with Thor villain Tom Hiddleston. Արխիվացված 2010-12-12 Wayback Machine IGN, 28.07.10
86. Kaufman, Amy and Boucher, Geoff (2010 թ․ նոյեմբերի 19). «Natalie Portman says 'Thor' role hammers away at 'cute' stereotypes». Los Angeles Times.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
87. Մարնել, Բլեիր (2010 թ․ մայիսի 11). «Քոլմ Ֆիորիի «Թոր»-ում խաղացած առեղծվածային դերի դիմահարդարումը տևել է հինգ ժամ». MTV News. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-05-13-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
88. «Սուպերհերոսը գալիս է քաղաք». Del Mar Times. 11 փետրվարի, 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ ապրիլի 27-ին.(requires scrolling down) .
89. Բորդ, Քրիստին (2010 թ․ մարտի 11). «Երկուշաբթի օրվանից «Թոր»-ի նկարահանումները սկսելու են Նյու Մեքսիկոյում». OnLocationVacations.com. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
90. «Ֆիլմի հինգ փաստեր։ «Թոր»». Yahoo!. 2011 թ․ մայիսի 6. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
91. Հորն, Ջոնաթան (2010 թ․ ապրիլի 15). «Ոչ մի «Թոր» Դել-Մարի համար». Del Mar Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
92. «Hollywood Insider : Thor back in front of the cameras». What's Playing. 2010 թ․ հոկտեմբերի 10.
93. Հյուվեր, Սքոթ (2010 թ․ մայիսի 14). «Բացառիկ։ Chris Հեմսվորթը Թորի մասին». SuperheroHype.com. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
94. Hopewell, John, & Elsa Keslassey (2010 թ․ փետրվարի 2). «Films draw French rebates». Variety.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
95. «Digital Domain Announces Vancouver Leadership Team». Digital Domain. 2010 թ․ հունվարի 12.
96. Դեսովից, Բիլլ (2011 թ․ մայիսի 6). «Branagh's VFX Journey with Tho». Animation World Network. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
97. Բօուչեր, Ջեոֆֆ (14 հուլիսի, 2010). «Պաշտոնական է․ «Թոր»-ը և «Կապիտան Ամերիկա»-ն կլինեն 3D ֆիլմեր». Los Angeles Times.. WebCitation archive.
98. «Adriana Barraza, fuera de 'Thor'». Esmas.com (Spanish). 2011 թ․ մարտի 31. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ չճանաչված լեզու (link)
99. Carlo Coratelli (2011 թ․ մարտի 19). «Intervista a Douglas Tait - Thor». Comicus. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 6-ին.
100. Չավեզ, Քելվին (2011 թ․ ապրիլի 20). ««Թոր»-ը կթողարկվի IMAX 3D ձևաչափով». Latino Review. Վերցված է 2011 թ․ ապրիլի 20-ին.
101. «Stellan Skarsgard Talks Thor Sting». Empire. 2011 թ․ մայիսի 20. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 23-ին.
102. «Թողարկվել է «Թոր»-ի սաունդթրեքը». Film Music Reporter. 2011 թ․ մարտի 25. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
103. Բոուչեր, Ջեոֆֆ (2011 թ․ ապրիլի 15). «'Thor': Foo Fighters take a 'Walk' with Marvel film». Los Angeles Times. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
104. Գյուստաֆսոն, Ռոդ (2011 թ․ մայիսի 5). ««Թոր»։ Ընտանեկան ֆիլմերի կարծիքներ, վարկանիշներ և ավելին». Parentpreviews.com. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
105. «Քենեթ Բրենեգի «Թորը»։ «Համաշխարհային պրեմիերան» տեղի կունենա Սիդնեյում». The Spotlight Report. 2011 թ․ մարտի 14. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
106. «Watch the U.S. Premiere of Thor, LIVE on Marvel.com». Marvel.com. 2011 թ․ ապրիլի 26. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
107. Marvel-ի «Թոր»-ի պրեմիերայի օրերը (2011) Արխիվացված 2015-12-05 Wayback Machine Screenrant.com
108. «MARVEL-OUS STAR WATTAGE: Actors Assemble For Comic-Con Panel Including 'The Avengers', 'Captain America', & 'Thor'». Deadline.com. 2010 թ․ հուլիսի 24. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
109. «Թորի Comic Con-ում ցուցարդված թրեյլերը». Trailer Addict. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
110. «Behold! Թորի առաջին պաստառը». Marvel.com. 2010 թ․ դեկտեմբերի 9. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 июня 2011-ին.
111. ՄաքՔԼինթոք, Պամելա (2011 թ․ հունվարի 19). «ԲԱՑԱՌԻԿ։ Studios Set Super Bowl Ads; 'Pirates,' 'Transformers,' 'Captain America'». The Hollywood Reporter. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ փետրվարի 13-ին.. .
112. Filipponi, Pietro (2011 թ․ մարտի 18). «C2E2 Report: Marvel Unveils S.H.I.E.L.D. Viral Marketing Campaign». The Daily Blam!. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
113. «Brand tie-ins for 'Thor' and more». Variety. 2011 թ․ մարտի 31.
114. «BTHOR IMAX Poster Displays a Godly Pose & New Tagline». Daily Blam. 2011 թ․ մարտի 28.
115. «Նոր «Թոր»-ի կերպարները պաստառները». Marvel.com. 2011 թ․ ապրիլի 3.
116. Մարշալ, Ռիք (2010 թ․ ապրիլի 28). ««Երկաթե մարդը 2»-ի հետտիտրային տեսարանը բացահայտված է». MTV News. Արխիվացված է օրիգինալից 2015-09-25-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
117. Հարվի, Ջեյմս (2008 թ․ նոյեմբերի 17). «Hi-Res Promotional Image From Upcoming "Thor" Animated Series, Press Release». marvel.toonzone.net. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
118. Marshall, Rick (2010 թ․ փետրվարի 8). «Նոր «Թոր։ Ասգարդի ավանդազրույցները» թրեյլեր». MTV Splash Page. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-05-12-ին. Վերցված է 2016-08-03-ին.
119. «SEGA Inks Actors Chris Hemsworth and Tom Hiddleston to Star in the Video Game Thor: God of Thunder». Business Wire. 2010 թ․ դեկտեմբերի 2.
120. Ալաինա Օ'Քոննոր. «Թոր․ կարծիք» (անգլերեն). allmovie. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
121. «Thor — review» (անգլերեն). Rolling Stone. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ հունիսի 2-ին.
122. «Ֆիլմի կարծիք՝ Թոր» (անգլերեն). eFilmCritic. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
123. «Թոր․ կարծիք» (անգլերեն). Internet Movie Database. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
124. «Empireամսագրի Թոր ֆիլմի կարծիքը» (անգլերեն). Empire. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
125. Ջիմ Վեյվոդա. «Thor Review - Is the Marvel god of thunder's big screen debut electrifying?» (անգլերեն). IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
126. Քսան Բրուքս. «Թոր կարծիք» (անգլերեն). The Guardian. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
127. A. O. SCOTT. «Կարդա Նյու Յորք Թայմի Թորի մասին կարծիքը (2011)» (անգլերեն). Նյու Յորք Թայմս. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
128. Սին Օ'Քոնել. «Թոր կարծիք» (անգլերեն). Filmcritic.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
129. «Ֆիլմի կարծիք։ 'Թոր'» (անգլերեն). Metacritic. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
130. «Ֆիլմի կարծիք։ 'Թոր' (2011)» (անգլերեն). Rotten Tomatoes. Վերցված է 2 հունիսի, 2011-ին.
131. «Thor — Critics Reviews». Yahoo! Movies. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 16-ին.
132. Ron Henriques. «THOR Reviews». Latino Review. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
133. Քոֆման, Էմի (2011 թ․ ապրիլի 24). «'Fast Five' races ahead of 'Thor' overseas». Los Angeles Times. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
134. Սաբերս, Ռեյ (2011 թ․ մայիսի 3). «Around-the-World Roundup: 'Thor' Conquers, 'Fast' Speeds Up». Box Office Mojo. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
135. ՄաքՔլինթոք, Պամելա (2011 թ․ մայիսի 8). ««Թոր»-ն իր առաջին ուիքենդին հավաքեց 66 միլիոն դոլար». The Hollywood Reporter. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ մայիսի 9-ին. Վերցված է 2011 թ․ մայիսի 9-ին.
136. Սաբերս, ՌԵյ (2011 թ․ մայիսի 18). «Summer 2011 Foreign Forecast». Box Office Mojo. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
137. Extended Summer Forecast: 'Harry Potter,' 'Transformers' and More Vie for Top Gross
138. «Թոր (2011)». Box Office Mojo. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 4-ին. Վերցված է 2012 թ․ հուլիսի 4-ին.
139. «Թոր ֆիլմի կարծիքներ, նկարներ». Rotten Tomatoes. Flixster.
140. «Թորի կարծիքներ». Metacritic. CBS Interactive. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
141. Քեյթերս, Ռիչարդ (2011 թ․ ապրիլի 17). «Thor». Variety. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
142. Ռիչարդ Րոփերը. «Թորի կարծիք». Chicago Sun-Times. RichardRoeper.com. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
143. Եբերթ, Ռոջեր (2011 թ․ մայիսի 11). ««Thor» is not a Meet Cute for the gods». Chicago Sun-Times. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
144. Scott, A.O. (2011 թ․ մայիսի 5). «Have Golden Locks, Seeking Hammer». The New York Times.
145. Քենեթ Թուրան (2011 թ․ մայիսի 6). «Ֆիլմի կարծիք։ 'Թոր'». Los Angeles Times. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
146. Ուայթ, Սինդի (2011 թ․ հուլիսի 11). «Բացառիկ։ Թորի DVD և Blu-ray-ի մանրամասներ». IGN. Արխիվացված է օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
147. Մարշալ, Ռիք (2011 թ․ մայիսի 2). «Քենեթ Բրենեգը խոսում է Թորի ջնջված տեարանների և DVD-ի մասին». MTV News. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 12-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
148. Արնոլդ, T.K. (2011 թ․ սեպտեմբերի 21). «Թորը փոթորկեց դեպի No. 1 DVD, Blu-ray չարթերում». The Hollywood Reporter (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ սեպտեմբերի 22-ին. Վերցված է 2011 թ․ սեպտեմբերի 25-ին.
149. Սթորմ, Մարկ (2 օգոստոսի, 2011). «Marvel One-Shots: Լայնացնելով Marvel-ի կինեմատոգրաֆիական տիեզերքը». Marvel.com. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
150. Ng, Philiana (2011 թ․ հուլիսի 19). «Teen Choice Awards 2011: 'Pretty Little Liars,' Rebecca Black Added to List of Nominees». The Hollywood Reporter. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2016 թ․ օգոստոսի 3-ին.
151. «SCREAM 2011». Spike TV (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 8 сентября 2011-ին.
152. «People's Choice Awards 2012 Nominees». People's Choice Awards (անգլերեն). Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2011 թ․ նոյեմբերի 9-ին.
153. King, Susan (2012 թ․ հունվարի 9). «'Tintin' and HBO's 'Boardwalk Empire' lead Visual Effects nominations». Los Angeles Times. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ հունվարի 31-ին. Վերցված է 2012 թ․ հունվարի 13-ին.
154. O'Hara, Helen (2012 թ․ մարտի 5). «The Awards Nominations Are Here!». Empire. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 6-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 3-ին.
155. «Nominations for the 38th Annual Saturn Awards». Saturn Award. Academy of Science Fiction, Fantasy & Horror Films. 29 февраля 2012. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ փետրվարի 29-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 3-ին.
156. Վեյվոդա, Ջիմ (29 մարտի, 2011). «Բացահայտվել է «Թոր»-ում Բազեի աչքի կամեոն։ Ջերեմի Ռեների դերը ամպրոմի աաստվածում էրկրանային դեբյուտ է». IGN. Արխիվացված օրիգինալից 2011 թ․ օգոստոսի 14-ին.
157. Alan Kistler (2011 թ․ սեպտեմբերի 16). «Big Screen Avengers 101: THOR Movie Annotations» (անգլերեն). Newsarama. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մայիսի 7-ին. Վերցված է 2012 թ․ մայիսի 6-ին.

Արտաքին հղումներ

• Պաշտոնական կայք
• Thor(անգլ.) ֆիլմը Internet Movie Database կայքում
• Thor Movie Hub at Marvel.com

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Թոր (ֆիլմ)» հոդվածին։