Río Ganxes
rio da india From Wikipedia, the free encyclopedia
rio da india From Wikipedia, the free encyclopedia
O río Ganxes ou Ganga —en lingua sánscrita e na maioría das linguas indias, gáṅgā, que significa «va, va», ou sexa, «que se move rápidamente»; en escritura devánagari, गंगा; no sistema IAST de transliteración, gaṅgā— é un río internacional do subcontinente indio que flue a través da India e Bangladesh. O curso da auga, de 2525 km, nace nos Himalaias occidentais no estado indio de Uttarakhand, e flue cara o sur e o leste a través da chaira indoganxética da India do Norte, que recibe o afluente da súa marxe dereita, o río Yamuna, que tamén nace no Himalaia indio occidental, e varios afluentes da marxe esquerda procedentes do Nepal que representan a maior parte do seu caudal.[1][2] No estado de Bengala Occidental (India), unha canle artificial que parte da súa marxe dereita desvía o 50% do seu caudal cara ao sur, conectándoo artificialmente co río Hooghly. O Ganxes continúa cara a Bangladesh, onde recibe o nome de Padma. A continuación únenselle o Jamuna, a corrente inferior do Brahmaputra, e finalmente o Meghna, formando o principal estuario do delta do Ganxes, o maior delta do mundo. e desembocando no golfo de Bengala. O sistema Ganxes-Brahmaputra-Meghna é o segundo río máis caudaloso do mundo.[3][4]
Tipo | río | ||||
---|---|---|---|---|---|
Epónimo | Ganga | ||||
Inicio | |||||
Continente | Asia | ||||
País da cunca | India | ||||
Altitude inicial | 7.756 m | ||||
División administrativa | India | ||||
Localización | Glaciar Gangotri (pt) | ||||
Final | |||||
Localización | Golfo de Bengala | ||||
| |||||
Afluentes | 20 | ||||
Conca hidrográfica | Bacia do Ganges (pt) | ||||
Características | |||||
Altitude | 9 m | ||||
Dimensións | 2.525 () km | ||||
Superficie da cunca hidrográfica | 1.060.000 km² | ||||
Medicións | |||||
Caudal | 12.000 m³/s | ||||
O tronco principal do Ganxes comeza na cidade de Devprayag,[5] na confluencia do Alaknanda, que é o arroio fonte hidroloxico debido á súa maior lonxitude con respecto o Bhagirathi que esta considerado como arroio fonte na mitoloxía hindú.
A area de Sundarbans («fermosos bosques») é unha rexión de bosque espeso de mangleirais e un dos principais hábitats do tigre de Bengala. Nela atópase o parque Nacional dos Sundarbans que foi declarado como Patrimonio da Humanidade pola Unesco en 1997.
O Ganxes e os seus afluentes drenan unha conca fértil de 907 000 km² que soporta unha gran concentración de poboación, cunha das densidades máis altas do mundo (en 2005, unha de cada doce persoas do mundo vivía na rexión). A súa profundidade media é de 16 m e máxima de 30 m. É o máis importante dos sete ríos sacros do hinduísmo[6] no que millóns de fieis báñanse para purificarse.[n. 1] Os indios van ao río a morrer en multitude na crenza de que morrer no Ganxes, e especialmente en Benarés, na ribeira esquerda, fai posible finalizar o ciclo de reencarnacións e alcanzar o moksha (o equivalente do nirvana dos budistas). É personificado como Maa Ganga (nai Ganxes) ou Ganga Deví (deusa Gaṅgā).[n. 2] Segundo a tradición, en tempos inmemoriais as augas do Ganxes cruzaban o ceo, mentres as terras desérticas da India perecían de sede.
O rei Bhagiratha elevou pregarias aos deuses para que o ceo regase coas súas augas as terras sedentas; os deuses atenderono e enviaron as augas á terra, aínda que caeron con tal violencia que ameazaron con acabar coa vida de todos os homes. Entón ocorreu o milagre: Shiva, compadecido da humanidade atribulada, fixo que as augas caesen sobre a súa cabeza e escorregasen polos seus longos cabelos durante mil anos, antes de que o río sacro nacese no Himalaia, manso e moderado, sen perigo para os homes.
Tamén é vital para os 400 millóns de indios que aínda hoxe viven preto do seu curso e dependen del para as súas necesidades diarias.[7][8] Historicamente tamén xogou un importante papel como vía vertebradora e sustento de moitas antigas capitais provinciais ou imperiais (como Kannauj, Kamilya, Kara, Prayag ou Prayagraj, Kashi, Pataliputra o Patna, Hajipur, Munger, Bhagalpur, Baranagar, Murshidabad, Baharampur, Nabadwip, Saptagram e Calcuta). É con todo un dos ríos máis contaminados do mundo[9] e unha importante fonte de contaminación oceánica a escala mundial debido á vertedura de refugallos plásticos.[10] Un estudo desenvolvido polo Centro Helmholtz para a investigación medioambiental e publicado en 2018 sitúao como o primeiro dos 10 ríos que máis achegan á contaminación mariña xa que arrastra anualmente 545 millóns de quilos de refugallos plásticos.[11] Os niveis de bacterias coliformes fecais procedentes de refugallos humanos nas augas do río preto de Varanasi superan no medio millón de veces o límite oficial do goberno da India.[12] O Plan de Acción de Ganxes, unha iniciativa ambiental para limpar o río, foi un gran fracaso até o momento,[n. 3][n. 4][n. 5] debido á corrupción, á falta de vontade por parte do goberno e á súa burocracia, á falta de experiencia técnica,[n. 6] a unha planificación ambiental deficiente,[n. 7] e á falta de apoio das autoridades relixiosas.[n. 8]
A súa alta contaminación é unha ameaza para os seres humanos e a fauna, que involucra unhas 140 especies de peixes, 90 especies de anfibios e dúas especies de golfiños, o golfiño do Ganxes, en perigo de extinción,[13] e o golfiño Irrawaddy. É tamén interesante por unha especie estraña de quenllas, o Glyphis gangeticus, cuxa conservación considerase en perigo crítico.
O seu curso principal comeza na confluencia dos ríos Bhaguirati e Alaknanda na cidade de Devprayag na división de Garhwal do estado indio de Uttarakhand. Na cultura e a mitoloxía hindú, considérase que o Bhagirathi é a fonte do Ganxes, aínda que o Alaknanda é máis longo, e, por tanto, hidroloxicamente, é a verdadeira fonte.[14][15]
As cabeceiras do Alakananda, localizadas no parque nacional de Nanda Devi (1982, Patrimonio da Humanidade desde 1989[16]), están formadas pola neve derretida de picos como o Nanda Devi , o Trisul e o Kamet . O Bhagirathi nace ao pé do glaciar Gangotri, en Gomukh, a unha altitude de 4.356 m, sendo mitoloxicamente denominado como o que reside nos guechos de Shiva, simbólicamente Tapovan, un prado de beleza etérea aos pés do monte Shivling, a só 5 km de distancia.[17][18]
Aínda que moitos pequenos regatos comprenden a cabeceira do Ganxes, os seis máis longos e as súas cinco confluencias considéranse sagrados. As seis fontes son Alaknanda, Dhauliganga, Nandakini, Pindar, Mandakini e Bhagirathi. As súas confluencias, coñecidas como Panch Prayag, están ao longo do Alaknanda. Son, en orde augas abaixo, Vishnuprayag, onde o Dhauliganga se une ao Alaknanda; Nandprayag, onde se xuntan os Nandakini; Karnaprayag, onde se xunta o Píndaro; Rudraprayag, onde se xuntan os Mandakini; e, finalmente, Devprayag, onde o Bhagirathi se une aos Alaknanda para formar o Ganxes.[14]
Despois de fluír durante 256,90 km (159,63 mi)[18] a través do estreito val do Himalaia, o Ganxes emerxe das montañas en Rishikesh, cidade santa e de peregrinación, considerada a «Porta aos Himalaias Garhwal»[19] e a «capital mundial do Ioga».[20][21]
Logo penetra na chaira ganxética e a pouco máis de 10 km ao sur alcanza outra cidade santa de peregrinación, Haridwar[14] cidade onde na tradición hindú a deusa Ganga apareceu cando Shiva liberou o poderoso río dos guechos do seu cabelo. Haridwar é considerada como un dos sete lugares máis sacros (Sapta Puri) para os hindús. Segundo o mito do Samudra manthan,[Cómpre referencia] é —xunto con outros catro sitios, Ujjain, Nashik e Prayagraj — onde as pingas de Amrit, o elixir da inmortalidade, derramáronse accidentalmente desde a xerra mentres era transportada polo ave celeste Garuda. Brahma Kund, o lugar onde caeu Amrit, atópase en Har ki Pauri (literalmente, 'pasos do Señor') e considérase o ghat máis sacro de Haridwar.[22]
Isto maniféstase na peregrinación do Kumbha Mela, que se celebra cada 12 anos, cando millóns de peregrinos, devotos e turistas congréganse na cidade para realizar un baño ritual no Ganxes para lavar os seus pecados e alcanzar o moksha. Haridwar tamén é o centro doutra peregrinación, a de Kanwar, na que millóns de participantes recollen auga sacra e lévana por centos de quilómetros para ofrecer nos santuarios de Śiva.[23] En setembro de 2015, o ministro de turismo da Unión, Mahesh Sharma, anunciou que Rishikesh e Haridwar serán as primeiras cidades na India que recibiran o título de «cidades xemelgas con patrimonio nacional».[24]
En Haridwar, unha presa, situada a uns 300 m.s.n.m., desvía parte das augas do río cara ao canle do Ganxes, construído polos británicos entre 1842 e 1854 que irriga a rexión do Doab de Uttar Pradesh.[25] O Ganxes, cuxo curso se encamiñaba máis ou menos cara ao suroeste até ese punto, comeza a virar cara ao sueste para describir un amplo arco duns 800 km a través das chairas do norte de India, que por el chámase chaira ganxética, unha planicie con pouco desnivel e na que recibe numerosos e longos afluentes. Pouco despois de entrar na chaira, abandona o estado de Uttarakhand e penetra no de Uttar Pradesh, polo seu extremo noroccidental, considerando que o río, cuxo curso fluio aproximadamente suroeste até este punto, agora comeza a fluír cara ao sueste a través das chairas do norte da India.
Pasa polas cidades de Bijnor, Anupshahar, Narora, Kachhla e Kannauj (antiga capital imperial da dinastía Pushyabhuti a finais do século VII.) Segue logo o Ganxes o seu avance en dirección suroeste por Farrujābād e recibe, pola marxe esquerda e chegando desde o Himalaia, ao río Rāmgangā , que lle achega un caudal anual medio duns 500 m³/s.[26] Logo pasa por Bithoor (unha cidade de peregrinación hindú, que sería o lugar de nacemento dos fillos de Rama, Luv e Kush) e finalmente chega a Kanpur.
Xusto antes de entrar en Kanpur está embalsado mediante a presa do Ganxes, unha presa de 621 m de lonxitude inaugurada no 2000 que quere cambiar a fisionomía da cidade dispondo un xardín botánico e acondicionando a canle canalizada ao seu paso pola cidade. Ao saír de Kanpur pasa fronte a unha das súas cidades suburbiais, Jajmau, un importante centro industrial que ten as maiores empresas da pel e onde está o aeroporto de Kanpur.
Únese despois ao río Yamuna (1 300 km) na Triveni Sangam, preto da cidade sacra de Prayag, agora Prayagraj, nunha confluencia sacra para o hinduismo. Nesa confluencia o Yamuna é máis caudaloso que o propio Ganxes, contribuíndo aproximadamente con 2950 m³/s,[26] aproximadamente o 58.5 % do caudal combinado.[27] Fronte a confluencia está a cidade de Jhusi.
Segue cara ao leste e atópase co río Tamsa (tamén chamado Tons ou Tauns), de 400 km de lonxitude, que o aborda polo sur chegando desde a cordilleira de Kaimur e contribúe cun caudal medio duns 187 m³/s. Continua pola pequena localidade de Sirsa , onde hai unha central eléctrica da NTPC Limited, e pasa polas cidades de Chunar, Mirzapur e Benarés (Varanasi).
A cidade de Benarés ten 88 ghats de renome mundial, a maioría deles para o baño e a cerimonia puja, e só dous úsanse exclusivamente como sitios de cremación.[28][29][30][31] Os extensos tramos de ghats, graderías con lousados de pedra onde os peregrinos realizan ablucións rituais, realzan a beira do río cunha gran cantidade de santuarios, templos e palacios construídos ao bordo da auga.
A maioría dos ghats foron reconstruídos despois de 1700, cando a cidade era parte do Imperio maratha.[32] (foron patrocinados por marathas (scindias), holkares, bhonslees e peshwas). Moitos ghats están asociados con lendas ou mitoloxías, mentres que outros moitos son de propiedade privada. Unha atracción popular entre os visitantes da cidade é un paseo en barco pola mañá no Ganxes a través dos ghats, sendo os máis afamados Dashashwamedh, Manikarnika e Panchganga.
Ao pouco de saír de Benarés, o Ganxes recibe ao río Gomti (940 km), que chega desde o norte desde o Himalaia, e achega un caudal anual medio de 234 m³/s, antes de alcanzar a pequena localidade de Saidpur. Continua o seu lento avance e o río pasa por Zamania —lugar sacro xa que o Ganxes flúe cara ao norte[n. 9]— e chega a Ghazipur, ben coñecida pola súa fábrica de opio, establecida pola British East India Company en 1820 e que segue sendo a fábrica legal de opio máis grande do mundo, producindo medicamentos para a industria farmacéutica mundial.[33] Tras percorrer uns 40 km alcanza Chausa, onde recibe pola dereita ao curto río Karmanasa (192 km) en cuxa confluencia comeza un tramo en que o Ganxes será fronteira estatal entre Uttar Pradesh, ao oeste, e Bihar, ao leste. En Chausa tivo lugar unha notable batalla entre o emperador mogol, Humayun e o afgán, Sher Shah Suri. Pelexouse o 26 de xuño de 1539 e Sher Shah saíu vitorioso e coroouse a si mesmo como Farīd al-Dīn Shēr Shah. Ao comezar o tramo fronteirizo, o Ganxes pasa fronte a Buxar a Ballia e despois chega á cidade de Chhapra, en Bihar, na confluencia co río Ghaghara (1.080 km), que chega desde o oeste e tamén flúe desde os Himalaias do Nepal, cun caudal medio anual de 2990 m³/s, o máis caudaloso dos seus afluentes. Chhapra creceu en importancia como mercado fluvial no século XVIII cando neerlandeses,[34][35] franceses, portugueses e ingleses estableceron refinarías de salitre na área. Finalmente o Ganxes intérnase no estado de Bihar.
Ao pouco de entrar en Bihar, o Ganxes recibe pola marxe dereita, chegando desde o suroeste, ao río Son (784 km), o máis longo dos afluentes meridionais, que contribúe cuns 1000 m³/s. Pouco despois alcanza a capital de Bihar, Patna, onde recibe pola esquerda, chegando desde o norte, ao río Gandaki (630 km), fluíndo desde Nepal e contribuíndo con 1654 m³/s. Patna, edificada sobre os restos de Pataliputra, a antiga capital do Imperio maurya, é hoxe un centro comercial de produtos agropecuarios (arroz, millo, trigo, soia, sésamo, cana de azucre, linaza) e tamén un importante centro artesanal (tecidos de algodón e seda; ourivaría, metalurxia e cerámicas). Fronte a Patna, na beira esquerda entre o Ganxes e o Gandak, atópanse Hajipur e Sonpur, unha vez famosa pola súa longa plataforma ferroviaria (a 8.ª do mundo), tamén alberga a feira de gando máis grande de Asia[36] que comeza en Kartik Poornima (lúa chea), cunha duración entre quince días e un mes,[37] no mes de novembro-decembro[38][39] e celébrase as beiras do Ganxes-Gandak.[40][41]
Segue en dirección oeste pasando por Begusarai, Barauni, as cidades xemelgas de Jamalpur e Munger, Sultanganj e Bhagalpur, cidade da seda, dedicada tradicionalmente a tal industria e hoxe un centro educativo, comercial e político, listada para o seu desenvolvemento no marco do programa «Smart City», unha iniciativa conxunta entre o goberno e a industria.
Nesta sección hai un tramo duns 50 km protexido desde 1991 como «Vikramshila Gangetic Dolphin Sanctuary», un santuario fluvial establecido para protexer o golfiño ganxético, —declarado como Animal Acuático Nacional de India,[42] decisión tomada en outubro de 2009 na primeira reunión da Autoridade Nacional da Conca do Río Ganxes (National Ganga River Basin Authority, NGRBA)[43][44]—, e tamén a «Rehabilitation Area for Garuda is Bhagalpur», dedicada a salvagardar o marabú argala (Garuda, un deus mitolóxico similar á ave fénix), unha ave de gran tamaño da que apenas quedan 1000 exemplares no mundo.
Logo recibe pola esquerda, preto de Kursela e chegando desde o noroeste, ao río Kosi (729 km), que flúe desde Nepal, contribuíndo aproximadamente con 2166 m³, respectivamente. O Kosi é o terceiro afluente máis grande do Ganxes, despois do Ghaghara e do Yamuna.[26]
Tras alcanzar Sahibganj, sede dunha das universidades máis antigas do mundo, Vikramashila, o Ganxes comeza a fluír en dirección S-SE e iníciase un novo tramo fronteirizo, primeiro entre Bihar e Jharkhand , e logo Jharkhand e Bengala Occidental, onde se interna nun tramo de menos de 20 km, no que pasa fronte a Pakur, onde comeza o seu desgaste coa ramificación do seu primeiro distributario, o Bhāgirathi-Hooghly, que se converterá no río Hugli (260 km). Xusto antes da fronteira con Bangladesh, a presa de Farakka controla o fluxo do Ganxes, desviando parte da auga a unha canle de alimentación conectado ao Hugli co fin de mantelo relativamente libre de sedimentos.
O Hugli está formado pola confluencia do río Bhagirathi e o río Jalangi en Nabadwip, e o Hugli ten á súa vez varios afluentes. O maior é o río Damodar, que discorre ao sur de Calcuta, cunha conca de 25820 km². O Hugli desemboca na baía de Bengala preto da illa Sagar.[45] Entre Malda e a baía de Bengala, o Hugli pasa polas localidades e cidades de Murshidabad, Nabadwip, Calcuta e Howrah.
Ao pouco de Farakka o Ganxes volve ser fronteira, esta vez internacional, entre Bengala Occidental e Bangladesh . Neste tramo pasa fronte a Suti, Aurangabad , Chapai Nawabganj , Lalgola e Godagari , Rajshahi, a cidade da Seda e capital da división de Rajshahi e Charghat , e intérnase despois en Bangladesh, onde pasa xa a chamarse río Padma.
Despois de entrar en Bangladesh, ao Padma úneselle o río Jamuna, o maior distributario do río Brahmaputra. Máis adiante, o Padma únese ao río Meghna, o segundo maior distributario do Brahmaputra, e toma o nome de Meghna cando ingresa no estuario de Meghna, que desemboca na baía de Bengala. Aquí fórmase o abanico de Bengala (Bengal Fan), o maior abanico submarino do mundo,[46] duns 1430x3000 km que o só representa entre o 10-20 % do enterro global de carbono orgánico.[47]
O delta do Ganxes, formado principalmente polos grandes fluxos cargados de sedimentos dos ríos Ganxes e Brahmaputra, é o delta máis grande do mundo, con aproximadamente 59000 km².[48] Esténdese 322 km ao longo da baía de Bengala.[49]
Só os ríos Amazonas e Congo teñen un caudal medio maior que o caudal combinado do Ganxes, o Brahmaputra e o sistema do río Surma-Meghna.[49] Na época de maior caudal, só o Amazonas é máis grande.[50]
O río ten dous encoros principais. O primeiro preto de Haridwâr, desvía unha gran parte das augas, procedentes do Himalaia, para o canal superior do Ganxes, construído polos británicos en 1854, a fin de regar as terras dos arredores. Ese desvío de augas é a causa principal da deterioración da navegabilidade do seu curso.
O outro encoro é unha central hidroeléctrica sita cerca de Farakka, preto do punto da entrada principal do río en Bangladesh e que desvía parte das augas do Hûglî. Esta presa é unha fonte de conflitos entre a India e Bangladesh, desde a súa construción en 1975.
O subcontinente indio atópase sobre a placa índica, unha placa menor dentro da placa indoaustraliana.[51] O seu proceso de definición xeolóxica empezou fai 75.000.000 de anos, cando, como parte do supercontinente de Gondwana, iniciouse unha deriva nordeste -que durou cincuenta millóns de anos- a través do, aínda non formado, océano Índico.[51] As colisións posteriores do subcontinente coa placa eurasiàtica e a subducción debaixo dela, deu lugar ao Himalaia, a cordilleira máis alta do planeta.[51] Á antiga cama mariña inmediatamente ao sur da cordilleira do emerxente Himalaia, o movemento das placas creou un vasto canle que, despois de encherse de sedimentos achegados polo Indo e os seus afluentes e o Ganxes e os seus afluentes,[52] formando a chaira Indoganxética.[53]
Segundo lendas antigas, en tempos inmemoriais as augas do Ganxes cruzaban o ceo, mentres as terras desérticas da India perecían de sede. O rei Bhaguiratha elevou pregarias aos deuses para que o ceo regase coas súas augas as terras sedentas da India. Os deuses escoitaron as súas pregarias e enviaron as augas á terra, pero estas caeron con tal violencia que ameazaron con cegar a vida de todos os homes.
Pero entón ocorreu o milagre: Shiva, compadecido da humanidade, fixo que as augas caesen sobre a súa cabeza e escorregasen polos seus cabelos longos durante mil anos, antes de que o río sacro nacese no Himalaia, manso e moderado, sen perigo para os homes. Por iso todos os anos millóns de fieis hindús báñanse no río que veneran, para purificarse.[54]
O Ganga ou Ganxes está considerado como sagrado polo hinduísmo. A inmersión no Ganxes permite que o crente lave os seus pecados e a dispersión das cinzas no río, logo da cremación do cadáver, pode beneficiar unha mellor vida futura, e mesmo atinxir a moksha ou liberación, é dicir, a saída do mundo fenoménico.
Os devotos hindús efectúan a peregrinación para se bañar nas súas augas e practicar a meditación nas súas beiras. Ao longo do percorrido fluvial do Ganxes hai varios sitios sagrados hindús, como Haridwâr (ou Hardwâr) e Vârânasî (ás veces chamado Kâshî ou Bénarès, este último o máis coñecido dos seus nomes en Occidente).
A polución do río Ganxes incrementouse de forma alarmante nos últimos anos. Os produtos que o contaminan inclúen restos das cremacións humanas, esqueletos de animais, augas residuais e desperdicios das fábricas que, día a día, afectan gravemente ás súas augas.
A isto hai que engadir que non é estraño atopar cadáveres enteiros de persoas e animais flotando nas súas augas. Existiron diversos intentos de limpar o Ganxes pero, até o momento, todos fracasaron.
Media mensual do caudal (m³/s) medido na estación hidrolóxica de Farakka altitud: 19 m- conca: 833 000 km²- datos calculados para o período 1949-1973.[55]
O seu caudal mínimo é 1041 m³/s, e o máximo é de 60 000 m³/s.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.